Груздава (Пастаўскі раён)

Вёска Груздава Краіна Беларусь Вобласць Віцебская Раён Пастаўскі Сельсавет Юнькаўскі Каардынаты 55°00′52″ пн. ш. 27°00′39″ у. д. Насельніцтва ▼134 чал. (2009) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2155 Паштовыя індэксы 211858 Аўтамабільны код 2 СААТА 2240849066 Груздава на карце Беларусі ±

Груздава на Вікісховішчы

Гру́здава (трансліт.: Hruzdava, руск.: Груздово) — вёска ў Пастаўскім раёне Віцебскай вобласці. Уваходзіць у склад Юнькаўскага сельсавета. Знаходзіцца за 15 км на паўднёвы ўсход ад Паставаў.

Груздава — даўняе мястэчка гістарычнай Ашмяншчыны (частка Віленшчыны).

Назва

Паходжанне тапоніму «Груздава» мясцовыя жыхары выводзяць ад грыбоў груздоў. Аднак больш імавернай выглядае версія пра ўтварэнне назвы паселішча ад слова «груд» — «узгорак», «курган», што добра стасуецца з рэльефам мясцовасці: цэнтральная частка вёскі ўзвышаецца над ваколіцамі на 15—20 метраў.

Гісторыя

Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) Груздава ўваходзіла ў склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства. У 1773 князь Агінскі збудаваў тут касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Груздава апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Ашмянскім павеце Віленскай губерні.

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Груздава апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе з 1927 сталі цэнтрам гміны Пастаўскага павета Віленскага ваяводства.

У 1939 Груздава ўвайшло ў БССР, дзе ў 1940—1960 гадах з’яўлялася цэнтрам Груздаўскага сельсавета.

• Мястэчка на старых здымках
• 
  Царква і касцёл
• 
  Касцёл, бакавы фасад
• 
  Новы касцёл (?)

Насельніцтва

• XX стагоддзе: 1921 год — 292 чал.; 1999 год — 179 чал.
• XXI стагоддзе: 2010 год — 134 чал.

Славутасці

• Капліца-пахавальня (XIX ст.)
• Царква Святога Іаана Прадцечы (2-я пал. XIX ст.) -  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000590
• Касцёл Узвіжання Святога Крыжа

Страчаная спадчына

• Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1773, пач. XX ст.)

Галерэя

• Краявіды Груздава
• 
  Царква і крыж
• 
  Царква
• 
  Новы касцёл
• 
  Вуліца

Вядомыя асобы

• Алесь Дашчынскі (нар. 1961) — беларускі журналіст.

Літаратура

• Памяць: гіст.-дакум. хроніка Пастаўскага р-на / Рэдкал. Г.К. Кісялёў [і інш.]. — Мн., 2001.
• Hruzdowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy (польск.). — Warszawa, 1882. S. 191.
• Oborek, (Hruzdów) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VII: Netrebka — Perepiat (польск.). — Warszawa, 1886. — S. 336.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Груздава (Пастаўскі раён)
• Груздава (Пастаўскі раён) на сайце Глобус Беларусі (руск.)