Nenda kwa yaliyomo

UEFA : Tofauti kati ya masahihisho

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Browse history interactively
← Badilisho lililopita
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
 
(marekebisho 30 ya kati na watumizi wengine 19 na yule ambaye hajaonyeshwa)
Mstari 1: Mstari 1:
{{Infobox Organization
{{Infobox organization
|name = Union of European Football Associations
|name = Union of European Football Associations
|image = UEFA logo.svg
|image = UEFA logo.svg
|caption =
|caption =
|type = Sports organisation
|type = Sports organisation
|membership = [[List of men's national football (soccer) teams#UEFA .28Europe.29|53 national associations]]
|membership = [[List of men's national football (soccer) teams#UEFA .28Europe.29|53 national associations]]
|formation = 15 June 1954
|formation = 15 Juni 1954
|map = UEFA.svg
|map = UEFA member associations map.svg
|mcaption = UEFA member associations are in blue
|mcaption = UEFA member associations are in blue
|headquarters = [[Nyon]], [[Switzerland]]
|headquarters = [[Nyon]], [[Switzerland]]
Mstari 13: Mstari 13:
|website = [http://www.uefa.com www.uefa.com]
|website = [http://www.uefa.com www.uefa.com]
|language = [[English language|English]], [[French language|French]]
|language = [[English language|English]], [[French language|French]]
}}[[Picha:Siège_UEFA_Nyon_(Suisse).JPG|thumbnail|right|200px|Makao ya UEFA,Nyon, Switzerland]]
}}
'''Muungano wa Mashirikisho ya Soka Barani Ulaya(UEFA)''' ({{lang-fr|Union des associations européennes de football}}) ni chama kinachotawala na kudhibiti [[kandanda]] barani Ulaya. Karibu kwa wakati wote kimejulikana kwa kifupi chake '''UEFA'''.
'''Muungano wa Mashirikisho ya Soka Barani Ulaya''' ([[kifupi]]: '''UEFA''' kutoka {{lang-fr|Union des associations européennes de football}}) ni chama kinachotawala na kudhibiti [[kandanda]] barani Ulaya.


UEFA inawakilisha mashirikisho ya soka ya mataifa ya [[Uropa]], inaendesha mashindano ya mataifa na ya vilabu barani Uropa, na inadhibiti pesa za tuzo, kanuni na haki za vyombo vya habari katika mashindano hayo. Mashirikisho kadhaa ya kitaifa ambayo kijiografia yako barani [[Asia]] au mara nyingi katika [[Asia]] huwa katika UEFA na wala sio katika [[Shirikisho la Soka la Asia]] (AFC). Mataifa haya ni [[Armenia]], [[Georgia]], [[Kazakhstan]], [[Uturuki]], [[Israeli]], [[Kupro]], [[Urusi]] na [[Azerbaijan]] (Israeli na AFC Kazakstan ni wanachama wa zamani wa AFC). Cyprus ilichagua kuorodheshwa kama taifa la soka ya Uropa - ilikuwa na chaguo la Ulaya, Asia au Afrika.
UEFA inawakilisha mashirikisho ya soka ya mataifa ya [[Uropa]], inaendesha mashindano ya mataifa na ya vilabu barani Uropa, na inadhibiti pesa za tuzo, kanuni na haki za vyombo vya habari katika mashindano hayo. Mashirikisho kadhaa ya kitaifa ambayo kijiografia yako barani [[Asia]] au mara nyingi katika [[Asia]] huwa katika UEFA na wala sio katika [[Shirikisho la Soka la Asia]] (AFC). Mataifa haya ni [[Armenia]], [[Georgia]], [[Kazakhstan]], [[Uturuki]], [[Israeli]], [[Kupro]], [[Urusi]] na [[Azerbaijan]] (Israeli na AFC Kazakstan ni wanachama wa zamani wa AFC). Cyprus ilichagua kuorodheshwa kama taifa la soka ya Uropa - ilikuwa na chaguo la Ulaya, Asia au Afrika.
Mstari 20: Mstari 20:
UEFA ndilo shirikisho la bara kubwa zaidi katika [[FIFA]] kwa sita yaliyomo. Kati ya mashirikisho yote, kwa mbali ndilo lenye nguvu zaidi katika masuala ya mali na ushawishi katika ngazi ya klabu. Karibu wachezaji wote mashuhuri wa soka ulimwenguni hucheza katika ligi za Uropa, kidogo kwa sababu ya mishahara inayopatikana kutoka vilabu tajiri zaidi duniani, hasa katika [[Uingereza]], [[Uhispania]], [[Italia]] na [[Ujerumani]]. Nyingi ya timu za kitaifa zenye nguvu zaidi duniani ziko katika UEFA. Katika nafasi 32 zilizoko katika [[Kombe la Dunia la FIFA]] 2010, 13 zilitengewa timu za mataifa ya UEFA, na kwa sasa 12 ya timu bora 20 kulingana [[Orodha ya FIFA]] ya Dunia ni wanachama wa UEFA.
UEFA ndilo shirikisho la bara kubwa zaidi katika [[FIFA]] kwa sita yaliyomo. Kati ya mashirikisho yote, kwa mbali ndilo lenye nguvu zaidi katika masuala ya mali na ushawishi katika ngazi ya klabu. Karibu wachezaji wote mashuhuri wa soka ulimwenguni hucheza katika ligi za Uropa, kidogo kwa sababu ya mishahara inayopatikana kutoka vilabu tajiri zaidi duniani, hasa katika [[Uingereza]], [[Uhispania]], [[Italia]] na [[Ujerumani]]. Nyingi ya timu za kitaifa zenye nguvu zaidi duniani ziko katika UEFA. Katika nafasi 32 zilizoko katika [[Kombe la Dunia la FIFA]] 2010, 13 zilitengewa timu za mataifa ya UEFA, na kwa sasa 12 ya timu bora 20 kulingana [[Orodha ya FIFA]] ya Dunia ni wanachama wa UEFA.


