ترێ
ترێ یان هەنگوور بەری دارمێوە شوێنی بنەڕەتی ئەم میوەیە کشوەری ئاسیایە یەکەم جاریش فینقیەکان گواستیانەوە بۆ دوورگەکانی یۆنان و سەقلییە و ئیتاڵیا و مەرسلیا و میسر و شام و شوێنی دیکەش ، وەکو خواردن و شەربەت بەکاریان ھێناوە. ترێ مادە بەسوودەکانی وەک "ساکارۆز" و "گلوکز" و "دیکسترۆز" ی تێدایە و سەرچاوەیەکی گرنگی مادەکانی وەک مەنیزیۆم و ئاسن و مەنگنێزە . ترێ و ئاوی ترێ دەرمانێکی شیاو و بەسوودە بۆ نەخۆشی کەم خوێنی و دەبێتەھۆی بەھێزکردنی دڵ و رێکوپێکردنی لێدانی دڵ و بەرگری لەش بەهێز دەکات.
چارەسەر بە ترێ
پێکھاتووە لە ڕێژەیەکی بەرز لە شەکری ترێ و کالسیۆم و فۆسفۆر و ئاسن و ڕێژەیەکی کەم لە ڤیتامینی A و C. ھەروەھا باشە بۆ:
- پاککردن و نەرم کردنی خوێن وھاندانی چالاکیی کۆئەندامی ھەرسەوە.
- دەمار و ماسولکەکان بەھێزتر وچالاکتر دەکات و دەبێتە ھۆی تازەکردنەوەی خانەکانی ناو لەش و چارەسەرکردنی کەم خوێنی و کەمی خۆراک و ھیلاکی و لاوازی و پەستانی سەر ئێسقان.
- باشە بۆ زەردوویی و دەبێتە ھۆی دەرکردنی ژەھراوی ناو لەش بۆ دەرەوەی لەش و باشە بۆ نەخۆشییەکانی گورچیلە.
- کوڵاوی گەڵای ووشکی ترێ باشە بۆ چارەسەرکردنی بەستنی میزەوە (کێشەی میزنەکردن) و سکچوون بە خواردنەوەی یەک کوپی کوڵاوی گەڵای ووشک پێشی نان خواردن.
- ترێی ووشک کراو (مێوژ) خواردنێکی بەھێزە و باشە بۆ جگەر و ھاندەرە بۆ چالاکیی گشتی لەش، ھەروەھا کوڵاوەکەی لەگەڵ ئاو و شەکر بۆ چارەسەرکردن و نەرم کردنی کۆکە و رێکخستنی ھەناسەدان.
تێبینی/ نابێت مێوژ و خورما بە پێکەوە بھەنجێنرێن چونکە زوو گەنییو دەبن. ھەروەھا نابێت مێوژ لە (٣) ڕۆژ زیاتر بمێنێتەوە چونکە تێک دەچێت و پێکھاتەکەی دەگۆڕێت بە تایبەتی لە ژینگەیەکی گەرم.
جۆرەکانی ترێ
- ترێ ڕەشە
- ترێ کشمیشی
- ترێ سوورکە
- ترێێ سەرقووڵە
- ترێی سپیکە
- ترێێ پیشۆڵکە
- ترێ دۆشاوی
- ترێ ڕەشمیری
