lojuvard
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]lo-ju-vard
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]LOJUVARD Bu ot ПРСda [ladjvärd] shaklida (433), ТжРСda lochrard (asosiy) va lochuvard (havola bilan) shakllarida (ТжРС, 208) keltirilgan; oʻzbek tiliga tojikcha lojuvard shakli olingan; 'bezak buyumini yasashda ishlatiladigan toʻk koʻk rangli mineral' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I,433).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Forschadan — qimmatbaho koʻk tosh; moviy, zangori.
1. Toʻq koʻk, yashilga moyil havorang tusli mayda donador, shishasimon yaltiroq mineral (qimmatbaho bezak tosh sifatida ishlatiladi va moviy rang badiiy boʻyoq olinadi).
◆ Toza lojuvard ustiga oltindan boʻrtma naqshlar.. solingan. Oybek, „Navoiy“
2. Tiniq koʻk, tiniq koʻk tusli.
◆ Lojuvard koʻkda sayrashib uchayotgan quizlar daraxtlarga qoʻnib, saxiy quyoshga madhiya aytayotgan-dek, basma-basga chugʻurlashadilar. N. Safarov, „Uzoqni koʻzlagan qiz“
◆ Yulduzlar lojuvard chodirdan osilgan elektr chiroqlariday yorugʻlashib, koʻzlarni qamashtirmoqda edi. S. Ayniy, „Qullar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЛОЖУВАРД. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ot
[tahrirlash]lojuvard (koʻplik lojuvardlar)
Tillar
[tahrirlash]- Turkcha: lâcivert
Ruscha ru
lojuvard
1 мин. ляпис-лазурь, лазурит;
2 лазурный; светло-синий; ◆ ~ koʻk лазурное небо.