İçeriğe atla

İnegöl

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İnegöl
İlçe
İnegöl'den bir görünüm (Aralık 2006)
İnegöl'den bir görünüm (Aralık 2006)
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlBursa
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • KaymakamEren Arslan[1]
 • Belediye başkanıAlper Taban (AK Parti)[2][3]
Yüzölçümü
 • Toplam1.006 km²
Rakım290 m
Nüfus
 (2018, 2020, 2019, 2017, 2016, 2015, 2014, 2013, 2012)
 • Toplam268.155, 281,384, 273,933, 257,931, 255,032, 249,091, 242,232, 236,168, 177,617
 • Yoğunluk285 [2021]/km²
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu16400/16410
İl alan kodu0224
İl plaka kodu16

İnegöl, Bursa iline bağlı ilçedir. Marmara Bölgesi içinde yer almaktadır.

Genel bilgi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İstatistikler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye İstatistik Kurumu 2023 yılı verilerine göre İnegöl 299.203 kişilik nüfusuyla Bursa'nın merkez dışındaki en büyük ilçesi ve Güney Marmara'nın nüfus bakımından ikinci büyük kentidir. Ayrıca Sanayi İstatistikleriyle Bursa'nın en yoğun ve en büyük sanayi merkezlerinden biridir.[5]

Adli Hizmetler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçe olmasına rağmen birkaç sene önce modern ve büyük ölçekli adliye binasının hizmete girmesi ile İnegöl'de Ağır Ceza Mahkemesi kurulmuş, bu kapsamda kurulan Adalet komisyonu vasıtasıyla Bursa iline bağlı olmaktan çıkmış ve adli olarak Yenişehir ve İznik ilçeleri İnegöl'e bağlanmıştır. Adliyede halen 13 Hakim ve 10 a yakın Cumhuriyet Savcısı görev yapmaktadır.

Belediyesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
İnegöl Belediye Binası (Aralık 2006)

2017'de meclis seçimlerinde, 2019 yerel seçimlerinde ve 2024 yerel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisinden aday gösterilen Alper Taban, Belediye Başkanı olarak seçilmiştir.

Tarihi yapılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
İnegöl'deki İshakpaşa Külliyesi'nden bir görünüm (2012).

Kentte Osmanlı döneminden kalan camiler bulunmaktadır. Özellikle halk içinde Cuma Camii olarak bilinen Yıldırım Camisinden başlayarak; İshakpaşa Camisi, İshakpaşa Külliyesi, İshakpaşa Türbesi ve İnegöl Kapalıçarşı'ya kadar birçok tarihi yapı mevcuttur. Ayrıca bu semtin biraz ilerisinde İnegöl kent müzesi bulunmaktadır. İnegöl Kent Müzesi Türkiye'nin ilk ve tek ilçe müzesidir.

Yöresel yemekler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İnegöl'de bilinen en önemli yemek İnegöl köftesidir. Artık marka haline gelen İnegöl Köftesi kentin sembolü olmuştur. İnegöl kent merkezinde ve Bursa-Ankara Yolu üzerinde çeşitli restoranlar bulunmaktadır. İnegöl Köftenin yanında İnegöl Piyazı ve İnegöl Şırası ikramı yapılmaktadır. İnegöl Köfte sonrası Kemalpaşa tatlısı ve Bursa şeftalisi ikramı da yapılır. Köfte dışında mantı ve börek başta olmak üzere hamur işleri yaygındır.

İnegölspor

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: İnegölspor

Demografik yapı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1927 sayımlarına göre ilçede 12.000 kişi yaşamaktaydı. İlçenin nüfusu 2022 nüfus sayımına göre 294.485 kişidir. İlçe 116 mahalleden oluşmaktadır. Nüfusu yerli halk olan Manavlar oluşurken 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Rumeli ve Kafkas göçmenleri iskan edilmişlerdir. İlçede yaşayan Boşnaklar, Gürcüler, Çerkezler, Abhazlar, Yörükler, Arnavutlar Osmanlı'nın son dönemlerinden itibaren şehre yerleşmişlerdir. İlçe özellikle 1975 yılından itibaren kurulan Mobilya ve Tekstil sanayi nedeniyle birçok şehirden yoğun göç almıştır. İlçeye en son yaşanan toplu göçü ise 1990 yılında Bulgaristan'daki baskılardan kaçarak anavatanlarına sığınan ve halk dilinde "muhâcır/mâcır" diye söylenen Bulgaristan Türkleri gerçekleştirmiştir.

