Jump to content

Pasioni: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
 
(28 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 16 përdorues)
Rreshti 1: Rreshti 1:
'''Pasioni''' (greq ''παθος'', lat. ''passio'', - vuajtje, vetmohim, durim) është një ndjenjë apo emocion shumë i theksuar ndaj ndonjë personi apo diçkaje. Pasioni ndryshon nga afekti sepse ai nuk është emocion që vepron në një moment të caktuar por është një veprimtari të cilin personi e ushtron me tërë qenien e vet me gjithë shpirt.<ref name="Filozofijski rečnik">Strast, Filozofijski rečnik, Matica Hrvatska, Zagreb 1984.</ref>
'''Pasioni''' (greq ''παθος'', lat. ''passio'', - vuajtje, vetmohim, durim) është një ndjenjë apo emocion shumë i theksuar ndaj ndonjë personi apo diçkaje. Pasioni ndryshon nga afekti sepse ai nuk është emocion që vepron në një moment të caktuar por është një veprimtari të cilin personi e ushtron me tërë qenien e vet me gjithë shpirt. Me pasionin shpesh lidhen tema seksuale por pasioni mund të jetë profesional jetësor etj. Vlerësimi i një pasioni bëhet sipas asaj se pasioni është i orientuar kah vlerat e larta apo të ulta, gjegjësisht sipas asaj se çfarë veprash prodhon. Referimet janë marrë nga ,,Fjalori filozofik ("Filozofijski rečnik") Matica Hrvatske 1984. Në filozofi ose në religjione të ndryshme kontrollimi i pasionit konsiderohet si virtyt.

Me pasionin shpesh lidhen tema seksuale por pasioni mund të jetë profesional jetësor etj. Vlerësimi i një pasioni bëhet sipas asaj se pasioni është i orientuar kah vlerat e larta apo të ulta, gjegjësisht sipas asaj se çfarë veprash proodhon.<ref name="Filozofijski rečnik"/> Në filozofi ose në religjione të ndryshme kontrollimi i pasionit konsiderohet si virtyt.


== Pikëpamja filozofike ==
== Pikëpamja filozofike ==


[[Stoicizmi]] si ideal e konsideronte apatinë d.m.th eliminimin e pasionit për arsye të dëmeve që shkakton. Filozofia e renesansës e theksonte rolin pozitiv të afekteve. [[Spinoza]] mendonte se një pasion mund të zëvendësohet vetë me një pasion më të fortë.
[[Stoicizmi]] si ideal e konsideronte apatinë d.m.th eliminimin e pasionit për arsye të dëmeve që shkakton. Filozofia e renesansës e theksonte rolin pozitiv të afekteve. [[Spinoza]] mendonte se një pasion mund të zëvendësohet vetë me një pasion më të fortë. Filozofi gjerman [[Кanti]] thotë se: ''Afekti është si uji që e çan pendën ndërsa pasioni është një lum i madh i cili futet thellë e më thellë në shtratin e tij''. Ndërsa [[Hegeli]] thotë: ''Pa pasion nuk është krijuar asnjë vepër e madhe dhe as që mund të krijohet
''

[[Кanti]] Afekti është si uji që e çan pendën ndërsa pasioni është një lum i madh i cili futet thellë e më thellë në shtratin e tij

[[Hegeli]]Pa pasion nuk është krijuar asnjë gjë e madhe dhe as që mund të krijohet

== Pasioni fetar ==

'''Страст''' (грч. ''παθος'', лат. ''passio'', - страст, страдање, трпња) је веома јако [[осећање]] према некоме или нечему. Страст се разликује од [[афект]]а тиме што она не наступа као тренутно стање, него представља трајно усмерење читаве човекове душе.<ref name="Filozofijski rečnik">Strast, Filozofijski rečnik, Matica Hrvatska, Zagreb 1984.</ref>

За страст се често везује [[секс]]уална тематика, али она може бити и професионална, животна, итд. Вредновање неке страсти се врши према томе да ли је она усмерена на ниже или на више вредности, односно каква дела изазива.<ref name="Filozofijski rečnik"/> У многим филозофијама и религијама се побеђивање страсти сматра највећом [[врлина|врлином]].

== Филозофско виђење ==

[[Стоици]] су као идеал заговарали [[апатију|апатију]] или укидање страсти због њихове шкодљивости. Филозофија [[ренесанса|ренесансе]] је открила позитивну улогу афеката. [[Спиноза]] приговора оним филозофима који »страсти замишљају као пороке» и разликује страсти према томе да ли повећавају (радост) или смањују (жалост) моћ нашега деловања. Спиноза сматра да се нека страст може ограничити и уклонити само супротном и јачом страшћу. [[Кант]] разликује страсти и афекте, означујући »афект као воду која пробија насип а страст као велику реку која се у свом кориту све дубље пробија».

{{цитат3|Без страсти није ништа велико створено нити се без ње може створити.|[[Хегел]]}}

[[Ернст Блох]] међу "афектима ишчекивања" разликује негативне афекте ([[страх]], [[тескоба]]), који су успркос отпору »потпуно трпни«, и позитивне афекте као што је [[нада]]. За Блоха нада садржи »битно праву будућност« или битак који још није испуњен.

