Denari maqedonas
Denari maqedonas | |
---|---|
Demografia |
Denari maqedonas (maqedonisht: денар; paucal: denari / денари; sign: den, code: MKD) është monedha e Maqedonisë së Veriut.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Denari i parë nga Maqedonia e Veriut u krijua më 26 prill 1992. Ai zëvendësoi versionin e vitit 1990 të dinarit jugosllav në par. Në maj 1993, monedha u reformua. U prezantua një denar i ri, me një denar të ri të barabartë me 100 denarë të vjetër.
Etimologjia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Emri denar vjen nga emri i njësisë monetare antike romake, denarius. Simboli i monedhës është ден, tre shkronjat e para të emrit të tij.
Denari i parë (1992-1993)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Denari i parë ishte një valutë e përkohshme e prezantuar në prill 1992 për të vendosur pavarësinë monetare të Republikës së Maqedonisë. Ai zëvendësoi dinarin jugosllav në par.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Republika e Maqedonisë shpalli pavarësinë nga Jugosllavia më 8 shtator 1991. Në kohën kur vendi po përdorte dinarin jugosllav. Përgatitjet sekrete filluan për të prezantuar monedhën e saj. Në prill 1992 vendi ishte i gatshëm të fitonte pavarësinë monetare nga Jugosllavia. Me 26 prill u krijua Banka Kombëtare dhe denari u deklarua si monedha e këtij shteti. Kartëmonedhat ("kuponat e vlerës") hynë në qarkullim të nesërmen dhe më 30 prill dinari jugosllav pushoi së qeni tender ligjor.[1] Denari i parë u zëvendësua me një normë 100 me 1 nga një denar i ri, i përhershëm, i përbërë nga shënime dhe monedha në maj 1993.
Monedhat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Asnjë monedhë nuk u lëshua për denarin e parë.
Kartëmonedha
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kartëmonedhat e përkohshme ("kuponat e vlerës") u prezantuan më 27 prill 1992, megjithëse përgatitjet për prodhimin e tyre filluan shumë më herët. Ata mbetën në qarkullim derisa u zëvendësuan me shënime të përhershme të denarit të dytë gjatë vitit 1993.
Dizajni
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kartëmonedhat e denarit të parë | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Imazhi | Vlera | Dimensionet | Stampa | Përshkrimi | Data e | |||||
Para | Prapa | Para | Prapa | printimit | hyrjes në përdorim | tërheqjes | lapse | |||
10 denari | 143mm × ? mm | Design | Women gathering tobacco | Monument Makedonium in Kruševo | 1992 | 27 April 1992 | 10 May 1993[2] | ? | ||
25 denari | 143mm × ? mm | |||||||||
50 denari* | 143mm × ? mm | 31 August 1993 | ||||||||
100 denari | 143mm × ? mm | |||||||||
500 denari | 143mm × ? mm | |||||||||
1000 denari | 143mm × ? mm | 30 November 1993 | ||||||||
5000 denari | 143mm × ? mm | Monument Makedonium in Kruševo | Girl in front of a computer | |||||||
10,000 denari | 143mm × ? mm | Panorama of the church St. Sofia, Ohrid | Men dancing and the monument Makedonium in Kruševo | |||||||
These images are to scale at 0.7 pixel per millimetre. For table standards, see the banknote specification table.
|
Kurset e këmbimit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Denari u prezantua me një kurs të këmbimit fiks kundrejt Markut gjerman prej 360 denarë në markë.
Denari i dytë (1993–aktual)
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Monedhat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Në maj 1993, monedhat për denarin e dytë u futën në emërtime 50 denarë, 1, 2, dhe 5 denarë. Dizajni fillestar u krye nga Dimche Boshkoski dhe Snezhana Atanasova. 10 dhe 50 monedha denarë u prezantuan në nëntor 2008. Monedha 50 deni u tërhoq më 2013; për shkak të mintazhës së saj të ulët (u godit vetëm në 1993) ajo praktikisht nuk u pa kurrë në qarkullim.[3]
Që nga viti 1996 është lëshuar një numër i madh monedhash përkujtimore për koleksionistët. Një listë mund të gjendet në uebfaqen e Bankës Kombëtare të Maqedonisë së Veriut.[4]
Monedhat denar (1993–aktual)[5] | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Imazhi | Vlera | Parametrat teknikë | Përshkrimi | Data e | |||||||||||
Diametri | Masa | Përbërja | Edge | Para | Prapa | përzgjedhjes | hyrjes në përdorim | tërheqjes | lapse | ||||||
[1] | 50 deni | 21.5 mm | 4.1g | CuZn15 | Plain | Value, Stylized horizont with a 16-ray sun |
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА, circular; year in the lower central field. Flying seagull | 1993 | 10 May 1993 |
Indefinitely* | |||||
[2] | 1 denar | 23.80 mm | 5.1 g | CuNi3Zn17 | РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА, circular; year in the lower central field. Šarplaninec shepherd dog | 1993 1997 2001 2006 2008 2014 2016 |
Current | ||||||||
2 denari | 25.50 mm | 6.2 g | РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА, circular; year in the lower central field. Ohrid trout (Salmo letnica). | 1993 1997 2001 2006 2008 2018 | |||||||||||
5 denari | 27.5 mm | 7.2 g | РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА, circular; year in the lower central field. Balkan lynx (Lynx lynx balcanicus). | 1993 1997 2001 2006 2008 | |||||||||||
10 denari | 24.5 mm | 6.6 g | Cu70Ni12Zn18 | Plain | Value, Stylized horizont with a 16-ray sun |
Peacock, floor mosaic from Stobi from the 6th century AD, detail presented on the banknote of 10 Denari | 2008 2017 | 15 November 2008 | Current | ||||||
50 denari | 26.5 mm | 7.7 g | Cu62Ni18Zn20 | Archangel Gabriel, fresco from the Church of St. George, Kurbinovo - 12th century, detail presented on the banknote of 50 Denari | 2008 | ||||||||||
These images are to scale at 2.5 pixels per millimetre. For table standards, see the coin specification table.
