Onintza Etxebeste Liras

euskal artista
Onintza Etxebeste» orritik birbideratua)

Onintza Etxebeste Liras (Oiartzun, 1993ko uztailaren 13a) artista, ikertzaile eta irakaslea da. 2020ean Doktoradutza lortu zuen.

Onintza Etxebeste Liras

Bizitza
JaiotzaOiartzun1993ko uztailaren 13a (31 urte)
Herrialdea Gipuzkoa, Euskal Herria
Hezkuntza
HeziketaEuskal Herriko Unibertsitatea Arte Ederren gradu
Doktoretza 2020)
Hizkuntzakeuskara
gaztelania
Jarduerak
Jarduerakartista, ikertzailea eta unibertsitateko irakaslea

es.onintzaetxebesteliras.com
Instagram: onintzaetxebeste Edit the value on Wikidata

Biografia

aldatu

Arte Ederretan graduatua, Ikerketa eta Sormena Artean masterra burutu zuen Euskal Herriko Unibertsitatean, non Baserri hedatua. Jardute sinbolikotik artekaritzen eremura doktore tesia[1] ere gauzatu duen “Ikerketa Arte Garaikidean” programan, Eusko Jaurlaritzaren doktoretza aurreko bekarekin.[2] Tesi horren baitan, baserriaren kultur-nortasunaren inguruan egin du gogoeta, soziologia, antropologia eta artearen arloak oinarri hartuz.[3] Gaur egun, ikertzaile, artista eta irakasle lanetan dabil. Mondragon Unibertsitatean dabil lanean, Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean.[4]

Ikerketa eta ekoizpen artistikoa

aldatu

Onintza Etxebesteren proposamen teoriko eta praktikoek euskal identitate kulturala dute ardatz, eta identitate horri lotutako esanahiaen ekoizpen eta transmisioan oinarritzen dira.[5] Disziplina anitzak erabiltzen ditu gogoeta kritikoa sustatu eta honen transmisioa bultzatzeko, bide desberdinak bilatu eta baliatuz testuinguruaren arabera. Hori dela eta, Etxebesteren proposamenek prozesu aktibo eta parte-hartzaileak dituzte oinarri askotan.[6]

Ikastaroak, aurkezpenak eta mintegiak

aldatu
 
Baserrien Laborategia erakusleio ARTEan

2022. Baserri Hedatua. Liburuaren aurkezpena, Kutxa Kultur espazioan. Tabakalera, Donostia.[7]

2022. Aztarna eragileak. Hitzaldia "Humanitate digitalak, generoa eta artea" kongresuan, UEU. Lekuona Fabrika, Orereta.[8]

2021. Sistema eragilea. Aurkezpena Dinamoa Sormen Gunean, Azpeitia.

 
Baserrien Laborategia

2021. Ihote maskarak. Hitzaldia Antropologia Sozial-eko graduan UPV-EHU. Donostia.

2021. El caserío expandido. De la función simbólica al campo de las mediaciones. "Ikerketa Ereduak eta Arloak Gizarte Zientzietan" Masterra, EHU. Leioa.

2020. Baserriaren laborategia. Taller teoriko-praktikoa. Ehuntze sormen lantegia. Oiartzun.[9]

2017. Baserria, interfazea modernitate likido batean. "Kultur ondarea gizarte likidoetan", XIII. Kongresua. Oiasso, San Telmo Museoa, UPV/EHU. Donostia.[10]