UEFA ilianzishwa tarehe 15 Juni, 1954 mjini [[Basel]], Uswisi kufuatia majadiliano kati ya mashirika ya soka ya [[Ufaransa]], [[Italia]] na [[Ubelgiji]]. Makao makuu yalikuwa Paris hadi 1959 wakati shirikisho hili lilihamia [[Bern]]. [[Henri Delaunay]] ndiye aliyekuwa Katibu Mkuu wa kwanza na [[Ebbe Schwartz]] rais. Ofisi ya utawala wake imekuwa katika [[Nyon]], Uswisi, tangu mwaka 1995. Awali ilikuwa inajumuishwa na vyama 25 vya kitaifa. Hivi sasa kuna vyama 53 (angalia chini ya ukurasa huu au ''[[Orodha ya UEFA timu za kitaifa za kandanda).]]'' Timu za UEFA za kitaifa zimeshinda [[Kombe la Dunia la FIFA]] mara tisa (Italia 4, Ujerumani 3, Uingereza na Ufaransa nyara kila moja), kama timu za mataifa ya [[CONMEBOL]], na vilabu vya UEFA vimeshinda [[Kombe]] la [[intercontinental]] mara 21 na [[Kombe la dunia la Klabu la FIFA]] mara 3, kombe moja tu chini ya vilabu vya CONMEBOL.
UEFA ilianzishwa tarehe 15 Juni 1954 mjini [[Basel]], Uswisi kufuatia majadiliano kati ya mashirika ya soka ya [[Ufaransa]], [[Italia]] na [[Ubelgiji]]. Makao makuu yalikuwa Paris hadi 1959 wakati shirikisho hili lilihamia [[Bern]]. [[Henri Delaunay]] ndiye aliyekuwa Katibu Mkuu wa kwanza na [[Ebbe Schwartz]] rais. Ofisi ya utawala wake imekuwa katika [[Nyon]], Uswisi, tangu mwaka 1995. Awali ilikuwa inajumuishwa na vyama 25 vya kitaifa. Hivi sasa kuna vyama 53 (angalia chini ya ukurasa huu au ''[[Orodha ya UEFA timu za kitaifa za kandanda).]]'' Timu za UEFA za kitaifa zimeshinda [[Kombe la Dunia la FIFA]] mara tisa (Italia 4, Ujerumani 3, Uingereza na Ufaransa nyara kila moja), kama timu za mataifa ya [[CONMEBOL]], na vilabu vya UEFA vimeshinda [[Kombe]] la [[intercontinental]] mara 21 na [[Kombe la dunia la Klabu la FIFA]] mara 3, kombe moja tu chini ya vilabu vya CONMEBOL.


UEFA, kama mwakilishi wa vyama vya kitaifa, imekuwa na mifarakano kadhaa na [[Tume]] ya [[Ulaya]]. Katika miaka ya 1990 masuala ya haki za televisheni na hasa uhamisho wa kimataifa ([[tawala la Bosman]] ) umebidi upitie baadhi ya mabadiliko makubwa ili kubakia sambamba na sheria ya Ulaya.
UEFA, kama mwakilishi wa vyama vya kitaifa, imekuwa na mifarakano kadhaa na [[Tume]] ya [[Ulaya]]. Katika miaka ya 1990 masuala ya haki za televisheni na hasa uhamisho wa kimataifa ([[tawala la Bosman]]) umebidi upitie baadhi ya mabadiliko makubwa ili kubakia sambamba na sheria ya Ulaya.


