Μετάβαση στο περιεχόμενο

Απολυταρχία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Με τον όρο απολυταρχία εννοείται το πολίτευμα, στο οποίο ένας κυρίαρχος - κυρίως ένας βασιλιάς, ένας δικτάτορας ή ένας αυτοκράτορας - κατέχει απεριόριστη δύναμη και μπορεί και την ασκεί στη χώρα του. Σε αυτό το πολίτευμα δεν υπάρχει χωρισμός των εξουσιών. Ο μονάρχης του κράτους ελέγχει και τις τρεις εξουσίες: τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική. Σε αντίθεση με τη δικτατορία, ο μονάρχης κατέχει την εξουσία νόμιμα μέσω διαδοχής, κυρίως από πατέρα σε γιο.

Γέννηση της Απολυταρχίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η απολυταρχία δημιουργήθηκε στο πρώτο μισό του 17ου αιώνα και έφτασε υπό τον Λουδοβικο ΙΔ' στο ζενίθ του. Ο Λουδοβίκος ΙΔ' κατόρθωσε να περιορίσει πολύ όλες τις άλλες εξουσίες στο γαλλικό κράτος. Επίσης ο κλήρος και οι ευγενείς έφθασαν στο σημείο να εξαρτώνται από τον βασιλιά, καθώς χρειάζονταν την οικονομική υποστήριξη του για να πάρουν μέρος στη δαπανηρή ζωή της βασιλικής αυλής. Σε όλα σχεδόν τα κράτη που είχαν απολυταρχία, αυτή συνοδεύτηκε από πολλές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, τη διοίκηση και τη δικαιοσύνη. Ο στόχος ήταν να δυναμώσει το κράτος και να γίνει πολύ ισχυρό. Ο Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ, υπουργός οικονομικών υπό τον Λουδοβίκο ΙΔ', ίδρυσε την οικονομική μορφή του μερκαντιλισμού, που συγγενεύει με την έννοια του μονοπωλίου.

Ο μονάρχης στηρίζεται σε πέντε πυλώνες δύναμης:

Ο στρατός είναι απαραίτητος σε έναν μονάρχη, καθώς αυξάνει τη δύναμη και την επιρροή του, όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στο εξωτερικό. Η Γαλλία είχε το 1664 περίπου 45.000 στρατιώτες ενώ μέχρι το 1703 είχε φτάσει να έχει περίπου 400.000. Έτσι είχε γίνει η ισχυρότερη στρατιωτικά χώρα της Ευρώπης. Ο Λουδοβίκος ΙΔ' χρειαζόταν αυτό τον πολυάριθμο στρατό για να προλάβει τις επαναστάσεις στο εσωτερικό της χώρας του και έτσι να διατηρήσει την απόλυτη εξουσία. Η ανώτερη εντολή στον στρατό ανήκε σε αυτόν. Επιθυμούσε κυρίως να κάνει τη Γαλλία ηγέτιδα δύναμη στην Ευρώπη, πράγμα που το κατόρθωσε, αν και για σύντομο χρονικό διάστημα. Τα τεράστια ποσά χρημάτων που χρειάζονταν για τη διατήρηση ενός τόσο μεγάλου στρατού ήταν πολύ επιβαρυντικά για την οικονομία του κράτους.

Νομοθεσία, δικαστικό σύστημα, διοίκηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο απόλυτος μονάρχης συγκέντρωσε όλες τις δυνάμεις στα χέρια του. Αυτός δημιουργούσε τους νόμους και ήταν ταυτόχρονα ανώτατος δικαστής. Τη διακυβέρνηση του κράτους μπορούσε να την αφήσει σε έναν ανώτατο υπουργό, αυτός όμως επέλεξε να είναι ο ένας και μοναδικός κυβερνήτης.

Ο μονάρχης και η αυλή του είναι το επίκεντρο της κοινωνικής και της πολιτιστικής ζωής ολόκληρης της χώρας. Οι ευγενείς και ο κλήρος συμμετέχουν σε φαντασμαγορικές γιορτές, σε χορούς, σε πολυτελή γεύματα, σε κυνήγια, χτίζουν λαμπρά κάστρα κτλ. Στην εποχή της απολυταρχίας κέντρο ήταν το τεράστιο και υπέρλαμπρο ανάκτορο των Βερσαλλιών. Εξαιτίας της συνεχούς οικονομικής εξάρτησης από τον βασιλιά, ο κλήρος και οι ευγενείς χάνουν την ανεξαρτησία τους.

Η καθολική εκκλησία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο μονάρχης είναι ταυτόχρονα αρχηγός και ρυθμιστής της πνευματικής ζωής. Τότε πιστευόταν ότι κυβερνούσε με τη χάρη του Θεού. Δηλαδή πάνω από αυτόν δεν βρισκόταν κανένας, εκτός από τον Θεό, ενώ ήταν και ο εκπρόσωπος του Θεού στη γη. Τότε, επειδή υπήρχαν και αρκετοί προτεστάντες, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΔ' έκανε έναν ολόκληρο αγώνα για να τους διώξει από τη Γαλλία.

Ο μερκαντιλισμός χαρακτηριζόταν από μια κεντρική, συστηματική και ενωτική οικονομική πολιτική. Έτσι τα κρατικά έσοδα είναι απαραίτητα για τη συντήρηση του στρατού, για τη συντήρηση της πολυέξοδης βασιλικής αυλής, καθώς και για την επεκτατική πολιτική. Για αυτό ακολουθήθηκαν τα εξής μέτρα:

α) αύξηση της εξαγωγής προϊόντων, μείωση των εισαγωγών,

β) δημιουργία ισχυρού στόλου για τη μεταφορά των πρώτων υλών και την αποφυγή τυχόν πολεμικών συγκρούσεων,

γ) δημιουργία οδικού δικτύου: δρόμοι, κανάλια, γέφυρες, και

δ) ίδρυση αποικιών σε συνεργασία με εταιρείες εμπορίου, όπου οι αποικίες θα έπρεπε να μείνουν σε απόλυτη εξάρτηση από τη μητρόπολη.

Στα πρώτα χρόνια της νεώτερης ευρωπαϊκής ιστορίας η απολυταρχία ήταν πολύ διαδεδομένη στην Ευρώπη και έφτασε σε μεγάλη άνθηση κατά την εποχή του Μπαρόκ. Το κύριο παράδειγμα για μια απολυταρχική εξουσία είναι ο Λουδοβίκος ΙΔ' ο οποίος απαγόρευσε τον προτεσταντισμό, ανακαλώντας το Διάταγμα της Νάντης.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]