2017. Baserriko ahotsak. Azalpena eta proiekzioa. "IV. Ikerketarekin topaketak", BilboArte. Bilbo.[11][12]

Erakusketak eta enkarguak

aldatu
 
Iraganekoak.2015
  • 2023. Beheko Sorginak. Maskara originalen sorkuntza Ihote taldearentzat.
  • 2023. Tradizioak/Traizioak erakusketa, Ehuntze Sormen Lantegia.[13]
  • 2022. Hartza. Euskal dantza jantziaren buruaren sorkuntza Olarri dantza taldearentzat.
  • 2021. Puskak Biltzen. Erakusketa kolektiboa. Arizmendi-enea aretoa, Oiartzun.[14]
  • 2021. Errealitatea ilustrazioa, "11 Kutixi Filosofiko" argitalpenerako. 1545 argitaletxea.[15]
  • 2020. Baserrien laborategia. Killikupe, Erakusleiho ARTEan. Oiartzun.
  • 2019. ”Hau ez da soilik axoa” erakusketa. Labore Txingudi, Irun.[16]
  • 2017. Triangulazioak, erakusketa. Kontenporanea 2017. Bitamine Faktoria. CBA, Irun.[17]
  • 2017. “Ama joten zan egunero plazara, berdura saltzea”. Lupa dokumentalen X. Mostra,  “Ez-lekuak" erakusketa. Niessen Merkatua, Orereta.
  • 2016. Basandreen maskarak. Oiartzungo ihote taldearentzat egindako maskarak.[18]
  • 2016. Baserriko Ahotsak. Euskal Zine Bilera. Lekeitio.
  • 2016. Sagardotegia omen zan. BideOtik programa. Azkuna Zentroa, Bilbo.[19]
  • 2016. Sagardotegia omen zan.  Almeriako Ikus-entzunezkoen VI. mostra. Almeria.
  • 2016. Sagardotegia omen zan. XII. Historia, Artisten Meeting Point-a. Okela Sormen Lantegia, Bilbo.
  • 2016. Sagardotegia omen zan. AE15, II. erakusketa. Bizkaia Aretoa, Bilbo.
  • 2015. Iraganekoak. Pleno Aretoa, Oiartzun.

Argitalpenak

aldatu
  • 2023. Etxebeste (2023). Meta-nortasunak. Euskal arte garaikidearen ahalmenak. Donostia: Udako euskal Unibertsitatea & UPV-EHUko argitalpen zerbitzua.[20]
  • 2022. Etxebeste & Martinez de Albeniz. (2022). The paradox of the basque farmhouse: The enfolding and unfolding of a cultural infrastructure. European Public & Social Innovation Review, 7(2), 56-69.[21]
  • 2022. Amezaga & Etxebeste (2022). Spirituality infrastructure: Notes for Analysing Arantzazu’s Ecosystem. European Public & Social Innovation Review, 7(2), 43-55.[22]
  • 2022. Etxebeste (2022). "Baserri hedatua". Donostia: Kutxa Fundazioa. ISBN 973-84-7173-612-3[23]
  • 2018. Etxebeste (2018). “Art(e/i)kulazioa: Iragan-orainaldiko narratiba aktiboen erakuntza,(...)". AusArt, 6 (1). UPV-EHU.[24]
  • 2018. Etxebeste (2018)“Maite ez duenak uzten du”,  L. Siles (arg.) II. Residencia artística del buen vivir. Bilbo: Bizkaiko Foru Aldundia. (33-40).[25]
  • 2018. Etxebeste (2018)“Baserriari hitza ematea. Baserriaren patrimonializazio prozesu tradizionalaren desegituraketa, Sagardotegia omen zan arte-proiektuaren bitartez”, I. Arrieta Urtizberea (arg.), El patrimonio cultural en las sociedades líquidas. Donostia: UPV-EHUko argitalpen zerbitzua. (163-191).[26]
  • 2017. “Triangulazioak”, Bitamine Faktoria (arg.), Catálogo KEOA Kontemporanea 2017. Irun. (52-53).[27]

Bestelakoak

aldatu

Egonaldiak, proiektu bekadunak eta sariak

aldatu
  • 2021. Tradizioak/traizioak arte-proiektua. Sorkuntza-ekoizpenerako dirulaguntza. Eusko Jaurlaritzako Kultura saila.
  • 2020. Uhinak beka. Pentsamendu kritikoa saretzeko sariak. Ipar Hegoa eta Iratzar fundazioak.[28]
  • 2019. Xareta, lurraldea artekari. Elikadura kulturalaren prozesu sozialaren artekaritzak. Eva Campo Müller-en I. Tokiko Garapenerako beka (+ E. del Amo). BDS koop eta ECM elkartea. Irun.[29]
  • 2018. II. Ondo Bizi Arte Egonaldia, Karrantzako Mutur Beltz elkartea. Karrantza.[30]
  • 2015. Suroskopia jaialdian lehenengo dokumentalaren saria. Kordoba.

