Перайсці да зместу

Тэнэт (фільм, 2020)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
ТэнэтM:
англ.: Tenet
Постар фільма
Жанр шпіёнскі фільм[d], трылер[d], навукова-фантастычны фільм[d], баявік і фільм пра падарожжа ў часе[d]
Рэжысёр
Прадзюсар
Сцэнарыст
У галоўных
ролях
Аператар
Кампазітар
Кінакампанія Warner Brothers, Syncopy Inc.[d] і Warner Bros. Pictures[d]
Працягласць 150 хв.[4]
Бюджэт 200 000 000 $
Зборы 361 300 000 $
Краіна
Мова англійская
Год 27 жніўня 2020[1], 18 верасня 2020, 3 верасня 2020[2], 26 жніўня 2020[1], 10 верасня 2020[1], 13 жніўня 2020 і 4 верасня 2020[1]
IMDb ID 6723592
Афіцыйны сайт (англ.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Тэнэт» (англ.: Tenet) — навукова-фантастычны баявік з элементамі трылера рэжысёра і сцэнарыста Крыстафера Нолана. Фільм з’яўляецца сумеснай вытворчасцю Вялікабрытаніі і ЗША. У галоўных ролях зняліся Джон Дэвід Вашынгтан, Роберт Пацінсан, Элізабет Дэбікі, Дымпл Кападзія, Майкл Кейн і Кенет Брана. Фільм апавядае пра сакрэтнага агента, які мусіць кіраваць часам, каб прадухіліць Трэцюю сусветную вайну.

Здымка фільма пачалася ў маі 2019 года і праходзіла ў сямі краінах: Даніі, Эстоніі, Індыі, Італіі, Нарвегіі, Вялікабрытаніі і ЗША.

Праз пандэмію COVID-19 дату прэм’еры фільма тройчы адкладалі. Кампанія Warner Bros. Pictures выпусціла фільм у міжнародны пракат 26 жніўня 2020 года, у амерыканскі пракат — 3 верасня. Гэта першы галівудскі блокбастар, які выйшаў у кінатэатрах пасля абмежаванняў у сувязі з пандэміяй. У сусветным пракаце «Тэнэт» сабраў 363 млн долараў, што дазволіла яму заняць чацвёртае месца ў спісе самых касавых фільмаў 2020 года[5].

Фільм здабыў у асноўным станоўчыя водгукі крытыкаў, якія добра ацанілі акцёрскую ігру, аператарскую работу, саўндтрэк, мантаж, касцюмы і рэжысуру, хоць некаторыя крытыкавалі заблытаны сюжэт, абыякавы тон апавядання і мантаж гуку.

Тэрарысты бяруць у закладнікі людзей у будынку Нацыянальнай оперы ў Кіеве. Група наёмнікаў, мэта якіх — захоп нейкага «пасажыра» і грузу, дзеючая разам з тэрарыстамі, пад выглядам спецназаўцаў падраздзялення КОРД  (руск.) Нацыянальнай паліцыі Украіны  (руск.) таксама пранікае ў будынак. Укаранёныя да іх аператыўнікі ЦРУ, сярод якіх «Пратаганіст», перахопліваюць груз плутонія і ратуюць раскрытага агента — «пасажыра». Акрамя гэтага, галоўны герой прадухіляе падрыў закладнікаў наёмнікамі. ЦРУ перадае плутоній з месца тэракту Службе бяспекі Украіны, якая перанакіроўвае яго ў Талін для падрыхтоўкі да перамяшчэння ў пастаяннае сховішча ў Трыесце. У Кіеве «Пратаганіст» упершыню сутыкаецца са з’явай часавай інверсіі ад незнаёмца, які выратаваў яго ад «спецназаўца», застрэліўшы таго інвертаванай куляй. А перахоплены груз, меркавана — зброевага плутонію, здаецца галоўнаму герою незвычайным, не падобным на бачаныя ім раней узоры зброі або іх састаўныя часткі. Найміты, выявіўшы падмену «пасажыра» падстаўным аператыўнікам, некалькі гадзін катуюць «Пратаганіста», але той праглынае капсулу, у якой, як меркавалася, павінен быў быць яд. Калі герой прыходзіць у сябе, яго перавярбоўваюць у нейкую сакрэтную арганізацыю для таго, каб прадухіліць Трэцюю сусветную вайну, але не ядзерны канфлікт, а «нешта горшае». Яму даюць новае заданне, а таксама адмысловы жэст (скрыжаваныя пальцы абедзвюх рук) у спалучэнні з кодавым словам «Тэнэт», што дазволіць адкрыць «правільныя дзверы».

