1871.

**1871.. po kalendarima**
Gregorijanski	1871.. (MDCCCLXXI)
Ab urbe condita	2624.
Islamski	1287–1288.
Iranski	1249–1250.
Hebrejski	5631–5632.
Bizantski	7379–7380.
Koptski	1587–1588.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1926–1927.
• Shaka Samvat	1793–1794.
• Kali Yuga	4972–4973.
	Kineski
• Kontinualno	4507–4508.
• 60 godina	Yin Metal Koza; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11871.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	18. vijek – 19. vijek – 20. vijek
Decenija:	1840-e 1850-e 1860-e – 1870-e – 1880-e 1890-e 1900-e
Godine:	1868 1869 1870 – 1871 – 1872 1873 1874

Ovo je članak o godini 1870.

Godina 1871 bila je redovna godina koja počinje u nedjelju po gregorijanskom odn. redovna godina koja počinje u petak po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj

2. 1. - Italijanski princ Amadeo I polaže zakletvu za kralja Španije (do 1873).
7. 1. - Parnica bana Levina Raucha protiv Mrazovića, Vončine i Miškatovića pred petrinjskim regimentskim sudom zbog napisa u sisačkom listu "Zatočnik" - optuženi oslobođeni optužbe, nakon čega Rauch traži otpust^[1].
9. 1. - Francusko-pruski rat: Bitka kod Villersexela je francuski uspeh obezvređen drugim neuspesima; u ovoj bici se istakao Petar Karađorđević.
14. 1. - Hajduk Andrijica Šimić uhvaćen u Podosoju, biće osuđen na 33 godine zatvora.
januar - Aleksandar Karađorđević osuđen na osam godina robije u Ugarskoj zbog saučesništva u pripremanju atentata na kneza Mihaila - ali Vrhovni sud ga oslobodio početkom juna^[2].
18. 1. - U versajskoj Dvorani ogledala proglašeno Njemačko Carstvo (poznato i kao Drugi Reich), ujedinjenje Severnonemačkog saveza i južnih država - ukupno 25 država, kraljevina, velikih vojvodstava, vojvodstava, kneževina i slobodnih gradova. Pruski kralj Wilhelm I postaje car.
21. 1. - Giuseppe Garibaldi sa dobrovoljcima odbranio Dijon od Prusa (Garibaldiju je ovo poslednje ratovanje).
21. 1. - Prvi broj lista "Crnogorac", u početku za politiku i književnost, kasnije samo za politiku (od 1873. "Glas Crnogorca").
22. 1. - Sukob ispred pariske Gradske većnice između levičarskih demonstranata, koji su tražili izbore za komunu, i vojske, poginulo šest demonstranata.
26. 1. - Koloman Bedeković imenovan za novog hrvatskog bana nakon smene Levina Rauha (do 1872).
26. 1. (14. 1. po j.k.) - U Kragujevcu osnovana prva učiteljska škola u Srbiji (premeštena u Beograd 1876).^[3]
26. 1. - Rim zvanično proglašen za prestonicu Kraljevine Italije.
27. 1. - U Kragujevcu osnovana prva učiteljska škola u Srbiji.

28. 1. - Opsada Pariza okončana razoružanjem garnizona nakon bombardovanja krupnim kalibrom i gladi (pojedeni su i popularni slonovi Castor i Pollux). Istog dana dogovoreno primirje koje se ne odnosi na neke departmane.
početkom godine - Glasine da će Srbija dobiti Bosnu i Hercegovinu izazivaju ogorčenje kod crnogorskog knjaza Nikole i njegovih oficira, izjavljuju da bez borbe neće dopustiti da Hercegovina pripadne Srbiji^[4].

Februar/Veljača

6. 2. - Francuska Vlada nacionalne odbrane naredila primirje u celoj zemlji nakon što je Léon Gambetta odstupio u Toursu.
7. 2. - Konzervativni federalista Karl Sigmund von Hohenwart novi premijer Austrije (do oktobra).
8. 2. - Prvi izbori u Trećoj Francuskoj Republici: većinu mandata dobili monarhisti (orleanisti i legitimisti) i desnica uopšte.
17. 2. - Adolphe Thiers izabran za šefa privremene vlade u Francuskoj.
18. 2. - Okončana Opsada Belforta, francuski garnizon napustio grad sa oružjem.
20. 2. - Organizovan prvi štrajk glumaca Narodnog pozorišta u Beogradu.
24. 2. - Darwinova knjiga "Poreklo čoveka i selekcija u vezi sa polom".
25. 2. - Gerasim Petranović izabran za episkopa nove Bokokotorske episkopije (posvećen 1874).
26. 2. - Predsednik Adolphe Thiers i kancelar Otto von Bismarck dogovorili preliminarni mir u Versaju.