== Mashindano ==
Rais wa sasa wa UEFA ni [[Michel Platini]].
=== Kibara ===

==Mashindano==
===Kibara===
Mashindano makuu ya timu za wanaume za kitaifa ni ya [[Mabingwa wa Soka ya Uropa ya UEFA]], yaliyoanza mwaka 1958, na fainali ya kwanza ikafanyika mwaka 1960, na ikajulikana kama Kombe la Mataifa ya Ulaya hadi 1964. UEFA pia inaendesha mashindano ya kitaifa ya walio na miaka [[Chini ya 21]], [[Chini ya 19]] na [[Chini ya 17]]. Kwa timu za taifa za wanawake, UEFA huendesha [[Michuano ya Wanawake ya UEFA]] kwa pande mwandamizi za kitaifa na [[Mabingwa chini ya 19]] katika kiwango cha miaka chini ya 19, tangu mwaka 2008 kuna [[Kombe la UEFA la Chini-17]] kwa walio na chini ya miaka 17.
Mashindano makuu ya timu za wanaume za kitaifa ni ya [[Mabingwa wa Soka ya Uropa ya UEFA]], yaliyoanza mwaka 1958, na fainali ya kwanza ikafanyika mwaka 1960, na ikajulikana kama Kombe la Mataifa ya Ulaya hadi 1964. UEFA pia inaendesha mashindano ya kitaifa ya walio na miaka [[Chini ya 21]], [[Chini ya 19]] na [[Chini ya 17]]. Kwa timu za taifa za wanawake, UEFA huendesha [[Michuano ya Wanawake ya UEFA]] kwa pande mwandamizi za kitaifa na [[Mabingwa chini ya 19]] katika kiwango cha miaka chini ya 19, tangu mwaka 2008 kuna [[Kombe la UEFA la Chini-17]] kwa walio na chini ya miaka 17.


Mstari 36: Mstari 34:
Katika [[futsal]] kuna [[michuano]] ya [[UEFA Futsal]] na [[Michuano ya UEFA Futsal Chini ya 19]].
Katika [[futsal]] kuna [[michuano]] ya [[UEFA Futsal]] na [[Michuano ya UEFA Futsal Chini ya 19]].


===Klabu===
=== Klabu ===
====Kandanda ya shirikisho====
==== Kandanda ya shirikisho ====
[[File:UEFA members.svg|thumb|UEFA na klabu ya nchi mwanachama ushindani kuingia haki, 2007 / 8]]
[[Picha:UEFA members.png|thumb|UEFA na klabu ya nchi mwanachama ushindani kuingia haki, 2007 / 8]]
UEFA pia huendesha mashindano mawili makuu ya vilabu barani Ulaya (yajulikanayo kama ''mashindano ya vilabu ya UEFA'' : [[Ligi ya Mabingwa ya UEFA]] ilifanyika kwanza mwakani 1955, na ilikuwa ikijulikana kama Kombe la Vilabu Bingwa barani Uropa (au Kombe la Uropa tu) hadi 1992; na [[Ligi ya Uropa ya UEFA]] (awali Kombe la UEFA), kwa washindi wa mchujo wa kitaifa na timu za ligi bora zaidi, ilizinduliwa na Uefa mwaka 1971 kama mwandamizi wa [[Kombe la Inter-Cities Fairs]] (pia ilianza mwaka 1955 lakini haikutambuliwa na UEFA <ref name="official">{{cite web | url=http://www.uefa.com/competitions/supercup/news/kind=32/newsid=447085.html | title=Orodha rasmi ya vikombe na michuano ya vilabu vya Uropa | work=uefa.com | accessdate=21 August 2006}}</ref> Shindani la tatu,[[Kombe la Washindi]], lilianza mwaka 1960 na lilimezwa na kombe la UEFA mwaka 1999.
UEFA pia huendesha mashindano mawili makuu ya vilabu barani Ulaya (yajulikanayo kama ''mashindano ya vilabu ya UEFA'' : [[Ligi ya Mabingwa ya UEFA]] ilifanyika kwanza mwakani 1955, na ilikuwa ikijulikana kama Kombe la Vilabu Bingwa barani Uropa (au Kombe la Uropa tu) hadi 1992; na [[Ligi ya Uropa ya UEFA]] (awali Kombe la UEFA), kwa washindi wa mchujo wa kitaifa na timu za ligi bora zaidi, ilizinduliwa na Uefa mwaka 1971 kama mwandamizi wa [[Kombe la Inter-Cities Fairs]] (pia ilianza mwaka 1955 lakini haikutambuliwa na UEFA <ref name="official">{{cite web | url=http://www.uefa.com/competitions/supercup/news/kind=32/newsid=447085.html | title=Orodha rasmi ya vikombe na michuano ya vilabu vya Uropa | work=uefa.com | accessdate=21 Agosti 2006 | archivedate=2010-01-31 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20100131103346/http://www.uefa.com/competitions/supercup/news/kind%3D32/newsid%3D447085.html }}</ref> Shindani la tatu, [[Kombe la Washindi]], lilianza mwaka 1960 na lilimezwa na kombe la UEFA mwaka 1999.

[[Kombe la UEFA Super]], ambalo huweka pamoja washindi wa Ligi ya Mabingwa dhidi ya washindi wa ligi ya UEFA Europa (awali washindi wa Kombe la Washindi), lilizinduliwa mwaka wa 1973.