У даследчым цэнтры ён даведваецца пра тэхналогію з будучыні, якая інвертуе энтрапію аб’ектаў і паварочвае іх назад у часе. Адсачыўшы паходжанне наяўнага інвертаванага «артэфакта» — кулі, «Пратаганіст» выходзіць на гандлярку зброяй Прыю ў індыйскім горадзе Мумбаі, перад гэтым там жа пазнаёміўшыся з нейкім спецагентам, які прадставіўся як Ніл. Прыя паведамляе галоўнаму герою пра тое, што тэхналогіямі інверсіі валодае рускі алігарх Андрэй Сатар, які ўсталяваў сувязь з далёкай будучыняй, а таксама аб кантактах людзей «па-за кругам уплыву Сатара», якія скептычна адносяцца да яго. У Лондане прадстаўнік брытанскіх спецслужбаў сэр Майкл Кросбі прапануе падабрацца да алігарха праз яго жонку Кэт — Кэтрын Бартан, якая працуе арт-ацэншчыкам, а ў якасці рычага ціску выкарыстоўваць той факт, што яна пацвердзіла сапраўднасць падробленай карціны Гоі, набытай яе мужам на аўкцыёне і, магчыма, знаходзілася ў асабістых сувязях з аўтарам падробкі Арэпам. З размовы «Пратаганіста» з жонкай Сатара становіцца вядома, што алігарх у курсе гэтага нязручнага факту і маніпулюе ім для ўтрымлівання Кэт каля сябе, прымяняючы гвалт і шантаж. «Пратаганіст» вырашае вывесці падробленую карціну з гульні, выкраўшы яе з «фрыпорта» — пазамытнай зоны, якая належыць кампаніі «Ротас» і знаходзіцца ў аэрапорце Осла  (руск.). Разам з Нілам яны маюць намер выкарыстаць усеагульную эвакуацыю са сховішча пры пажарнай трывозе, як уразлівасць у бяспецы «фрыпорта», да таго ж узмоцненую страхам задыхнуцца з-за ўздзеяння газавай сістэмы пажаратушэння. Для гэтага прыцягнутыя Нілам Махір і яго памочнік крадуць «Боінг-747» з грузам золата на борце і тараняць ім сцяну «фрыпорта», правакуючы спрацоўванне аварыйнага рэжыму ў будынку, а для адцягвання ўвагі раскідваюць па ўзлётнай паласе зліткі золата. Але, пракраўшыся ў сховішча, Ніл і «Пратаганіст» выяўляюць нейкі таямнічы «турнікет», з якога адначасова з’яўляюцца двое замаскіраваных невядомых — інвертаваны і «звычайны», які рухаецца наперад у часе. Інвертаваны ўступае з «Пратаганістам» у сутычку, выкарыстоўваючы ў тым ліку агнястрэльную зброю, сляды ад куль якой героі заўважылі раней у памяшканні з «турнікетам». «Звычайны», спрабуючы ўцячы ад Ніла, пазбаўляецца часткі ахоўнага касцюма. Той, у сваю чаргу, убачыўшы, хто хаваецца пад маскіроўкай, адпускае яго і вяртаецца да «Пратаганіста», каб прадухіліць магчымую гібель іншага невядомага. «Пратаганіст», спыніўшы інвертаванага, спрабуе высветліць, хто яны, хто і для чаго іх сюды паслаў, але пад уздзеяннем паветранага патоку, створанага турбінай разбітага самалёта, таго адкідвае за межы будынка.

«Пратаганіст» сустракае Кэт на Амальфітанскім узбярэжжы  (англ.) і атрымлівае ад яе запрашэнне на вячэру, дзе знаёміцца з Сатарам. Да некаторай ступені яму ўдаецца ўвайсці ў давер з дапамогай прапановы аб рабаванні канвою з плутоніем-241 у Таліне, які, відаць, менавіта Сатару не ўдалося займець у Кіеве. Крадзеж праходзіць паспяхова, але перарываецца інвертаваным аўтамабілем, у якім Сатар трымае Кэт у закладніках. Аказваецца, што Сатар кантралюе «турнікеты» інверсіі, з дапамогай якіх ён перамяшчаецца ў мінулае і ў будучыню. Сатар дапытвае «Пратаганіста» і страляе ў Кэт інвертаванай куляй да таго, як у справу ўмешваюцца людзі Прыі — спецназ арганізацыі «Тэнэт» на чале з камандзірамі Уілерам і Айвзам. Герой ідзе праз «турнікет» інверсіі за Сатарам у мінулае. «Пратаганісту» ўдаецца выцягнуць Кэт, але не ўдаецца прадухіліць крадзеж плутонія.

Высвятляецца, што «плутоній» — адсутны кампанент «алгарытму», матэрыялізаванай формулы па інвертаванні ўсяго свету, распрацаванай жанчынай-навукоўцам з будучыні. Разумеючы ўсю небяспеку свайго вынаходніцтва, яна падзяліла яго на дзевяць частак і адправіла іх далёка ў мінулае, каб проціборствуючая групоўка не змагла выкарыстоўваць алгарытм у сусветным канфлікце. Часткі формулы знаходзіліся па адной у кожнай з дзевяці дзяржаў-членаў «ядзернага клуба», якія забяспечылі максімальна надзейнае захоўванне кампанентаў алгарытму. Аднак распад Савецкага Саюза і ядзерная катастрофа ў засакрэчаным горадзе Стальск-12, радзіме Андрэя Сатара, прывялі да шэрагу падзей, у выніку якіх малады Сатар быў наняты ваяўнічай групоўкай будучыні для пошуку частак алгарытму, за што перыядычна атрымліваў аплату ў выглядзе зліткаў золата. З часам пастарэлы Сатар збірае ўсе кампаненты формулы і, накіраваўшыся ў мінулае пасля падзей у Таліне, з дапамогай сваіх наймітаў рыхтуецца схаваць алгарытм унутры шахты ў родным горадзе, вярнуўшы яго назад людзям з будучыні для таго, каб яны змаглі змяніць кірунак плыні часу для ўсёй планеты, пазбегнуўшы такім чынам экалагічнай і кліматычнай катастрофы, выкліканай у тым ліку ўзрослай сонечнай актыўнасцю. Сатар, паміраючы ад неаперабельнай формы раку і, адпаведна, губляючы магчымасць уплываць на гэты свет, плануе, рухаючыся ў мінулае, вярнуцца ў адзін са шчаслівых момантаў свайго жыцця, праведзеных у адпачынку на яхце ў В’етнаме, каб там скончыць жыццё самагубствам, тым самым актываваўшы «перамыкач мерцвяка  (англ.)», які запускае зброю масавага знішчэння, што заб’е ўсё жывое ў мінулым і сучаснасці, вызваліўшы месца для людзей з будучыні. «Пратаганіст», Ніл і Кэт, прабыўшы некалькі дзён у зваротнай плыні часу для лячэння інвертаванага ранення апошняй, вяртаюцца да моманту крушэння самалёта ў аэрапорце Осла, каб праз «турнікет» вярнуцца ў звычайны час. Калі галоўны герой зноў пранікае ў «фрыпорт», высвятляецца, што замаскіраваным інвертаваным чалавекам, які сутыкнуўся з «мінулай версіяй» «Пратаганіста» ля «турнікета», і другім, што спрабаваў уцячы ад «мінулай версіі» Ніла, быў сам «Пратаганіст».

