ci Kanu-tadau

ci Kanu-tadau 鹿野忠雄

kakiliman

ci kanu-tadau “kamu nu dipun; かの ただお ci kanu-tadau,1906 amihcaan 10 a bulad 24 a demiad katukuh 1945 a mihcaan 8 abulad 13 a demiad”, dipun mikingkiway tu langaw sananay, aadupen, baetu, atu kabulad nu maudipay kyu puuay han atu mikilim tu talulay nu cilekay, lalagawan atu nutademaw atu nu niyaduay a kakawsan, nay tukiw a lecuhan, natayni i taywan micuda malamikingkiway matenes i tini.

鹿野忠雄（日語：鹿野 忠雄／かの ただお ^{Kano Tadao}，1906年10月24日—1945年8月13日），日本博物學家、探險家、昆蟲學家、文化人類學家暨民俗學家，生於東京，曾於臺灣求學並進行長期的學術研究。

nilaculan

原民 yu kadipuna henay nu dikudan tu, muenegay i taywan u situngusay singangan tu puuay atu nutademaw, u katinengan nida sa u pala, cilekay, mucelakay, atu binacadan nu taywan yuncumin,tu lala’ atu kaku nu lala’, ahebal ku kakingkiwan.

鹿野忠雄是日治時期後期，居臺日籍人士當中相當著名的博物學及人文學者，主攻地理、昆蟲、植物、臺灣原住民、地質與地形，研究學術範圍相當綜博。

1944 amihcaan nu ayawan namihapiy 153 kunisulitan nida atu tusa ku maminanya , u nu u yadahay sa nu taywab a malecaday a kakingkiwan

1944年之前，他共發表153篇論文及兩本集結著作，絕大部分是臺灣相關研究。

tinalabu, mangaleb ku taywan tuncumin atu sadikuday a nusuledaay a malecaday a sasulitan atu nisulitan, micidekay a nipakihu mangaleb ku nikaadih

這裡面，尤其是與臺灣原住民與末次冰期方面的相關論文與著作，最為特殊與貢獻顯著。

nu dikuda tu nu sakatusa a malepacaw, ci kanu alan nu dipun patayda i ingni amisan pu-lu-cu mikawaw tu mikingsa tu binacadan, cay katenes sitwngil mahedaw sa.

二戰末期，鹿野被日本軍方徵召前往印尼北婆羅洲從事民族調查，不久即宣告失蹤。

u ninanaman nida a tineng atu tesek cayay kaw madayumay cinida idaw ku heci, u dipun u matinengay sakamusa,anu malepacaw maudip cinida, mamin namalepacaw u malasakakaay cinida sa.

而因為他的學術熱誠與不凡成果，日本境內有學者認為，如果他能於戰火下倖存，戰後必成為日本國內之學界領袖。

kyu, i sa-ci-pin-ken a nisulitan “ ci Kanu-tadau-taywan

に魅せられたナチュラリスト” pangangan han “mapawanay a pusu sa”

也因此，在山崎柄根所著的《鹿野忠雄—台湾に魅せられたナチュラリスト》中，稱他為「忘記回來的博物學者」。

nikatabal a nikaudip早期生活[編輯原始碼]

1906 amihcaan i tukiw a ci Kanu-tadau,nanu adidi’ manamuh cicnida mikingkiw tu cilekay.

1906年生於東京的鹿野忠雄，從小熱愛昆蟲研究。

1922 a mihcaan micudahenay cunida tu tebanay a cacudadan; sabawtu enem ku mihcanida u dipun sipunuay a misulitay, “kitakit nu cilekay” mihapiyu tu sayaway a nisulitan tu sulitm mikingkiw tu adipapang.

1922年，尚於中學就學；十六歲的他於日本學術刊物《昆蟲世界》發表第一篇學術性論文，研究標的物正是蝴蝶。

ya nisulitan nida sakamu sa, sipakayni nida nanu adidi nisupedan nida tu nu dipun tu adipapang, pakayni i sapamata tu masadumaay siluden nida mipili’ mikingkiw, anu musakamu tu adipapang makaala tu enem idaw ku lima nu cayay kalecad.