[[Kombe la UEFA Super,]] ambalo huweka pamoja washindi wa Ligi ya Mabingwa dhidi ya washindi wa ligi ya UEFA Europa (awali washindi wa Kombe la Washindi), lilizinduliwa mwaka wa 1973 <ref>{{cite web | url=http://en.uefa.com/competitions/supercup/history/index.html | title=Historia ya UEFA Super Cup | work=uefa.com | accessdate=21 August 2006}}</ref><ref>{{cite web | url=http://en.uefa.com/competitions/supercup/history/season=1973/intro.html | title=1973: Ajax yafurahia ushindi wa mapema| work=uefa.com | accessdate=1 March 1974}}</ref><ref>{{cite web | url=http://en.uefa.com/competitions/ecwc/history/season=1971/intro.html | title=1971/72: Sifa kwa Rangers mjini Barcelona | work=uefa.com | accessdate=1 June 1972}}</ref>
[[Kombe la UEFA]] la [[Intertoto]] lilikuwa ni shindano la majira ya joto, awali liliendeshwa na shirikisho la vyama vya soka vya [[Uropa ya Katikati]] , ambalo lilizinduliwa tena na kutambuliwa kama shindano rasmi la UEFA na UEFA mwakani 1995. Kombe la mwisho la Intertoto lilifanyika mwaka 2008. UEFA pia huandaa [[Ligi ya Mabingwa ya Wanawake ya UEFA]] ya vilabu vya timu za wanawake, iliyofanyika kwanza mwaka 2001, na ikajulikana kama Kombe la Wanawake la UEFA hadi 2009.
[[Kombe la UEFA]] la [[Intertoto]] lilikuwa ni shindano la majira ya joto, awali liliendeshwa na shirikisho la vyama vya soka vya [[Uropa ya Katikati]] , ambalo lilizinduliwa tena na kutambuliwa kama shindano rasmi la UEFA na UEFA mwakani 1995. Kombe la mwisho la Intertoto lilifanyika mwaka 2008. UEFA pia huandaa [[Ligi ya Mabingwa ya Wanawake ya UEFA]] ya vilabu vya timu za wanawake, iliyofanyika kwanza mwaka 2001, na ikajulikana kama Kombe la Wanawake la UEFA hadi 2009.
Kombe la [[UEFA / CONMEBOL la inta-kontineneti]] liliandaliwa pamoja na [[CONMEBOL]] kati ya [[Ligi]] ya [[Mabingwa]] na washindi wa <ref name="en.uefa.com">{{cite web | url=http://en.uefa.com/competitions/eusa/history/index.html | title=Historia ya kombe la UEFA/CONMEBOL la Intercontinental | work=uefa.com | accessdate=14 August 2009}}</ref>[[Copa Libertadores]]<ref name="en.uefa.com"/>
Kombe la [[UEFA / CONMEBOL la inta-kontineneti]] liliandaliwa pamoja na [[CONMEBOL]] kati ya [[Ligi]] ya [[Mabingwa]] na washindi wa [[Copa Libertadores]].

