Mira Stupica
| Mira Stupica | |||
|---|---|---|---|
 Mira Stupica u sredini | |||
| Biografske informacije | |||
| Rođenje | Miroslava Todorović 17. 8. 1923. Gnjilane, Kosovo, Kraljevina SHS | ||
| Smrt | 19. 8. 2016. (dob: 93) | ||
| Supružnik | Milivoje Popović – Mavid (1943-?) Bojan Stupica (1948–1970) Cvijetin Mijatović (1973-1993) | ||
| Rodbina | Bora Todorović (brat) Srđan Todorović (nećak) | ||
| |||
Mira Stupica (Gnjilane, 17. avgust 1923 — 19. avgust 2016., Beograd) bila je jedna je od najcenjenijih srpskih i jugoslavenskih pozorišnih, filmskih i televizijskih glumica.
Debitovala je 1941. godine u pozorištu. Godine 1955. zajedno s Bojanom Stupicom odlazi u Zagreb, gde glumi u Hrvatskom narodnom kazalištu do 1957.[1], nakon čega se vraća u Beograd. Rad na filmu započela je 1951. godine, od kada je ostvarila oko 50 filmskih i televizijskih uloga.
Mira Stupica starija je sestra slavnog glumca Bore Todorovića i teta Srđana Todorovića i Dane Todorović.
Rođena je u Gnjilanu kao Miroslava Todorović u siromašnoj porodici[2]. Po odluci porodice upisala je Trgovačku akademiju u Beogradu, koja je nije interesovala, tako da je uskoro počela da beži iz škole i odlazi u pozorište[2].
Godine 1941. prvi put nastupa u pozorištu. Udala se za glumca Milivoja Popovića Mavida 1943. godine i kasnije je s njim dobila ćerku. Njen znatno plodniji period nastupa posle venčanja s Bojanom Stupicom, s kojim je radila u Jugoslovenskom dramskom pozorištu, kao i u drugim pozorištima u SFRJ. Od 1955. do 1957. godine članica je ansambla Hrvatskog narodnog kazališta, gde je premijerno igrala sestru Magdalenu/Gloriju u Gloriji Ranka Marinkovića. Igrala je i Ivanu (Jovanku) u Shawovoj Saint Joan i Grušu Vahandzu u Brechtovoj Der kaukasische Kreidekreis (Kavkaski krug kredom). Po povratku u Beograd nastavila je da glumi u Jugoslovenskom dramskom pozorištu, kao i u Beogradskom dramskom pozorištu.
Svoju prvu filmsku ulogu imala je u ekranizaciji Bakonja fra Brne u režiji Fedora Hanžekovića, 1951. godine. Od tada je dala pedesetak televizijskih i filmskih uloga, uvek ostajući verna pozorištu.
Posle smrti Bojana Stupice, koga i dalje veoma često pominje kao najznačajniju osobu i svom životu, udala se za političara Cvijetina Mijatovića, 1973.[3] Cvijetin Mijatović je kasnije postao predsednik predsedništva SFRJ. Mira je šaljivo prokomentarisala svom bratu, Bori Todoroviću, koji je kao mali želeo da se Mira uda za kralja: "U socijalizmu, nažalost, nema kralja, ali ja sam se udala za predsednika države. Razumi, uradila sam najviše što sam mogla, u datim okolnostima!"[2]
Tokom proslave 60 godina njenog profesionalnog rada, 2001. godine, kolege i koleginice su je prozvali "najvećom srpskom glumicom prošlog veka. Mira Stupica je odgovorila da titula ne pripada njoj, već da je najveća pozorišna srpska glumica "nepravedno zaboravljena" Žanka Stokić i predložila je osnivanje nagrade "Velika Žanka"[4]. Nagrada je počela da se dodeljuje 2003. godine, a Mira Stupica je doživotna predsednica žirija koji dodeljuje nagradu najistaknutijim glumicama srpskog pozorišta.
- Bakonja fra Brne (1951) – Maša
- Bila sam jača (1953) – Zora
- Jara Gospoda (1953) – Ančka
- Stojan Mutikaša (1954)
- Hanka (1955) – Ajkuna
- U mreži (1956) – Marija
- Mali čovek (1957) – Nada
- Dundo Maroje (1959, TV) – Petrunjela
- Dan četrnaesti (1960) – Kristina
- Siromašni mali ljudi (1961, TV)
- Narodni poslanik (1964) – Pavka, Jevremova žena
- Herrenpartie (1964) – Miroslava
- Roj (1966) – Stojanka
- Pre rata (1966) – Sarka, udovica
- Noćna kafana (1967, TV)
- Volite se ljudi (1967, TV serija)
- Zabavlja vas Mija Aleksić (1967, TV serija)
- Palma među palmama (1967)
- Kalendar Jovana Orlovića (1968, TV) – Caca
- Delije (1968) – Uplakana majka
- Sunce tuđeg neba (1968)
- Parničari (1968, TV serija) – Seljanka
- Krvava bajka (1969)
- Neka daleka svjetolost (1969)
- Preko mrtvih (1969, TV) – Hristina Petrović
- TV Bukvar (1968-1969, TV serija) – Kika Bibić
- Mirina TV stupica (1970, TV serija)
- Sve od sebe (1971, TV miniserija)
- Jedan čovek – jedna pesma (1971, TV)
- Operacija 30 slova (1971, TV serija)
- Doručak sa đavolom (1971) – Olga
- Nesporazum (1972, TV) – Marta
- Slava i san (1972, TV)
- Zvezde su oči ratnika (1972) – Nana
- Si të vdiset (1972)
- Samrtno proleće (1973) – tetka Ema
- Težak put (1973, TV)
- Poseta stare dame (1976, TV) – Klara Zahanasijan
- Zovem se Eli (1977, TV) – Majka
- Sedam sekretara SKOJ-a (1981, TV serija)
- Španac (1982, TV miniserija)
- Priče preko pune linije (1982, TV serija)
- Sablazan (1982) – Miloševa nana
- Odluka (1983, TV) – Dušanka
- Priče iz fabrike (1986, TV serija) – Babac
- Ranjenik (1989, TV serija) – Starica
- Gala korisnica: Atelje 212 kroz vekove (1990, TV)
- Otvorena vrata (1995, TV serija) – Kristina Trobožić
- Sedam i po (2006) - Milica
Godine 2000. objavila je svoje memoare "Šaka soli" (ISBN 86-7268-014-6). Knjiga je proglašena najčitanijom knjigom u 2001. godini[5].
Godine 1981. uručena joj je nagrada Dobričin prsten za životno delo i doprinos umetnosti pozorišne glume. Nagradu Pavle Vujisić za životno delo i doprinos umetnosti filmske glume dobila je 2007. godine na 42. Filmskim susretima u Nišu.
- ↑ Svečana izvedba Glorije i susret s Mirom Stupicom Arhivirano 2008-04-24 na Wayback Machine-u na sajtu Hrvatskog narodnog kazališta
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Teatar vrvi od golih guzica! Arhivirano 2007-09-27 na Wayback Machine-u, Lara Golubović za list Kurir, 17-18. april, 2004.
- ↑ Biografija Mire Stupice na IMDb-u
- ↑ „Zašto smo zaboravili Žanku Stokić”. Arhivirano iz originala na datum 2007-09-27. Pristupljeno 2007-08-31.
- ↑ „Izdanja Fondacije Braća Karić”. Arhivirano iz originala na datum 2016-09-22. Pristupljeno 2007-08-31.
- Mira Stupica na sajtu IMDb