Яшчэ раней у мінулым Махір дастаўляе Кэт на яхту ва В’етнам, каб яна не дала Сатару скончыць жыццё самагубствам. Адначасова з гэтым у Сібіры, у былым савецкім, цяпер у закінутым расійскім Стальску-12, пры ўдзеле герояў разгортваецца спецаперацыя па перахопе алгарытму з шырокім прымяненнем тэхналогій інверсіі. Як аказалася, менавіта аб гэтай падзеі праз два тыдні паведаміць «Пратаганісту» сэр Майкл Кросбі, калі скажа, што разведка засекла «нейкі выбух у Паўночнай Сібіры». Аперацыя праходзіць адначасова ў двух кірунках часу: «Пратаганіст» і Айвз з «чырвонай» камандай рухаюцца з мінулага ў будучыню, Уілер і Ніл з «сіняй» камандай рухаюцца з будучыні ў мінулае. Ніл насуперак загаду «паварочваецца» ў часе, каб паведаміць «Пратаганісту» і Айвзу пра замініраваны ўваход у падзямелле, але не паспявае. Тыя, у сваю чаргу, дабраўшыся да канца тунэля, знаходзяць замкнёныя дзверы, за якімі на пляцоўцы ляжыць труп з заплечнікам. Героі спрабуюць узламаць замок, але на пляцоўцы з’яўляецца Волкаў, чалавек Сатара, які аглушае Айвза рыкашэтам ад пісталетнага стрэлу і пачынае рыхтаваць алгарытм для спуску ў шахту. Далей адбываецца гутарка па радыёсувязі паміж галоўным героем і Сатарам, у канцы якой той аддае каманду Волкаву «прастрэліць башку» «Пратаганісту». Раптам труп «ажывае», прымае на сябе стрэл Волкава і адкрывае ўваход на пляцоўку для «Пратаганіста» і Айвза, а ўпусціўшы іх, закрывае дзверы і ўцякае задам наперад у тунэль. Паралельна Кэт адцягвае ўвагу мужа, не даючы яму ўчыніць самагубства, але ўсё роўна забівае яго, перад гэтым прадэманстраваўшы Сатару шнар ад інвертаванай кулі, якой ён раней страляў у яе. Пры гэтым катастрофы не здараецца — «Пратаганіст» і Айвз своечасова нейтралізуюць Волкава, а «павернуты ў часе» Ніл скідае ў шахту трос і за некалькі секунд да выбуху выцягвае герояў разам з алгарытмам на паверхню. «Пратаганіст» заўважае на заплечніку Ніла бірульку, убачаную ім раней на заплечніку і ў трупа, і ў незнаёмца ў оперы. Ніл, развітваючыся з галоўным героем, паведамляе, што менавіта «Пратаганіст» наняў яго ў мінулыя для Ніла, але будучыя для галоўнага героя гады («гады назад для мяне, праз гады для цябе»), і гэтая місія — «канец выдатнага сяброўства».

У заключнай сцэне «Пратаганіст», атрымаўшы паведамленне ад Кэт, прыбывае ў Лондан і прадухіляе яе смерць, застрэліўшы нанятага Прыяй кілера прама ў аўтамабілі апошняй. Затым ён распавядае ёй тое, што даведаўся ад Ніла: што ў далёкай будучыні менавіта ён створыць «Тэнэт» і нойме Прыю (а таксама Ніла і многіх іншых персанажаў, што прама не прагаворваецца) для дапамогі самому сабе ў мінулым, такім чынам стаўшы «Пратаганістам» важных падзей сусветнай гісторыі. Прыя, разумеючы, у якім становішчы яна апынулася, сама просіць «Пратаганіста» забіць яе, што ён і робіць. У канцы фільма галоўны герой, не выходзячы з машыны Прыі, праводзіць позіркам Кэт і Макса, яе агульнага з Сатарам сына.

SATOR  (руск.) — старажытнарымскі паліндром, словы якога выкарыстоўваюцца ў канцэпцыі фільма — прозвішчы Сатар і Арэпа, адно з месцаў дзеяння — опера, кампанія Rotas, арганізацыя Tenet.

Сцэнарыст і рэжысёр Крыстафер Нолан выношваў галоўныя ідэі «Тэнэта» больш за дваццаць гадоў[6]. Ён падкрэсліў: «Я працаваў над паслядоўным паляпшэннем сцэнарыя каля шасці або сямі гадоў»[7]. Назва фільма з’яўляецца паліндромам — «Tenet» аднолькава чытаецца злева направа і справа налева[8]. Нолан свядома імкнуўся абстрагавацца ад любога ўплыву шпіёнскага жанру і стараўся разлічваць толькі на сваю ўласную памяць[9].

У фільме зашыфраваны вядомы лацінскі паліндром SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS: SATOR (прозвішча рускага алігарха), AREPO (прозвішча іспанскага мастака), TENET (назва фільма), OPERA (кіеўская опера ў пачатку фільма), ROTAS (кампанія, звязаная з Сатарам)[10][11].

