Перайсці да зместу

Герасім Васілевіч Багамолаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Герасім Васілевіч Багамолаў
Дата нараджэння 4 (17) сакавіка 1905 ці 1905[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 8 красавіка 1981(1981-04-08) ці 1981[1]
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці навуковец
Навуковая сфера геалогія, экалогія і гідрагеалогія
Месца працы
Навуковая ступень доктар геолага-мінералагічных навук[2] (1940)
Навуковае званне
Альма-матар
Вядомы як аўтар геалагічнай і тэктанічнай карт Беларусі, удзельнік адкрыцця радовішчаў калійных і каменных соляў і нафты ў Беларусі.
Партыя
Прэміі
Сталінская прэмія 2-й ступені Дзяржаўная прэмія БССР
Узнагароды
ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга Ордэн Чырвонай Зоркі медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
Сталінская прэмія 3-й ступені Сталінская прэмія Сталінская прэмія Заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі Беларускай ССР
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Герасім Васілевіч Багамолаў (руск.: Герасим Васильевич Богомолов; 17 сакавіка 1905, в. Слізнёва Смаленскай губерні, (цяпер Навадугінскага раёна Смаленскай вобласці), Расія — 8 красавіка 1981, Масква) — савецкі вучоны, геолаг, гідролаг, гідрагеолаг, эколаг, дзяржаўны і грамадскі дзеяч. Акадэмік АН Беларусі (1960; член-карэспандэнт з 1947), доктар геолага-мінералагічных навук, заслужаны дзеяч навукі і тэхнікі БССР (1968)[3].

Г. В. Багамолаў у 1922 годзе скончыў сельскагаспадарчы тэхнікум. Пачаў сваю працоўную дзейнасць у Беларусі, займаўся пытаннямі водазабеспячэння Мінска. Па пуцёўцы ЦК РКП(б) для найбеднага сялянства ў 19221929 гадах вучыўся ў Маскоўскай горнай акадэміі[3]. Пасля заканчэння акадэміі працаваў старэйшым геолагам, начальнікам бюро падземных вод Інстытута збудаванняў. Пазней працаваў у Маскоўскім геолагаразведачным інстытуце і адначасова ва УНДІ інжынерна-будаўнічай гідраўлікі і гідралогіі (19311935).

З 1935 года ўзначаліў Навукова-даследчае бюро гідрагеалогіі і інжынернай геалогіі, з 1939 года прафесар, з 1940 года — доктар геолага-мінералагічных навук. У 19391950 і 19531954 гадах працаваў дырэктарам УНДІ гідрагеалогіі і інжынернай геалогіі[3].

У 19501953 — намеснік міністра геалогіі СССР[3].

З 1954 — намеснік акадэміка-сакратара Аддзялення геалагічных і геаграфічных навук АН БССР[3].

З 1960 — дырэктар Інстытута геалагічных навук АН БССР, з 1964 — загадчык лабараторыі Інстытута геахіміі і геафізікі АН БССР[3].

У 1960 годзе яму прысвоена званне акадэміка АН БССР. Г. В. Багамолаў быў дырэктарам Усесаюзнага навукова-даследчага інстытута гідрагеалогіі і інжынернай геалогіі. З 1964 года ў Інстытуце геахіміі і геафізікі АН Беларусі. Заснаваў і ўзначаліў першы ў СССР экалагічны савет.

З 1971 года загадчык аддзелам гідрагеахіміі падземных вод і геатэрміі, з 1978 загадчык лабараторыяй цепламасапераносу ў зямных нетрах Інстытута геахіміі і геафізікі АН БССР[3].

З’яўляўся таксама старшынёй Навуковага савета АН БССР па праблеме «Распрацоўка навуковых асноў па прадухіленні засалення глебаў і водных крыніц адходамі салігорскіх калійных прадпрыемстваў» (19671981), старшынёй секцыі гідралогіі Міжведамаснага геафізічнага камітэта пры Прэзідыуме АН СССР, членам Бюро секцыі гідралогіі Нацыянальнага камітэта геолагаў СССР, членам навуковага Камітэта па водных даследаваннях Міжнароднага савета навуковых саюзаў, віцэ-прэзідэнтам Камісіі падземных вод Міжнароднай асацыяцыі гідралагічных навук (магній), ганаровым прэзідэнтам Міжнароднай асацыяцыі гідралагічных навук (1979).

