「Nĭk-buōng」調整以後𣍐蜀樣其地方
無編輯摘要 |
|||
| (Dài-dŏng ô siŏh-ciáh ê̤ṳng-hô gì 6 huòi siŭ-gāi dŭ ké̤ṳk káung-kī kó̤) | |||
| Dâ̤ 1 hòng: | Dâ̤ 1 hòng: | ||
{{twinLAT|日本}} |
{{twinLAT|日本}} |
||
{{Infobox |
{{Infobox country |
||
|conventional_long_name = Nĭk-buōng-guók |
|conventional_long_name = Nĭk-buōng-guók |
||
|native_name |
|native_name = {{ja-textonly|日本国}} |
||
|common_name = |
|||
|image_flag = Flag of Japan.svg |
|image_flag = Flag of Japan.svg |
||
|image_coat = Imperial Seal of Japan.svg |
|image_coat = Imperial Seal of Japan.svg |
||
|flag_type = guók-gì |
|||
|motto = |
|||
|symbol_type = guók-hŭi |
|||
|national_anthem = {{lang|ja|君が代}}<br>"''[[Gŭng cī dâi]]''"<br><div class="center" style="margin-top:0.4em;">[[File:Kimi ga Yo instrumental.ogg]]</div> |
|||
|image_map = Japan (orthographic projection).svg |
|||
|capital = [[Dŭng-gĭng]] |
|||
|area_km2 = 377,944 |
|||
|area_rank = 62 |
|||
̩|time_zone = +9 |
|||
|population_census = 12709 uâng |
|||
|population_census_year = 2014 |
|||
|population_census_rank = |
|||
|population_density_km2 = 337 |
|||
|population_density_rank = |
|||
| currency = [[Nĭk-buōng yen]] |
|||
|currency_code = JPY |
|||
|national_motto = |
|||
| common_languages =[[Nĭk-ngṳ̄]] |
|||
|national_anthem = {{ja-textonly|君が代}}<br/>"[[Gŭng cī dâi]]"<br/><div class="center" style="margin-top:0.4em;">[[File:Kimi ga Yo instrumental.ogg]]</div> |
|||
|government_type = [[Gŭng-ciō lĭk-hiéng cié]] |
|||
|image_map = Japan (orthographic projection).svg |
|||
|map_caption = |
|||
|capital = [[Dŭng-gĭng]] |
|||
|largest_city = [[Dŭng-gĭng]] |
|||
|official_languages = ''mò̤'' |
|||
|national_languages = [[Nĭk-buōng-ngṳ̄]] |
|||
|regional_languages = |
|||
|ethnic_groups = |
|||
|ethnic_groups_year = |
|||
|ethnic_groups_ref = |
|||
|religion = |
|||
|religion_year = |
|||
|religion_ref = |
|||
|government_type = [[dăng-ék-cié]], [[ngiê-huôi-cié]], [[gŭng-ciō lĭk-hiēng-cié]] |
|||
|leader_title1 = tiĕng-huòng |
|leader_title1 = tiĕng-huòng |
||
|leader_name1 = |
|leader_name1 = [[Naruhito]] |
||
|leader_title2 = siū-sióng |
|leader_title2 = siū-sióng |
||
|leader_name2 |
|leader_name2 = [[Kishida Fumio]] |
||
|GDP_nominal = $4.729 uâng-é |
|||
|legislature = Guók-huôi |
|||
|GDP_nominal_year = 2013 |
|||
|upper_house = Chăng-ngiê-iêng |
|||
| ìng-gĭng GDP = $37,175 |
|||
|lower_house = Cé̤ṳng-ngiê-iêng |
|||
|GDP_nominal_per_capita = 2013 |
|||
|sovereignty_type = |
|||
| HDI = 0.912 |
|||
|sovereignty_note = |
|||
| HDI_year = 2012 |
|||
|iso3166code = JPN |
|||
|area_km2 = 377,975 |
|||
|cctld = .jp |
|||
| |
|area_rank = 62 |
||
|area_footnote = |
|||
|percent_water = 1.4 |
|||
|population_estimate = {{decreaseNeutral}} 125,360,000 |
|||
|population_estimate_rank = 11 |
|||
|population_estimate_year = 2021 |
|||
|population_census = 126,226,568 |
|||
|population_census_rank = |
|||
|population_census_year = 2020 |
|||
|population_density_km2 = 334 |
|||
|population_density_rank = 24 |
|||
|GDP_PPP = {{increase}} $5.586 uâng-é |
|||
|GDP_PPP_rank = 4 |
|||
|GDP_PPP_year = 2021 |
|||
|GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $44,585 |
|||