Падбор акцёраў

[правіць | правіць зыходнік]

У сакавіку 2019 года стала вядома аб удзеле ў фільме Джона Дэвіда Вашынгтана, Роберта Пацінсана і Элізабет Дэбікі[12][13]. Пасля пачатку здымак быў апублікаваны спіс асноўнага акцёрскага складу, у які таксама ўвайшлі Дымпл Кападзія, Ааран Тэйлар-Джонсан, Клеманс Паэзі, Майкл Кейн і Кенет Брана[14].

Нолан абраў Вашынгтана за яго акцёрскую ігру ў фільме «Чорны кланавец  (англ.)» (2018)[15]. Вашынгтан, Пацінсан і Дэбікі расказалі, што ім дазвалялі чытаць сцэнарый толькі ў замкнёным памяшканні[6][7][16]. Пры стварэнні вобраза свайго персанажа Пацінсан натхняўся манерай паводзін пісьменніка Крыстафера Хітчэнса  (англ.)[17]. Кінапробы Кападзіі зняў рэжысёр Хомі Ададжанія падчас працы над сваім фільмам «Ангрэзі-медыум» (2020)[18]. Кейн быў задзейнічаны ў здымках усяго адзін дзень і здымаўся толькі з Вашынгтанам[19].

Здымкі з удзелам 250 супрацоўнікаў здымачнай групы[17] пачаліся ў маі 2019 года і праходзілі ў сямі краінах[20]: Даніі, Эстоніі, Індыі, Італіі, Нарвегіі, Вялікабрытаніі і ЗША. Здымкі ў Эстоніі працягваліся сем тыдняў[7] і абышліся ў 15,6 млн еўра (18,4 млн долараў)[21][22]. Warner Bros. Pictures атрымала ад урада Эстоніі субсідыю ў памеры 5 млн еўра на частковую аплату здымачных расходаў (у асноўным на зарплату мясцовага персаналу і аказаных паслуг), так як у адпаведнасці з мясцовым заканадаўствам замежным прадзюсарам кампенсуецца да 30 % ад пацверджаных выдаткаў[22]. У сярэдзіне чэрвеня 2019 года побач з закінутым будынкам Талінскага Гархола  (англ.) былі зняты сцэны, у якіх дзеянне фільма разгортваецца ў Кіеве, з удзелам «украінскіх» машын паліцыі і хуткай дапамогі[23][24][25]. На працягу двух выходных дзён, 29 і 30 чэрвеня, для правядзення здымак у Таліне быў абмежаваны рух па Пярнускай шашы, а таксама перакрытыя выезды на яе[26][27]. У сувязі са здымкамі была часткова закрыта для руху транспарту ў перыяд з 10 па 14 і з 17 па 21 ліпеня магістральная вуліца Лаагна  (руск.) ў раёне Ласнамяэ  (руск.), што закранула таксама вялікую колькасць гарадскіх аўтобусных маршрутаў, якія давялося часова накіраваць на паралельную вуліцу. Для астатняга транспарту ў дні здымак у «гадзіны пік» па вуліцы Лаагна адкрывалі толькі адзін напрамак: раніцай — у цэнтр горада, увечары — у Ласнамяэ. Гэта прывяло да затораў, што выклікала вялікую незадаволенасць гараджан[28]. Перасякаючыя вуліцу масты былі адкрыты, за выключэннем часу здымак з паветра на брыючым палёце (да пяці хвілін)[29].

Вясной 2019 года тэма магчымага закрыцця вуліцы Лаагна для кіназдымак бурна абмяркоўвалася ў грамадстве. Мэр Таліна Міхаіл Кылварт выказаў меркаванне, што ні адзін фільм не варты таго, каб на месяц закрываць адну з найважнейшых транспартных артэрый горада[30]. Яго апаненты ў якасці плюсаў дадзенага плана гаварылі аб даходах удзельнікаў кіназдымак з эстонскага боку — аб транспартных і будаўнічых фірмах, якія створаць неабходнае асяроддзе для здымак; пра студэнтаў Балтыйскай школы кіно, медыя і мастацтваў (Tallinna Ülikooli Balti filmi, meedia ja kunstide instituut), якія будуць задзейнічаны ў кінавытворчасці; пра 1200 чалавек «масоўкі»; пра гасцініцы і прадпрыемствы харчавання, якія будуць абслугоўваць членаў здымачнай групы і г.д.[31] Вылучэнне фонду падтрымкі фільмаў «Film Estonia» пры Эстонскім інстытуце кінематаграфіі 5 мільёнаў еўра на частковае пакрыццё выдаткаў на здымкі фільма Нолана суправаджалася фармулёўкай, што яны «акажуць значны станоўчы ўплыў на эстонскую эканоміку і кінаіндустрыю»[22][32].

