Tống Liêm

Tống Liêm 宋濂
Tên chữ	Cảnh Liêm
Tên hiệu	Long Môn Tử; Tiềm Khê; Ôn Thụ
Thụy hiệu	Văn Hiến
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh	4 tháng 11, 1310
Nơi sinh	Phố Giang
Quê quán	huyện Kim Hoa
Mất
Thụy hiệu	Văn Hiến
Ngày mất	20 tháng 6, 1381
Giới tính	nam
Gia quyến
Thân phụ	Tống Văn Chiêu
Thân mẫu	Trần Hiền Thời
Phối ngẫu	Giả Chuyên
Hậu duệ	Tống Tụy, Tống Toản, Tống Toản
Học vấn
Học sinh	Phương Hiếu Nhụ
Nghề nghiệp	nhà văn, họa sĩ, chính khách, nhà sử học, giáo viên, thư pháp gia, người uyên bác
Tôn giáo	Nho giáo
Quốc tịch	nhà Minh
Tác phẩm	Nguyên sử
x • t • s

Tống Liêm

Nhị thập tứ sử
STT	Tên sách	Tác giả	Số quyển
1	Sử ký	Tư Mã Thiên	130
2	Hán thư	Ban Cố	100
3	Hậu Hán thư	Phạm Diệp	120
4	Tam quốc chí	Trần Thọ	65
5	Tấn thư	Phòng Huyền Linh (chủ biên)	130
6	Tống thư	Thẩm Ước	100
7	Nam Tề thư	Tiêu Tử Hiển	59
8	Lương thư	Diêu Tư Liêm	56
9	Trần thư	Diêu Tư Liêm	36
10	Ngụy thư	Ngụy Thâu	114
11	Bắc Tề thư	Lý Bách Dược	50
12	Chu thư	Lệnh Hồ Đức Phân (chủ biên)	50
13	Tùy thư	Ngụy Trưng (chủ biên)	85
14	Nam sử	Lý Diên Thọ	80
15	Bắc sử	Lý Diên Thọ	100
16	Cựu Đường thư	Lưu Hú (chủ biên)	200
17	Tân Đường thư	Âu Dương Tu, Tống Kỳ	225
18	Cựu Ngũ Đại sử	Tiết Cư Chính (chủ biên)	150
19	Tân Ngũ Đại sử	Âu Dương Tu (chủ biên)	74
20	Tống sử	Thoát Thoát (chủ biên)	496
21	Liêu sử	Thoát Thoát (chủ biên)	116
22	Kim sử	Thoát Thoát (chủ biên)	135
23	Nguyên sử	Tống Liêm (chủ biên)	210
24	Minh sử	Trương Đình Ngọc (chủ biên)	332
-	Tân Nguyên sử	Kha Thiệu Mân (chủ biên)	257
-	Thanh sử cảo	Triệu Nhĩ Tốn (chủ biên)	529

Tống Liêm (chữ Hán: 宋濂, bính âm: Song Lian, 1310 – 1381) là nhà chính trị, nhà sử học, nhà văn, nho sĩ, đại thần cuối thời Nguyên đầu thời Minh, tự Cảnh Liêm, hiệu Tiềm Khê, Vô Tương Cư, Long Môn Tử, Huyền Chân Tử, người Phố Giang huyện Nghĩa Ô tỉnh Chiết Giang (nay thuộc thôn Tiềm Khê, Kim Hoa), từng giữ chức Hàn lâm, chủ biên bộ "Nguyên sử", sau vì gặp tai họa bị Minh Thái Tổ phạt đày ra đất Thục, mắc bệnh chết ở đó.

Tiểu sử

Ông sinh ra trong một gia đình nghèo khổ, từ nhỏ đã tinh thông Nho học, có học vấn tốt, từng học với các danh sĩ về cổ văn như Ngô Lai, Liễu Quán, Hoàng Tấn. Năm Chí Nguyên nguyên niên (năm 1335) đảm nhiệm việc dạy học tư thục, được Nguyên Thuận Đế bổ nhiệm làm Hàn lâm viện tu biên, nhưng ông từ chối vì lý do chăm sóc cha mẹ già yếu, sau sống ẩn cư, chuyên tâm vào nghiệp văn chương.

Năm Chí Chính thứ 20 (năm 1360), vì nghe danh tiếng cao xa của Tống Liêm, có ảnh hưởng lớn đến các thế lực phản loạn, nên Chu Nguyên Chương (Hồng Vũ Đế) thân hành đến tận nhà mời ông ra giúp, sau Chu Nguyên Chương thống nhất thiên hạ, kiến lập nhà Minh, phong cho ông là Giang Nam Nho học đề cử, chuyên giảng kinh điển Nho giáo cho Thái tử và định ra nhiều chế độ lễ nhạc cho nhà Minh. Năm Hồng Vũ thứ 2 (năm 1369), ông phụng mệnh Hoàng đế giữ chức chủ nhiệm việc biên soạn bộ Nguyên sử. làm quan tới chức Hàn lâm Học sĩ thừa chỉ, Tri chế cáo. Năm Hồng vũ thứ 10 (năm 1377) vì lý do tuổi già sức yếu, nên từ quan về quê nhà. Năm 1380, cháu là Tống Thận vì có dính líu đến vụ án Ngục Hồ Duy Dung, Chu Nguyên Chương ra lệnh thảm sát cả nhà ông, sau được Hoàng hậu và Thái tử cứu giúp, ông may mắn thoát chết, nhưng đổi lại toàn bộ thành viên trong gia tộc bị xử tội lưu, đày đến Mậu Châu (nay thuộc huyện Mậu tỉnh Tứ Xuyên). Trên đường tới vùng giữa Quỳ Châu (nay thuộc huyện Phụng Tiết thành phố Trùng Khánh) và Mậu Châu thì mắc bệnh qua đời. Thụy hiệu là Văn Hiến.

Học trò của ông là học giả nổi tiếng Phương Hiếu Nhụ sống vào đầu thời Minh.

Có thuyết nói rằng do bài thơ mà ông dâng lên Hoàng đế vào năm Hồng Vũ thứ 4 có câu "tự cổ giới cầm hoang" lời lẽ câu thơ khiến Chu Nguyên Chương nổi giận, nên mới gặp phải tai họa như trên.

Địa vị văn học

Trong lịch sử văn học Trung Quốc, Tống Liêm với Lưu Cơ, Cao Khởi được thiên hạ xưng tụng là ba nhà thơ văn lớn đầu thời Minh, trong Nho giáo, ông đảm nhiệm làm người thừa kế chính thống truyền thống của Nho giáo, để lại phương châm trong nhiều tác phẩm như "Tôn Kinh", "Phục Cổ" và là tấm gương điển hình về văn chương thời Đường, Tống. Trước tác của ông chủ yếu thuộc thể loại truyện ký và tản văn, văn ông chất phác, giản dị. Lời văn ý nghĩa thâm sâu, dịu dàng, có nét đặc sắc riêng biệt. Chu Nguyên Chương từng bình luận về Tống Liêm qua câu "Khai Quốc Văn Thần Chi Đạo" (đạo của một văn thần khai quốc), Lưu Cơ tán dương ông là "văn chương đệ nhất đương đại", đám học giả đương thời gọi ông là "Thái Sử Công" (tức Tư Mã Thiên, tác giả bộ Sử ký). Trước tác mà ông để lại cho hậu thế bao gồm "Tống học sĩ toàn tập", "Phổ Dương nhân vật ký", "Hồng Vũ thánh chính ký".

Xem thêm

• Nguyên sử