|
Kartëmonedhat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]1993 series (Issued October 1993) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
10 denari | blue | The monument Makedonium in Kruševo | Panorama of Kruševo | ||||
20 denari | brown-dark red | Daut-Pasha Bath in Skopje | Clock tower in Skopje | ||||
50 denari | red | The Monastery of St. Pantelejmon in Skopje | The old National Bank of Macedonia building in Skopje | ||||
100 denari | brown | The church of St. Sofia in Ohrid | National Museum building in Ohrid | ||||
500 denari | brown-dark green | Monastery of St. Jovan Caneo in Ohrid | Samuil's Fortress in Ohrid | ||||
1996 series | |||||||
Obverse | Reverse | Value | Colour | Obverse | Reverse | ||
10 denari | lilac | The Egyptian goddess Isis (Izida, 2nd century BC), Ohrid; gold earring (4th century BC), v. Beranci, Bitola. | Mosaic in Stobi (4th-5th century). | ||||
50 denari | blue | Fresco in the church St. Pantelejmon, Nerezi; Follis coin. | Arhangel Gavril in the church St. Ǵorǵi, Kurbinovo. | ||||
100 denari | lilac-brown | Skopje from engraving by Jacobus Harevin | View of Skopje from an Albanian house | ||||
500 denari | red-brown | Gold mask, v. Trebeništa, Ohrid (6th century BC) | Flower of poppy | ||||
1000 denari | brown | Madonna Episkepis, icon from the church of St. Vrači, Ohrid, 14th century | Gregory's gallery (14th century), church of St. Sofia, Ohrid | ||||
5000 denari | red-brown-green | Bronze figure of Maenad (6th century BC), Tetovo. | Dog and tree, mosaic, Heraclea Lyncestis (5th-6th century AD), Bitola. | ||||
Upgrade of the 1996 series | |||||||
Obverse | Reverse | Value | Colour | Obverse | Reverse | ||
500 denari | red-brown | Gold mask, v. Trebeništa, Ohrid (6th century BC) | Flower of poppy. | ||||
1000 denari | brown | Madonna Episkepis, icon from the church St. Vrači, Ohrid, 14th century | Gregory's gallery (14th century), church St. Sofia, Ohrid | ||||
2014 series (Issued December 2016) | |||||||
200 denari | Early medieval bronze fibula (found near Prilep); Relief of the Old Testament Psalm 41 (terracotta icon from Vinica) | Artistic elements on the façade of Colorful Mosque (Šarena Džamija, Alaca Cami), Tetovo; Marble tiles with floral designs of Isaak Beg Mosque (Isak Džamija), Bitola | |||||
2000 denari | Bronze artifact in the form of cup poppy (discovered in Suva Reka, Gevgelija); Macedonian bridal dress from Prilep | Decoration on the inside of a gilded bowl (16th century), "Source of Life", peacocks | |||||
2018 "Polymer Series" (Issued March 2018) | |||||||
10 denari | lilac | The Egyptian goddess Isis (Izida, 2nd century BC), Ohrid; gold earring (4th century BC), v. Beranci, Bitola. Mosaic in Stobi (4th-5th century). | Mosaic in Stobi (4th-5th century). | ||||
50 denari | blue | Fresco in the church St. Pantelejmon, Nerezi; Follis coin. | Arhangel Gavril in the church St. Ǵorǵi, Kurbinovo. |
Kurset e këmbimit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Kurset e sotme të këmbimit MKD | |
---|---|
Nga Google Finance: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
Nga Yahoo! Finance: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
Nga XE.com: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
Nga OANDA.com: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
Nga fxtop.com: | AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY USD |
Shiko edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ "National Bank of the Republic of Macedonia. Annual Report 1992" (PDF). www.nbrm.mk (në anglisht).
- ^ "National Bank of the Republic of Macedonia. Annual Report 1993" (PDf). www.nbrm.mk (në anglisht).
- ^ "National Bank of the Republic of Macedonia, Annual Report 2011" (PDf). www.nbrm.mk (në anglisht).
- ^ "Македонски - Пригодни ковани пари". www.nbrm.mk (në maqedonisht).
- ^ "Македонски - Ковани пари во оптек". www.nbrm.mk (në maqedonisht).
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Uebfaqja e Ministrisë së Financave Arkivuar 30 nëntor 2012 tek Wayback Machine
- "Banknotes of Macedonia" (në anglisht dhe gjermanisht). Marrë më 2017-03-24.