To'q delfin
To'q delfin ( lotincha: Sagmatias obscurus) — delfinlar oilasiga mansub tur boʻlib, Sagmatiyalar turkumiga kiradi[1]. 2019-yilgi reviziyaga qadar u odatda qisqa boshli delfinlar turkumiga kiritilgan (Lagenorhynchus)[2].
Tavsif
[tahrir | manbasini tahrirlash]O'rta kattalikdagi delfin. Tanasi kichik va ixchamdir. Tana uzunligi 1,6-2,1 m. To'q delfinning vazni 68-84 kg, maksimal 93 kg gacha[3]. Yuqori tana rangi qora. Tananing pastki qismi och kulrangdan oqgacha, ba'zida kulrang dog'lar mavjud. Orqa suzgich yarim oy shaklida bo'lib, tananing markazida joylashgan. Yuqori jag'da 32 juft, pastki jag'da esa 30 juft tish mavjud[4].
Hudud
[tahrir | manbasini tahrirlash]To'q delfinlarJanubiy Afrika, Yangi Zelandiya, Chili va Shimoliy Antarktida suvlarida (Folklend orollari va Kergelen yaqinida) yashaydilar[5].
Hayot tarzi
[tahrir | manbasini tahrirlash]To'q delfinlar 10-19 ° S haroratli sovuq suvlarni afzal ko'radilar. Ular 200 metrgacha chuqurlikda yashaydilar. Delfinlar 8-15 kishidan iborat suruvlarni tashkil qiladi, ba'zan 240 tagacha bo'lgan podada to'planadi[6]. Kundalik ovqatlanish maydoni 750 kvadrat kilometrga yetadi. Ratsionning asosi baliq, kalmar va qisqichbaqalardir[7].
Ular alohida guruhlarda yashaydilar — erkaklar va urg'ochilar alohida, ular faqat bahorda sodir bo'lgan naslchilik mavsumida birga bo'lishadi. Ayol delfinlarning homiladorligi 11-12 oy davom etadi. Yangi tug'ilgan delfinning vazni 3-5 kg, uzunligi 55-70 sm. Bolalari bo'lgan urg'ochilar bir yil davomida delfinlar guruhidan ajralib turadilar[8].
Xavfsizlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]To'q turdagi delfinlar xalqaro Qizil kitobga kiritilgan[9].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Sagmatias obscurus (J. E. Gray, 1828)“ (en). ASM's Mammal Diversity Database. 2020-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 18-iyul.
- ↑ https://www.wikiwand.com/ru/%D0%A2%D1%91%D0%BC%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B8%D0%BD
- ↑ https://ru.wikibrief.org/wiki/Dusky_dolphin
- ↑ https://ru.wikibrief.org/wiki/Dusky_dolphin
- ↑ https://ru.wikibrief.org/wiki/Dusky_dolphin
- ↑ https://ru.wikibrief.org/wiki/Dusky_dolphin
- ↑ https://ru.wikibrief.org/wiki/Dusky_dolphin
- ↑ https://ru.wikibrief.org/wiki/Dusky_dolphin
- ↑ https://www.wikiwand.com/ru/%D0%A2%D1%91%D0%BC%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B8%D0%BD