ข้ามไปเนื้อหา

ดาวบริวารของดาวพฤหัสบดี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ดาวพฤหัสบดีกับดาวบริวารบริวารที่ใหญ่ที่สุด 4 ดวง

ดาวพฤหัสบดีมีดาวบริวารเท่าที่ค้นพบและยืนยันแล้ว 80 ดวง จึงเป็นดาวเคราะห์ที่มีดวงจันทร์บริวารมากเป็นอันดับ 2 รองจากดาวเสาร์ [1] ดาวบริวารที่มีมวลมากที่สุด 4 ดวงหรือดวงจันทร์ของกาลิเลโอ ถูกค้นพบในปี ค.ศ. 1610 ถือเป็นวัตถุในระบบสุริยะกลุ่มแรก ๆ ที่ถูกค้นพบว่าโคจรรอบดาวดวงอื่นที่ไม่ใช่โลกหรือดวงอาทิตย์ นับตั้งแต่สิ้นสุดคริสต์ศตวรรษที่ 19 มีดาวบริวารขนาดเล็กอีกเป็นจำนวนมากที่ถูกค้นพบและได้รับการตั้งชื่อตามชื่อคนรักหรือธิดาของเทพเจ้าจูปิเตอร์ของโรมัน (หรือเทพเจ้าซุสของกรีก)

ดาวบริวาร 8 ดวงของดาวพฤหัสบดีเป็นบริวารที่มีวงโคจรปกติ กล่าวคือ มีวงโคจรเกือบเป็นวงกลมไปในทางเดียวกับดาวดวงอื่น ๆ และเอียงทำมุมกับเส้นศูนย์สูตรของดาวพฤหัสบดีไม่มากนัก ดาวบริวารของกาลิเลโอทั้ง 4 ดวงมีลักษณะเป็นทรงกลม ดังนั้นดาวบริวารเหล่านี้อาจได้รับการจัดเป็นดาวเคราะห์แคระหากพวกมันโคจรรอบดวงอาทิตย์โดยตรง ส่วนดาวบริวารอีก 4 ดวงมีขนาดเล็กกว่าและอยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดีมากกว่าดาวบริวารของกาลิเลโอ เป็นแหล่งกำเนิดฝุ่นซึ่งคอยเสริมความหนาแน่นให้กับวงแหวนของดาวพฤหัสบดี

ดาวบริวารอื่น ๆ ที่เหลือเป็นบริวารขนาดเล็กซึ่งอยู่ห่างไกลจากดาวพฤหัสบดีมากกว่า จัดเป็นดาวบริวารผิดปกติ คือ มีความเอียงและความเยื้องศูนย์กลางของวงโคจรสูง (วงโคจรไม่มีจุดศูนย์กลางจุดเดียวกันสม่ำเสมอ) บางดวงโคจรไปในทางเดียวกันและบางดวงโคจรสวนทางกับบริวารดวงอื่น ๆ ดาวบริวารเหล่านี้อาจเคยเป็นดาวเคราะห์น้อยที่โคจรรอบดวงอาทิตย์มาก่อน แต่ถูกอำนาจแรงโน้มถ่วงของดาวพฤหัสบดีจับไว้ในภายหลัง มีดาวบริวารที่เพิ่งถูกค้นพบ 16 ดวงในกลุ่มนี้ยังไม่ได้รับการตั้งชื่อ

ลักษณะ

[แก้]

ลักษณะทางกายภาพและลักษณะวงโคจรของดาวบริวารต่าง ๆ มีความแตกต่างกันอย่างมาก ดาวบริวารของกาลิเลโอทั้ง 4 ดวงมีเส้นผ่านศูนย์กลางยาวกว่า 3,000 กิโลเมตร ดวงที่ใหญ่ที่สุดคือ แกนีมีด เป็นวัตถุที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ (เมื่อไม่นับรวมดวงอาทิตย์และดาวเคราะห์ชั้นเอกทั้ง 8 ดวง) ในขณะที่ดาวบริวารดวงอื่น ๆ ทั้งหมดมีเส้นผ่านศูนย์กลางยาวน้อยกว่า 250 กิโลเมตรและส่วนใหญ่ยาวไม่เกิน 5 กิโลเมตร แม้แต่ยูโรปาซึ่งเป็นดาวบริวารที่เล็กที่สุดในกลุ่มกาลิเลโอ ยังมีมวลมากกว่ามวลของดาวบริวารนอกกลุ่มทั้งหมดรวมกันถึง 5,000 เท่า วงโคจรก็มีทั้งเกือบเป็นวงกลมสมบูรณ์ เอียง และเป็นวงรี หลายดวงยังโคจรไปในทิศทางตรงกันข้ามกับการหมุนของดาวพฤหัสบดีอีกด้วย เวลาที่ใช้โคจรรอบดาวพฤหัสบดีก็ต่างกันตั้งแต่ 7 ชั่วโมงโลก (ซึ่งน้อยกว่าเวลาที่ดาวพฤหัสบดีใช้หมุนรอบตัวเอง) จนถึงประมาณ 3 ปีโลกในดาวพฤหัสมีทอนาโดที่เราสามารถเห็นได้เป็นจุดๆและยังเป็นก๊าสอีกด้วย

