پرش به محتوا

کربونیلاسیون

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کربونیلاسیون اشاره به واکنش‌هایی دارد که طی آنها کربن مونوکسید وارد یک ترکیب آلی و بستر معدنی می‌شود. کربن مونوکسید به صورت آزاد یافت می‌شود و به اندازهٔ کافی واکنش پذیر است از این رو در صنایع شیمیایی کاربرد دارد. همچنین عبارت کربونیلاسیون برای اشاره به اکسیداسیون زنجیره‌های پروتئینی هم کاربرد دارد.

شیمی آلی

[ویرایش]

چندین مادهٔ شیمیایی آلی کاربردی با کمک کربونیلاسیون تولید می‌شود. کربونیلاسیون، کربونیل‌های آلی تولید می‌کند؛ برای نمونه ترکیب‌هایی که گروه عاملی C=O دارند مانند: آلدهیدها، کربوکسیلیک اسیدها و استرها.

کربونیلاسیون پایهٔ دو گونهٔ اصلی از واکنش‌هایند: هیدروفرمیلاسیون و شیمی رِپِه.

هیدروفرمیلاسیون

[ویرایش]

هیدروفرمیلاسیون شامل افزودن مونوکسید کربن و هیدروژن به ترکیب‌های آلی غیراشباع، معمولاً آلکن است. محصول بیشتر این واکنش‌ها، آلدهیدها هستند:

RCH=CH2 + H2 + CO → RCH2CH2CHO

این واکنش به فروکافتهای فلزی نیاز دارد.

شیمی رِپِه

[ویرایش]

شیمی رپه که از نام والتر رپه گرفته شده‌است شامل افزودن مونوکسید کربن و یک دهندهٔ هیدروژن اسیدی به یک بستر آلی است. کاربرد آن در ابعاد بزرگ، فرایند مونسانتو و فرایند کاتیوا را شامل می‌شود که در آن متانول را به استیک اسید دگرگون می‌کند. استیک انیدرید نیز از کربونیلاسیون متیل استات بدست می‌آید.[۱] همچنین در صنعت از این روش در تولید پروپانوئیک اسید از اتیلن استفاده می‌شود:

RCH=CH2 + H2O + CO → RCH2CH2CO2H

منابع

[ویرایش]
  1. Zoeller, J. R.; Agreda, V. H.; Cook, S. L.; Lafferty, N. L.; Polichnowski, S. W.; Pond, D. M. (1992). "Eastman Chemical Company Acetic Anhydride Process". Catalysis Today. 13: 73–91. doi:10.1016/0920-5861(92)80188-S.