1835 yng Nghymru
Gwedd
Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1835 i Gymru a'i phobl
Digwyddiadau
[golygu | golygu cod]- Ordeinio David Elias, brawd John Elias yn Weindidog y Methodistiaid Calfinaidd [1]
- David Rees, Llanelli yn cael ei benodi yn olygydd cyntaf Y Diwygiwr [2]
- Joseph Tudor Hughes (Blegwryd) yn cael ei urddo i'r orsedd ac yntau dim ond yn 7 mlwydd oed [3]
- Rhys Price yn cael ei ordeinio yn weinidog gyda'r Annibynwyr [4]
- Mewn cyfarfod o ddaearegwyr mae Adam Sedgwick yn bathu'r term Y Cyfnod Cambriaidd.[5]
- Teulu Crawshay yn agor gwaith tunplat yn Nhrefforest
Celfyddydau a llenyddiaeth
[golygu | golygu cod]Llyfrau newydd
[golygu | golygu cod]- Difyrwch Bechgyn Glanau Conway
- Bywyd Turpin Leidr
- William Harri (Gwilym Garwdyle) - Nodd Awen [7]
- William Jones - The Millennial Harbinger [8]
- William Morgan Kinsey - The Jubilee of the Bible; or, three hundredth anniversary of Coverdale's translation of the whole Bible … a sermon preached at … Cheltenham
Cerddoriaeth
[golygu | golygu cod]- Robert Herbert Williams (Corfanydd) - Dymuniad (emyn dôn) [9]
- John Roberts (Telynor Cymru) yn canu ei delyn i'r Frenhines Adelaide o Saxe-Meiningen yn Winchester [10]
- Rosser Beynon, (Asaph Glan Taf) yn cael ei benodi yn arweinydd y gân yng nghapel yr Annibynwyr Soar, Merthyr [11]
- Richard Jones o'r Wern - Hymnau a Chaneuon Ysbrydol a Duwiol, (golygydd John Elias) [12]
Celfyddydau gweledol
[golygu | golygu cod]- Gwaith y cerflunydd John Evan Thomas yn cael ei arddangos yn yr Academi Frenhinol am y tro cyntaf [13]
Genedigaethau
[golygu | golygu cod]- 5 Ebrill, Solomon Andrews - dyn busnes (bu farw 1908) [14]
- 13 Ebrill, Edward Breese - hynafiaethydd (bu farw 1881) [15]
- 20 Mawrth, William Cornwallis-West - Aelod Seneddol Orllewin Sir Ddinbych (bu farw 1917) [16]
- 10 Mai, John Jones Jenkins, Barwn 1af Glantawe - AS Bwrdeistref Caerfyrddin (bu farw 1915) [17]
- 11 Mai, William Edwardes, 4ydd Barwn Kensington - gwleidydd Rhyddfrydol a gynrychiolodd etholaeth Hwlffordd (bu farw 1896) [18]
- 15 Mehefin, Lewis Jones (Rhuddenfab) - argraffydd, bardd, a newyddiadurwr (bu farw 1915) [19]
- 24 Mehefin, Rhys Evans - cerddor (bu farw 1917)
- 7 Gorffennaf, Richard Charles Mayne - Aelod Seneddol Ceidwadol Penfro a Hwlffordd (bu farw 1892) [20]
- 14 Gorffennaf, John Roberts - gwleidydd (bu farw 1894) [21]
- 24 Gorffennaf, John Parry - arweinydd rhyfel y degwm (bu farw 1897) [22]
- 7 Awst, Griffith Evans - arloeswr astudiaeth clefydon anifeiliaid a achosir gan gynfilod, a darganfyddwr Trypanosoma Evansi (bu farw 1935) [23]
- 13 Awst, James Mackenzie Maclean - Aelod Seneddol Caerdydd (bu farw 1906) [24]
- 19 Awst, Thomas Roberts - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (bu farw 1899) [25]
- 17 Medi, Rees Jenkin Jones - pregethwr, ysgolfeistr, hanesydd, emynydd (bu farw 1924) [26]
- 1 Hydref, John Wimburn Laurie - AS etholaeth Penfro a Hwlffordd (bu farw 1912) [27]
- Dyddiad anhysbys
- Richard Williams - hynafiaethydd, hanesydd, a chyfreithiwr (bu farw 1906)
- John Lloyd James - gweinidog gyda'r Annibynwyr a hanesydd (bu farw 1919)
- William Lewis - argraffydd a chyhoeddwr llyfrau (bu farw 1918)
- Hugh Owen (Huwco Môn) - bardd (bu farw 1892) [28]
- David Parry (Dewi Moelwyn) - gweinidog a bardd (bu farw 1870) [29]
- Frances Elizabeth Wynne - arlunydd (bu farw 1907) [30]
Marwolaethau
[golygu | golygu cod]- 2 Ionawr, John Thomas (Penfforddwen) – bardd, a llenor (g. 1757) [31]
- 18 Ionawr, John Nash – pensaer (g. 1752) [32]
- 5 Ebrill, Robert Jones – clerigwr (g. 1769) [33]
- 4 Mehefin, William Owen Pughe – geiriadurwr, gramadegydd, golygydd, hynafiaethydd, a bardd (g. 1759) [34]
- 16 Mai, Felicia Hemans – bardd (g. 1793) [35]
- 13 Awst, Thomas Williams (Gwilym Morganwg) – bardd (g. 1778) [36]
- 25 Awst, Evan Williams – llyfrwerthwr a chyhoeddwr llyfrau (g. 1749) [37]
- Tachwedd, Thomas Williams (Eos Gwynfa) - bardd (g. 1769) [38]
- 16 Rhagfyr, Robert Davies (Bardd Nantglyn) – bardd a gramadegwr (g. 1769) [39]
- 16 Rhagfyr, David Price – orientalydd (g. 1762)
- 23 Rhagfyr Morgan Jones – gweinidog Annibynnol (g. 1768) [40]
- 29 Rhagfyr, Richard Llwyd (Bard of Snowdon) – bardd (g. 1752) [41]
- Dyddiad anhysbys
- David Herbert – clerigwr (g. 1762) [42]
- Daniel Evans – gweinidog Annibynnol (g. 1774)
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "ELIAS, DAVID (1790 - 1856), | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "REES, DAVID (1801 - 1869), gweinidog gyda'r Annibynwyr, a golygydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "HUGHES, JOSEPH TUDOR ('Blegwryd'; 1827 - 1841), bachgen â'i hynododd ei hun yn ei blentyndod fel telynor, etc.; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "PRICE, RHYS (1807 - 1869), gweinidog gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ Murchison, R. I.; Sedgwick, A. (1835). "On the Silurian and Cambrian Systems". Report of the meeting of the British Association for the Advancement of Science: 59–61.