ตารางรายชื่อดาวบริวาร

[แก้]

รายชื่อด้านล่างเป็นรายชื่อของดาวบริวารของดาวพฤหัสบดีเรียงตามคาบดาราคติ

อันดับ
[# 1] 		ลำดับ
ค้นพบ
[# 2] 		ชื่อ
 ภาษาอังกฤษ ภาพ เส้นผ่านศูนย์กลาง
(ก.ม.) 		มวล
(1016 ก.ก.) 		กึ่งแกนเอก
(ก.ม.) [2] 		คาบดาราคติ
(วัน) [2][# 3] 		ความเอียงของวงโคจร
(°) [2] 		ความเยื้องศูนย์กลาง
[3] 		ปีที่ค้นพบ
[4] 		ผู้ค้นพบ
[4] 		กลุ่ม
[# 4]
1 XVI มีทิส Metis
60×40×34 ~3.6 127 690 +7h 4m 29s 0.06°[5] 0.000 02 1979 ซินนอตต์
(วอยเอเจอร์ 1)		 รอบใน
2 XV แอดรัสเทีย Adrastea
20×16×14 ~0.2 128 690 +7h 9m 30s 0.03°[5] 0.0015 1979 จิวอิตต์
(วอยเอเจอร์ 2)		 รอบใน
3 V อมัลเทีย Amalthea
250×146×128 208 181 366 +11h 57m 23s 0.374°[5] 0.0032 1892 บาร์นาร์ด รอบใน
4 XIV ทีบี Thebe
116×98×84 ~43 221 889 +16h 11m 17s 1.076°[5] 0.0175 1979 ซินนอตต์
(วอยเอเจอร์ 1)		 รอบใน
5 I ไอโอ Io
3660.0×3637.4
×3630.6		 8 900 000 421 700 +1.769 137 786 0.050°[5] 0.0041 1610 กาลิเลโอ กาลิเลโอ
6 II ยูโรปา Europa
3121.6 4 800 000 671 034 +3.551 181 041 0.471°[5] 0.0094 1610 กาลิเลโอ กาลิเลโอ
7 III แกนีมีด Ganymede
5262.4 15 000 000 1 070 412 +7.154 552 96 0.204°[5] 0.0011 1610 กาลิเลโอ กาลิเลโอ
8 IV คัลลิสโต Callisto
4820.6 11 000 000 1 882 709 +16.689 018 4 0.205°[5] 0.0074 1610 กาลิเลโอ กาลิเลโอ
9 XVIII เทมิสโต Themisto 8 0.069 7 393 216 +129.87 45.762° 0.2115 1975/2000 โควาลและโรเมอร์/
เชปเพิร์ดและคณะ		 เทมิสโต
10 XIII เลดา Leda 16 0.6 11 187 781 +241.75 27.562° 0.1673 1974 โควาล ฮิมาเลีย
11 VI ฮิมาเลีย Himalia
170 670 11 451 971 +250.37 30.486° 0.1513 1904 เพอร์รีน ฮิมาเลีย
12 X ไลซิเทีย Lysithea 36 6.3 11 740 560 +259.89 27.006° 0.1322 1938 นิโคลสัน ฮิมาเลีย
13 VII เอลารา Elara
86 87 11 778 034 +261.14 29.691° 0.1948 1905 เพอร์รีน ฮิมาเลีย
14 — ดีอา Dia 4 0.009 0 12 570 424 +287.93 27.584° 0.2058 2001 เชปเพิร์ดและคณะ ฮิมาเลีย
15 XLVI คาร์โป Carpo 3 0.004 5 17 144 873 +458.62 56.001° 0.2735 2003 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์โป
16 — S/2003 J 12 1 0.000 15 17 739 539 −482.69 142.680° 0.4449 2003 เชปเพิร์ดและคณะ ?
17 XXXIV ยูพอเรีย Euporie 2 0.001 5 19 088 434 −538.78 144.694° 0.0960 2002 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
18 — S/2003 J 3 2 0.001 5 19 621 780 −561.52 146.363° 0.2507 2003 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
19 — S/2003 J 18 2 0.001 5 19 812 577 −569.73 147.401° 0.1569 2003 แกล็ดแมนและคณะ อะแนงคี
20 XLII เทลซิโนอี Thelxinoe 2 0.001 5 20 453 753 −597.61 151.292° 0.2684 2003 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
21 XXXIII ยูแอนที Euanthe 3 0.004 5 20 464 854 −598.09 143.409° 0.2000 2002 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
22 XLV เฮลิกี Helike 4 0.009 0 20 540 266 −601.40 154.586° 0.1374 2003 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
23 XXXV ออร์ทอเซีย Orthosie 2 0.001 5 20 567 971 −602.62 142.366° 0.2433 2002 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
24 XXIV ไอโอแคสตี Iocaste 5 0.019 20 722 566 −609.43 147.248° 0.2874 2001 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
25 — S/2003 J 16 2 0.001 5 20 743 779 −610.36 150.769° 0.3184 2003 แกล็ดแมนและคณะ อะแนงคี
26 XXVII แพรกซิดิกี Praxidike 7 0.043 20 823 948 −613.90 144.205° 0.1840 2001 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
27 XXII ฮาร์แพลิกี Harpalyke 4 0.012 21 063 814 −624.54 147.223° 0.2440 2001 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
28 XL นีมี Mneme 2 0.001 5 21 129 786 −627.48 149.732° 0.3169 2003 แกล็ดแมนและคณะ อะแนงคี
29 XXX เฮอร์มิปพี Hermippe 4 0.009 0 21 182 086 −629.81 151.242° 0.2290 2002 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี?
30 XXIX ไทโอนี Thyone 4 0.009 0 21 405 570 −639.80 147.276° 0.2525 2002 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี
31 XII อะแนงคี Ananke Ananké.jpg 28 3.0 21 454 952 −642.02 151.564° 0.3445 1951 นิโคลสัน อะแนงคี
32 — S/2003 J 17 2 0.001 5 22 134 306 −672.75 162.490° 0.2379 2003 แกล็ดแมนและคณะ คาร์มี