31 ліпеня вытворчасць карціны пачалася на Амальфітанскім узбярэжжы Італіі. Здымкі ў Равела  (англ.), Амальфі і Маёры доўжыліся да сярэдзіны жніўня і вяліся не толькі на сушы, але і на моры[33][34]. У канцы жніўня былі зняты сцэны ў Кэнан-Холе ў Лонданскім раёне Хампстэд[35], у верасні — на даху Опернага тэатра Осла  (англ.) і ў раёне Осла Цювхольмен (Нарвегія)[36], а таксама на ветранай электрастанцыі Nysted Wind Farm  (англ.) у Родбіхавне, (Данія)[37]. На працягу пяці дзён, з 16 па 20 верасня, праходзілі здымкі ў Мумбаі[38], дзе Нолан пабываў у лютым і красавіку для пошуку лакацый[39]. У выніку Нолан адабраў для здымак бальніцу «Breach Candy», кафэ «Mondegar», дамбу Калабы  (англ.), рынак Калабы, «Вароты Індыі», Гранд-Роўд, Каралеўскі яхт-клуб Бамбея і гатэль «Тадж-Махал Палас  (англ.)»[40][41][42][43]. Побач з гатэлем былі пабудаваныя дэкарацыі рэстарана пад назвай «Chaand»[41], але яны так і не спатрэбіліся[38]. Неўзабаве пасля гэтага здымачная група пераехала ў Віктарвіл  (англ.), Каліфорнія, які быў замаскіраваны пад Осла, і праца вялася з больш чым дзевяноста статыстамі[6]. Замест выкарыстання мініяцюр і графікі CGI для сцэны авіякатастрофы Нолан задзейнічаў рэальны Boeing 747, аварыя якога была знятая на камеры[44]. У кастрычніку здымкі вяліся ў пустыні побач з Палм-Спрынгс, дзе быў пабудаваны закінуты горад, у якім былі заўважаныя сотні людзей у ваеннай камуфляжнай форме[7]. На здымках аператар Хойтэ ван Хойтэма выкарыстаў камбінацыю камер 70-мм і IMAX[45].

Музыку да «Тэнэта» напісаў Людвіг Ёрансан, паколькі кампазітар Ханс Цымер, які ўвесь час супрацоўнічае з Ноланам, быў заняты працай над фільмам «Дзюна» (2021)[46][47]. Падчас пандэміі COVID-19 Ёрансан запісваў музыкантаў у іх дома, а гукаінжынер зводзіў запісы разам[7]. Саўндтрэк «Тэнэта» ўключае песню «The Plan», напісаную Трэвісам Скотам  (англ.)[48]. Джэніфер Лейм замяніла даўняга мантажора Нолана Лі Сміта, які быў заняты на фільме «1917»[49].

У жніўні 2019 года Warner Bros. дэманстравала 40-секундны тызер «Тэнэта» падчас перадпаказу фільма «Фарсаж: Хобс і Шоу  (англ.)»[50]. У кастрычніку тызер паказваўся ў Індыі перад сеансамі «Джокера»[51]. Першы трэйлер быў апублікаваны ў інтэрнэце ў снежні 2019 года, у той час як пралог «Тэнэта» трансляваўся ў некаторых кінатэатрах IMAX перад фільмам «Зорныя войны: Узыходжанне Скайуокера»[52]. У маі 2020 года пачаўся паказ тэлевізійнага роліка[53], які сярод іншага дэманстраваўся ў рэжыме Party Royale відэагульні Fortnite  (англ.)[54]. Лагатып фільма, стылізаваны Ноланам як TENƎꓕ, быў зменены для гэтага роліка з-за яго падабенства з вытворцам запчастак для ровараў[55]. Фінальны трэйлер, у якім была прадстаўлена песня Трэвіса Скота «The Plan», выйшаў 22 жніўня[56]. 26 жніўня ў сетцы быў апублікаваны эксклюзіўны ролік пра здымкі[57].

Кампанія Warner Bros. Pictures першапачаткова збіралася выпусціць фільм у пракат 17 ліпеня 2020 года ў фарматах IMAX, 35 мм  (англ.) і 70 мм  (англ.)[58], аднак з-за пандэміі COVID-19 прэм’ера была адкладзена на 31 ліпеня 2020 года[59][60], а затым перанесена на 12 жніўня 2020 года[61]. 20 ліпеня 2020 года стала вядома, што «Тэнэт» на нявызначаны час прыбраны з раскладу[62]. У выніку Warner Bros. Pictures вырашыла пачаць міжнародны пракат фільма з 26 жніўня 2020 года ў сямідзесяці краінах, уключаючы Аўстралію, Канаду, Францыю, Германію, Італію, Японію, Паўднёвую Карэю і Вялікабрытанію[63]. 22 і 23 жніўня ў Аўстраліі і Паўднёвай Карэі прайшлі папярэднія паказы[64][65]. 3 верасня фільм выйшаў у некалькіх гарадах ЗША з паступовым пашырэннем пракату ў наступныя тыдні[63]. У гэты ж дзень адбылася прэм’ера і ў Расіі[66]. 4 верасня пачаўся пракат у Кітаі[67]. Лічбавы рэліз адбыўся 15 снежня 2020 года.

«Тэнэт» сабраў у сусветным пракаце 363,129 млн долараў, у тым ліку 57,929 млн долараў у хатнім рэгіёне і 305,2 млн долараў у астатніх[68]. «Тэнэт», вытворчы бюджэт якога складае 200 млн долараў[69], з’яўляецца самым дарагім арыгінальным фільмам Нолана[70]. Выданне «IndieWire» выказала здагадку, што з улікам маркетынгавых выдаткаў канчатковы бюджэт можа дасягаць 300—350 млн долараў[71], хоць аналітыкі прадказвалі больш нізкія, чым звычайна, выдаткі на рэкламу падчас прамых спартыўных трансляцый[72]. Па падліках «The New York Observer  (англ.)», фільм павінен зарабіць у пракаце 450—500 мільёнаў долараў, каб выйсці на самаакупнасць[73]. Паведамляецца, што Нолан атрымае дваццаць працэнтаў ад агульнай сумы касавых збораў[74].

