ทางรถไฟสายชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอย

ทางรถไฟสายชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอย
อุโมงค์พระพุทธฉาย
ข้อมูลทั่วไป
เจ้าของ	การรถไฟแห่งประเทศไทย
ที่ตั้ง	จังหวัดฉะเชิงเทรา, นครนายก และสระบุรี ประเทศไทย
ปลายทาง	ชุมทางคลองสิบเก้า ชุมทางแก่งคอย
ประวัติ
เปิดเมื่อ	19 สิงหาคม พ.ศ. 2538
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง	81.358 กม. (50.55 ไมล์)
รางกว้าง	1,000 mm (3 ft 3 3⁄8 in) มีเตอร์เกจ
แผนที่เส้นทาง 85+600 กม. คลองสิบเก้า 94+640 กม. คลองหกวา (200 เมตร) ไปอรัญประเทศ 98+530 กม. คลองยี่สิบสอง (107.5 เมตร) 102+410 กม. คลองยี่สิบสาม (199 เมตร) 105+770 กม. คลองยี่สิบสี่ (102.5 เมตร) 109+190 กม. คลองยี่สิบห้า (300 เมตร) 113+020 กม.คลองรังสิตประยูรศักดิ์ (950 เมตร) 115+000 กม.องครักษ์ 116+320 กม. คลองยี่สิบเก้า (337 เมตร) 138+400 กม. วิหารแดง 147+080 กม. อุโมงค์พระพุทธฉาย (1197 เมตร) 148+280 กม. 149+000 กม. บุใหญ่ ทางรถไฟสายชุมทางบ้านภาชี–อุบลราชธานี 168+440 กม. แก่งคอย ไปนครราชสีมา

ทางรถไฟสายชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอย หรือ ทางรถไฟสายชุมทางแก่งคอย–คลองสิบเก้า เป็นทางรถไฟอันเป็นส่วนหนึ่งของทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออก โดยเป็นเส้นทางขนส่งสินค้าระบบรางที่เชื่อมต่อระหว่างภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือสู่ภาคตะวันออกโดยไม่ต้องผ่านเข้ากรุงเทพมหานครเพื่อรองรับการขยายตัวของท่าเรือแหลมฉบังและมาบตาพุด ทางรถไฟสายนี้พาดผ่านจังหวัดฉะเชิงเทรา, นครนายก และสระบุรี ผ่านอุโมงค์หนึ่งแห่งคืออุโมงค์พระพุทธฉาย ทางรถไฟสายนี้ใช้สำหรับวิ่งขนส่งสินค้าเพียงอย่างเดียวและไม่มีบริการรับส่งผู้โดยสาร

ประวัติ

การก่อสร้างทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันออกเริ่มขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2524–2528 ในเส้นทางชุมทางฉะเชิงเทรา–สัตหีบ และมีการสร้างทางชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอยอีกหนึ่งสายสำหรับขนส่งสินค้าจากภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือสู่ภาคตะวันออกโดยไม่ต้องผ่านเข้ากรุงเทพมหานครเพื่อรองรับการขยายตัวของท่าเรือแหลมฉบังและมาบตาพุด โดยเส้นทางชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอยจะตัดผ่านจังหวัดฉะเชิงเทรา, นครนายก และสระบุรี และได้ประกาศเวนคืนที่ดินเมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2532 และมีการเร่งรัดการเวนคืนในสองปีต่อมา โดยเส้นทางจะผ่านภูมิประเทศต่าง ๆ ที่ราบลุ่มที่มีคลองหลายสายทางตอนใต้ มีภูเขาสูงและผ่านอุโมงค์พระพุทธฉายทางตอนเหนือ ถือเป็นอุโมงค์ที่มีความยาวเป็นอันดับสองของประเทศรองจากอุโมงค์ขุนตาน

หลังการก่อสร้างแล้วเสร็จจึงทำพิธีเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ. 2538 โดยมีสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน) เสด็จมาเป็นประธานในพิธีเปิด ณ สถานีรถไฟญาณสังวราราม จังหวัดชลบุรี โดยเส้นทางนี้จะทำการขนส่งสินค้าต่าง ๆ เป็นต้นว่า น้ำมัน, ก๊าซแอลพีจี, ปูนซีเมนต์ และบรรจุตู้คอนเทนเนอร์

แต่เดิมทางรถไฟสายนี้เป็นทางเดี่ยว ทำให้เกิดความล่าช้าในการขนส่ง ในปี พ.ศ. 2559 รัฐบาลประยุทธ์ จันทร์โอชามีนโยบายพัฒนาระบบรางให้เป็นระบบขนส่งมวลชน และก่อสร้างรถไฟทางคู่ชุมทางฉะเชิงเทรา–ชุมทางคลองสิบเก้า–ชุมทางแก่งคอยระยะทาง 106 กิโลเมตร พร้อมทางคู่เลี่ยงเมืองระยะทาง 97 กิโลเมตร ก่อสร้างสถานีรถไฟไผ่นาบุญ และเจาะอุโมงค์พระพุทธฉายขนานไปกับอุโมงค์เดิม เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559 และสิ้นสุดงานในวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562

โครงการแบ่งเป็นสองส่วนคือ ช่วงที่ 1 รถไฟทางคู่ชุมทางฉะเชิงเทรา–คลองสิบเก้า–วิหารแดง และบุใหญ่–แก่งคอย และทางคู่เลี่ยงเมืองที่สถานีรถไฟชุมทางฉะเชิงเทรา, ชุมทางแก่งคอย และชุมทางบ้านภาชี ใช้งบประมาณ 9,825,810,000 บาท ก่อสร้างโดยบริษัทซิโน-ไทย ช่วงที่ 2 รถไฟทางคู่วิหารแดง–บุใหญ่ และอุโมงค์พระพุทธฉาย ใช้งบประมาณ 407,049,596 บาท ก่อสร้างโดยบริษัทไร้ท์ทันเน็ลลิ่ง

รายชื่อสถานี

บทความหลัก: รายชื่อสถานีรถไฟ สายตะวันออก § ชุมทางคลองสิบเก้า – ชุมทางแก่งคอย (สเ.–กค.)