33 XXXI ไอต์นี Aitne 3 0.004 5 22 285 161 −679.64 165.562° 0.3927 2002 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
34 XXXVII เคลี Kale 2 0.001 5 22 409 207 −685.32 165.378° 0.2011 2002 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
35 XX เทย์จิที Taygete 5 0.016 22 438 648 −686.67 164.890° 0.3678 2001 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
36 — S/2003 J 19 2 0.001 5 22 709 061 −699.12 164.727° 0.1961 2003 แกล็ดแมนและคณะ คาร์มี
37 XXI แคลดีนี Chaldene 4 0.007 5 22 713 444 −699.33 167.070° 0.2916 2001 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
38 — S/2003 J 15 2 0.001 5 22 720 999 −699.68 141.812° 0.0932 2003 เชปเพิร์ดและคณะ อะแนงคี?
39 — S/2003 J 10 2 0.001 5 22 730 813 −700.13 163.813° 0.3438 2003 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี?
40 — S/2003 J 23 2 0.001 5 22 739 654 −700.54 148.849° 0.3930 2004 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
41 XXV แอรินอมี Erinome 3 0.004 5 22 986 266 −711.96 163.737° 0.2552 2001 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
42 XLI เออีดี Aoede 4 0.009 0 23 044 175 −714.66 160.482° 0.6011 2003 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
43 XLIV คาลลิคอรี Kallichore 2 0.001 5 23 111 823 −717.81 164.605° 0.2041 2003 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี?
44 XXIII แคลิกี Kalyke 5 0.019 23 180 773 −721.02 165.505° 0.2139 2001 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
45 XI คาร์มี Carme 46 13 23 197 992 −721.82 165.047° 0.2342 1938 นิโคลสัน คาร์มี
46 XVII คาลลีโรอี Callirrhoe
9 0.087 23 214 986 −722.62 139.849° 0.2582 2000 แกล็ดแมนและคณะ พาซิเฟอี
47 XXXII ยูริโดมี Eurydome 3 0.004 5 23 230 858 −723.36 149.324° 0.3769 2002 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี?
48 XXXVIII พาซิเทีย Pasithee 2 0.001 5 23 307 318 −726.93 165.759° 0.3288 2002 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
49 XLVIII ซิลีนี Cyllene 2 0.001 5 23 396 269 −731.10 140.148° 0.4115 2003 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
50 XLVII ยูเคลาดี Eukelade 4 0.009 0 23 483 694 −735.20 163.996° 0.2828 2003 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
51 — S/2003 J 4 2 0.001 5 23 570 790 −739.29 147.175° 0.3003 2003 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
52 VIII พาซิเฟอี Pasiphaë 60 30 23 609 042 −741.09 141.803° 0.3743 1908 แกล็ดแมนและคณะ พาซิเฟอี
53 XXXIX ฮิเจมอนี Hegemone 3 0.004 5 23 702 511 −745.50 152.506° 0.4077 2003 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
54 XLIII อาร์คี Arche 3 0.004 5 23 717 051 −746.19 164.587° 0.1492 2002 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
55 XXVI ไอซอโนอี Isonoe 4 0.007 5 23 800 647 −750.13 165.127° 0.1775 2001 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
56 — S/2003 J 9 1 0.000 15 23 857 808 −752.84 164.980° 0.2761 2003 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
57 — S/2003 J 5 4 0.009 0 23 973 926 −758.34 165.549° 0.3070 2003 เชปเพิร์ดและคณะ คาร์มี
58 IX ซิโนพี Sinope 38 7.5 24 057 865 −762.33 153.778° 0.2750 1914 นิโคลสัน พาซิเฟอี
59 XXXVI สปอนดี Sponde 2 0.001 5 24 252 627 −771.60 154.372° 0.4431 2002 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
60 XXVIII ออทอโนอี Autonoe 4 0.009 0 24 264 445 −772.17 151.058° 0.3690 2002 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
61 XLIX คอรี Kore 2 0.001 5 23 345 093 −776.02 137.371° 0.1951 2003 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
62 XIX เมกาไคลตี Megaclite 5 0.021 24 687 239 −792.44 150.398° 0.3077 2001 เชปเพิร์ดและคณะ พาซิเฟอี
63 — S/2003 J 2 2 0.001 5 30 290 846 −1 077.02 153.521° 0.1882 2003 เชปเพิร์ดและคณะ ?
  1. ↑ อันดับเรียงตามระยะทางเฉลี่ยจากดาวบริวารไปยังดาวพฤหัสบดี
  2. ↑ ลำดับเรียงตามเลขโรมัน เป็นลำดับที่เรียงตามการค้นพบดาวบริวารนั้น ๆ
  3. ↑ คาบการโคจรที่เป็นลบ แสดงว่าดาวนั้นโคจรทวนกับดาวดวงอื่นที่มีคาบเป็นบวก
  4. ↑ "?" แสดงถึงดาวบริวารที่ยังมีกลุ่มไม่แน่นอน

