Jump to content

Pika e tymit: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Krijuar nga përkthimi i faqes "Smoke point"
 
 
Rreshti 3: Rreshti 3:


== Temperatura ==
== Temperatura ==
Pika e tymit të një vaji lidhet me nivelin e tij të rafinimit. <ref>{{Cite book |last=Boickish |first=Michael |title=Fats and oils handbook |date=1998 |publisher=AOCS Press |isbn=978-0-935315-82-0 |location=Champaign, IL |pages=95–96}}</ref> <ref>{{Cite journal |last=Morgan |first=D.A. |date=1942 |title=Smoke, fire, and flash points of cottonseed, peanut, and other vegetable oils |journal=Oil & Soap |volume=19 |issue=11 |pages=193–198 |doi=10.1007/BF02545481}}</ref> Shumë vajra gatimi kanë pika tymi mbi temperaturat standarde të gatimit në shtëpi: <ref name="Gray2015b">{{Cite journal |last=Gray |first=S |date=June 2015 |title=Cooking with extra virgin olive oil |url=http://acnem.org/members/journals/ACNEM_Journal_June_2015.pdf |url-status=dead |journal=ACNEM Journal |volume=34 |issue=2 |pages=8–12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201112010513/http://www.acnem.org/members/journals/ACNEM_Journal_June_2015.pdf |archive-date=2020-11-12 |access-date=2016-12-18}}</ref>
Pika e tymit të një vaji lidhet me nivelin e tij të rafinimit. <ref>{{Cite book |last=Boickish |first=Michael |title=Fats and oils handbook |date=1998 |publisher=AOCS Press |isbn=978-0-935315-82-0 |location=Champaign, IL |pages=95–96}}</ref> <ref>{{Cite journal |last=Morgan |first=D.A. |date=1942 |title=Smoke, fire, and flash points of cottonseed, peanut, and other vegetable oils |journal=Oil & Soap |volume=19 |issue=11 |pages=193–198 |doi=10.1007/BF02545481}}</ref> Shumë vajra gatimi kanë pika tymi mbi temperaturat standarde të gatimit në shtëpi: <ref name="Gray2015b">{{Cite journal |last=Gray |first=S |date=qershor 2015 |title=Cooking with extra virgin olive oil |url=http://acnem.org/members/journals/ACNEM_Journal_June_2015.pdf |url-status=dead |journal=ACNEM Journal |volume=34 |issue=2 |pages=8–12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201112010513/http://www.acnem.org/members/journals/ACNEM_Journal_June_2015.pdf |archive-date=2020-11-12 |access-date=2016-12-18}}</ref>


* Tigani (i skuqur) në zjarr të nxehtë: {{Convert|120|C}}
* Tigani (i skuqur) në zjarr të nxehtë: {{Convert|120|C}}

Versioni aktual i datës 18 gusht 2024 23:00

Pika e tymit, e referuar edhe si pika e djegies, është temperatura në të cilën një vaj ose yndyrë fillon të prodhojë një tym të vazhdueshëm kaltërosh që bëhet i dukshëm, në varësi të kushteve specifike dhe të përcaktuara. [1] Vlerat e pikës së tymit mund të ndryshojnë shumë, në varësi të faktorëve të tillë si vëllimi i vajit të përdorur, madhësia e enës, prania e rrymave të ajrit, lloji dhe burimi i dritës, si dhe cilësia e vajit dhe përmbajtja e aciditetit, përndryshe i njohur si përmbajtje e acidit yndyror të lirë (FFA). [2] Sa më shumë FFA të përmbajë një vaj, aq më shpejt do të shpërbëhet dhe do të fillojë tymnaja. [2] [3] Sa më e ulët të jetë vlera e FFA, aq më e lartë është pika e tymit. [4] Sidoqoftë, përmbajtja e FFA zakonisht përfaqëson më pak se 1% të vajit total dhe si pasojë e bën pikën e tymit një tregues të dobët të aftësisë së një yndyre ose vaji për t'i bërë ballë nxehtësisë. [4] [5] [6]

Pika e tymit të një vaji lidhet me nivelin e tij të rafinimit. [7] [8] Shumë vajra gatimi kanë pika tymi mbi temperaturat standarde të gatimit në shtëpi: [9]

  • Tigani (i skuqur) në zjarr të nxehtë: 120 °C (248 °F)
  • Skuqje e thellë: 160–180 °C (320–356 °F)
  • Pjekja në furrë: Mesatarisht 180 °C (356 °F)

Tabela e mëposhtme paraqet pikat e tymit të yndyrave dhe vajrave të ndryshme.

