Noel ağacı

Bir Noel ağacı

Danimarkalı ressam Viggo Johansen'in yaptığı resim 1891

Marcel Rieder tarafından yapılan bir resim (1898)

Noel ağacı, Noel, Noel arifesi ve yılbaşında kullanılmak üzere, ışıklarla ve çeşitli süs eşyalarıyla donatılmış çam, ladin, göknar gibi her dem yeşil kozalaklı ağaçlardır. Noel süsü, Noel dekorasyonu ve Noel ışıkları ile süslenir. Yapay Noel ağacı da yaygın kullanılan Noel ağacıdır. Noel ağacı yetiştirme özellikle Kanada, ABD, Avrupa ülkelerinde popüler gelenekdir.

Tarihçe

Noel ağaçları Pagan geleneklerinden gelen bir ritüeldir.

Yaprak dökmeyen ağaçları ve çelenkleri ölümsüz yaşamın simgesi olarak kullanmak, eski Mısırlıların, Çinlilerin ve Yahudilerin ortak bir geleneği idi. Avrupalı paganlar arasında yaygın olan ağaca değer verme ya da kutsal sayma, Hristiyanlığı benimsemelerinden sonra, İskandinavyalıların şeytanı korkutup kaçırmak ve Noel zamanında kuşlar için bir ağaç hazırlamak üzere ev ve ambarlarını noelde ağaçlarla donatma geleneği biçiminde sürdü. Almanya'da da kış ortasına rastlayan tatillerde evin girişine ya da içine bir Yule (ing. Yule-tide) ağacı konuyordu.

Günümüzdeki Noel ağacının Almanya'nın batısından kaynaklandığı düşünülmektedir. Orta Çağ'da Adem ve Havva'yı canlandıran bir oyunun ana dekoru, cennet bahçesini temsil eden ve üzerinde elmaların bulunduğu bir çam ağacıydı. Adem ve Havva yortusunda (24 Aralık) Almanlar evlerine böyle bir cennet ağacı dikerler, üzerine Komünyon'daki kutsanmış ekmeği simgeleyen ince, hamursuz ekmek parçaları asarlardı; bunların yerini daha sonra değişik biçimlerdeki çörekler aldı. Ayrıca bazı yerlerde İsa'yı simgeleyen mumlar eklendi. Noel mevsiminde ağaçla aynı odada Noel piramidi de bulunurdu. 16. yüzyılda Noel piramidi ve cennet ağacı birleşerek Noel ağacını oluşturdu.

İngiltere'ye 19. yüzyıl başlarında ulaşan Noel ağacı, Kraliçe Victoria'nın eşi Alman Prens Albert'in desteği ile bu yüzyılın ortalarında yaygınlaştı. O dönemde Noel ağaçları, dallarına kurdele ve kâğıt zincirlerle asılmış mum, şekerleme ve keklerle süsleniyordu. Göçmen Almanların Kuzey Amerika'ya 17. yüzyılda götürdükleri Noel ağacı, 19. yüzyılda moda oldu. Gelenek Avusturya, İsviçre, Polonya ve Hollanda'da da yaygındı. Japonya ve Çin'e 19. ve 20. yüzyılda Amerikalı misyonerlerin tanıttığı Noel ağaçları ince işlenmiş kâğıt süslerle donatılmaya başlandı.

Ayrıca bakınız

• Yılbaşı ağacı, Hristiyan olmayan kültürlerde Noel ağacına benzer uygulamalar
• Çiçilaki - Gürcistan'da, iğne yapraklı küçük bir ağaç

Resimler

• 
  Bir Danimarka evinde Noel ağacı
• 
• 
• 
  Galeries Lafayette Baş mağazasının kubbesi ve balkonları
• 
  İngiltere'de bir Noel ağacı çiftliği

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Christmas trees ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

• www.royalinsight.gov.uk İngiltere Noel ağaçları derneği