在此論文中，他將利用從小收集的日本本地蝴蝶，依照綱目科種分門別類的研析，提及的蝴蝶種類高達65種。

Ina kamu tahekal sa henay, maseneng naming ku sipunu’ay a mikingkiway a tademaw, suma, u dipun mikingkiway tu cilwkay ci heng-san-tung-lang mikiayaw milinlaku, maydih matineng cinidaan “u masakapahay a mikingkiway a sipunu’ay”

此篇論文一發表，就深受日本當地學界的讚賞，其中，日本昆蟲學者橫山桐郎還主動聯繫，希望能認識這位「少年昆蟲學者」。

nadikudan sa, ci ci Kanu yu hekal namicuda tayda tu cinida I heng-san a pusu mikingkiw tu kitidaan anananam , tida satu mikingkiw tu cilekay mipili’ tu atu masasengiay a kamu.

之後，鹿野於課外前往橫山博士研究處所課外學習，並在那裡深研昆蟲分類學及相關外語能力。

臺灣往來與求學生活[編輯原始碼]

ci heng-san-tung-lang natayda i taywan mikingkiw tu sakasipunu’, u taywan yadah ku binacadan atu yadahay a cacanan idaw ku talakaway a kakingkiwan, ci ci Kanu-tadau macalilaw cinida, kyu idaw ku sakaydih nikaudipan nida a tayni i taywan a mikingkiw.

因為橫山桐郎曾至臺灣做學術研究，對臺灣多種族與多樣化生態有著高度評價，鹿野忠雄受其感染影響，於是產生前往臺灣研究的動機。

ci nida liyas sa tayni i taywan a nu hicanan, wida sa idaw ku tineng nida tu inayay ku siyhu a kakawaw ci ci Kanu-tadau, sisa dipu nu capiay i 1923 amihcaan kuwan-tung a ninel nadikuda sa mihapiy tu kaniket nu hitay a kakawaw daang nasa kaswnusautiih ku balucu’nida.

而會興起遠走臺灣的另一個原因，則是因為濡慕無政府主義的鹿野忠雄，對於日本境內1923年關東大地震後的宣佈戒嚴與右翼軍國勢力突然抬頭感到不安。

namalepacaw mahedaw 戰爭與失蹤[編輯原始碼]

1941 a mihcaan 12 abulad taypiyang a kalepacaw malingatu, naitaywan mikingkiw kaswnusa masatedep.

1941年12月，太平洋戰爭爆發，他於臺灣的研究被迫中止。

tu cila amihcaan, pataydan nu taywan ahitay mutudu’ tayda i hulipin, mala malepacaway u sakaydihan nu binacadab a sapikingkiw atu huylipin kalwpacaw nu lalangawan mikuwanay tu zaysang.

翌年，他被臺灣軍軍方指派前往菲律賓，擔任戰爭所需的民族學研究與菲律賓的戰地文化財產管理。

imahini maalanida kiya duwic u amilika a sasaydan ci heng-li.aw-te-liy.pay-ya “Henry Otley Beyer” makatepa tu huy-li-pin pa-tan asubal abinacadan atu tau a binacadan, u kamu atu lalangawan masasengi.

期間還營救了德裔美籍教授亨利·奧特雷·貝雅（Henry Otley Beyer）並發現菲律賓巴丹島族民與達悟族民，在語言與文化的相近。

1943 a mihcaan, mamin sikawaw cinida taluma tu idipun tukiw nu lu-iy, pakaynien i payya asasadan ninanaman tu baluhay pulung han tu midateng tu mahidaay, malingatu i tukiw a “cangmin nu lalangawan sapikingkiw”, mududuc misulit “taywan yuncumincu a kulit”, nika i naemekan a binacadan a nanaman, hina pakayakay tu nu dipu a ziday sa, mikutkutay tu nikitidaan mikisa kuheni, u yun-sa a kakutkutan, taywan i timulay a tabakiay a baetu nu lalangawan, i ken-ting ya nu tangulana nukitidaan, i su-aw sin-cen nu baetu a tangulan nu kitidaan, i puli-u-niwlan bartu a tangulan nikitidaannay.

1943年，執行任務完畢返回日本東京的鹿野，利用從貝雅教授學來的新歸納與思考模式，開始於東京的「常民文化研究所」，繼續編寫《臺灣原住民族圖譜》，並在歷史民族學刊上，頻繁介紹了日治時期以來，考古遺址的調查情形，如圓山遺址、臺灣東海岸的巨石文化、墾丁石棺遺址、蘇澳新城石棺遺址、埔里烏牛欄石棺遺址等等。

inanikingkiwan atu nikisaan u tukiw mahida tabakiay a nikabakuhac atu taypinyang a kalepacaw tudedemiad macalilaw , kyu i 1944 amihcaan putun han tu.

而這些研究與調查受到東京大轟炸與太平洋戰爭戰事日漸激烈的影響，不得不於1944年中斷。