Георгій Карлавіч Старк

Георгій Карлавіч Старк
руск.: Георгий Карлович Старк
Дата нараджэння	20 кастрычніка 1878(1878-10-20)
Месца нараджэння	Расійская імперыя, Санкт-Пецярбург
Дата смерці	2 сакавіка 1950(1950-03-02) (71 год)
Месца смерці	Парыж, Парыж, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя
Месца пахавання	Сент-Жэнеўеў-дэ-Буа
Альма-матар	Марскі кадэцкі корпус[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Прыналежнасць	Расійская імперыя Расійская рэспубліка Белы рух
Род войскаў	Флот
Гады службы	1898 — 1922
Званне	Контр-адмірал Расійскага імператарскага флоту
Камандаваў	эсмінец «Моцны» (1912 — 1914) эсмінец «Страшны» (1914—1916) эсмінец «Данскі казак», 5-ы і 12-ы дывізійныя мінаносцы (1916 — 1917) Мінная дывізія Балтыйскага флота (1917 — красавік 1918) Рачны баявы флот Паволжскага народнага войска (чэрвень — верасень 1918) Брыгада, потым дывізія марскіх стралкоў (снежань 1918 — люты 1920) Сібірская вайсковая флатылія (чэрвень 1921 — кастрычнік 1922)
Бітвы/войны	Руска-японская вайна: Цусімская бітва і іншыя Першая сусветная вайна Грамадзянская вайна ў Расіі
Узнагароды і званні	Ордэн Святога Уладзіміра IV ступені Ордэн Святога Станіслава II ступені Ордэн Святой Ганны III ступені

Георгій Карлавіч Старк (20 кастрычніка 1878, Санкт-Пецярбург — 2 сакавіка 1950) — рускі контр-адмірал.

Біяграфія

У 1898 годзе скончыў Марскі кадэцкі корпус. У час руска-японскай вайны служыў мінным афіцэрам на крэйсеры «Аўрора» у складзе 2-й Ціхаакіянскай эскадры. Быў паранены ў Цусімскай бітве і за адрозненне быў узнагароджаны ордэнам Св. Ганны 3 ступені з мячамі і бантам.

У 1912 годзе ўзведзены ў капітаны 2-га рангу і ўзнагароджаны мекленбург-шверынскім ордэнам Грыфа 4 ступені. Камандаваў эсмінцамі «Моцны» (1912—1914), «Страшны» (1914—1916), «Данскі казак», 5-м і 12-м дывізіёнамі мінаносцаў. Браў удзел у многіх баявых аперацыях і баях, займаўся пастаноўкай мінных загарод пад Віндавай, на якіх загінула некалькі нямецкіх мінаносцаў і крэйсераў. 6 снежня 1916 года ўзведзены ў чын капітана 1 рангу. У 1917 годзе камандаваў Міннай дывізіяй Балтыйскага флота. 28 ліпеня 1917 гады ўзведзены ў контр-адміралы. Звольнены ў адстаўку 3 красавіка 1918 года.

Прыбыў у Казань у жніўні 1918 года, уступіў у войска Камуса і ўзначаліў Волжскую флатылію белых. Пасля пакідання басейна Волгі дзеяў на рэках Каме і Белай. Прызначаны А. В. Калчаком фарміраваць у Краснаярску брыгаду (снежань 1918 года), а потым — дывізію марскіх стралкоў, на чале якіх прайшоў увесь шлях адступы Белых войскаў у Сібіры. Адыходзіў разам з войскамі генерал-лейтэнанта (1919) У. О. Капеля. Захварэўшы тыфам, праз Байкал быў перанесены ў лютым 1920 года на руках у стане непрытомнасці.

Адмірал Г. К. Старк (пасярэдзіне).

17 чэрвеня 1921 года прыбыў ва Уладзівасток па просьбе ўрада Прыморскай вобласці і ўзначаліў Сібірскую флатылію — апошняе дзейнае з’яднанне караблёў Рускага флота пад Андрэеўскім сцягам. Старку атрымалася аднавіць і давесці да ладу значны лік караблёў, падрыхтаваць іх да эвакуацыі рэшткаў белых сіл і ўцекачоў.

23 кастрычніка 1922 года адвёў з Уладзівастока рэшткі Сібірскай флатыліі, маючы на борце 10 000 уцекачоў. Усяго сышлі 30 караблёў: кананерская лодка «Манчжур», дапаможныя транспарты, параходы, вайсковыя буксіры, пасыльныя судны, катэры. Флатылія прыбыла ў карэйскі порт Гэндзан, у той час які знаходзіўся пад японскай акупацыяй, а потым у Шанхай, дзе высадзіла грамадзянскіх асоб, а потым на Філіпіны. Па прыбыцці ў Манілу Г. К. Старк прадаў рэшткі флатыліі і параходы Самаахвотнага флота. Усе грошы, выручаныя ад продажу, і той невялікі запас золата, які вывезлі пры эвакуацыі, адмірал падзяліў пароўну сярод ніжніх чыноў і афіцэраў былой Сібірскай вайсковай флатыліі.

Фінансавая і вайскова-палітычная справаздача па флатыліі накіравала Вялікаму князю Мікалаю Мікалаевічу. Пераехаў у Парыж, дзе многія гады працаваў шафёрам таксі. У палітычнай дзейнасці ўдзелу не прымаў. Падчас акупацыі Парыжа немцамі (1940—1944) адмовіўся супрацоўнічаць з германскімі ўладамі.

Старшыня замежнага з’яднання рускіх марскіх афіцэраў (1946—1949). Памёр пад Парыжам. Пахаваны на могілках Сэнт-Жэнеўеў-дэ-Буа.

Літаратура

• Старк Г. К. Моя жизнь. // Альманах «Цитадель». — 1998.
• Барякина Э. В. Белый Шанхай. — Рипол-Классик, 2010.