Mart/Ožujak

3. 3. - Izbori za prvi Nemački Rajhstag, najviše mandata dobijaju nacional-liberali.
11. 3. - Konzervativac Lascăr Catargiu na čelu rumunske vlade (do 1876).
13. 3. - Londonska konferencija ukida neutralnost i demilitarizovanost Crnog mora, prolaz kroz Moreuze i dalje zavisi od Turske - Rusija može obnoviti Crnomorsku flotu. Čišćenje Đerdapa povereno "pribrežnim silama"; Austrougarska je zahtevala to pravo samo za sebe, što su Turska, Srbija i Rumunija osporile^[5].
mart - Aćim Čumić, profesor Velike škole, izabran za predsednika beogradske opštine - pošto je vlada otezala sa potvrdom, a ostavka na profesuru mu uvažena brzo, i određen novi profesor, dolazi do protesta đaka.^[6]
16. 3. - U Francuskom Alžiru izbija Mokranijeva pobuna, pokrenula je jednu trećinu stanovništva.
18. 3. - Neslužbeni početak Pariške komune: Vojska ulazi u Pariz kako bi uzela topove od Nacionalne garde, na Montmartru dolazi do konfrontacije, mnogi vojnici prilaze gomili; ubijeni generali Lecomte i Clément-Thomas; redovna vojska uveče napušta Pariz.
21. 3. - Prva sednica Rajhstaga. Otto von Bismarck, ministar-predsednik Pruske, postaje i prvi kancelar Nemačke (do 1890).
28. 3. - Prvi sastanak vijeća Pariške komune, izabranog prije dva dana.
29. 3. - U Londonu otvorena koncertna dvorana Royal Albert Hall.

April/Travanj

najkasnije do aprila - Nemiri na beogradskoj Velikoj školi zbog nepravilnog postavljenja nekih profesora.
2-3. 4. - Dva stihijska pokušaja ofanzive Nacionalne garde prema Versaju - gardisti zarobljeni sa oružjem streljani, zbog čega će Komuna doneti Zakon o taocima.
16. 4. - Dekret Pariske komune o predaji preduzeća radnicima.
16. 4. - Usvojen Ustav Nemačkog rajha, poznat i kao Bismarckov carski ustav - zvanično konfederacija pod predsedavanjem Pruske, odn. njenog kralja koji je i nemački car.
20. 4. - U SAD potpisan Enforcement Act za borbu protiv Ku Klux Klana i sličnih suprematističkih grupa.
30. 4. - Masakr kod Camp Granta, rančeri ubili 144 Apača u Arizoni.

proleće - Pitanje veze (buduće) srpske i turske železnice - Srbija hoće vezu kod Aleksinca a Turska kod Novog Pazara^[7].

Maj/Svibanj

9. 5. - Versajske trupe zauzele Fort d'Issy, južno od Pariza, Mac Mahonove trupe napreduju ka gradu.
10. 5. - Frankfurtski mir između Nemačke i Francuske: Nemačka se proširila u Alzasu i Loreni (→ Alsace-Lorraine), okupacija dela Francuske do isplate pet milijardi franaka odštete.
10. 5. - Zakonom uveden japanski jen.
12. 5. (22 Floréal LXXIX^[8]) - Na osnovu dekreta Komune, uništena kuća Adolphea Thiersa u Parizu, nameštaj prodat u korist udovica i siročadi.
15. 5. - U Nemačkoj donesen krivični zakonik (Strafgesetzbuch).
16. 5. (26 Floréal LXXIX) - Ceremonijalno srušen Napoleonov stub na pariskom Place Vendôme.
svibanj - Izbori u Hrvatskoj-Slavoniji, veliki uspjeh Narodne stranke: 51 mandat, unionisti 13, pravaši 1^[1].
maj - "Terazijska bomba" - eksplozija blizu pozorišta u kojem se nalazio knez Milan.
maj - U Gacko došlo 15.000 nizama da podižu kasarne i stražarnice oko Crne Gore^[9].
maj - Hadži Loja sa družinom pokušava da spreči posvećenje pravoslavne crkve u Sarajevu (biće posvećena 1872. nakon ruske intervencije)^[10].
20. 5. - Versajske granate padaju na Pariz.
21. 5. - Prvi tabor Hrvata Istre i kvarnerskih otoka održan je na brijegu Sv. Mihovil kraj Kastva.
21. 5. - Početak MacMahonove ofanzive na Komunu i "Krvave nedelje" (Semaine Sanglante) - vojska ulazi kroz nebranjeni deo zida.
23. 5. - Vojska zauzela Montmartre, streljano 300 gardista, komunari pale zgrade, među kojima i Palaču Tuileries.
24. 5. - U Komuni streljano nekoliko talaca, među kojima i pariski nadbiskup.
28. 5. - Zauzeti poslednji položaji Komune u Parizu. Uza zid groblja Père-Lachaise streljano 147 komunara (Mur des Fédérés). Po kasnijim procenama poginulo je i streljano 6 - 7.000 komunara (često se pominje cifra 20.000).

