Nenda kwa yaliyomo

Belinda Bozzoli

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Belinda Bozzoli
Amekufa 5 Desemba 2020
Nchi Bendera ya Afrika Kusini Afrika Kusini
Kazi yake Mwanasiasa na mwandishi


Belinda Bozzoli (17 Desemba 1945 - 5 Desemba 2020) alikuwa mwandishi, mwanasosholojia na mwanasiasa wa Afrika Kusini. Alikuwa naibu makamu mkuu wa Chuo Kikuu cha Witwatersrand kwa kipindi cha kuanzia 2002, akiwa ameongoza shule yake ya sayansi ya jamii. Mwaka 2014 Bozzoli alichaguliwa kuwa mbunge wa Bunge la Afrika Kusini kwa chama cha Democratic Alliance. Kuanzia 2019 alihudumu kama Waziri Kivuli wa Elimu ya Juu, Sayansi na Teknolojia.

Maisha ya awali na Elimu

[hariri | hariri chanzo]

Bozzoli alizaliwa tarehe 17 Desemba 1945 huko Johannesburg kwa Guerino Renzo na Cora Bertha Bozzoli, wote Waitaliano wa Afrika Kusini.[1][2] Alipata Shahada yake ya Sanaa na Heshima kutoka Chuo Kikuu cha Witwatersrand na kisha kupata Shahada yake ya Uzamili ya Sanaa na Udaktari wa Falsafa katika Chuo Kikuu cha Sussex. Bozzoli alikuwa Mshirika Mshiriki katika Chuo Kikuu cha Yale kati ya 1978 na 1979[3]

Kazi ya kitaaluma

[hariri | hariri chanzo]

Bozzoli aliandika vitabu vitatu vyenye muandishi mmoja, vilivyochapishwa kimataifa na alikuwa mhariri au mhariri mwenza wa vingine vinne zaidi. Kwa ujumla, alichapisha makala 26.[3]

Bozzoli alikua mkuu wa sosholojia katika Chuo Kikuu cha Witwatersrand mwishoni mwa miaka ya 1990 na alikuwa mkuu wa Shule ya Sayansi ya Jamii kutoka 2001 hadi 2003.[4] Alikua Naibu Makamu wa Chansela mwaka wa 2002 na kuwa mwenyekiti wa Bodi ya Wakfu wa Utafiti wa Kitaifa kwa muda.[3] Alitunukiwa alama ya A kutoka Wakfu wa Kitaifa wa Utafiti mnamo 2006. Bozzoli alikuwa mwanasosholojia wa kwanza kutunukiwa kwa njia hii. Bozzoli pia aliwahi kuwa kaimu mkurugenzi wa Taasisi ya Wits ya Utafiti wa Kijamii na Kiuchumi.[3]

Kazi ya kisiasa

[hariri | hariri chanzo]

Mnamo 2014, Bozzoli aligombea kuchaguliwa katika Bunge la Kitaifa la Afrika Kusini kama wa 77 kwenye orodha ya kitaifa ya Democratic Alliance (DA).[5] Katika uchaguzi huo, Bozzoli alishinda kiti katika Bunge la Kitaifa.[6] Alipochaguliwa, akawa Waziri Kivuli wa Elimu ya Juu na Mafunzo.[7] Alikuwa mwanachama wa Kamati ya Wizara Maalum ya Elimu ya Juu na Mafunzo na mawasiliano ya DA katika eneo bunge la Boksburg Magharibi wakati wa bunge la 2014-19[8]. Mnamo Oktoba 2016 alikosoa sera ya vyuo vikuu vya kongamano la Afrika la kitaifa ambayo alisema imeona ufadhili wa serikali ukishuka kutoka 50% hadi 40% ya mapato ya chuo kikuu tangu 1994 na kusababisha upungufu wa bajeti, ukubwa wa madarasa na kuongezeka kwa ada[9]. Bozzoli alichaguliwa tena kuwa mbunge mwaka wa 2019.[10] Kisha Bozzoli alifanywa kuwa Waziri Kivuli wa jalada jipya lililoundwa la Elimu ya Juu, Sayansi na Teknolojia.[11] Mnamo Juni 2020 aliibua wasiwasi juu ya hatua ya serikali ya Afrika Kusini kufuta randi bilioni 1.96 za deni la wanafunzi. Bozzoli alisema kuwa DA haikuwa na pingamizi kwa madeni ya wanafunzi wa kipato cha chini kusamehewa, lakini alihoji kama hatua hiyo ingewanufaisha wanafunzi wa kipato cha juu ambao hawakuwa tayari kulipa mikopo. Pia alikuwa na wasiwasi kuhusu athari za ufadhili kwa vyuo vikuu.[12]

Bozzoli alikufa kwa saratani mnamo 5 Desemba 2020, siku kumi na mbili kabla ya siku yake ya kuzaliwa ya 75.[13] Aliacha mume wake, Charles van Onselen, na watoto wao watatu[1] Alikuwa ameendelea kufanya kazi katika siasa wakati wa ugonjwa wake wa mwisho.[14]

  1. 1.0 1.1 https://www.encyclopedia.com/arts/educational-magazines/bozzoli-belinda
  2. https://www.timeslive.co.za/sunday-times-daily/opinion-and-analysis/2020-12-06-obituary--a-life-of-fighting-for-excellence-in-higher-education/
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 https://wiser.wits.ac.za/users/belinda-bozzoli
  4. https://www.timeslive.co.za/politics/2020-12-05-da-mourns-death-of-mp-and-academic-belinda-bozzoli/
  5. https://www.pa.org.za/election/2014/national/party/da/
  6. https://www.politicsweb.co.za/documents/2014-elections-list-of-da-mps-elected-to-the-natio
  7. https://www.politicsweb.co.za/party/the-das-shadow-cabinet--mmusi-maimane
  8. https://www.pa.org.za/person/belinda-bozzoli/#experience
  9. https://www.dailymaverick.co.za/article/2016-10-24-video-between-the-lines-belinda-bozzoli-does-the-anc-want-universities-to-fall/
  10. https://en.wikipedia.org/wiki/Belinda_Bozzoli#cite_note-10
  11. https://en.wikipedia.org/wiki/Belinda_Bozzoli#cite_note-11
  12. https://www.politicsweb.co.za/politics/nsfas-writes-off-r196-billion-in-historic-debt--be
  13. https://web.archive.org/web/20201207231224/https://www.news24.com/news24/southafrica/news/das-belinda-bozzoli-dies-after-battle-with-cancer-20201205
  14. "Nakala iliyohifadhiwa". Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2020-12-07. Iliwekwa mnamo 2022-08-25.