|GDP_PPP_per_capita_rank = 27 |
|||
|GDP_nominal = {{increase}} $5.378 uâng-é |
|||
|GDP_nominal_rank = 3 |
|||
|GDP_nominal_year = 2021 |
|||
|GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $42,928 |
|||
|GDP_nominal_per_capita_rank = 23 |
|||
|Gini = 33.4 |
|||
|Gini_change = increase |
|||
|Gini_rank = 78 |
|||
|Gini_year = 2018 |
|||
|Gini_ref = |
|||
|HDI = 0.919 |
|||
|HDI_change = increase |
|||
|HDI_rank = 19 |
|||
|HDI_year = 2019 |
|||
|HDI_ref = |
|||
|currency = [[Nĭk-buōng yen]] (¥) |
|||
|currency_code = JPY |
|||
|time_zone = [[Nĭk-buōng Biĕu-cūng-sì|JST]] |
|||
|utc_offset = [[UTC+09:00|+9]] |
|||
|time_zone_DST = |
|||
|utc_offset_DST = |
|||
|DST_note = |
|||
|date_format = |
|||
|electricity = |
|||
|drives_on = cō̤ |
|||
|cctld = [[.jp]] |
|||
|iso3166code = JP |
|||
|calling_code = +81 |
|||
}} |
}} |
||
[[File:Satellite image of Japan in May 2003.jpg|thumb|200px|Nĭk-buōng gì [[uôi-sĭng]] sióng|left]] |
|||
'''Nĭk-buōng''' (日本) sê [[Ā-ciŭ]] dĕ̤ng buô [[Tái-bìng-iòng]] lā̤ gì dō̤-[[Guók-gă|guók]], diŏh [[Dṳ̆ng-guók]], [[Dièu-siēng]] gâe̤ng [[Ngò̤-lò̤-sṳ̆]] dĕ̤ng sié. Ĭ sê sié-gái siông [[gĭng-cá̤]] dâ̤ nê giòng gì guók-gă. |
'''Nĭk-buōng''' (日本) sê [[Ā-ciŭ]] dĕ̤ng buô [[Tái-bìng-iòng]] lā̤ gì dō̤-[[Guók-gă|guók]], diŏh [[Dṳ̆ng-guók]], [[Dièu-siēng]] gâe̤ng [[Ngò̤-lò̤-sṳ̆]] dĕ̤ng sié. Ĭ sê sié-gái siông [[gĭng-cá̤]] dâ̤ nê giòng gì guók-gă. |
||
| Dâ̤ 64 hòng: | Dâ̤ 124 hòng: | ||
{{Ā-ciŭ}} |
{{Ā-ciŭ}} |
||
{{Authority control}} |
{{Authority control}} |
||
[[ |
[[分類:Ā-ciŭ guók-gă]] |
||
[[ |
[[分類:Nĭk-buōng]] |
||
2022-nièng 10-nguŏk 26-hô̤ (bái-săng) 14:01 muōi-muōi siŏh-huôi biĕng-cĭk
Chăng-kō̤ Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄ Háng-cê gì bēng-buōng. / 參考閩東語漢字其版本。
Nĭk-buōng-guók 日本国
| |
|---|---|
 guók-gì
 guók-hŭi
| |
|
Guók-gŏ̤: 君が代 "Gŭng cī dâi" | |
.svg) | |
| Siū-dŭ gâe̤ng có̤i duâi siàng-chê | Dŭng-gĭng |
| Guăng-huŏng ngṳ̄-ngiòng | mò̤ |
| Sìng-nêng gì guók-gă ngṳ̄-ngiòng | Nĭk-buōng-ngṳ̄ |
| Céng-hū | dăng-ék-cié, ngiê-huôi-cié, gŭng-ciō lĭk-hiēng-cié |
• tiĕng-huòng | Naruhito |
• siū-sióng | Kishida Fumio |
| Lĭk-huák gĭ-gáiu | Guók-huôi |
| Chăng-ngiê-iêng | |
| Cé̤ṳng-ngiê-iêng | |
| Miêng-cék | |
• Dŭ-liāng | 377,975 km2 (145,937 sq mi) (dâ̤ 62 miàng) |
• cūi-mĭk (%) | 1.4 |
| Ìng-kēu | |
• 2021 nièng gū-gié |
 125,360,000 (dâ̤ 11 miàng) |
• 2020 nièng puō-că | 126,226,568 |
• Mĭk-dô̤ | 334/km2 (865.1/sq mi) (dâ̤ 24 miàng) |
| GDP (PPP) | 2021 nièng gū-gié |
• Dŭ-liāng |
 $5.586 uâng-é (dâ̤ 4 miàng) |
• Bìng-gĭng |
$44,585 (dâ̤ 27 miàng) |
| GDP (mìng-ngiê) | 2021 nièng gū-gié |
• Dŭ-liāng |
$5.378 uâng-é (dâ̤ 3 miàng) |
• Bìng-gĭng |
$42,928 (dâ̤ 23 miàng) |
| Gini (2018 nièng) |
 33.4dṳ̆ng · dâ̤ 78 miàng |
| HDI (2019 nièng) |
0.919 cĭng gŏ̤ · dâ̤ 19 miàng |
| Huó-bê | Nĭk-buōng yen (¥) (JPY) |
| Sì-kṳ̆ | UTC+9 (JST) |
| Kŭi-chiă huŏng-hióng | cō̤ |
| Diêng-uâ kṳ̆-hô̤ | +81 |
| ISO 3166 dâi-hô̤ | JP |
| Uōng-mĭk sáuk-siā | .jp |
Nĭk-buōng (日本) sê Ā-ciŭ dĕ̤ng buô Tái-bìng-iòng lā̤ gì dō̤-guók, diŏh Dṳ̆ng-guók, Dièu-siēng gâe̤ng Ngò̤-lò̤-sṳ̆ dĕ̤ng sié. Ĭ sê sié-gái siông gĭng-cá̤ dâ̤ nê giòng gì guók-gă.