İnegöl, daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Karadeniz Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi'nden göç almaktadır. İnegöl tüm bu bölgelerden gelen yoğun göçün yanında Kütahya, Domaniç, Tavşanlı, Yenişehir, Keles, Orhaneli, Bilecik, Bozüyük, Pazaryeri gibi yakın il ve ilçelerden de sürekli olarak göç almaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[6] 59.161 11.882 47.279
1935[7] 53.143 13.079 40.064
1940[8] 53.640 13.740 39.900
1945[9] 59.435 15.165 44.270
1950[10] 62.943 16.696 46.247
1955[11] 66.222 19.450 46.772
1960[12] 74.539 25.297 49.242
1965[13] 76.908 27.777 49.131
1970[14] 80.778 31.871 48.907
1975[15] 88.005 37.805 50.200
1980[16] 97.812 45.237 52.575
1985[17] 106.372 54.659 51.713
1990[18] 126.214 71.120 55.094
2000[19] 186.558 105.959 80.599
2007[20] 208.314 130.448 77.866
2008[21] 213.100 158.575 54.525
2009[22] 215.375 161.541 53.834
2010[23] 221.116 167.419 53.697
2011[24] 225.472 172.406 53.066
2012[25] 229.812 177.617 52.195
2013[26] 236.168 236.168 veri yok
2014[27] 242.232 242.232 veri yok
2015[28] 249.091 249.091 veri yok
2016[28] 255.032 255.032 veri yok
2017[28] 257.931 257.931 veri yok
2018[28] 268.155 268.155 veri yok
2019[28] 273.933 273.933 veri yok
2020[28] 281.384 281.384 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bölgede ılıman Marmara iklimi görülür. Yaz ayları daha çok Akdeniz iklimine benzemektedir. Sıcak ve az yağışlıdır. Kış ayları ise soğuk ve bol yağışlıdır. Kar yağışları normal, don olayları fazladır. Yıllık ortalama sıcaklık 12,4 °C'dir. Yaz sıcaklık ortalaması 21,9 °C, Kış sıcaklık ortalaması ise 2,3 °C'dir.

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İnegöl'de ekonomik hayatın temel unsurlarından birisi tarımdır. Tarla ürünleri, sebze ve meyve yetiştirilir. İlçede yetiştirilen sebze ve meyve ürünleri yurt dışına da pazarlanır. Sebze ve meyve alanında domates, pırasa, patates, ayçiçeği, çilek ve şeftali önemli yere sahiptir.

İnegöl'ün önemli gelir kaynaklarından biri de orman ürünleri sanayisidir. Yakın çevresinin ormanlarla kaplı olmasından dolayı önceleri her türlü ahşap eşya üretimi yapılırken 1950'li yıllardan sonra küçük atölyelerde mobilya imalatına geçilmiştir. Özellikle 1980'lerden sonra Organize Sanayi Bölgesinin de etkisiyle sanayi alanında hızlı bir gelişme sürecine girilmiştir. Zamanla orman ürünlerinin yanı sıra başta tekstil olmak üzere diğer sektörlerden de firmalar ilçede tesisler kurmaya başlamıştır. 1980'li yılların sonlarında İnegöl Belediyesinin başlattığı festivalin bir parçası olan mobilya fuarları, günümüzde MODEF adlı şirketle ulusal ve uluslararası düzeyde profesyonel bir şekilde sürdürülmektedir.[29]

Turizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaplıcalar mevkinden görünüm

İnegöl Turizminin temel taşını Oylat Kaplıcaları oluşturur. Oylat kaplıcaları, Bursa, Eskişehir ve Ankara illerini birbirine bağlayan Bursa-Ankara karayolu üzerinde Domaniç sapağından dönülerek ulaşılır. İnegöl'e 27 km Bursa'ya ise ortalama 60 km uzaklıkta bulunur. Kaplıca Uludağ'ın kar suları ve civardaki kaynaklardan beslenir. Kaplıcanın suları radyoaktif sıcak sular grubuna dahildir. Ayrıca Oylat'taki oteller bölgesinin altında mağaralar bulunmakta olup bu mağaraların duvarları fresklerle ve yazılarla süslüdür. Oylat'ın girişindeki halk arasında sivri kaya olarak adlandırılan oluşumda görülmesi gereken yerlerden olup eski bir fay hattıdır. Oylat içerisinde Doğal ürünleri bulabileceğiniz köy pazarı bulunmaktadır. Köy pazarında kestane, çilek, tarhana başta olmak üzere köylülerin kendi ürünleri satılmaktadır. Oylat'da bulunan sivri kaya ile otellerin arasında kalan bölgede kömür cürufları ile demir kalıntıları bulunmaktadır.

İlçe turizminin diğer önemli parçası yine hemen oylat kaplıcalarının 2 km altında bulunan Oylat Mağarasıdır. Bu mağara Bursa mağarası olarak da bilinir. Oylat Mağarası 665 metre uzunluğu ile Türkiye'nin üçüncü büyük mağarasıdır. Mağarada bol miktarda sarkıt, dikit, sütun, duvar ve perde damlataşları bulunur.