- ↑ "EVANS, JOHN (1814 - 1875), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a ddaeth yn adnabyddus fel 'I. D. Ffraid' ac 'Adda Jones'. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "HARRI, WILLIAM ('Gwilym Garwdyle'; 1763 - 1844), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "JONES, WILLIAM (1762 - 1846), gweinidog Bedyddwyr Albanaidd, golygydd, ac awdur | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "WILLIAMS, ROBERT HERBERT ('Corfanydd'; 1805 - 1876), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "ROBERTS, JOHN ('Alaw Elwy,' ac wedi hynny 'Telynor Cymru'; 1816 - 1894), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ "BEYNON, ROSSER ('Asaph Glan Tâf'; 1811 - 1876), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ "JONES, RICHARD ('o'r Wern'; 1772? - 1833), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ "THOMAS, JOHN EVAN (1810-1873), cerfluniwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ "Solomon Andrews, Cardiff entrepreneur". BBC. 2011-05-23. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ Breese Edward yn Eminent Welshmen 1908 adalwyd 24 Chwefror 2020
- ↑ "COL CORNWALLIS WEST - Herald of Wales and Monmouthshire Recorder". [s.n.] 1917-07-07. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "BIOGRAPHICAL SKETCH - Herald of Wales and Monmouthshire Recorder". [s.n.] 1915-07-31. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ Dodd, A. H., (1953). EDWARDS, EDWARDES (TEULU), Chirkland, Sir Benfro, a Kensington.. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 24 Maw 2020
- ↑ "JONES, LEWIS ('Rhuddenfab'; 1835 - 1915), argraffydd, bardd, a newyddiadurwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "Mayne, Richard Charles (1835–1892), naval officer". Oxford Dictionary of National Biography. doi:10.1093/ref:odnb/18445. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "MARWOLAETH MR JOHN ROBERTS YH - Y Cymro". Isaac Foulkes. 1894-03-01. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "PARRY, JOHN (1835 - 1897), arweinydd rhyfel y degwm o 1886 ymlaen; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "EVANS, GRIFFITH (1835 - 1935), arloeswr astudiaeth clefydon anifeiliaid a achosir gan gynfilod, a darganfyddwr 'Trypanosoma Evansi' | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "Maclean, James Mackenzie (1835–1906), journalist and politician". Oxford Dictionary of National Biography. doi:10.1093/ref:odnb/34782. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "ROBERTS, THOMAS (1835 - 1899), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ "JONES, REES JENKIN (1835 - 1924), pregethwr, ysgolfeistr, hanesydd, emynydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ Laurie, John Wimburn (1867–1907). John Wimburn Laurie fonds.CS1 maint: date format (link)
- ↑ R. Mon Williams, Enwogion Môn 1850-1912 (Caernarfon, 1913).
- ↑ "PARRY, DAVID ('Dewi Moelwyn'; 1835 - 1870), gweinidog a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "WYNNE (WYNNE-FINCH) (TEULU), Voelas, gerllaw Pentrefoelas, sir Ddinbych. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "THOMAS, JOHN (1757 - 1835), Penfforddwen, bardd, a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "NASH, JOHN (1752 - 1835), pensaer | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "JONES, ROBERT (1769 - 1835), clerigwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "PUGHE, WILLIAM OWEN (1759 - 1835), geiriadurwr, gramadegydd, golygydd, hynafiaethydd, a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "Hemans [née Browne], Felicia Dorothea (1793–1835), poet". Oxford Dictionary of National Biography. doi:10.1093/ref:odnb/12888. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "WILLIAMS, THOMAS ('Gwilym Morganwg'; 1778 - 1835), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "WILLIAMS, EVAN (1749-1835), llyfrwerthwr a chyhoeddwr llyfrau. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "WILLIAMS, THOMAS ('Eos Gwynfa', neu 'Eos y Mynydd'; c. 1769 - 1848), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "DAVIES, ROBERT ('Bardd Nantglyn'; 1769 - 1835), bardd a gramadegwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "JONES, MORGAN (1768 - 1835), Trelech, gweinidog Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-25.
- ↑ "LLWYD, RICHARD ('Bard of Snowdon'; 1752 - 1835) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
- ↑ "HERBERT, DAVID (1762 - 1835), clerigwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-24.
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899