อำเภอสบปราบ

อำเภอสบปราบ
อำเภอสบปราบ
	อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Sop Prap
	คำขวัญ: อุทยานดอยจง มั่นคงวัฒนธรรม งามล้ำน้ำตกแม่ไซงู; เชิดชูบ่อน้ำทิพย์ อ่างนับสิบรอบเมือง; ฟูเฟื่องเรื่องดินขาว พร่างพราวปลาหลากพันธุ์
	แผนที่จังหวัดลำปาง เน้นอำเภอสบปราบ
	พิกัด: 17°52′51″N 99°20′14″E / 17.88083°N 99.33722°E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ลำปาง
พื้นที่
• ทั้งหมด	502.46 ตร.กม. (194.00 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	26,652 คน
• ความหนาแน่น	53.04 คน/ตร.กม. (137.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	52170
รหัสภูมิศาสตร์	5211
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอสบปราบ เลขที่ 10/1 หมู่ที่ 2 ตำบลสบปราบ อำเภอสบปราบ จังหวัดลำปาง 52170
	ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

สบปราบ (ไทยถิ่นเหนือ: ) เป็นอำเภอในจังหวัดลำปาง เดิมมีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่อำเภอเสริมงามทั้งหมด ต่อมาทางราชการยุบเป็นกิ่งอำเภอขึ้นอำเภอเกาะคาในปี พ.ศ. 2460 เนื่องจากการงานทางราชการมีน้อย^[1] ต่อมาได้ยกฐานะเป็นอำเภอดังเดิมในปี พ.ศ. 2496^[2]

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอสบปราบมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเสริมงาม อำเภอเกาะคา และอำเภอแม่ทะ
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอวังชิ้น (จังหวัดแพร่)
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเถิน
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเถินและอำเภอเสริมงาม

ประวัติ

ในสมัยโบราณพม่าได้ยกกองทัพมาโจมตีไทยตามหัวเมืองต่างๆได้มีกองทัพพม่ามาตั้งค่าย ที่บ้านสบปราบและมีคนไทยในท้องที่สบปราบรวบรวมพลังขึ้นต่อต้านพม่า เมื่อสบโอกาสก็เข้าโจมตีพม่าพร้อม ๆ กัน ณ ที่บ้าน สบปราบในที่สุดพม่าก็ถูกตีแตกพ่ายไปในสถานที่แห่งนี้ จึงได้เรียกว่า "บ้านสบปราบ" ซึ่งแปลได้ว่าได้มาพบข้าสึกและได้โจมตี ข้าสึกพ่ายไป หรืออีกนัยหนึ่งคำว่า สบ หมายถึง ที่ที่ลำห้วยไหลมาบรรจบกับกับแม่น้ำใหญ่ ตามคำเรียกของคนพื้นเมืองเหนือ คำว่า "สบปราบ" คือสถานที่ลำห้วยแม่ปราบไหลมาบรรจบกับแม่น้ำวังตรงจุดนี้

เมื่อราษฎรได้รบพุ่งชนะข้าศึกแล้วก็ได้สร้างหลักฐาน สร้างบ้านเรือนอยู่สถานที่นั้นตลอดมาและมีประชากรจากบ้านเมืองอื่นอพยพเข้ามาทำมาหากินเพิ่มขึ้นจนกลายเป็นชุมชนใหญ่เช่นปัจจุบัน ก่อตั้งเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2450 เป็นอำเภอขึ้นตรงต่อจังหวัดลำปาง และมาอีกชั่วระยะหนึ่งในปี พ.ศ. 2460 ได้มีการยุบอำเภอสบปราบลงเป็น กิ่งอำเภอสบปราบ ขึ้นตรงต่ออำเภอเกาะคาเรื่อยมา จนกระทั่งปี พ.ศ. 2496 จึงได้รับแต่งตั้งเป็นอำเภออีกครั้งหนึ่ง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอสบปราบแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 4 ตำบล 46 หมู่บ้าน ได้แก่

ที่	ชื่อตำบล	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนครัวเรือน	จำนวนประชากร^[3]
1.	สบปราบ	Sop Prap	15	3,275	10,668
2.	สมัย	Samai	13	1,917	7,573
3.	แม่กัวะ	Mae Kua	8	1,492	5,041
4.	นายาง	Na Yang	10	1,458	4,776

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอสบปราบประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

เทศบาลตำบลสบปราบ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลสบปราบ
องค์การบริหารส่วนตำบลสบปราบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสบปราบ (นอกเขตเทศบาลตำบลสบปราบ)
องค์การบริหารส่วนตำบลสมัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสมัยทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลแม่กัวะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่กัวะทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลนายาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนายางทั้งตำบล