Паводле прагнозаў экспертаў, на працягу першых пяці дзён у міжнародным пракаце «Тэнэт» павінен быў зарабіць 25—30 млн долараў[75]. Аднак фільм стартаваў лепш чаканняў: зборы за першы ўік-энд склалі 53 млн $ у 41 краіне (у тым ліку 7,1 млн $ у Вялікабрытаніі, 6,7 млн $ у Францыі, 5,1 млн $ у Паўднёвай Карэі і 4,2 млн $ у Германіі)[69][76][77]. За другі ўік-энд «Тэнэт» сабраў у сусветным пракаце 58,1 млн $ (у тым ліку 30 млн $ у Кітаі з першых паказаў), 13,1 млн $ у Вялікабрытаніі, 10.7 мільёнаў $ у Францыі, 8,7 млн $ у Германіі і 8,2 млн $ у Паўднёвай Карэі[78].

На сайце-агрэгатары Rotten Tomatoes «Тэнэт» атрымаў рэйтынг адабрэння 70 % на аснове 321 агляду з сярэдняй ацэнкай 6,9/10. Кансэнсус крытыкаў сайта абвяшчае: «Візуальна асляпляльная галаваломка, якую трэба будзе разгадаць аматарам кіно, „Тэнэт“ адказвае ўсім патрабаванням відовішчнага прадстаўлення, якога чакае аўдыторыя ад фільма Крыстафера Нолана»[79]. На Metacritic фільм зарабіў сярэднеўзважаную ацэнку 69 са 100, заснаваную на 47 рэцэнзіях, што паказвае на «ў цэлым спрыяльныя водгукі»[80].