[[Timu tatu]]<ref>{{es}} {{cite web | url=http://hemeroteca.elmundodeportivo.es/preview/2003/09/23/pagina-7/552332/pdf.html| title=Un dilema histórico | work=El Mundo Deportivo's Historical Archive | accessdate=23 September 2003 }}</ref><ref>{{es}} {{cite web | url=http://hemeroteca.elmundodeportivo.es/preview/1987/03/20/pagina-34/1264069/pdf.html?search=ganadores%20de%20las%20tres%20competiciones%20europeas| title=El Barça, gran atracción del sorteo | work=El Mundo Deportivo's Historical Archive | accessdate=16 July 1992}}</ref>[[(Juventus, Ajax]] na [[Bayern Munich),]] ndio [[tu zimeshinda kila shindano ya mashindano yote matatu]] (Kombe la Uropa/Ligi ya Mabingwa ya UEFA, Kombe la Washindi la UEFA na Kombe la UEFA/ Ligi ya Europa),<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/magazine/news/kind=512/newsid=219635.html| title=Mtu mwenye mguzo wa dhahabu | work=uefa.com | accessdate=27 August 2004 }}</ref> ufanifu ambao hauna uwezekano tena kwa timu yoyote ambayo haikushinda Kombe la Washindi (kama vile Real Madrid). Kwa sasa kuna timu tisa barani Uropa ambazo zimeshinda vikombe viwili kati ya vikombe vyote vitatu; zote zimeshinda Kombe la Washindi, nne zinahitaji kushinda katika Ligi ya Mabingwa na tano zinahitaji kushinda Ligi ya Europa ya UEFA.
[[Timu tatu]]<ref>{{es}} {{cite web | url=http://hemeroteca.elmundodeportivo.es/preview/2003/09/23/pagina-7/552332/pdf.html| title=Un dilema histórico | work=El Mundo Deportivo's Historical Archive | accessdate=23 Septemba 2003 }}</ref><ref>{{es}} {{cite web | url=http://hemeroteca.elmundodeportivo.es/preview/1987/03/20/pagina-34/1264069/pdf.html?search=ganadores%20de%20las%20tres%20competiciones%20europeas| title=El Barça, gran atracción del sorteo | work=El Mundo Deportivo's Historical Archive | accessdate=16 Julai 1992}}</ref>[[(Juventus, Ajax]] na [[Bayern Munich)]], ndio [[tu zimeshinda kila shindano ya mashindano yote matatu]] (Kombe la Uropa/Ligi ya Mabingwa ya UEFA, Kombe la Washindi la UEFA na Kombe la UEFA/ Ligi ya Europa),<ref>{{cite web | url=http://www.uefa.com/magazine/news/kind=512/newsid=219635.html| title=Mtu mwenye mguzo wa dhahabu | work=uefa.com | accessdate=27 Agosti 2004 }}</ref> ufanifu ambao hauna uwezekano tena kwa timu yoyote ambayo haikushinda Kombe la Washindi (kama vile Real Madrid). Kwa sasa kuna timu tisa barani Uropa ambazo zimeshinda vikombe viwili kati ya vikombe vyote vitatu; zote zimeshinda Kombe la Washindi, nne zinahitaji kushinda katika Ligi ya Mabingwa na tano zinahitaji kushinda Ligi ya Europa ya UEFA.
[[Juventus]] ndiyo timu ya pekee barani Uropa kuwahi kushinda vikombe na michuano yote rasmi ya UEFA<ref name="official" /> na, kama upande wa kwanza katika historia ya soka ya Ulaya kuwahi kushinda mashindano matatu makuu ya UEFA, walipokea ''[[Plaque ya UEFA]]'' kutoka kwa Umoja wa Ulaya wa Vyama vya Mpira mnamo tarehe 12 Julai, 1988 <ref>{{cite news|language=Spanish|url=http://hemeroteca.lavanguardia.es/preview/1988/07/13/pagina-53/33040569/pdf.html|title=Sorteo de las competiciones europeas de fútbol: el Fram de Reykjavic, primer adversario del F.C. Barcelona en la Recopa|publisher=[[La Vanguardia]]|format=PDF|page=53|date=1988-07-13|accessdate=2009-11-15}}</ref><ref name="UEFA Plaque">{{it}} {{cite web | url=http://archiviostorico.gazzetta.it/1997/maggio/24/Tutto_inizio_con_poesia_ga_0_9705246555.shtml| title=Yote huanza na ushairi 'kidogo' | work=Gazzetta dello Sport's Historical Archive | accessdate=24 May 1997}}</ref>
[[Juventus]] ndiyo timu ya pekee barani Uropa kuwahi kushinda vikombe na michuano yote rasmi ya UEFA<ref name="official" /> na, kama upande wa kwanza katika historia ya soka ya Ulaya kuwahi kushinda mashindano matatu makuu ya UEFA, walipokea ''[[Plaque ya UEFA]]'' kutoka kwa Umoja wa Ulaya wa Vyama vya Mpira mnamo tarehe 12 Julai 1988 <ref>{{cite news|language=Spanish|url=http://hemeroteca.lavanguardia.es/preview/1988/07/13/pagina-53/33040569/pdf.html|title=Sorteo de las competiciones europeas de fútbol: el Fram de Reykjavic, primer adversario del F.C. Barcelona en la Recopa|publisher=[[La Vanguardia]]|format=PDF|page=53|date=1988-07-13|accessdate=2009-11-15}}</ref><ref name="UEFA Plaque">{{it}} {{cite web | url=http://archiviostorico.gazzetta.it/1997/maggio/24/Tutto_inizio_con_poesia_ga_0_9705246555.shtml| title=Yote huanza na ushairi 'kidogo' | work=Gazzetta dello Sport's Historical Archive | accessdate=24 Mei 1997}}</ref>


====Futsal====
==== Futsal ====
Katika futsal kuna [[Futsal UEFA Cup]].
Katika futsal kuna [[Futsal UEFA Cup]].


==Angalia Pia==
== Marejeo ==
{{Marejeo}}
===mashindano ya UEFA===
{|width 100%
|valign=top|
'''Vilabu:'''
*[[Ligi kuu ya Mabingwa barani Ulaya (UEFA) (1): 2008]]
*[[Ligi ya Europa ya UEFA]]
*[[Kombe la Washindi la UEFA]] (1960-1999)
*[[Kombe la Intertoto la UEFA]] (1995-2008)
*[[Kombe la Super la UEFA]]
*[[Ligi ya Mabingwa ya Wanawake ya UEFA]]
*[[rekodi za mashindano ya vilabu za UEFA]]
*[[Orodha ya washindi wa mashindano ya vilabu ya UEFA]]
|valign=top|
'''Timu za taifa:'''
*[[Mashindano ya Soka ya Ulaya ya UEFA: 2008]]
*[[Mashindano ya kandanda ya bara Ulaya ya UEFA ya vijana wasiozidi umri wa miaka 17 ya mwaka wa 2004.]]
*[[Kombe la UEFA ls soka ya Ulaya la waliochini ya miaka 19: 2004]]
*[[Mashindano ya kandanda ya bara Ulaya ya UEFA ya vijana wasiozidi umri wa miaka 17 ya mwaka wa 2004.]]
*[[UEFA michuano ya Wanawake]]
*[[Michuano ya UEFA ya wanawake wliochini ya 19]]
*[[Michuano ya UEFA ya wanawake waliochini ya 17]]
|valign=top|
'''Yasio ya kitaalam:'''
*[[Kombe la Kanda la UEFA]]
|}


