Thesmophoria
| Antik Yunanistan'da din |
|---|
| dizisinin bir parçası |
 |
Thesmophoria (Eski Yunanca: Θεσμοφόρια), tanrıça Demeter ve kızı Persephone onuruna düzenlenen eski bir Antik Yunan dini festivaliydi. Her yıl, çoğunlukla tohumların sonbahar sonlarında ekildiği dönemde yapılıyordu (bazı yerlerde bunun yerine hasatla ilişkilendiriliyordu). Festivalde insan doğurganlığı ve tarımsal doğurganlık kutlanıyordu. Yunan dünyasında en çok kutlanan festivallerden biriydi. Tören yetişkin kadınlarla sınırlıydı ve festival sırasında uygulanan törenler gizli tutulurdu. Festivalle ilgili en kapsamlı kaynaklar, Lucian'a ait bir belgede festivali anlatan bir yorum ve Aristophanes'in festivalin parodisini yaptığı Thesmophoriazusae adlı oyunudur.
Festival
[değiştir | kaynağı değiştir]
Thesmophoria, en yaygın kutlanan antik Yunan festivallerinden biriydi. [1] Yunan dünyasında yaygın bir şekilde kutlanıyor olması MÖ 11. yüzyılda İyonya'daki Yunan yerleşiminden öncesine dayandığını gösterir. [2] Thesmophoria'nın en iyi bilinen kanıtları Atina'daki uygulamasıyla ilgilidir ancak Arcadia,[3] Sicilya ve Eretria dahil olmak üzere Yunan dünyasının başka yerlerinden de bilgiler vardır. [4]
Festival Demeter ve kızı Persephone'ye ithaf edilmişti. [1] Hem insani hem de tarımsal doğurganlığı teşvik etmek amacıyla kutlanıyordu. [1] Sadece kadınlar tarafından kutlanırdı ve erkeklerin ayinleri görmesi veya duyması yasaktı. [4] Tüm özgür kadınlar tarafından mı kutlandığı, yoksa sadece aristokrat kadınlarla mı sınırlı olduğu kesin değildir. [4] Her durumda da vatandaş olmayan ve evli olmayan kadınların festivali kutlamadığı görülür. [4] Aslında tüm Attika'da bulunan evli kadınların katılımı beklenirdi ve bir tür evlilik kanıtı olarak görülürdü.[5]
Atina'da Thesmophoria, Pyanepsion'un on birinci gününden on üçüne kadar 3 gün boyunca kutlanırdı. [4] Bu dönem, Gregoryen takviminde Ekim ayının sonlarına denk gelir ve Yunan yılında tohumların ekildiği zamandır. [6] Ancak bazı yerlerde [4] (örneğin Delos ve Thebes) festivalin yazın yapıldığı ve tohum ekimi yerine hasatla ilişkilendirildiği görülür. [6] Bazı yerlerde festival 3 günden daha uzun sürerdi. Örneğin; Sicilya'nın Siraküza kentinde on gün süren bir etkinlikti. [4]
Thesmophoria ritüelleri hakkındaki ana kaynak, Lucian'ın Nezaketçilerin Diyalogları adlı eseridir. [6] İkinci önemli kaynak Aristophanes'in Thesmophoriazusae adlı oyunudur. [4] Aristofanes'in festival tasviri, festival unsurlarını diğer Yunan dini uygulamalarından, özellikle de Dionysos ibadetinden unsurlarla harmanlamaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Habash 1997.
- ^ Chlup 2007.
- ^ Herodotus, 2.171
- ^ a b c d e f g h Dillon 2002.
- ^ Pritchard, David M. (Ekim 2014). "The Position of Attic Women in Democratic Athens". Greece and Rome (İngilizce). 61 (2): 190. doi:10.1017/S0017383514000072. ISSN 0017-3835.
- ^ a b c Tzanetou 2002.
Çalışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Burkert, Walter (1985). Greek Religion. Harvard University Press. ISBN 0-674-36280-2.
- Chlup, Radek (2007). "The Semantics of Fertility: Levels of Meaning in the Thesmophoria" (PDF). Kernos. 20.
- Dillon, Matthew (2002). Girls and Women in Classical Greek Religion. Londra: Routledge. ISBN 0415202728.
- Habash, Martha (1997). "The Odd Thesmophoria of Aristophanes' Thesmophoriazusae". Greek, Roman, and Byzantine Studies. 38 (1).
- Herodotus, Histories, Book 2.
- Tzanetou, Angeliki (2002). "Something to do with Demeter: Ritual and Performance in Aristophanes' Women at the Thesmophoria". American Journal of Philology. 123 (3): 329-367. doi:10.1353/ajp.2002.0045.
- Pritchard, David M. “The Position of Attic Women in Democratic Athens.” Greece and Rome, vol. 61, no. 2, 2014, pp. 174–193., DOI:10.1017/S0017383514000072.
Ek okumalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Harrison, Jane Ellen (1903). Prolegomena to the Study of Greek Religion. Cambridge University Press.
- Kerenyi, Karl (1967). Eleusis: Archetypal Image of Mother and Daughter.
- Håland, Evy Johanne (2017). Greek Festivals, Modern and Ancient: A Comparison of Female and Male Values, 2 vols. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing (or. Norwegian 2007, translated by the author).