Yndyra/Vaji Tipi Temperatura
Bajame 221 °C
Avokadoje I rafinuar 271 °C
Avokadoje I parafinuar 250 °C
Yndyrë viçi 250 °C
Gjalpë 150 °C
Gjalpë I kthjelluar 250 °C
Kastori I rafinuar 200 °C
Arrë kokosi I rafinuar, thate 204 °C
Arrë kokosi I parafinuar, thatë, presuar, virgjër 177 °C
Misër 230–238 °C
Misër I parafinuar 178 °C
Farë pambuku I rafinuar, zbardhuar, aromatizuar 220–230 °C
Fara lini I parafinuar 107 °C
Fara rrushi 216 °C
Lardon 190 °C
Mustard 250 °C
Ulliri I rafinuar 199–243 °C
Ulliri I virgjër 210 °C
Ulliri Ekstra i virgjër, aciditet i ulët, cilësi e lartë 207 °C
Ulliri Ekstra i virgjër 190 °C
Palm I fraksionuar 235 °C
Kikirik I rafinuar 232 °C
Kikirik 227–229 °C
Kikirik I parafinuar 160 °C
Pekan 243 °C
Kanola 220–230 °C
Kanola I presuar 190–232 °C
Kanola I rafinuar 204 °C
Kanola I parafinuar 107 °C
Orizi I rafinuar 232 °C
Shafrani I parafinuar 107 °C
Shafrani Gjysëm i rafinuar 160 °C
Shafrani I rafinuar 266 °C
Susami I parafinuar 177 °C
Susami Gjysëm i rafinuar 232 °C
Soje 234 °C
Luledielli I asnjëanësuar, çdyllosur, zbardhuar & aromatizuar 252–254 °C
Luledielli Gjysëm i rafinuar 232 °C
Luledielli 227 °C
Luledielli I parafinuar, presuar ftohtë, shqeto 107 °C
Luledielli , oleik i lartë I rafinuar 232 °C
Luledielli , oleik i lartë I parafinuar 160 °C
Miksim perimesh I rafinuar 220 °C
  1. ^ American Oil Chemists' Society (2011). "AOCS Official Method Cc 9a-48, Smoke, Flash and Fire Points Cleveland Open Cup Method". Official methods and recommended practices of the AOCS - (bot. 6th). Champaign, Ill. : American Oil Chemists' Society. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ a b Thomas, Alfred (2002). Fats and Fatty Oils. Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wenheim: Wiley-VCH. ISBN 978-3-527-30673-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Bastida, SS; etj. (2001). "Thermal oxidation of olive oil, sunflower oil and a mix of both oils during forty continuous domestic fryings of different foods". Food Science and Technology International. 7: 15–21. doi:10.1106/1898-plw3-6y6h-8k22. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ a b Gennaro, L.; etj. (1998). "Effect of biophenols on olive oil stability evaluated by thermogravimetric analysis". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 46 (11): 4465–4469. doi:10.1021/jf980562q. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Gomez-Alonso, S.; etj. (2003). "Changes in phenolic composition and antioxidant activity of virgin olive oil during frying". J Agric Food Chem. 51 (3): 667–72. doi:10.1021/jf025932w. PMID 12537439. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Chen, W.; etj. (2013). "Total polar compounds and acid values of repeatedly used frying oils measured by standard and rapid methods" (PDF). J Food Drug Anal. 21 (1): 85. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Boickish, Michael (1998). Fats and oils handbook. Champaign, IL: AOCS Press. fq. 95–96. ISBN 978-0-935315-82-0. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Morgan, D.A. (1942). "Smoke, fire, and flash points of cottonseed, peanut, and other vegetable oils". Oil & Soap. 19 (11): 193–198. doi:10.1007/BF02545481. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Gray, S (qershor 2015). "Cooking with extra virgin olive oil" (PDF). ACNEM Journal. 34 (2): 8–12. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2020-11-12. Marrë më 2016-12-18. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)