== Viungo vya nje ==
===Maazimio ya UEFA===
{|width 100%
|valign=top|
'''Tuzo:'''
*[[Tuzo la Klabu la soka la UEFA]]
*[[Tuzo la Jubilee la UEFA]]
*[[Tuzo la Golden Jubilee Poll la UEFA]]
|valign=top|
'''Kufuzu:'''
*[[UEFA coefficients]]
*[[UEFA Elite uwanja]]
|valign=top|
'''Michuano:'''
*[[Mechi ya UEFA ya Sherehe]]
|}

===Makala yanayolingana===

*[[Historia ya mpira]]
*[[Vilabu tajiri zaidi vya kandanda]]
*[[IFFHS klabu bora barani Uropa cha karne ya 20]]

==Marejeo==
{{Reflist}}
==Viungo vya nje==
{{commonscat}}
{{commonscat}}
* [http://www.uefa-coefficients.com/ UEFA RANKINGS AND MORE...]
*[http://www.uefa.com UEFA ukurasa wa mwanzo]
*[http://www.uefa.com UEFA ukurasa wa mwanzo]
{{Navboxes | title = Viungo | list1 =
<br>
{{fb start}}
{{International football}}
{{International football}}
{{UEFA associations}}
{{UEFA associations}}
Mstari 116: Mstari 68:
{{International futsal}}
{{International futsal}}
{{International Club Futsal}}
{{International Club Futsal}}
{{International Beach Soccer}}
{{International Beach Soccer}}}}
{{fb end}}

[[:Picha:]]

{{DEFAULTSORT:UEFA}}
{{DEFAULTSORT:UEFA}}
[[Jamii:UEFA|*]]
[[Jamii:UEFA|*]]
Mstari 126: Mstari 74:
[[Jamii:Mpira wa Miguu]]
[[Jamii:Mpira wa Miguu]]
[[Jamii:Kifupi]]
[[Jamii:Kifupi]]

[[af:UEFA]]
[[ar:الاتحاد الأوروبي لكرة القدم]]
[[az:UEFA]]
[[bar:UEFA]]
[[be-x-old:УЭФА]]
[[bg:УЕФА]]
[[bn:উয়েফা]]
[[bs:UEFA]]
[[ca:Unió d'Associacions Europees de Futbol]]
[[cs:UEFA]]
[[cy:UEFA]]
[[da:UEFA]]
[[de:UEFA]]
[[el:ΟΥΕΦΑ]]
[[en:UEFA]]
[[eo:UEFA]]
[[es:UEFA]]
[[et:UEFA]]
[[eu:UEFA]]
[[fa:یوفا]]
[[fi:UEFA]]
[[fr:Union des associations européennes de football]]
[[fy:UEFA]]
[[ga:UEFA]]
[[gl:UEFA]]
[[he:אופ"א]]
[[hr:UEFA]]
[[hu:Európai Labdarúgó-szövetség]]
[[hy:ՈՒԵՖԱ]]
[[id:Uni Sepak Bola Eropa]]
[[is:Knattspyrnusamband Evrópu]]
[[it:Union of European Football Associations]]
[[ja:欧州サッカー連盟]]
[[jv:Uni Bal-balan Eropah]]
[[ka:უეფა]]
[[kk:УЕФА]]
[[kn:ಯುಇಎಫ್‌ಎ]]
[[ko:유럽 축구 연맹]]
[[ku:Yekîtiya Komeleyên Futbolê yê Ewropa]]
[[lb:UEFA]]
[[lt:UEFA]]
[[lv:UEFA]]
[[mhr:УЕФА]]
[[mk:УЕФА]]
[[ml:യുവെഫ]]
[[mn:УЕФА]]
[[mr:युएफा]]
[[ms:UEFA]]
[[mt:UEFA]]
[[nap:UEFA]]
[[ne:यूरोपीय फुटबल संघहरुको संघ]]
[[nl:UEFA]]
[[no:UEFA]]
[[om:UEFA]]
[[pl:UEFA]]
[[pms:UEFA]]
[[pt:União das Federações Europeias de Futebol]]
[[rm:UEFA]]
[[ro:UEFA]]
[[ru:УЕФА]]
[[scn:UEFA]]
[[sco:UEFA]]
[[sh:UEFA]]
[[simple:Union of European Football Associations]]
[[sk:Únia európskych futbalových zväzov]]
[[sl:UEFA]]
[[sq:UEFA]]
[[sr:УЕФА]]
[[sv:Uefa]]
[[szl:UEFA]]
[[th:ยูฟ่า]]
[[tr:UEFA]]
[[uk:УЄФА]]
[[vi:Liên đoàn bóng đá châu Âu]]
[[wuu:欧洲足球联合会]]
[[zh:歐洲足球協會聯盟]]
[[zh-yue:歐洲足球協會]]

Toleo la sasa la 14:29, 4 Novemba 2023

UEFA
UEFA member associations are in blue
Limeanzishwa15 Juni 1954
Membership
53 national associations
Official language
English, French
Michel Platini
Makao ya UEFA,Nyon, Switzerland

Muungano wa Mashirikisho ya Soka Barani Ulaya (kifupi: UEFA kutoka Kifaransa: Union des associations européennes de football) ni chama kinachotawala na kudhibiti kandanda barani Ulaya.