Çitli Maden Suyu İnegöl ilçesinin 11 km güneydoğusunda Çitli köyündedir. Yan yana üç çeşmeden akan kaynaklardan biri maden suyu olarak şişelenmekte, serbest karbondioksitli olan diğeri ise maden suyu sodası yapımında kullanılmaktaydı. Üçüncüsü ise içimi zor, gazsız ve acı bir sudur. Bikarbonatlı olan bu kaynak suları içme şeklinde sindirim sistemi, karaciğer ve pankreas rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılır.[kaynak belirtilmeli] Demir de içeren bu sular, kansızlık ve deri üzerindeki kırışıklıkları gidermeye yaramaktadır.[kaynak belirtilmeli] Günümüzde işletilmeyen bu yer çevre halk ve köylüler tarafından kullanılmaktadır. 2007 yılında İnegöl Kaymakamlığının katkısıyla binanın çevresine artezyen (tulumba) yerleştirilmiştir.

Kent Müzesi ilçe halkının gönüllü katılımıyla sağlanan obje bağışları ve yerel yönetimin değerli katkıları ile Türkiye'de bir ilçede açılan ilk kent müzesidir. Tarihi belediye binası orijinal restorasyonu yapılarak müzeye tahsis edilmiştir. Erken dönem Osmanlı tarihine ait külliyelerinden Sadrazam İshak Paşa külliyesinin karşısında yer almaktadır.

Medya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel TV Kanalları

  • Kanal 16 [ON6]
  • Süper Kanal TV

Yerel Radyo Kanalları

  • Radyo Güneş (94.8)
  • Radyo Deniz (102.1)
  • Radyo Medya (101.7)
  • Gençses FM (92.4)

Günlük Yerel Gazeteler

  • İnegöl Yıldırım Gazetesi
  • İnegöl Genç Gazete
  • İnegöl Haber Yorum Gazetesi
  • İnegöl Okur Gazetesi

İnternet Siteleri ve online haber kanalları

  • İnegöl Online
  • e-inegöl haber portalı
  • İnegöl'de Bugün
  • İnegöl Haber
  • Haberizma

Aylık Yerel Dergi

  • İnlife Dergisi

Diğer Yayınlar

  • İnegöl Belediyesi Yerel Bültenleri

Eski Medya Kuruluşları

  • Doksanlı yıllarda İnegöl'de İTV, Yenice TV, Kanal ON, Tempo FM, Radyo Venüs, UDA FM, Radyo E, Radyo Star, RadyoTek, Radyo Aktüel, İnegöl FM, Hicret FM, Yıldız FM, Yankı FM, Bizim İnegöl Gazetesi, İnegöl'ün Sesi gibi basın ve yayın kuruluşları yayın yapmış bu kuruşlar zamanla kapanmıştır.

Yerel Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
İnegöl Belediye Başkanları ve Partileri[30]
Yıl Belediye Başkanı Parti Oy Oranı
1977 Refik Tabakoğlu AP %48,95
1984 Muhittin Tanoğlu ANAP %44,58
1989 Cemal Arık DYP %45,08
1994 Hikmet Şahin RP %30,28
1999 Hikmet Şahin FP %25,06
2004 Alinur Aktaş AK Parti %42,88
2009 Alinur Aktaş AK Parti %46,47
2014 Alinur Aktaş AK Parti %55,59
2019 Alper Taban AK Parti %63,57
2024 Alper Taban AK Parti %43,33

Genel Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Parti Oy Oranı
1961 AP %64
1965 AP %68
1969 AP %67
1973 AP %49
1977 AP %56
1983 ANAP %54
1987 DYP %34
1991 DYP %32
1995 RP %32
1999 MHP %25
2002 AK Parti %51
2007 AK Parti %61
2011 AK Parti %66
Haziran 2015 AK Parti %57
Kasım 2015 AK Parti %70

Kardeş şehirler[31]

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^ https://www.hurriyet.com.tr/amp/inegol-belediye-baskanligina-alper-taban-secild-40638603 27 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.[www.hurriyet.com.tr, İnegöl Belediye Başkanlığına Alper Taban Seçildi, Erişim tarihi: 08 Kasım 2017]
  4. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2016. 
  6. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  7. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  9. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  13. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  26. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  27. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  28. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "İnegöl Nüfusu - Bursa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Bursa İnegöl Nüfusu". nufusune.com. 
  29. ^ "İnegöl'de Ekonomi". İnegöl Belediyesi. 13 Temmuz 2020. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  30. ^ "yerelnet.org.tr, Silivri Belediyesi". 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  31. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta İnegöl ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İnegöl&oldid=34166859" sayfasından alınmıştır