Ландшафтная экалогія
Ландшафтная экалогія — раздзел экалогіі і геаграфіі, які вывучае прасторавую разнастайнасць і элементы ландшафту (напрыклад, палі, жывыя агароджы, групы дрэў, рэкі або гарады) і тое, як іх размяшчэнне ўплывае на размеркаванне і плынь энергіі і індывідуумаў у навакольным асяродзді (якое, у сваю чаргу, можа непасрэдна паўплываць на размеркаванне элементаў).
Ландшафтная экалогія звычайна мае справу з прыкладнымі і цэласнымі праблемамі. Сам тэрмін быў прапанаваны Карлам Тролам, нямецкім географам, у 1939 годзе. Ён распрацоўваў гэту тэрміналогію і безліч ранніх паняццяў ландшафтнай экалогіі як частку яго ранняй працы, якая вывучала ўзаемадзеянне паміж навакольным асяроддзем і расліннасцю.
Цэнтральная тэорыя ландшафтнай экалогіі паходзіць ад «Тэорыі выспавай біягеаграфіі» Р. Мак-Артура і Э. Уілсана. Гэтая праца разглядала сукупнасць флоры і фаўны на астравах як вынік каланізацыі ад кантынентальнага апірышча і стахастычнага вымірання. Паняцці выспавай біягеаграфіі былі абагульнены ад фізічных астравоў да абстрактных участках прыроднага месца існавання мадэлі метапапуляцыі Левіна. Гэтае абагульненне прыспешыла развіццё ландшафтнай экалогіі, забяспечыўшы захаванне біяразнастайнасці — новага інструменту ацэнкі ўплыву фрагментацыі прыроднага месца існавання на жыццядзейнасць папуляцыяў. Разнастайнасць — крытэрый таго, як часткі ландшафту адрозніваюцца адна ад адной.
Нядаўняе ўзрастанне ландшафтнай экалогіі звязана з развіццём тэхналогій геаграфічных інфармацыйных сістэм (ГІС) і наяўнасці шырокамаштабных звестак пра прыроднае асяроддзе (напрыклад. спадарожнікавыя фатаграфіі або фотакарткі з паветра).
Ландшафтная экалогія сочыць, як прасторавая структура ўплывае на дастатковасць арганізмаў ландшафтнага ўзроўню, а таксама за паводзінамі і функцыянаваннем ландшафту ў цэлым. Гэта ўключае вывучэнне ўзору, або ўнутранага парадку ландшафту, у працэсе, або неперарвальнай дзейнасці функцыянавання арганізмаў. Ландшафтная экалогія таксама ўключае геамарфалогію, як дадатак да мадэлі і архітэктуры ландшафтаў. Геамарфалогія вывучае тое, як геалагічныя ўтварэнні ўплываюць на структуру ландшафту.