UEFA inawakilisha mashirikisho ya soka ya mataifa ya Uropa, inaendesha mashindano ya mataifa na ya vilabu barani Uropa, na inadhibiti pesa za tuzo, kanuni na haki za vyombo vya habari katika mashindano hayo. Mashirikisho kadhaa ya kitaifa ambayo kijiografia yako barani Asia au mara nyingi katika Asia huwa katika UEFA na wala sio katika Shirikisho la Soka la Asia (AFC). Mataifa haya ni Armenia, Georgia, Kazakhstan, Uturuki, Israeli, Kupro, Urusi na Azerbaijan (Israeli na AFC Kazakstan ni wanachama wa zamani wa AFC). Cyprus ilichagua kuorodheshwa kama taifa la soka ya Uropa - ilikuwa na chaguo la Ulaya, Asia au Afrika.

UEFA ndilo shirikisho la bara kubwa zaidi katika FIFA kwa sita yaliyomo. Kati ya mashirikisho yote, kwa mbali ndilo lenye nguvu zaidi katika masuala ya mali na ushawishi katika ngazi ya klabu. Karibu wachezaji wote mashuhuri wa soka ulimwenguni hucheza katika ligi za Uropa, kidogo kwa sababu ya mishahara inayopatikana kutoka vilabu tajiri zaidi duniani, hasa katika Uingereza, Uhispania, Italia na Ujerumani. Nyingi ya timu za kitaifa zenye nguvu zaidi duniani ziko katika UEFA. Katika nafasi 32 zilizoko katika Kombe la Dunia la FIFA 2010, 13 zilitengewa timu za mataifa ya UEFA, na kwa sasa 12 ya timu bora 20 kulingana Orodha ya FIFA ya Dunia ni wanachama wa UEFA.

UEFA ilianzishwa tarehe 15 Juni 1954 mjini Basel, Uswisi kufuatia majadiliano kati ya mashirika ya soka ya Ufaransa, Italia na Ubelgiji. Makao makuu yalikuwa Paris hadi 1959 wakati shirikisho hili lilihamia Bern. Henri Delaunay ndiye aliyekuwa Katibu Mkuu wa kwanza na Ebbe Schwartz rais. Ofisi ya utawala wake imekuwa katika Nyon, Uswisi, tangu mwaka 1995. Awali ilikuwa inajumuishwa na vyama 25 vya kitaifa. Hivi sasa kuna vyama 53 (angalia chini ya ukurasa huu au Orodha ya UEFA timu za kitaifa za kandanda). Timu za UEFA za kitaifa zimeshinda Kombe la Dunia la FIFA mara tisa (Italia 4, Ujerumani 3, Uingereza na Ufaransa nyara kila moja), kama timu za mataifa ya CONMEBOL, na vilabu vya UEFA vimeshinda Kombe la intercontinental mara 21 na Kombe la dunia la Klabu la FIFA mara 3, kombe moja tu chini ya vilabu vya CONMEBOL.

UEFA, kama mwakilishi wa vyama vya kitaifa, imekuwa na mifarakano kadhaa na Tume ya Ulaya. Katika miaka ya 1990 masuala ya haki za televisheni na hasa uhamisho wa kimataifa (tawala la Bosman) umebidi upitie baadhi ya mabadiliko makubwa ili kubakia sambamba na sheria ya Ulaya.

Mashindano

[hariri | hariri chanzo]

Kibara

[hariri | hariri chanzo]

Mashindano makuu ya timu za wanaume za kitaifa ni ya Mabingwa wa Soka ya Uropa ya UEFA, yaliyoanza mwaka 1958, na fainali ya kwanza ikafanyika mwaka 1960, na ikajulikana kama Kombe la Mataifa ya Ulaya hadi 1964. UEFA pia inaendesha mashindano ya kitaifa ya walio na miaka Chini ya 21, Chini ya 19 na Chini ya 17. Kwa timu za taifa za wanawake, UEFA huendesha Michuano ya Wanawake ya UEFA kwa pande mwandamizi za kitaifa na Mabingwa chini ya 19 katika kiwango cha miaka chini ya 19, tangu mwaka 2008 kuna Kombe la UEFA la Chini-17 kwa walio na chini ya miaka 17.

UEFA pia hupanga Kombe la UEFA-CAF Meridian na CAF kwa timu za vijana.

UEFA ilizindua Kombe la Kanda la UEFA, kwa timu zisizo na utaalamu, mwakani 1999.

