Генадзь Васілевіч Кісялёў

Генадзь Васілевіч Кісялёў
Дата нараджэння	19 сакавіка 1931(1931-03-19) ці 1931
Месца нараджэння	Каломна, Маскоўская вобласць, РСФСР, СССР
Дата смерці	14 лістапада 2008(2008-11-14) ці 2008
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Кальварыйскія могілкі
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	літаратуразнавец, пісьменнік, гісторык літаратуры, археограф
Месца працы	Нацыянальная акадэмія навук Беларусі Інстытут літаратуразнаўства НАНБ
Навуковая ступень	доктар філалагічных навук і кандыдат гістарычных навук
Альма-матар	Расійскі дзяржаўны гуманітарны ўніверсітэт[d]
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР
Прэміі	Дзяржаўная прэмія БССР імя Якуба Коласа (1990)

Генадзь Васілевіч Кісялёў (19 сакавіка 1931, Каломна, Маскоўская вобласць, РСФСР — 14 лістапада 2008, Мінск) — беларускі літаратуразнавец, пісьменнік, гісторык, археограф. Доктар філалагічных навук (1994), кандыдат гістарычных навук (1964).

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і служачых. Маці паходзіла з сям’і селяніна Віцебскай губерні. Сярэднюю школу скончыў у Віцебску (1948). Скончыў Маскоўскі гісторыка-архіўны інстытут (1953), працаваў у архіўных установах ЛітССР (1953—1956, 1960—1971). У 1956—1959 гадах вучыўся ў аспірантуры пры Маскоўскім гісторыка-архіўным інстытуце. У 1960—1971 гадах — навуковы супрацоўнік Цэнтральнага дзяржаўнага гістарычнага архіва ЛітССР. З 1971 года — навуковы супрацоўнік Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР.

Член СП СССР (з 1964). Быў жанаты, меў дзвюх дачок — Лію і Наталлю, унука Яна.

Дзейнасць

У друку дэбютаваў у 1958 годзе. Аўтар зборнікаў гісторыка-літаратурных нарысаў «Сейбіты вечнага» (1963), «З думай пра Беларусь» (1966), «Героі і музы» (1982), даследаванняў «Загадка беларускай „Энеіды“» (1971), «Пошукі імя» (1978), «Спасцігаючы Дуніна-Марцінкевіча» (1988), літаратуразнаўчай дылогіі «Разыскивается классик…» (1989), гістарычных нарысаў «Паплечнік Каліноўскага» (1976), «На пераломе дзвюх эпох: Паўстанне 1863 года на Міншчыне» (1990). Аўтар зборнікаў гісторыка-літаратурных матэрыялаў «Пачынальнікі» (1977), «Пуцявінамі Янкі Купалы» (1981), «З жыццяпісу Якуба Коласа» (1982), «Шляхам гадоў» (1990). Адзін са складальнікаў зборнікаў дакументаў «Рэвалюцыйны ўздым у Літве і Беларусі 1861—1862 гг.» (1964), «Паўстанне ў Літве і Беларусі 1863—1864» (1965).

Даследаваў беларускую літаратуру, гісторыю грамадскай думкі і нацыянальна-вызваленчага руху ў Беларусі XIX стагоддзя, жыццё і дзейнасць К. Каліноўскага, В. Дунін-Марцінкевіча, Ф. Багушэвіча, А. Вярыга-Дарэўскага, П. Шпілеўскага, Я. Коласа і Я. Купалы. Атрыбутаваў аўтарства «Энэіды навыварат» і «Тараса на Парнасе». Таксама працаваў над скарыназнаўчымі тэмамі, дзе сам сябе лічыў за «неафіта», хаця насамрэч і тут зрабіў значны ўклад.

Узнагароды

• Дзяржаўная прэмія БССР імя Якуба Коласа (1990) за кнігі гісторыка-літаратурных даследаванняў «Разыскивается классик…» і «Спасцігаючы Дуніна-Марцінкевіча».

Выбраная бібліяграфія

• Сейбіты вечнага: Артыкулы пра беларускіх пісьменнікаў і дзеячоў рэвалюцыйнага руху 1863 г. — Мн., 1963.
• З думай пра Беларусь: Даследаванні і знаходкі з гісторыі беларускай літаратуры і рэвалюцыйнага руху другой паловы XIX ст. — Мн., 1966.
• Загадка беларускай «Энеіды». — Мн., 1971.
• Пра паэтаў і вершы // Полымя. — 1971. — № 8.
• «…Я жыў з імі, я рос сярод іх…» [П. Шпілеўскі] // Полымя. — 1974. — № 3.
• Некаторыя пытанні вывучэння паэмы «Энеіда навыварат» // Весці АН БССР. Сер. грамад. навук. — 1975. — № 4.
• Пошукі імя: да пытання аўтарства «Энеіды навыварат» і «Тараса на Парнасе» / Г. В. Кісялёў. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1978. — 288 с.
• Героі і музы. — Мн., 1982.
• Спасцігаючы Дуніна-Марцінкевіча: Спроба навуковай сістэматызацыі дакументаў і матэрыялаў. — Мн., 1988.
• Разыскивается классик..: Историко-литературная дилогия. — Мн., 1989.
• Вакол загадкі «Фэлькі з Рукшэніц» // Шляхам гадоў: Гісторыка-літаратурны зборнік. — Мн., 1990.
• Каліноўскі знаёмы і незнаёмы // Полымя. — 1993. — № 6.
• Радаводнае дрэва: Каліноўскі — эпоха — наступнікі. — Мн., 1994.
• Ян Баршчэўскі — спрэчкі біёграфаў // Полымя. — 1995. — № 11.
• Сыракомля ці Дунін-Марцінкевіч? Невядомая беларуская паэма пра варшаўскія падзеі 1861 года // ЛіМ. — 1996. — 2, 9 жн.
• Феномен Альгерда Абуховіча // Полымя. — 2001. — № 3.
• Францішак Багушэвіч і паўстанне 1863 года // Роднае слова. — 2001. — № 3.
• Ад Чачота да Багушэвіча: Праблемы крыніцазнаўства і атрыбуцыі беларускай літаратуры XIX ст. 2-е выд. — Мн., 2003.
• Смак Беларушчыны. — Мінск : Лімарыус, 2013. — 496 с. — ISBN 978-985-6968-31-3.
• Выбранае. — Мн .: Беларуская навука, 2016. — 571 с. — (Беларускі кнігазбор. Серыя 2. Гістарычна-літаратурныя помнікі). — 700 экз. — ISBN 978-985-08-2000-6.
• Асветнікі зямлі Беларускай. Х — пачатак ХХ ст.: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.), Г. Я. Галенчанка, С. Ф. Дубянецкі, Г. В. Кісялёў, У. М. Конан, А. С. Майхровіч, Г. А. Маслыка, М. С. Сташкевіч, А. К. Фядосаў, І. П. Хаўратовіч; Маст. рэд.: У. М. Жук. — Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2001. — 492 с.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 294.
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1997. — 432 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2. — С. 185.
• Кісялёў Генадзь // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1994. — Т. 3. Івашын — Кучар. — С. 255. — 585 с.; іл.. — ISBN 5-85700-123-4.
• Кісялёў Генадзь // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
• Пачуць, як лёсу валяцца муры: Памяці Генадзя Кісялёва / Укл. Л. Кісялёва, А. Фядута. – Мінск: Лімарыус, 2009.

Спасылкі

• Корбут В. Летописец из кельи Святого Игнатия // Беларусь сегодня № 5(2438), 2014.