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ "Solar System Bodies". JPL/NASA. สืบค้นเมื่อ 2008-09-09.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 "Natural Satellites Ephemeris Service". IAU: Minor Planet Center. สืบค้นเมื่อ 2008-09-03. Note: some semi-major axis were computed using the µ value, while the eccentricities were taken using the inclination to the local Laplace plane
  3. ↑ Sheppard, Scott S. "Jupiter's Known Satellites". Departament of Terrestrial Magnetism at Carniege Institution for science. สืบค้นเมื่อ 2008-08-28.
  4. ↑ 4.0 4.1 "Gazetteer of Planetary Nomenclature". Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN). U.S. Geological Survey. 2008-11-07. สืบค้นเมื่อ 2008-08-02.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 Siedelmann P.K.; Abalakin V.K.; Bursa, M.; Davies, M.E.; de Bergh, C.; Lieske, J.H.; Obrest, J.; Simon, J.L.; Standish, E.M.; Stooke, P. ; Thomas, P.C. (2000). The Planets and Satellites 2000 (Report). IAU/IAG Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements of the Planets and Satellites. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-05-12. สืบค้นเมื่อ 2008-08-31.{{cite report}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์)
Stub icon

บทความดาราศาสตร์นี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ดาวบริวารของดาวพฤหัสบดี&oldid=11362136"