Sobek
| Sobek | |
|---|---|
| Antzinako Egiptoko erlijioa | |
 | |
| Ezaugarriak | |
| Sexua | gizonezkoa |
| Familia | |
| Aita | Set |
| Ama | Neit |
| Ezkontidea(k) | Renenutet (en)  |
Sobek egiptoar mitologian krokodilo jainkoa izan zen, izaera ongarrikoa, bere izerditik jaioko zen Nilo ibaiaren sortzailea, ugalkortasuna, landaretza eta bizitzaren jainkoa. Iparraldea puntu kardinalarekin lotua dago.
Greziarrek Sukos (σοῦχος) izena eman zioten, krokodilo esan nahi duena, eta Helios jainkoarekin identifikatu zuten.
Ikonografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Krokodilo edo krokodilo burudun gizon bezala irudikatua izan zen Shuty koroa, Uas zetroa eta ankharekin. Egiptoko aro berantiarrean, belatz, zezen, ahari edo lehoi buruarekin ere ager daiteke.
Mitologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Munduaren sorreran kaosaren uretatik irtena uste zen. "Uretako Jauna" zen. Gaizkiaren alorrean, Duateko deabru bezala irudikatzen da, Sethekin lotu zen arriskua eta saski-naskia sortzen zuelako; Osirisen mitoaren bertsioren batean, Seth, bere krimenagatik zigorrik gabe ihes egiteko krokodilo baten gorputzean ezkutatu zela esaten da; baina Sobekek Horusen jaiotzan eta Seth suntsitzen lagundu zuen, Raren aginduz, Horusen lau semeak Nun itsasoaren uretatik ere salbatu zituen. Bere bizilekua, Baju mendiaren ekialdean zegoen, eta horregatik, "Bajuko Jauna" izena jasotzen zuen; han, tenplu bat ere badu. Gebelein herrian, Neit bere ama zen, Sais bere semea zen arren.
Sinkretismoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Amon, Ra (Sobek-Ra bezala), Horus, Herishef eta Sethekin lotua izan zen, azken hau, gainera, bere aita bezala ere agertzen da.
Gurtza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bere gurtza, Egiptoko lehen dinastietan hasi zen. Bere gurtza nagusia Shedeten, Krokodilopolisen (Faiyum), Moeris lakuan, ondoren Nubten (Kom Ombo) eta Tebasen zegoen. Shedeten gurtua Neit eta Senuyrekin batera, eta Kom Ombon, non Hathor edo Heketen senar eta Khonsuren aita den. Bere jaia, Khoiak hilabetearen laugarren egunean ospatzen zen
Izen teoforoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bere izena, Egiptoko XIII. dinastiaren zenbait faraoiren tituluaren zati izan zen, Sebekhotep deituak (Sobek pozik dago).
