Abbasiy halifeligi
Abbasiy halifeligi arapça الدولة العباسية | |
750—945 ve 1194—1258 | |
Devlet bayrağı | |
Abbasiy halifeligi (azamiy territoriya) | |
Paytaht | Qufa (750—762) Bağdat (762—836) Samarra (892—1258) Bağdat (892—1258) |
Resmiy til | Arap tili (halq, ilim, sülâle), Türk tili (halq, ordu) |
Resmiy din | İslâm |
Devlet qurumı | Halifelik |
Abbasiy halifeligi (arapça الدولة العباسية) ya da Bağdat halifeligi — Yaqın Şarq, Orta Asiya ve Şimaliy Afrikada 750—945 ve 1194—1258 senelerde bar olğan tarihiy musulman devletidir. Devlet başı - halife, ükümran sülâle — Abbasiyler, paytahtı - Bağdat edi. Bugünki arap devletleriniñ topraqları, İran ve cenübiy Orta Asiyanı bu devletniñ topraqları edi. Abbasiyler devletinde ilim, şiiriyet, nesir gür inkişaf etti.
Abbasiy halifeligi 1055 senesinde selçuqlılarnıñ Bağdatnı fetih etkenine qadar mustaqil bir devlet edi. Ondan soñra siyasiy quvet halifelerniñ elinden ketti. IX asırda halifeler türk yalçılarına tabi oldılar. 1258 senesi Hulagunıñ tatarları Bağdatnı alğanınen halifelik tarihı soñuna yetti, halife unvanı Mısırda üküm sürgen memlüklerge keçti.