froed
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « frīgĭdus » (minme sinse) ou tayon-bodje vî francike * « frĭsk ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /fʀwɛ/ /fʀɛ/ /fʀøː/ /fʀyː/ /fʀuː/ /fʀœ/ /fʀwa/ /fwɛ/ /fwa/ miersipepieuzmint e l’ notule ALW 1.45 (betchfessî oe)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fʀwɛ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | froed | froeds |
femrin atribut | froede | froedes |
femrin epitete (todi padvant) |
froede | froedès |
froed omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)
- (fizike) k' a ene basse timperateure.
- Mins ç’ côp la, Diu do Diu ! Cwand dj’ m’ aprepia do lét
Ki nos prindîs l’ cadåve, k’ esteut si froed, si setche,
Dji manca do flåwi— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.25, “Vîx Souv’nir” (fråze rifondowe). - Del froede aiwe n' aveut måy pont fwait d' toirt a nolu; seur ki ça lyi rmetreut si tiesse di scwere — Guy Brener (fråze rifondowe).
- Mins ç’ côp la, Diu do Diu ! Cwand dj’ m’ aprepia do lét
Parintaedje
[candjî]- avou l' bodje "froed"
- avou l' bodje "froe"
- (froe-) froeyeus, froeyeusté (fr. frilosité), froeyeuzmint
- (fre-) *freyoe (Freu), *freyire (Freyire, fr. Freyr).
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Contråve
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]k' a ene basse timperateure
Sustantif
[candjî]froed omrin (nén contåve) todi singulî
- basse timperature.
- On sint l' froed ki vént did padzo l' ouxh.
- (mot d’ medcén) maladeye do nez cwand on-z a stî prins pa ene basse timperateure.
- Dj' a atrapé on froed.
- Il a on froed sol coir — Motlî Lejoly d’ Ôvîfa (fråze rifondowe).
Sinonimeye
[candjî]Ratournaedjes
[candjî] basse timperature Loukîz a : froedeur
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots do walon vinant do vî francike
- Mots avou l' betchfessî oe
- Mots do walon d' on seu pî
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes
- Addjectifs do walon todi metous padvant
- Motlî do walon pol fizike
- Sustantifs do walon
- Sustantifs nén contåves do walon
- Sustantifs do walon todi singulîs
- Motlî do walon po les docteurs