Jump to content

Hatsing

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Paghatsing

An hatsing o ba'hon sarong padali asin dai mapugolan na pagtopga nin ayre naghahale sa baga' asin naagi sa dungo asin nguso. Ini parati huli sa mga nasoksok asin garo nagtutudok-tudok na mga bagay sa mucosa kan dungo na nakakagirok asin dai matios na dai makaluwas. An ba'hon itinutopga an ayre sa nguso asin dungo na garo nagpupugak asin ini imbuluntaryong aksyon.

Kun ano ta nahatsing

[baguhon | baguhon an source]

Sinasabi na an paghatsing posible huli sa paglantad sa nakasolang liwanag, biglang paghira nin temperatura, tayap nin malipot na duros, o huli ta basog-basog, o kun bako man igwang impeksyon nin virus na ini pwedeng makaolakit. Pwede man daa maghatsing kun ginagabotan pirok, ta may ugat na natatanyog pasiring sa dungo, kun pakatapos pagseks alagad mayong nahatsing kun turog asin bakong totoo na napundo pagkutad kan puso kun naba'hon. An pag-eksersays pwede man magresulta sa paghatsing ta naalang an nguso asin dungo kaya an dungo napoon pagno'no' na iyo man an ikakitik kan mucosa, kaya napipiritan maghatsing.[1]

Pakinabang sa paghatsing

[baguhon | baguhon an source]

An pakinabang kan paghatsing iyo ta liniligan an agihan kan hangosan kan mga bacteria asin mga virus ta ini tinatalsik paluwas sa paghatsing alagad ngani dai makaolakit dapat pagtakopan an nguso dungo nin panyo o mayo man, kan bado sa abaga, kun napapahatsing. Ini pati marikason an biyahe paluwas na naabot 100 na milya por hora.[2]


Sa gabos na hayop, an layagan an grabeng makahatsing ta ini an paagi ninda na mapaluwas an mga "asin" na resulta kan pagtutunaw kan kakanon sa tulak.[3]

Paghatsing indikasyon nin allergy

[baguhon | baguhon an source]

Alagad, an sobrang pagparahatsing na nagnono'no' na an sipon nakakaapektong marhay sa normal na hiro sa aldaw, malaen na pagmate na nakakaribaraw sa mga aro-aldaw na aktibidad, asin parati indikasyon nin allergy asin kun dai pag'asikasohon pwedeng magresulta sa halangkaw na presyon nin dugo o diabetes. An siring na allergy parati reaksyon kan hawak kun nakakasa'ngab nin aso nin sigarilyo, alpog, mga parong nin kemikal arog kan aspalto, nasisinghot na mga pinong balukag nin mga hayop arog kan ikos o ayam. [4]


  1. [1]www.webmd.com. Kinua 04-02-178
  2. [2]www.webmd.com.Kinua 04-02-178
  3. [3]www.webmd.com. Kinua 04-02-178
  4. [4]www.reference.com. Kinua 04-02-18