  1. а б в г Person Profile // Tenet (2020): Release Info — 1990. Праверана 14 снежня 2020.
  2. Person Profile // Tenet (2020: Release Info — 1990. Праверана 14 снежня 2020.
  3. а б в г Česko-Slovenská filmová databáze — 2001.
  4. Person Profile // Tenet (2020): Technical Specifications — 1990. Праверана 14 снежня 2020.
  5. Box office Mojo Highes Grossing films worldwide 2020 (англ.).
  6. а б в Maytum, Matt (June 2020). "Time to Spy". Total Film. No. 299. pp. 30–35.
  7. а б в г д Collis, Clark. Time for Tenet: Behind the scenes of Christopher Nolan's top-secret movie (англ.). Entertainment Weekly (22 мая 2020). Праверана 11 ліпеня 2020.
  8. Shone, Tom. Can Christopher Nolan Save the Summer? (англ.). The New Yorker (28 мая 2020). Праверана 12 ліпеня 2020.
  9. Maytum, Matt; Shepherd, Jack. Christopher Nolan on making Tenet: "This is definitely the longest I've ever gone without watching a James Bond film" (англ.). GamesRadar+ (27 мая 2020). Праверана 12 ліпеня 2020.
  10. Alissa Wilkinson. The ancient palindrome that explains Christopher Nolan’s Tenet (англ.). Vox (4 верасня 2020). Праверана 18 лютага 2021.
  11. Tenet review: Christopher Nolan's thriller is a palindromic dud (англ.). the Guardian (21 жніўня 2020). Праверана 18 лютага 2021.
  12. Kroll, Justin. John David Washington to Star in Christopher Nolan's Next Film (Exclusive) (англ.). Variety (19 сакавіка 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  13. Kroll,. Elizabeth Debicki and Robert Pattinson Join Christopher Nolan's Next Film (Exclusive) (англ.). Variety (20 сакавіка 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  14. Hipes, Patrick. Christopher Nolan's New Movie Gets A Title, Final Cast As Shooting Begins (англ.). Deadline Hollywood (22 мая 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  15. Storey, Kate. The Untold Story of John David Washington (англ.). Esquire (28 мая 2020). Праверана 12 ліпеня 2020.
  16. Sharf, Zack. Robert Pattinson Got 'Locked in a Room' to Read Christopher Nolan's New Movie, Says It's 'Unreal' (англ.). IndieWire (4 красавіка 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  17. а б Baron, Zach. Robert Pattinson: A Dispatch From Isolation (англ.). GQ (12 мая 2020). Праверана 12 ліпеня 2020.
  18. Masand, Rajeev. Dimple's Tenet (англ.). Open (21 лютага 2020). Праверана 12 ліпеня 2020.
  19. Sharf, Zack. Michael Caine Stars in 'Tenet' but Says He's Clueless About Christopher Nolan's New Film (англ.). IndieWire (11 сакавіка 2020). Праверана 12 ліпеня 2020.
  20. Bankhurst, Adam. Christopher Nolan Begins Filming New Espionage Action Movie, Tenet (англ.). IGN (22 мая 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  21. Marc, Christopher. Christopher Nolan's Spy Movie 'Tenet' Reportedly Budgeted To Be Around A Massive $220M+ (англ.)(недаступная спасылка). HN Entertainment (19 чэрвеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 19 чэрвеня 2019. Праверана 12 ліпеня 2020.
  22. а б в Сергей Михайлов. Правительство нашло 5 млн евро для оплаты съемок фильма Нолана (руск.) (20 чэрвеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 5 жніўня 2020. Праверана 7 сакавіка 2021.
  23. Леонтьев, Олег. Крещатик у Горхолла: Нолан прилетел в Таллинн снимать Киев (руск.)(недаступная спасылка). Sputniknews.com (11 чэрвеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 19 ліпеня 2020. Праверана 13 ліпеня 2020.
  24. Коппель, Карин. ФОТО: для съемок фильма Нолана часть Таллиннского горхолла обнесли колючей проволокой (руск.). rus.err.ee (7 чэрвеня 2019). Праверана 13 ліпеня 2020.
  25. У Таллиннского горхолла приступили к репетициям сцен фильма Кристофера Нолана. Postimees (11 чэрвеня 2019). Праверана 13 ліпеня 2020.
  26. Нолан будет снимать на Пярнуском шоссе: город огласил условия для съемок (руск.). ru.delfi.ee (19 чэрвеня 2019). Праверана 13 ліпеня 2020.
  27. Таллинн согласился закрыть на два дня Пярнуское шоссе, но выдвинул Warner Bros ряд условий (руск.). rus.err.ee (19 чэрвеня 2019). Праверана 13 ліпеня 2020.
  28. Lasnamäe autojuhid on Nolani peale marus (эст.). Õhtuleht (10 ліпеня 2019).
  29. Christopher Nolan "Teneti" filmimisest Laagna teel: see polnud lihtne (эст.). Kroonika 25. Delfi (26 снежня 2020).
  30. Linnapea Mihhail Kõlvart: Mitte ükski film ei ole väärt tekitama segadusi pealinna tänavatel (эст.). Tallinn (31 мая 2019).(недаступная спасылка)
  31. Anna Põld. Lukas: Laagna tee on Nolani filmi süžees Eestiga otseselt seostatav (эст.). Postimees (6 чэрвеня 2019).
  32. Директор Института кино: Эстония должна заплатить более 10 млн евро за съемки фильма Нолана. Delfi (17 чэрвеня 2019).
  33. Bovino, Giovanni. "Tenet": per Christopher Nolan primo ciak a Ravello. Riprese anche da mare (італ.). ilvescovado.it (31 ліпеня 2019). Праверана 21 ліпеня 2020.
  34. Bovino, Giovanni. "Tenet": dopo Ravello ciak anche sul mare di Amalfi e Maiori (італ.). ilvescovado.it (13 жніўня 2019). Праверана 21 ліпеня 2020.
  35. Tenet film crews shoot movie scenes in Hampstead (англ.). Camden New Journal (28 жніўня 2019). Праверана 22 ліпеня 2020.
  36. Tronsli Drabløs, Øystein; Alnes, Espen; Tunheim, Helga. Hollywood-stjerner i Oslo (нарв.). NRK (5 верасня 2019). Праверана 22 ліпеня 2020.
  37. Møller Nielsen, Jonathan. Stjerneinstruktør optager i hemmelighed ny film i Danmark - stort område afspærret (дацк.). TV 2 (Denmark) (10 верасня 2019). Праверана 22 ліпеня 2020.
  38. а б Vyavahare, Renuka. Christopher Nolan wraps up his ten-day Mumbai schedule in just five days; leaves for LA (англ.). The Times of India (22 верасня 2019). Праверана 31 ліпеня 2020.
  39. Lohana, Avinash. Exclusive! Christopher Nolan to shoot Tenet in Mumbai in September (англ.). Mumbai Mirror (30 мая 2019). Праверана 31 ліпеня 2020.
  40. Christopher Nolan to film Tenet action scene at Mumbai's Colaba Causeway, Taj Mahal Hotel; here's when (англ.). Hindustan Times (28 жніўня 2019). Праверана 31 ліпеня 2020.
  41. а б Bandekar, Prathamesh; Tahseen, Ismat. EXCLUSIVE - Christopher Nolan and Robert Pattinson captured shooting at Gateway of India, Mumbai (англ.). The Times of India (16 верасня 2019). Праверана 31 ліпеня 2020.
  42. Tenet in Mumbai: Christopher Nolan films dangerous stunt, Karan Kapadia shares pic with director (англ.). Hindustan Times (18 верасня 2019). Праверана 31 ліпеня 2020.