Herritar aitortza

aldatu

"Oiartzuar emakumeak udalekuetan" egitasmoaren barruan, bere izena eraman zuen haur talde batek 2018an.[31]

Erreferentziak

aldatu
  1. Liras, Onintza Etxebeste. (2020). Baserri Hedatua: Jardute Sinbolikotik Artekaritzen Eremura. (Noiz kontsultatua: 2021-09-26).
  2. «IKERKETA» oninetxebesteliras (Noiz kontsultatua: 2021-09-26).
  3. «BIO / CV | Onintza Etxebeste Liras» oninetxebesteliras (Noiz kontsultatua: 2021-09-26).
  4. «Irakasleak» Mondragon Unibertsitatea (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  5. «Onintza Etxebeste Liras: "Baserriarena paradoxa da; balio komunen erreprodukzioa da, baina baita aldatzen doan organismo bizia ere" — Unibertsitatea.Net» www.unibertsitatea.net (Noiz kontsultatua: 2021-09-26).
  6. (Gaztelaniaz) «Onintza Etxebeste» Muturbeltz (Noiz kontsultatua: 2021-09-26).
  7. https://www.kutxa.eus/eu/agenda-eu.html?view=event&id=3905
  8. «Humanitate Digitalak, Generoa eta Artea jardunaldia.» www.ueu.eus (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  9. «“21 aulki” zikloa urrian Oiartzunen» www.metrokoadroka.eus (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  10. r01epd0122e4ed314423e0db04c97a47b5baa317f, r01etpd158aa64558419b9ec5ed77644af02263cda. (2017-10-10). «XIII. Museoen Kongresua: Kultur ondarea gizarte likidoetan» www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  11. r01epd0122e4ed314423e0db04c97a47b5baa317f, r01etpd158aa64558419b9ec5ed77644af02263cda. (2017-04-12). «Ikerkuntzarekin Topaketak 2017» www.kulturklik.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  12. (Ingelesez) Baserriko ahotsak. (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  13. Ikerne, Zarate(e)ko. (2023-09-27). «'Tradizioak/Traizioak' erakusketan, kontserbazioa eta subertsioa aurrez aurre» Oarsoaldeko Hitza (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  14. Erik, Gartzia(e)ko. (2021-06-30). «Herriko sortzaileen puskak, Arizmendienean bilduta» Oarsoaldeko Hitza (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  15. «KUTIXIAK ETA SORTZAILEAK» Berria 2021-11-04 (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  16. «x.com» X (formerly Twitter) (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  17. bitamine.net (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  18. (Ingelesez) «Oiartzun urtekaria 2019 by Oiartzungo Udala - Issuu» issuu.com 2019-09-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  19. «Onintza Etxebestek kontatu digu sagardotegia omen zela...» EITB (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  20. «Meta-nortasunak. Euskal arte garaikidearen ahalmenak» web-argitalpena.adm.ehu.es (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  21. http://ebiltegia.mondragon.edu:8080/xmlui/handle/20.500.11984/5950?locale-attribute=es
  22. https://www.researchgate.net/publication/367001063_Spirituality_infrastructure_Notes_for_Analysing_Arantzazu%27s_Ecosystem
  23. Etxebeste Liras, Onintza. (2022). Baserri hedatua. Donostia: Kutxa Fundazioa, 1-405 or. ISBN 978-84-7173-612-3..
  24. Etxebeste Liras, Onintza. (2018). Art(e/i)kulazioa: iragan-orainaldiko narratiba aktiboen eraikuntza, praxi artistikoaren disziplinartekotasunetik abiatuta.  doi:10.1387/ausart.19391. ISSN 2340-8510. (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  25. (Ingelesez) «Onintza Etxebeste» Muturbeltz (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  26. Urtizberea, Iñaki Arrieta. (2018). El patrimonio cultural en las sociedades líquidas. Servicio de Publicaciones ISBN 978-84-9082-933-2. (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  27. (Ingelesez) «Catálogo KEOA 2017 by Bitamine Faktoria - Issuu» issuu.com 2018-04-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  28. 2020-2021 ikastuterako Uhinak Bekak esleitu ditugu - IparHegoa. 2020-12-22 (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  29. «Eva Campo Muller Tokiko Garapenerako bekak» Farapi 2019-02-06 (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  30. (Ingelesez) «PUBLICACIÓN: ONDO BIZI ARTE EGONALDIA II – RESIDENCIA ARTÍSTICA DEL BUEN VIVIR. 2018» Muturbeltz (Noiz kontsultatua: 2024-05-23).
  31. (Ingelesez) «Oiartzun urtekaria 2019 by Oiartzungo Udala - Issuu» issuu.com 2019-09-11 (Noiz kontsultatua: 2023-08-02).

Kanpo estekak

aldatu