{{цитат3|Нада, тај анти-афект ишчекивања против страха и тескобе, је најљудскије од свих унутарњих узбуђења и доступна је само људима; она се уједно односи спрам најдаљег и најсветлијег [[хоризонт]]а. Она је у унутрашњости прохтева који субјект не само има, него се из њега, као неиспуњен, суштински састоји.<ref name="Filozofijski rečnik"/>|[[Ернст Блох]]}}

== Хришћанско виђење ==
{{сређивање|Прилагодити енциклопедијски стил}}
Страсти су у '''теолошком смислу''', посебне слабости и лична својства људске природе која, кад се не држе у границама природе, могу унети грешно стање и могу довести до пропадљивости и [[смрт|смрти]]. Страсти најбоље откривају страствену црту и двој ност људске природе, односно показују да су природне способности, због изопачења слободне воље, постале извор [[грех|греха]] који отвара врата трулежности или пропадљивости. У људској природи постоје, наиме, не само природни афекти, него и наклоност према греху везана за те афекте. Ми познајемо афекте као "слабости", као неразумне тежње и грешна узбуђења. Бестрашће или чистота, отуд, јесу резултат човечне воље да држи афекте у границама "разума" природе, да слушањем Христа излечи страсне и неразумне нагоне воље. [[Исус Христос]] је примио афекте, претрпео је драговољно људска страдања (φθορα), али Он их је ослободио њиховог грешног карактера Својим безгрешним рођењем, Својим непорочним животом и Својим [[васкрсење|васкрсењем]]. Што се тиче природних афеката, Он је истоветан са нама, те отуда и Његова способност да страда ради нас. Међутим, Он је природним афектима одузео њихову грешну наклоност и тако у нашу природу унео непропадљивост да се "ово распадљиво обуче у нераспадљивост, и ово смртно обуче у бесмртност" (1. Кор. 15, 53). Он је апсолутно слободан од греха благодарећи непромењивој сталности Његове слободне воље; страствену црту наше природе исправио је неизмењивошћу Своје слободне воље ([[Максим Исповедник]], Одговори Таласију 42).

== Напомене ==
{{Напомене}}
==Види још==
*[[Бестрашће]]

{{Емоције}}

[[Категорија:Филозофска терминологија]]
[[Категорија:Теологија]]
[[Категорија:Емоције]]


[[bg:Страст]]
[[da:Lidenskab]]
[[de:Leidenschaft]]
[[en:Passion (emotion)]]
[[eo:Pasio]]
[[fi:Passio (filosofia)]]
[[fr:Passion (philosophie)]]
[[it:Passione (sentimento)]]
[[ka:ვნება (ემოცია)]]
[[lt:Aistra]]
[[pl:Namiętność]]
[[pt:Paixão (sentimento)]]
[[ru:Страсть (эмоция)]]
[[sk:Vášeň]]
[[uk:Пристрасть]]




== Shikoni edhe ==
* [http://www.thefreedictionary.com/passion] The Free Dictionary.


[[Kategoria:Filozofi]]
[[bg:Страст]]
[[da:Lidenskab]]
[[Kategoria:Psikologji]]
[[Kategoria:Emocione]]
[[de:Leidenschaft]]
[[en:Passion (emotion)]]
[[eo:Pasio]]
[[fi:Passio (filosofia)]]
[[fr:Passion (philosophie)]]
[[it:Passione (sentimento)]]
[[ka:ვნება (ემოცია)]]
[[lt:Aistra]]
[[pl:Namiętność]]
[[pt:Paixão (sentimento)]]
[[ru:Страсть (эмоция)]]
[[sk:Vášeň]]
[[uk:Пристрасть]]

Versioni aktual i datës 20 dhjetor 2023 10:10

Pasioni (greq παθος, lat. passio, - vuajtje, vetmohim, durim) është një ndjenjë apo emocion shumë i theksuar ndaj ndonjë personi apo diçkaje. Pasioni ndryshon nga afekti sepse ai nuk është emocion që vepron në një moment të caktuar por është një veprimtari të cilin personi e ushtron me tërë qenien e vet me gjithë shpirt. Me pasionin shpesh lidhen tema seksuale por pasioni mund të jetë profesional jetësor etj. Vlerësimi i një pasioni bëhet sipas asaj se pasioni është i orientuar kah vlerat e larta apo të ulta, gjegjësisht sipas asaj se çfarë veprash prodhon. Referimet janë marrë nga ,,Fjalori filozofik ("Filozofijski rečnik") Matica Hrvatske 1984. Në filozofi ose në religjione të ndryshme kontrollimi i pasionit konsiderohet si virtyt.

Pikëpamja filozofike

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Stoicizmi si ideal e konsideronte apatinë d.m.th eliminimin e pasionit për arsye të dëmeve që shkakton. Filozofia e renesansës e theksonte rolin pozitiv të afekteve. Spinoza mendonte se një pasion mund të zëvendësohet vetë me një pasion më të fortë. Filozofi gjerman Кanti thotë se: Afekti është si uji që e çan pendën ndërsa pasioni është një lum i madh i cili futet thellë e më thellë në shtratin e tij. Ndërsa Hegeli thotë: Pa pasion nuk është krijuar asnjë vepër e madhe dhe as që mund të krijohet


  • [1] The Free Dictionary.