Nhóm ngôn ngữ Karluk

Nhóm ngôn ngữ Karluk (Qarluq)
Nhóm ngôn ngữ Karluk (Qarluq)
nhóm ngôn ngữ Turk Đông Nam
Phân bố; địa lý	Trung Á
Phân loại ngôn ngữ học	Turk Turk thường Nhóm ngôn ngữ Karluk (Qarluq); ;
Ngữ ngành con	Turk Tây; Turk Đông;
Glottolog:	Không; uygh1240 (Eastern Karluk (Uyghur)); uzbe1247 (Western Karluk (Uzbek))
	Karluk Tây Karluk Đông

Nhóm ngôn ngữ Karluk (còn được gọi là nhóm ngôn ngữ Qarluq hoặc Turk Đông Nam đại chúng) là một nhánh của ngữ hệ Turk được phát triển từ các phương ngữ mà người Karluk từng nói.^[3]

Nhóm ngôn ngữ Karluk được nói ở Kara-Khanid, Hãn quốc Chagatai, Hãn quốc Yarkent và Hãn quốc Bukhara, Tiểu Vương quốc Bukhara, Hãn quốc Khiva và Hãn quốc Kokand.

Phân loại

Ngôn ngữ

Uzbek - được nói bởi người Uzbek; khoảng 27 triệu người nói
Uyghur (Duy Ngô Nhĩ) - được nói bởi người Uyghur; khoảng 10 triệu người nói
Äynu - được nói bởi người Äynu; khoảng 6.600 người nói (2000)
Turk Ili - ngôn ngữ bị đe dọa được nói bởi người Turk Ili, người được công nhận hợp pháp là một nhóm con của người Uzbek; 120 người nói và giảm dần (1980)
Chagatai - biến mất, từng được sử dụng rộng rãi ở Trung Á và vẫn là ngôn ngữ văn học được chia sẻ ở đó cho đến đầu thế kỷ 20.
Karakhanid - ngôn ngữ văn học của Hãn quốc Khách Lạt được coi là dạng chuẩn này của ngôn ngữ Turk Trung đại.

Ngôn ngữ Turk nguyên thủy	Turk thông thường	Karluk	miền Tây	Uzbek
			miền Đông	Uyghur Äynu Turk Ili Chagatai Karakhanid

Số người bản ngữ

Nhóm ngôn ngữ Turk là một ngữ hệ gồm ít nhất 35^[4] ngôn ngữ được ghi chép lại, được sử dụng bởi các dân tộc Turk. Số lượng người nói từ thống kê hoặc ước tính (2019) và được làm tròn:^[5]^[6]

Thứ tự	Tên	Tình trạng	Người bản ngữ	Nước chính
1	Tiếng Uzbek	Bình thường	27.000.000	Uzbekistan
2	Tiếng Uyghur	Bình thường	11.000.000	Trung Quốc
3	Tiếng Äynu	Rất nguy cấp	6.000	Trung Quốc
4	Tiếng Turk Ili	Bị đe dọa nghiêm trọng	100	Trung Quốc
Toàn bộ	Ngôn ngữ Karluk	Bình thường	38.000.000	Uzbekistan

Tham khảo

^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Modern Uyghur-Uzbek”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Uzbek”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
^ Austin, Peter (2008). One Thousand Languages: Living, Endangered, and Lost. University of California Press. tr. 145. ISBN 978-0-520-25560-9.
^ Dybo A.V., Chronology of Türkic languages and linguistic contacts of early Türks, Moscow, 2007, p. 766, “Archived copy” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 11 tháng 3 năm 2005. Truy cập ngày 11 tháng 3 năm 2005.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết) (In Russian)
^ https://www.ethnologue.com/
^ https://glottolog.org/

Bản mẫu:Ngôn ngữ tại Uzbekistan

[Glottolog2-1] Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Modern Uyghur-Uzbek”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.

[Glottolog3-2] Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Uzbek”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.

[3] Austin, Peter (2008). One Thousand Languages: Living, Endangered, and Lost. University of California Press. tr. 145. ISBN 978-0-520-25560-9.

[4] Dybo A.V., Chronology of Türkic languages and linguistic contacts of early Türks, Moscow, 2007, p. 766, “Archived copy” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 11 tháng 3 năm 2005. Truy cập ngày 11 tháng 3 năm 2005.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết) (In Russian)

[5] ttps://www.ethnologue.com/

[6] ttps://glottolog.org/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]