Studentske demonstracije u Jugoslaviji 1968.
Studentske demonstracije u Jugoslaviji 1968. godine je bio niz javnih demonstracija, štrajkova i drugih protestnih akcija do kojih je došlo na univerzitetima u tadašnjoj Jugoslaviji, a pri čemu se posebno ističu demonstracije studenata Beogradskog univerziteta u junu 1968. godine. Predstavljale su deo talasa globalnih studentskih protesta inspirisanih sličnim događajima u Parizu, ali su im uzroci velikim delom bili vezani uz specifične prilike u tadašnjoj Jugoslaviji, pre svega negativne posledice tadašnje privredne reforme koja je dovela do masovne nezaposlenosti i ubrzanog rasta socijalnih razlika u nominalno socijalističkom društvu. Na Beogradskom i drugim univerzitetima su, kao i drugde u svetu, tada postale izuzetno popularne ideje radikalne levice vezanih uz ličnosti kao što su Če Gevara i kineski komunistički vođa Mao Ce Tung, a nezadovoljstvo se počelo kanalizirati prema istaknutim predstavnicima vladajuće Partije i uz nju vezane povlaštene nomenklature koju se počelo nazivati "crvenom buržoazijom".
Neposredni povod za izbijanje demonstracija bila je masovna tuča do koje je 2. juna uvečer došlo u Novom Beogradu između studenata i "brigadira" (pripadnika omladinskih radnih brigada), a prilikom čega je intervenisala tadašnja milicija i primenila silu prema studentima. Sledeći dan su se studenti masovno okupili i krenuli prema Beogradu; ispod podvožnjaka kraj današnjeg Bulevara umetnosti ih je sačekao kordon milicije sa naređenjem da im se ni po koju cenu ne dozvoli ulazak u grad. Iako su komunistički političari Veljko Vlahović i Miloš Minić pokušavali posredovati i pronaći mirno rešenje spora, na kraju je došlo do sukoba u kome su studenti uništili vatrogasno vozilo a milicija, prema nekim svedočanstvima, upotrebila vatreno oružje izazvavaši smrt najmanje četvoro lica. Studenti su se na kraju razbežali, ali je isti dan popodne u zgradi Rektorata donesena odluka o početku studentskog štrajka.
Štrajk je trajao sedam dana prilikom koga su studentske vođe formulisali zahteve koji su se odnosili na puštanje svih uhapšenih u dotadašnjim događanjima, smenu načelnika beogradske milicije Nikole Bugarčića, slobodu štampe i uvođenje minimalnog ličnog dohotka za sve radnike. Studenti su počeli organizovati život na fakultetu, izdajući svakodnevno sopstveni list Student i preimenovavši Beogradski univerzitet u "Crveni univerzitet Karl Marks", dok je kompozitor Vuk Stambolović komponovao revolucionarnu himnu Leva, leva, leva. Na Filozofskom fakultetu su se počeli organizovati "konventi" po uzoru na Nacionalni konvent iz doba Francuske revolucije, a studentima su podršku dolazili izražavati brojne ugledne ličnosti kao što su književnica Desanka Maksimović i glumac Stevo Žigon.
U međuvremenu su vlasti reagovale tako što su počele provoditi milicijsku blokadu objekata Univerziteta, potom počeli isključivati telefonske linije, a u nekim slučajevima i veze. Mediji su također studente stavili u informativnu blokadu, te se o demonstracijama i štrajku nije javno govorilo. Istovremeno su se počele javljati glasine o tome da će se štrajk razbiti silom, odnosno oružanom intervencijom milicije, pa čak i JNA na fakultetima.
Na kraju je 10. juna Tito održao govor na televiziji u kojima je izrazio uslovnu podršku studentima i prihvatanje njihovih zahteva, odnosno priznao "određene nepravilnosti" koje moraju biti uklonjene. To je za studente bilo dovoljno da proglase pobedu i prekinu štrajk. Uprkos tome, neki od organizatora i učesnika su kasnije bili suđeni za "kontrarevolucionarne" aktivnosti, podvrgnuti oduzimanju pasoša i drugim oblicima represije.
Dugoročne posledice beogradskih demonstracija su se prvenstveno odnosile na odbacivanje privredne reforme i preoorijentaciju jugoslovenskog ekonomskog sistema prema dogmatskim oblicima samoupravnog socijalizma i kupovini socijalnog mira preko inostranog zaduživanja, a što će značajno doprineti ekonomskoj krizi 1980-ih i konačnom raspadu države.