Lĭk-sṳ̄
[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]Gū-dâi
[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]Gê̤ṳng-dâi
[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]1854 nièng, Mī-guók hāi-gŭng ciéng iàng Nĭk-buōng, páh kŭi lāu Nĭk-buōng hióng Să̤-huŏng gì duâi-muòng. Cĭng sâ̤ Nĭk-buōng-nè̤ng kăi-sṳ̄ chĭng-chāng, nêng-ùi Nĭk-buōng gì giòng-sêng sṳ̆-iéu "liê-kŭi Ā-ciŭ" ciék-sêu Să̤-huŏng-huá. Iù-sê, Nĭk-buōng cāi-năk lāu Să̤-huŏng céng-dê gâe̤ng huák-lŭk tā̤-cié. Cī kuŏ lĭk-sṳ̄ cêu hô̤ lā̤ "Mìng-dê Mì-sĭng" (明治維新).
Mìng-dê Mì-sĭng cĭ-hâiu, Nĭk-buōng sìng-ùi sié-gái có̤i giòng gì guók-gă cĭ ék, páh bâi Dṳ̆ng-guók (1894 - 1895 nièng gì Gák-ngū Hāi-ciéng) gâe̤ng Ngò̤-lò̤-sṳ̆ (1904 - 1905 nièng gì Nĭk-Ngò̤ ciéng-cĕng). Gáu Nê Ciéng sèng-hâiu, Nĭk-buōng gióng-lĭk "Dâi Dĕ̤ng-ā Gê̤ṳng-ìng-kuŏng" (大東亞共榮圈), liāng-tū bău-guák Nĭk-buōng buōng-tū, Kó-hiĕk Dō̤ nàng buô, Dṳ̆ng-guók dĕ̤ng-buô, Dièu-siēng, Dài-uàng, Nàng-iòng gâe̤ng Tái-bìng-iòng gì cĭng sâ̤ dê-kṳ̆.
Nĭk-buōng gì gê̤ṳng-dâi lĭk-sṳ̄ dŭ sê ké̤ṳk Gŭng-guók-cuō-ngiê sū tūng-dê gì, ék-dĭk gáu Nê Ciéng giék-sók: 1945 nièng Mī-guók hióng Nĭk-buōng gì Guōng-dō̤ gâe̤ng Diòng-gì dàu-bóng 2 lăk nguòng-cṳ̄-dâng, tài sī chiĕu-guó 21 uâng nè̤ng. 8 nguŏk 15 hô̤, Nĭk-buōng dàu-hòng, Nê Ciéng iù-sê giék-sók.
Hiêng-dâi
[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]Ùng-huá
[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]
Dioh gū-cā, Nĭk-buōng gì ùng-huá sêu Dṳ̆ng-guók īng-hiōng cĭng duâi, cāi-ê̤ṳng Háng-cê, séng-hông Hŭk-gáu gâe̤ng Ṳ̀-gáu.
Nĭk-buōng hiêng-dâi gì ùng-huá sê Dĕ̤ng-huŏng gâe̤ng Să̤-huŏng gì ṳ̀ng-hăk.
Nĭk-buōng-nè̤ng ó̤i siăh ngṳ̀, nṳ̆k gâe̤ng sŭ-chái, bī-gáu chók-miàng gì ĭng-sĭk chiông "sêu-sṳ̆" (壽司) gâe̤ng "lăk-miêng" (拉麵).
Nĭk-buōng gì tā̤-ṳ̆k bī-gáu chók-miàng gì ô "iù-dô̤" (柔道), "kŭng-chiū-dô̤" (空手道) gâe̤ng "giéng-dô̤" (劍道). "Siŏng-páuk" (相撲) ék-buăng ké̤ṳk nè̤ng nêng-ùi sê Nĭk-buōng tā̤-ṳ̆k gì dâi-biēu.
