İçeriğe atla

MESSENGER (uzay sondası)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(MESSENGER (Uzay sondası) sayfasından yönlendirildi)
MESSENGER
Merkür yörüngesindeki MESSENGER'ın sanatsal tasviri
Görev türüMerkür sondası
UygulayıcıNASA
COSPAR kimliği2004-030A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.28391
Web sitesimessenger.jhuapl.edu
Görev süresiToplam:
10 yıl, 8 ay, 27 gün
Merkür'de:
4 yıl, 1 ay, 14 gün
Yolda: 7 yıl
Ana görev: 1 yıl
Birinci uzatılma: 1 yıl[1][2]
İkinci uzatılma: 2 yıl[3][4]
Uzay aracı özellikleri
ÜreticiAPL
Fırlatma ağırlığı1.107,9 kg (2.443 lb)[5]
Güç450 watt
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi3 Ağustos 2004, 06:15:56 (3 Ağustos 2004, 06:15:56) UTC
RoketDelta II 7925H-9.5
Fırlatma yeriCape Canaveral SLC-17B
Hizmete giriş tarihi4 Nisan 2011
Görev sonu
Tasfiye türüYörüngeden çıkartıldı
İmha olma30 Nisan 2015, 19:26 UTC[6]
Yörünge parametreleri
Referans sistemiHermiosentrik
Perihermion yüksekliği200 kilometre (120 mi)
Apohermion yüksekliği10.300 kilometre (6.400 mi)
Eğiklik80 derece
Süre12 saat
Devir1 Ocak 2000[7]
Dünya uçuşu (kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım2 Ağustos 2005
Mesafe2.347 kilometre (1.458 mi)
Venüs uçuşu (kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım24 Ekim 2006
Mesafe2.990 kilometre (1.860 mi)
Venüs uçuşu (kütleçekim yardımı)
En yakın yaklaşım5 Haziran 2007
Mesafe337 kilometre (209 mi)
Merkür uçuşu
En yakın yaklaşım14 Ocak 2008
Mesafe200 kilometre (120 mi)
Merkür uçuşu
En yakın yaklaşım6 Ekim 2008
Mesafe200 kilometre (120 mi)
Merkür uçuşu
En yakın yaklaşım29 Eylül 2009
Mesafe228 kilometre (142 mi)
Merkür yörünge aracı
Yörüngeye yerleşme18 Mart 2011, 01:00 UTC[8]
 

MESSENGER (açılımı: MErcury Surface, Space ENvironment, GEochemistry and Ranging), 2011 ve 2015 yılları arasında Merkür gezegeninin yörüngesinde dönen ve Merkür'ün kimyasal bileşimini, jeolojisini ve manyetik alanını inceleyen bir NASA robotik uzay sondasıydı.[9][10] Ocak 2008'de gezegenin yanından geçerek Mariner 10'dan sonra Merkür'e ulaşan ikinci uzay aracı oldu.[11] Ekim 2008 ve Eylül 2009'da da gezegenin yanından geçen sonda,[12][13] 18 Mart 2011 tarihinde Merkür yörüngesine giren ilk uzay aracı oldu.[14] Merkür'ün etrafında yörüngeye girmek, Dünya'dan doğrudan gelen bir uzay aracının Güneş'in çekiminden etkilenip Merkür'ün yörüngesine girmek için çok fazla olan bir hızda gezegenin yanından geçeceğinden zordur.

MESSENGER, bir kez Dünya'nın, iki kez Venüs'ün ve üç kez Merkür'ün yanından geçip bilgi topladı. 18 Mart 2011 günü Merkür yörüngesine giren uzay aracını aletleri 24 Mart günü tekrar çalıştırıldı, ilk fotoğraflar ise 29 Mart günü döndü. Bilimsel veri toplanmaya ise 4 Nisan günü başlandı. MESSENGER Uzay Sondası 30 Nisan 2015'te Merkür'ün yüzeyine çakıldı.

Messenger uzay aracının en önemli bulguları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkür'ün gizli yüzü: 1970'lerin ortalarında Mariner 10 aracı Merkür yakınından üç kez geçti. Ancak gezegeni tam olarak görüntüleyemedi. Messenger göreve başlayıncaya kadar Merkür'ün gizli yüzü olarak nitelenen kısmı gizemini sürdürdü. Messenger Güneş Sistemindeki en büyük ve en genç havzası olan meteor ve kuyrukluyıldız çarpışmalarıyla oluşmuş Caloris havzasını gören ilk uzay aracı oldu. Üstelik havza ağzının kenarlarında volkanik delikler olduğunu belirledi.

Kutupta Su: Su aranılacak son yerlerden olan Merkür'ün kutuplarında bir sürprizle karşılaşıldı. Dönme ekseninin eğimi neredeyse sıfır derece olan gezegenin kutuplarındaki krater tabanları güneş ışığı göremiyor. Bilim insanları on yıl önce bu krater diplerinde buz olabileceğine işaret etmişti. 1991 yılında Porto Riko'daki Arecibo Radyo Teleskopu ve Kaliforniya'daki Goldstone anteni Merkür kutuplarında buz yansımasını andıran olağan dışı parlak radar yansımaları tespit etti. O zamandan bu yana hiçbir araç kraterlere doğrudan bakamadı. Messenger kraterleri ve -173 C derece sıcaklığındaki karanlık diplerini görüntüleyerek bu kısımlarda su-buzu olduğunu doğruladı. Bazı araştırmacılara göre bu buz gizemli bir organik malzemeyle kaplanmış olabilir.