Член-карэспандэнт геалагічных таварыстваў Бельгіі і Францыі, кансультант Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі ААН  (руск.).

Навуковая дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Г. В. Багамолаў — адзін з заснавальнікаў геалагічнай службы СССР. Вëў шырокія даследаванні па гідрагеалогіі, займаўся праблемамі водазабеспячэння рэк і гарадоў, асушэння Палесся. Склаў геалагічную і тэктанічную карты Беларусі, даў прагноз водных рэсурсаў, удзельнічаў у адкрыцці радовішчаў калійных і каменных соляў і нафты на яе тэрыторыі. Аўтар прац па геалогіі, гідрагеалогіі, прыкладной геалогіі, геатэрміі, карысным выкапням. Удзельнік разведкі і адкрыцця ў Беларусі Старобінскага радовішча калійных соляў і нафты.

Браў удзел у праектаванні буйных гідратэхнічных збудаванняў — гідраэлектрастанцый, арашальных каналаў, дрэнажных сетак і іншае.

Распрацаваў і ўкараніў хімічны метад замацавання плывуноў. Першаадкрывальнік мінскай мінеральнай вады.

Аўтар шэрагу падручнікаў і 300 навуковых прац (55 фундаментальных манаграфій) па геалогіі і падземным водам, геалагічных і тэктанічных карт БССР.

Асноўныя працы па пытаннях геалогіі, гідрагеалогіі, прыкладной геалогіі, геатэрміі[3], у прыватнасці:

  • Асновы гідрагеалогіі. (1951, 1955);
  • Гідрагеалогія з асновамі інжынернай геалогіі (для ВНУ і тэхнікумаў, вытрымала тры выданні ў СССР, пераведзены на сем моў)
  • Спецыяльная гідрагеалогія. (1955 (у суаўтарстве));
  • Падземныя воды цэнтральнай і заходняй часткі Рускай платформы (палеазой). (1962 (у суаўтарстве))

У якасці кіраўніка савецкіх урадавых і навуковых дэлегацый, выбарнай асобы міжнародных арганізацый, стыпендыята «ЮНЕСКА», эксперта Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі ААН  (руск.) (ААН) і аўтара навуковых дакладаў наведаў краіны Еўропы, Азіі, Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі, Паўночнай Афрыкі і Аўстралію; упершыню даў прагноз пакладаў нафты ў Індыі, падземных вод у Паўночнай Сахары.

Педагагічная дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

На працягу шэрагу гадоў выкладаў у Маскоўскім геолага-разведачны інстытуце (МГРІ) і больш за 30 гадоў у Беларускім дзяржаўным універсітэце (БДУ).

За гэтыя гады падрыхтавала 13 дактароў і 33 кандыдаты навук.

  • Імем Г. В. Багамолава названа адна з вуліц у г. Салігорску Мінскай вобласці ў Беларусі.
  • У 2005 годзе Міністэрства сувязі і інфарматызацыі Рэспублікі Беларусь увяло ў паштовае абарачэнне марку «100 гадоў з дня нараджэння Г. В. Багамолава».
  • Геотермическая зональность территории БССР. — Мн., 1972 (у сааўт.);
  • Гидродинамика и геотермия нефтяных структур. — Мн., 1975 (у сааўт.);
  • Гидрогеология с основами инженерной геологии. — М., 1975.

Зноскі

  1. а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 18 чэрвеня 2024.
  2. http://nasb.gov.by/rus/members/academicians/bogomolov.php
  3. а б в г д е ё ж Богомолов Герасим Васильевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 64. — 737 с.
  • Багамолаў Герасім Васілевіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 209. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
  • Багамолаў Герасім Васілевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 64. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
  • Научные чтения: Тез. докл. — Мн., 1995.
  • Горная энциклопедия. — Т. 1. — М., 1984. — С. 251—252.
  • Краснопольский А. В. Отечественные географы (1917—1992). Биобиблиографический справочник
  • Библиография научных трудов академика АН БССР Г. В. Богомолова. — Мн., 1975.