Katika futsal kuna michuano ya UEFA Futsal na Michuano ya UEFA Futsal Chini ya 19.

Klabu

[hariri | hariri chanzo]

Kandanda ya shirikisho

[hariri | hariri chanzo]
UEFA na klabu ya nchi mwanachama ushindani kuingia haki, 2007 / 8

UEFA pia huendesha mashindano mawili makuu ya vilabu barani Ulaya (yajulikanayo kama mashindano ya vilabu ya UEFA : Ligi ya Mabingwa ya UEFA ilifanyika kwanza mwakani 1955, na ilikuwa ikijulikana kama Kombe la Vilabu Bingwa barani Uropa (au Kombe la Uropa tu) hadi 1992; na Ligi ya Uropa ya UEFA (awali Kombe la UEFA), kwa washindi wa mchujo wa kitaifa na timu za ligi bora zaidi, ilizinduliwa na Uefa mwaka 1971 kama mwandamizi wa Kombe la Inter-Cities Fairs (pia ilianza mwaka 1955 lakini haikutambuliwa na UEFA [1] Shindani la tatu, Kombe la Washindi, lilianza mwaka 1960 na lilimezwa na kombe la UEFA mwaka 1999.

Kombe la UEFA Super, ambalo huweka pamoja washindi wa Ligi ya Mabingwa dhidi ya washindi wa ligi ya UEFA Europa (awali washindi wa Kombe la Washindi), lilizinduliwa mwaka wa 1973.

Kombe la UEFA la Intertoto lilikuwa ni shindano la majira ya joto, awali liliendeshwa na shirikisho la vyama vya soka vya Uropa ya Katikati , ambalo lilizinduliwa tena na kutambuliwa kama shindano rasmi la UEFA na UEFA mwakani 1995. Kombe la mwisho la Intertoto lilifanyika mwaka 2008. UEFA pia huandaa Ligi ya Mabingwa ya Wanawake ya UEFA ya vilabu vya timu za wanawake, iliyofanyika kwanza mwaka 2001, na ikajulikana kama Kombe la Wanawake la UEFA hadi 2009. Kombe la UEFA / CONMEBOL la inta-kontineneti liliandaliwa pamoja na CONMEBOL kati ya Ligi ya Mabingwa na washindi wa Copa Libertadores.

Timu tatu[2][3](Juventus, Ajax na Bayern Munich), ndio tu zimeshinda kila shindano ya mashindano yote matatu (Kombe la Uropa/Ligi ya Mabingwa ya UEFA, Kombe la Washindi la UEFA na Kombe la UEFA/ Ligi ya Europa),[4] ufanifu ambao hauna uwezekano tena kwa timu yoyote ambayo haikushinda Kombe la Washindi (kama vile Real Madrid). Kwa sasa kuna timu tisa barani Uropa ambazo zimeshinda vikombe viwili kati ya vikombe vyote vitatu; zote zimeshinda Kombe la Washindi, nne zinahitaji kushinda katika Ligi ya Mabingwa na tano zinahitaji kushinda Ligi ya Europa ya UEFA. Juventus ndiyo timu ya pekee barani Uropa kuwahi kushinda vikombe na michuano yote rasmi ya UEFA[1] na, kama upande wa kwanza katika historia ya soka ya Ulaya kuwahi kushinda mashindano matatu makuu ya UEFA, walipokea Plaque ya UEFA kutoka kwa Umoja wa Ulaya wa Vyama vya Mpira mnamo tarehe 12 Julai 1988 [5][6]

Futsal

[hariri | hariri chanzo]

Katika futsal kuna Futsal UEFA Cup.

Marejeo

[hariri | hariri chanzo]
  1. ↑ 1.0 1.1 "Orodha rasmi ya vikombe na michuano ya vilabu vya Uropa". uefa.com. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2010-01-31. Iliwekwa mnamo 21 Agosti 2006.
  2. ↑ (Kihispania) "Un dilema histórico". El Mundo Deportivo's Historical Archive. Iliwekwa mnamo 23 Septemba 2003.
  3. ↑ (Kihispania) "El Barça, gran atracción del sorteo". El Mundo Deportivo's Historical Archive. Iliwekwa mnamo 16 Julai 1992. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  4. ↑ "Mtu mwenye mguzo wa dhahabu". uefa.com. Iliwekwa mnamo 27 Agosti 2004.
  5. ↑ "Sorteo de las competiciones europeas de fútbol: el Fram de Reykjavic, primer adversario del F.C. Barcelona en la Recopa" (PDF), La Vanguardia, 1988-07-13, p. 53. Retrieved on 2009-11-15. (Spanish) 
  6. ↑ (Kiitalia) "Yote huanza na ushairi 'kidogo'". Gazzetta dello Sport's Historical Archive. Iliwekwa mnamo 24 Mei 1997. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)

Viungo vya nje

[hariri | hariri chanzo]
Wikimedia Commons ina media kuhusu:
Rudishwa kutoka "https://sw.wikipedia.org/w/index.php?title=UEFA&oldid=1306483"