Suat Dervish
Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (May 2024) |
Suat Dervish | |
---|---|
Tavalludi |
1905-yil Ottoman Empire shahri Istanbul |
Vafoti |
23-iyul 1972 (yoshi 66–67) Istanbul, Turkiya |
Fuqaroligi | Turkiya |
Kasbi | Jurnalist, romanshunos |
Suat Dervish (1905-1972) turk romanshunosi, jurnalisti va siyosiy faol ayollardan boʻlib, 1970-yilda tashkil etilgan Sotsialistik ayollar uyushmasi asoschilaridan edi[1].
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Suat Dervish 1905-yilda Istanbulda tavallud topgan[2]. U aristokratlar oilasida tugʻilgan[3]. Uning otasi Ismoil Dervish ginekolog va Istanbul universiteti tibbiyot fakulteti professori edi[1]. Uning onasi Xesna Xonimning Usmonli sultoni Abdulazizning atrofidagi choʻrilarning birini qizi edi[1]. Suatning Germaniyadagi bir qancha konservatoriyalarda musiqiy taʼlim olgan Hamiyat ismli singlisi bor edi. Uning ota-onasining munosabatlari monogam edi va ular Suatni qoʻllab-quvvatlagan ishonchli oila sifatida tasvirlangan[1]. Darvish bolaligida burqa kiyib yurardi[3].
Dervish adabiyot, musiqa, fransuz va nemis tillaridan xususiy darslar oldi. 1919-1920-yillarda u singlisi Hamiyat bilan Germaniyada yashagan va Berlin universitetida talaba edi[1]. U Germaniya jurnallari, jumladan Berliner Zeitung uchun Turkiya haqida yozishni boshladi va 1920-yilda oʻzining „ Qora kitob“ nomli birinchi kitobini nashr etdi[1]. U 1920-1932-yillar orasida yana oʻnta romanini chop etadi[1]. Darvishning ilk romanlarida gender tenglik, tabaqa va ayol psixologiyasi mavzulari olib yoritib chiqildi. Ular, shuningdek, koʻpincha u yozgan davr uchun odatiy boʻlmagan shahar muhitidan foydalanishgan. Taqrizchi „Holida Edibdan [oʻsha davrning eng mashhur ayol yozuvchisi]dan koʻra xolis va zamonaviyroq boʻlgan [Suat Dervish] chuqurroq emas“, deb taʼkidlagan[1]. U mustaqil jurnalist sifatida ham ishlagan. U xabar bergan voqealar orasida Birinchi jahon urushidan keyingi Turkiya taqdiri hal qilingan Lozanna konferensiyasi ham bor edi[1]. Uning ilk romanlari turkiy tilda birinchi gotik romanlar deb atalgan[4].
Kitoblari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qora kitob (1921)
- Ne Bir Ses Ne Bir Nefes (1923)
- Hiçbiri (1923)
- Ahmad Ferdi (1923)
- Behireʼnin Talibleri (1923)
- Fatmaning kunahi (1924)
- Ben mi (1924)
- Buhron kechasi (1924)
- Gonül Gibi (1928)
- Emine (1931)
- Hiç (1939)
- Chilgʻin Gibi (1934)
- Yalının Gölgesi (1958)
- Fosforlu Cevriye (1968)
- Anqara Mahpusu (1968; birinchi marta fransuz tilida 1957-yilda nashr etilgan)
Oʻlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Suat Dervish 1972-yil 23-iyulda Istanbulda vafot etgan va u Ferikoʻy qabristoniga dafn qilingan[5].
Uning merosi 1990-yil va 2000-yillarda koʻproq mashhur boʻldi, chunki unga koʻproq tadqiqotchilar qiziqish bildirishdi[1]. U yahudiy asli turk muallifi Liz Behmoarasning Bir Kadın Bir Dönem: Suat Derviş (Ayol, bir davr: Suat Derviş) nomli biografik kitobiga mavzu boʻlgan[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Berktay, Fatmagül (2006). "DERVİŞ, Suat (Saadet Baraner) (1905–1972)". in De Haan. A Biographical Dictionary of Women’s Movements and Feminisms. Budapest: Central European University Press. 109–113 b. ISBN 978-963-7326-39-4. https://archive.org/details/biographicaldict0000unse_u3f7/page/109. Manba xatosi: Invalid
<ref>
tag; name "Encyclopedia" defined multiple times with different content - ↑ Nazlı Eylem Taşdemir „Suat Derviş (1905-1972): A Friend of Soviet Union“, . Proceedings of Papers of International Conference on Knowledge and Politics in Gender and Women’s Studies 2015. Ankara: GSSS, ODTÜ, 2015 — 745-bet. ISBN 978-975-429-353-1.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 „Ottoman women in postcards compiled in book“. Daily Sabah. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar. Manba xatosi: Invalid
<ref>
tag; name "Sabah" defined multiple times with different content - ↑ Akdik. „Kadın ve korku“. Radikal. 2017-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-yanvar.
- ↑ „Ölümünün ellinci yılında "Suat Derviş"“ (tr). Gazete Kadıköy (2022-yil 1-iyun). Qaraldi: 2024-yil 20-mart.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |