Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri
| Makale serilerinden |
 |
Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri, Bu sayfa Şîʿa inançlarınca kabul edilen kutlama, mâtem ve anma günlerinin bir listesidir.
İsnâaşerîyye
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki listede İsnâaşerîyye Şîʿa inancındaki kutlama/mâtem/anma günleri gösterilmiştir.
| İsnâaşerîyye Şiîler'i tarafından benimsenen kutlama/mâtem/anma günleri listesi | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tarih | Tip | Olay (kutlama/mâtem/anma) | Notlar | |
| 1 | M | Muharrem Matemi'nin başlaması | Rebiü'l-Evvel'in Sekizinci gününe kadar İki ay Sekiz gün devam eder | |
| 2 | M | İmâm Hüseyin'in Kerbelâ'ya varışı, 61 A. H. | ||
| 3 | M | İmâm Hüseyin ile arkadaşların sularının Kerbelâ'da kesilmesi | ||
| 7 | M | Depolardaki suların tükenmesi | ||
| 9 | M | Tessûa/Şeb-i Aşûre | Aşûre Gecesi | |
| 10 | M | Aşûre Günü | İmâm Hüseyin ile arkadaşlarının şehadeti, 61 A. H. | |
| M | Şem-i Gharibe | Aşûre Akşamı | ||
| 12 | M | Şehîd-i Kerbelâ'yı anma toplantısı ve yemeği | Aşûre'nin Üçüncü günü | |
| 17 | R | Fil Yılı | Ebrehe'nin Kâbe'ye saldırması | |
| 18 | R | Kıble'nin yönünün Mescid-i Aksa'dan Kâbe istikâmetine doğru değiştirilmesi, 2 A. H. | ||
| 20 | M | Aşûre'nin Onuncu günü | ||
| 25 | M | İmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn'in şehadeti, 95 A. H. | ||
| 29/30 | M | Aşûre'nin Yirminci günü | ||
| 1 | R | Sıffin Savaşı, 37 A. H. | ||
| M | Kerbelâ Savaşı'nda esir düşen askerlerin I. Yezid'in Suriye'deki Sarayı olan Emevî Camii'ne girmeleri | |||
| 7 | R | İmâm Mûsâ el-Kâzım'ın doğum günü, 128 A. H. | Mâtem dönemine rastgelmesi nedeniyle kutlanılmamaktadır. | |
| 10 | M | Kerbelâ esiri ve İmâm Hüseyin'in en genç kızı Zeyneb-i Sâkine'nin şehadeti | ||
| M | Aşûre'nin Otuzuncu günü | |||
| R | Ali'nin Nehrevan Zaferi | |||
| 12 | R | Selmân-ı Fariî'nin doğumu | ||
| 17 | M | İmâm Ali er-Rızâ'nın şehadeti, 203 A. H. | Bazı âlimlere göre 29 Sefer ya da 23 Zilhicce | |
| 20 | M | Erba'în | Aşûre'nin Kırkıncı günü | |
| 28 | M | Muhammed Peygamber'in ölümü, 11 A. H. | ||
| M | İmâm Hasan'ın şehadeti, 50 A. H. | |||
| 1 | R | Peygamber Muhammed'in Hicreti | ||
| 5 | R | Cenâb-ı Masûma-i Kûm'un ölümü | ||
| 8 | M | Imâm Hasan el-Askerî'nin şehadeti, 260 A. H. | ||
| 9 | C | Eid-i Zehra | ||
| C | İmâm-ı Zaman Muhammed el Mehdi'nin İmâmeti | |||
| 14 | R | I. Yezid'in ölümü | ||
| 15 | R | İlk camii olan Kuba Mescidi'nin açılması, 1 A. H. | ||
| 17 | C | Peygamberin doğumu, 53 B. H. | ||
| C | İmâm Câʿfer es-Sâdık'ın doğum günü, 83 A. H. | |||
| 18 | R | Ümmügülsüm bint Ali'nin doğumu | ||
| 8 | C | Hasan el-Askerî'nin doğumu, 232 A. H. | ||
| 1 | R | Hârûn er-Reşîd'in ölümü | ||
| 10 | R | Cemel Savaşı | ||
| 14 | M | Fatıma Zehra'nın şehadeti, 11 A. H. | Bazı âlimlere göre ayni ayın On Üçünde ya da Cemaziy'el-Ahîr'in Üçüncü günü | |
| 15 | C | İmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn'in doğum günü 37 A. H. | Cemaziy'el-Ahîr'in Onbeşinci günü; diğer bazı âlimlere göre ise Şaban'ın Beşinci günü | |
| 13 | R | Abbas bin Ali'nin annesi Umm ul-Banin'in ölümü | ||
| 20 | C | Fatıma'nın doğumu, 8 B. H. | ||
| 26 | M | İmâm Muhammed Nâkî'nin şehadeti | Bazı âlimlere göre Recep'in Üçü | |
| 1 | C | İmâm Muhammed Bakır'ın doğumu, 57 A. H. | ||
| 7 | C | Abbas bin Ali'nin doğumu, 36 A. H. | Bazı âlimlere göre Şaban'ın Dördü | |
| 10 | C | Muhammed el-Takî‘yyî’l Cevâd'ın doğumu, 195 A. H. | ||
| 13 | C | Ali el-Mûrtezâ'nın doğumu, 23 B. H. | ||
| 15 | M | İmâm Câʿfer es-Sâdık'ın ölümü | ||
| 18 | R | İbrahim'in ölümü | ||
| 20 | C | Zeyneb-i Sâkine'nin doğumu | ||
| 22 | C | Koo'nda (masa akşam yemeği) | İmâm Câʿfer es-Sâdık'ın niyâzı | |
| 24 | R | İmâm Hüseyin'in oğlu Ali Aşkar'ın doğumu | ||
| 25 | M | İmâm Mûsâ el-Kâzım'ın şehadeti | ||
| 26 | R | Ebu Talib'in ölümü | ||
| 27 | C | Miraç Bayramı/Yeum-i-Bi'eset | ||
| 28 | M | İmâm Hüseyin'in Medine'den Kerbelâ'ya gitmek üzere yola çıkması, 60 A. H. | ||
| 1 | C | Zeyneb bint Ali'nin doğumu, 6 A. H. | ||
| 3 | C | İmâm Hüseyin'in doğumu, 4 A. H. | ||
| 4 | C | Gazi Abbas'ın doğumu | ||
| 5 | R | İmâm Hüseyin'in oğlu Ali el-Ekber'in doğumu | ||
| R | Cenâb-ı Fatımat'uz-Zehra'nın vefâtı | |||
| 7 | R | Kasım ibn Hasan'ın doğumu | ||
| 14 | R | Berat Kandili | ||
| 15 | C | İmâm-ı Zaman Mehdi'nin doğumu | ||
| 4 | R | Tevrat'ın Musa'ya indirilmesi | Tevrat'ın Musa Peygamber'e gönderilmesi | |
| 10 | R | Cenâb-ı Haticet'ül-Kübrâ'nın vefâtı | ||
| 12 | R | İncil'in İsa'ya indirilmesi | İncil İsa Peygamber'e gönderildi | |
| 15 | R | İmâm Hasan'ın doğumu | ||
| 17 | R | Müslümanlar'ın kazandığı ilk savaş olan Bedir Muharebesi | ||
| 18 | R | Zebur'un Davut'a indirilmesi | Zebur Davud Peygamber'e gönderildi | |
| 19 | M | Şeb-i-Kadr - Yevm-i-Zerbat | İmâm Ali'nin kafasından zehirli bir kılıçla yaralanması, 40 A. H. | |
| 20 | R | Mekke'nin Fethi | Mekke'nin Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi | |
| 21 | M | Şeb-i-Kadr - İmâm Ali'nin şehadeti, 40 A. H. | İmâm Ali'nin zehirli bir kılıçla yaralanması neticesinde vefât etmesi, 40 A. H. | |
| 22 | R | Kur’ân-ı Kerîm'in indirilmesi | Kur’ân-ı Kerîm Peygamber Muhammed'e gönderilmeye başlandı | |
| xx | R | Cumaat'ul-Vida | Ramazan'ın son Cuma günü | |
| 1 | C | Ramazan Bayramı | ||
| 2 | R | Hendek Muharebesi | ||
| 8 | M | Yavm-i-Gam | Bâki Mezarlığı'nın Abdülaziz el-Suud tarafından tâhrip edilmesi | |
| 9 | R | Hatice bint Hüveylid'in Muhammed Peygamber ile evlenmesi | ||
| 10 | R | İmâm-ı Zâman Muhammed el Mehdi'nin gayba haline çeçmesi | ||
| 15 | R | Hamza ibn ‘Abd el-Muttalib'in Uhud Savaşı'nda şehadeti, 3 A. H. | Mefatih & Allame Cevâdi'ye göre | |
| 29 | R | Ebu Talib'in doğum günü | ||
| 1 | R | Cenâb-ı Mâsum-u Kûm'un doğumu | ||
| 6 | R | Hudeybiye Antlaşması, 6 A. H. | ||
| 11 | C | İmâm Ali er-Rızâ'nın doğumu, 148 A. H. | ||
| 25 | R | Dehvûl'u-Arz Bayramı | Yeryüzünün yaradılması ve iskâna açılması | |
| R | Kâbe'nin inşası | |||
| R | İbrahim'in doğumu | |||
| R | İsa'nın doğumu | |||
| 29 | M | Muhammed el-Cevâd'ın şehâdeti, 220 A. H. | ||
| 1 | R | Fatıma ile Ali'nin evliliği, 2 B. H. | ||
| 3 | R | Âdem'in dünyevî hazları terk ederek ruhâni aydınlanma amacıyla zühd hayâtı tercih edişinin kabulü | ||
| 7 | M | İmâm Muhammed Bakır'ın şehadeti, 114 A. H. | ||
| 8 | M | İmâm Hüseyin'in Mekke'den Kerbelâ'ya doğru yola çıkması, 60 A. H. | ||
| 9 | R | Arife Günü | Ayrıca, Arife Orucu'nun da tutulduğu gündür | |
| M | Müslim bin Âkil ile Hani bin Urve'nin Kûfe'de şehadetleri, 60 A. H. | |||
| 10 | C | Kurban Bayramı | ||
| 15 | C | İmâm Ali bin Muhammed Nâkî'nin doğumu, 212 A. H. | Bazı âlimlere göre ise Receb'in İkisi ya da Beşi | |
| 16 | M | Zeyneb bint Ali'nin vefâtı | ||
| 18 | C | Gadir-i Hum Hâdisesi | ||
| 19 | R | Fatıma'nın Ali'nin evine gelin gidişi | ||
| 23 | R | Ferizand-ı Muslim'in şehadeti, 60 A. H. | ||
| 24 | C | Mübahele Ayeti Bayramı | ||
| 27 | R | Cenâb-ı Masum-i Temmâr'ın vefâtı, 60 A. H. | ||
| Sembol tipleri: C = Kutlama, M = Mâtem, R = Anma; Kaynak: Jaffery Welfare Trust: 2009 İslâmî Takvîm & çeşitli takvîm ve almanaklar. | ||||