Küçülen Gezegen: Messenger'dan önce Merkür üzerindeki çeşitli tektonik şekiller adlı derin uçurumlar ve dikliklerin küresel bir küçülmeyi gösterdiği düşünülüyordu. Merkür neden küçülüyor? Çekirdek gezegen kütlesinin % 60-70'sini oluşturur. Çekirdeğin soğuması gezegenin boyutlarında gözle görülür bir azalmaya neden olmaktadır. Messenger verileriyle yapılan hesaplamalarla küçülmenin önceki hesaplara göre iki ile yedi kat daha hızlı gerçekleştiğini gösterdi.

Merkür'de Manyetik Alan Var: Mariner 10 verileri Dünya gibi karasal gezegenleri küresel olarak saran manyetik alanın Merkür'de de olduğunu belirlemişti. Dünya'nın manyetik alanı çalkalanan sıvı demir çekirdeği tarafından oluşturulur. Merkür'deki demir çekirdeğin uzun süre önce soğuduğunu düşünen araştırmacılar bu bilgiye şaşırmıştı. Bazı araştırmacılar bu alanın donmuş dış kabuğundan kaynaklı olduğunu düşündü. Messenger ise bunun tersini gösterdi: Merkür'deki alan hareketli çekirdeği tarafından üretiliyor. Yüzeyden değil.

Merkür'ün kuyruğu var: Merkür yörüngesinde dolanan Messenger gezegen atmosferinin ekzosfer katmanını gözledi. Atom ve moleküllerin yüzeye çarptığı Merkür'de çok ince bir atmosfer bulunuyor. Bu parçacıklar güneş rüzgârı, güneş ışınımı ve meteoroid çarpışmalarıyla yüzeyden koparılarak üretiliyor. Güneş'in etkisiyle 2 milyon km uzunluğunda kuyruğu oluşan kuyrukyıldızlar gibi Merkür'ün de kuyruğu olduğu belirlendi. Bu kuyruk ekzosferden yayılan hidrojen, helyum, sodyum, potasyum ve kalsiyum gibi bileşenler içeriyor. Bu kuyruğun dışında gezegen güneş etkinlikleri dönemlerinde oldukça sarsılmakta olduğu da belirlendi.[15]

Görev bitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Nisan 2015 tarihinde NASA'dan yapılan açıklamada 4 yıllık görevi sona eren MESSENGER saatte 13 bin 500 km hızla Merkür'ün yüzeyine düştü.[16][17][18]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • MESSENGER'ın 2008 yılında çektiği Merkür'ün ilk yüksek çözünürlüklü, renkli fotoğrafı
    MESSENGER'ın 2008 yılında çektiği Merkür'ün ilk yüksek çözünürlüklü, renkli fotoğrafı
  • Merkür'ün yörüngesinden çekilmiş olan ilk fotoğrafı (2011)
    Merkür'ün yörüngesinden çekilmiş olan ilk fotoğrafı (2011)
  • MESSENGER'ın 2008 yılında çektiği gezegenin daha önce görülmemiş yüzünün ilk fotoğrafı
    MESSENGER'ın 2008 yılında çektiği gezegenin daha önce görülmemiş yüzünün ilk fotoğrafı

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "NASA extends spacecraft's Mercury mission". UPI. 15 Kasım 2011. 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  2. ^ "MESSENGER Completes Its First Extended Mission at Mercury". JHU – APL. 18 Mart 2013. 29 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2013. 
  3. ^ Wu, Brian (3 Nisan 2015). "NASA Set to Extend Mercury Mission for Another Month". Johns Hopkins University APL. The Science Times. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. 
  4. ^ "MESSENGER's Operations at Mercury Extended". Johns Hopkins University APL. SpaceRef.com. 3 Nisan 2015. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. [ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ "MESSENGER". NASA's Solar System Exploration website. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2022. 
  6. ^ "Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration". NASA Solar System Exploration. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022. 
  7. ^ Domingue, D.L.; Russell, C.T., (Ed.) (2007). Messenger mission to Mercury (1. bas.). New York: Springer. ss. 225-245. ISBN 9780387772141. 
  8. ^ Lee, Jimmy; Galuska, Mike (18 Mart 2011). "NASA Chats – MESSENGER Prepares to Orbit Mercury". NASA. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2011. 
  9. ^ "NASA Spacecraft Circling Mercury". The New York Times. 17 Mart 2011. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2013. 
  10. ^ Wendel, J. (Nisan 2015). "Mercury's secrets revealed by soon-to-crash spacecraft". Eos. 96. doi:10.1029/2015EO029165. 
  11. ^ "Countdown to MESSENGER's Closest Approach with Mercury". Johns Hopkins University. 14 Ocak 2008. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2009. 
  12. ^ "Critical Deep-Space Maneuver Targets MESSENGER for Its Second Mercury Encounter". Johns Hopkins University. 19 Mart 2008. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2010. 
  13. ^ "Deep-Space Maneuver Positions MESSENGER for Third Mercury Encounter". Johns Hopkins University. 4 Aralık 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2010. 
  14. ^ http://www.nytimes.com/aponline/2011/03/17/science/AP-US-SCI-Mercury.html?ref=science [yalın URL]
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2015. 
  16. ^ "NASA'nın uzay aracı Merkür'e çakıldı". Sputnik. 1 Mayıs 2015. 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015. 
  17. ^ "NASA'nın Messenger'ı Merkür'e düştü!". TRT Türk. Mayıs 2015. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015. [ölü/kırık bağlantı]
  18. ^ "space.com 2015-04-30 04:35pm ET Farewell, MESSENGER! NASA Probe Crashes Into Mercury". 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta MESSENGER (uzay sondası) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=MESSENGER_(uzay_sondası)&oldid=33937294" sayfasından alınmıştır