  43. Christopher Nolan takes to Mumbai streets for action epic 'Tenet' (англ.). The Week (18 верасня 2019). Праверана 31 ліпеня 2020.
  44. Maytum, Matt; Shepherd, Jack. Tenet: Christopher Nolan explains why they crashed a real 747 instead of using CG (англ.). GamesRadar+ (26 мая 2020). Праверана 3 жніўня 2020.
  45. Filming is Underway on "Tenet," a New Film from Christopher Nolan (англ.). Business Wire (22 мая 2019). Праверана 4 жніўня 2020.
  46. Stolworthy, Jacob. Tenet: Title, cast and more details of new Christopher Nolan film revealed (англ.). The Independent (23 мая 2019). Праверана 5 жніўня 2020.
  47. Barfield, Charles. Hans Zimmer Explains Why He Chose 'Dune' Over Christopher Nolan's Latest & Says He Never Saw The David Lynch 1984 Film. The Playlist (16 ліпеня 2019). Праверана 5 жніўня 2020.
  48. Langford, Jackson. Travis Scott officially announces new single 'The Plan' for Christopher Nolan's 'Tenet' (англ.). NME (19 жніўня 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  49. Kit, Borys. Christopher Nolan Taps 'Hereditary' Editor Jennifer Lame for His New Movie (Exclusive) (англ.). The Hollywood Reporter (5 красавіка 2019). Праверана 5 жніўня 2020.
  50. Stedmanm Alex. Christopher Nolan's Next Movie 'Tenet' Secretly Debuts Trailer Ahead of 'Hobbs & Shaw' (англ.). Variety (1 жніўня 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  51. Fans to get a glimpse of Christopher Nolan's 'Tenet' with Joaquin Phoenix's 'Joker'? (англ.). The Times of India (1 кастрычніка 2019). Праверана 12 ліпеня 2020.
  52. Alexander, Julia. Stunning first trailer for Christopher Nolan's Tenet introduces the director's most ambitious film yet (англ.). The Verge (19 снежня 2019). Праверана 11 ліпеня 2020.
  53. Langmann, Brady. A New Look at Tenet Gives More Details About Christopher Nolan's Secretive Sci-Fi Thriller (англ.). Esquire (21 мая 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  54. Fortnite [FortniteGame]. Grab a front row seat in Party Royale for a world premiere!. Твітэр (21 мая 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  55. Anderton, Ethan. Warner Bros. Changed 'Tenet' Logo to Avoid Confusion with a Bicycle Components Company (англ.). /Film (24 мая 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  56. Jones, Marcus. Hear Travis Scott's new song 'The Plan' in Christopher Nolan's final Tenet trailer (англ.). Entertainment Weekly (22 жніўня 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  57. Warner Bros. Pictures. TENET- Behind the Scenes Exclusive (англ.). YouTube (26 жніўня 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  58. Sharf, Zack. 'Tenet' First Trailer: Christopher Nolan Returns With a Time-Bending Espionage Epic. IndieWire (19 снежня 2019). Праверана 11 ліпеня 2020.
  59. D'Alessandro, Anthony. 'Tenet' Moves To July 31; 10th Anniversary Re-release Of Christopher Nolan's 'Inception' To Go On July 17 (англ.). Deadline Hollywood (12 чэрвеня 2020). Праверана 11 ліпеня 2020.
  60. McClintock, Pamela. Christopher Nolan's 'Tenet' Delays Release Two Weeks to End of July (англ.). The Hollywood Reporter (12 чэрвеня 2020). Праверана 11 ліпеня 2020.
  61. Rubin, Rebecca. Christopher Nolan's 'Tenet' Delays Release Date Again (англ.). Variety (25 чэрвеня 2020). Праверана 11 ліпеня 2020.
  62. D'Alessandro, Anthony. 'Tenet' Undated For Now: Warner Bros. To Announce New Date "Imminently", Pic's Theatrical Global Rollout Won't Be "Traditional" (англ.). Deadline Hollywood (20 ліпеня 2020). Праверана 20 ліпеня 2020.
  63. а б Rubin, Rebecca. 'Tenet' Will Release Internationally Ahead of U.S. Debut (англ.). Variety (27 ліпеня 2020). Праверана 27 ліпеня 2020.
  64. There'll be preview screenings of Tenet the weekend before its release (англ.). Flicks.com.au (12 жніўня 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  65. Tartaglione, Nancy. 'Tenet' Takes $717K In Two Days Of Korea Previews As Coronavirus Surge Threatens Movie Theaters (англ.). Deadline Hollywood (24 жніўня 2020). Праверана 13 верасня 2020.
  66. Чачелов, Артур. «Довод» снова поменял дату выхода в России. Бюллетень кинопрокатчика (12 жніўня 2020). Праверана 12 жніўня 2020.
  67. Tartaglione, Nancy. 'Tenet' China Release Set For September 4; 'Inception' Reissue To Hit A Week Prior (англ.). Deadline Hollywood (6 жніўня 2020). Праверана 16 верасня 2020.
  68. Tenet (2020). Box Office Mojo. Праверана 8 лістапада 2020.
  69. а б Rubin, Rebecca. Box Office: Christopher Nolan's 'Tenet' Enjoys Surprisingly Strong Debut Overseas (англ.). Variety (30 жніўня 2020). Праверана 9 верасня 2020.
  70. Sharf, Zack. With a Budget Over $200 Million, Nolan Is Planning Something Massive With 'Tenet' (англ.). IndieWire (10 студзеня 2020). Праверана 14 ліпеня 2020.
  71. Brueggemann, Tom. 'Tenet' on July 17? 6 Reasons Why That's Far from Certain (англ.). IndieWire (27 мая 2020). Праверана 14 ліпеня 2020.
  72. Keegan, Rebecca; McClintock, Pamela. Can the Summer Box Office Be Saved? Hollywood Hinges Its Hopes on 'Tenet' and 'Mulan' (англ.). The Hollywood Reporter (8 ліпеня 2020). Праверана 14 ліпеня 2020.
  73. Katz, Brandon. Box Office Experts Split on 'Tenet,' Christopher Nolan's Upcoming Film (англ.). Observer (24 красавіка 2020). Праверана 14 ліпеня 2020.
  74. D'Alessandro, Anthony. Is 'Tenet' Still Sticking On Its July 17 Release Date? (англ.). Deadline Hollywood (16 мая 2020). Праверана 14 ліпеня 2020.
  75. Tartaglione, Nancy. It's 'Tenet' Time: $25M+ Expected In Overseas Bow Amid Uncharted Waters & Korea Flux – International Box Office Preview (англ.). Deadline Hollywood (25 жніўня 2020). Праверана 2020-09013.
  76. Tartaglione, Nancy. 'Tenet' Triumphs With $53M Worldwide Launch From 40 Offshore Markets & Canada (англ.). Deadline Hollywood (30 жніўня 2020). Праверана 14 верасня 2020.
  77. D'Alessandro, Anthony. 'Tenet' Finally Opens Stateside: Warner Bros. Movie Resuscitates Exhibition With $20M+ Over Labor Day Weekend, $150M WW To Date (англ.). Deadline Hollywood (6 верасня 2020). Праверана 14 верасня 2020.
  78. Tartaglione, Nancy. 'Tenet' Rises To $126M Overseas Including $30M From China Bow, Nears $150M WW; 'Mulan' Kicks Off With $6M In Handful Of Markets – International Box Office (англ.). Deadline Hollywood (6 верасня 2020). Праверана 16 верасня 2020.
  79. Tenet (2020). Rotten Tomatoes. Праверана 28 верасня 2020.
  80. Tenet Reviews. Metacritic. Праверана 28 верасня 2020.