Jun/Juni/Lipanj

1. 6. - Korejske obalne baterije otvorile vatru na američke brodove u pratnji diplomatske misije, na šta će biti odgovoreno vojnom ekspedicijom 10. juna.
5. 6. - Seru Epenisa Cakobau proglašava uz pomoć stranih naseljenika ujedinjenu Kraljevinu Fidži (ali već 1874. postaje britanska Kolonija Fidži).
8. 6. - Uredba o školama u Bačkoj i Banatu: škole sa graničarskim i opštinskim sredstvima postaju opštinske škole za mladež svih veroispovesti, verske škole su samo one koje su bile izdržavane od veroispovednih opština^[11].
8. 6. - Kraljevskim reskriptom ukinuta Đurđevačko-križevačka krajina - Narodna stranka dobija još devet mandata odatle^[1].
13. 6. - Svetozar Marković pokrenuo list "Radenik", prvi socijalistički list u Srbiji i na Balkanu.

Jul/Juli/Srpanj

3. 7. - Azijski eskadron SAD napustio korejske vode - diplomatski neuspeh, jer Koreja zadržava izolacionistički status.
5. 7. - Deklaracija Anrija, grofa od Šambora, legitimističkog pretendenta na francuski presto: prihvatiće krunu samo ako državna zastava bude burbonska bela umesto trikolore.
10. 7. - Prvi broj književnog časopisa "Crnogorka", izašlo 23 broja.
11. 7. - Etiopija: bitka kod Adue je odlučujuća pobeda budućeg cara Johanesa IV nad Tekle Georgisom II.
12. 7. - Orange Riot: sukob između protestantskih oranžista i irskih katolika u Njujorku, preko 60 mrtvih, uglavnom Iraca. Početak kraja moćnog Williama M. Tweeda, šefa političke mašine Tammany Hall (uhapšen u oktobru).
20. 7. - Britanska Kolumbija se pridružila Kanadskoj Konfederaciji.
23. 7. - U Austrougarskoj određeno uvođenje metričkog sistema, obavezan od 1876.
30. 7. - Eksplozija kotla na brodu Westfield u njujorškoj luci, 125 mrtvih.

Avgust/August/Kolovoz

15. 8. - Šesta skupština Ujedinjene omladine srpske, u Vršcu - raspuštena već prvog dana po odluci vladinog komesara, jer nije želela promeniti statut tako da se ograniči na Ugarsku^[12].
29. 8. - Ukidanje sistema hanova u Japanu - feudalni domeni zamenjeni prefekturama.
31. 8. - Adolphe Thiers postaje predsednik Francuske (do 1873).

Septembar/Rujan

12. 9. - Car i kralj Franjo Josip I obećaje da će priznati češko državno pravo, okruniti se za češkog kralja i položiti krunidbenu prisegu - češki sabor odgovora sa 18 fundamentalnih članaka kojim traži ujedinjenje Češke, Moravske i Šlezije, s pravima kao i Ugarska, ali Nemci i Mađari se tome protive^[1].
septembar - Na Cetinju osnovano tajno udruženje Družina za oslobođenje i ujedinjenje srpsko (Omladina srpska želi ustanak u Bosni)^[13]^[14].
septembar - Kitolovačka katastrofa: led zarobio 33 broda kitolovca uz severnu obalu Aljaske, uništeni svi sem jednog, nije bilo žrtava.
17. 9. - U Alpima otvoren za saobraćaj Mont Ceniski železnički tunel (ili Fréjuski ž. t.), dužine 12,2 km.
20. 9. - Rujanski manifest: na sastanku u Zagrebu, Narodna stranka prosvjeduje zbog nasilja (stalno odlaganje Sabora)^[15], Nagodba od 1868. se ne može smatrati pravovaljanom^[16]

Oktobar/Listopad

oktobar - Osnovana Bogoslovija (bogoslovsko-učiteljska škola) u Prizrenu, uz pomoć dobrotvora Sime Andrejevića Igumanova.
6. 10. (24. 9. po j.k.) - Osnovan Beogradski kreditni zavod, sa 50.000 dukata domaćeg kapitala.
8. 10. - Eugen Kvaternik diže Rakovičku bunu i gine tri dana kasnije.
8. 10. - U Hanoveru osnovana firma Continental AG (Continental-Caoutchouc- und Gutta-Percha Compagnie).
8 - 10. 10. - Veliki požar u Chicagu: 300 mrtvih i 100.000 bez doma na 9 km²; požar je istog dana počeo u još tri grada, u Peshtigo, Wisconsin je poginulo najmanje 1.500 ljudi.
11. 10. - Heinrich Schliemann započinje ozbiljna iskopavanja Troje.
12. 10. - Prvi Zakon o kriminalnim plemenima u Britanskoj Indiji.
oktobar - Svetozar Miletić izašao posle godinu dana iz zatvora u Vacu.
18. 10. (6. 10. po j.k.) - "Smederevski nameštaj" - udes kneza Milana u nužniku, mogući pokušaj ubistva.
20. 10. - Franjo Josip odbacuje češke Fundamentalne članke.
22. 10. (10. 10. po j.k.) - Knez Milan se sastao sa ruskim carem u Livadiji na Krimu - poboljšanje srpskih odnosa sa Rusijom, na uštrb Austrougarske i Turske; negativne reakcije ostalih sila, naročito u Ugarskoj^[17].
27. 10. - Pad Hohenwartove vlade nakon što su Česi odbili autonomiju samo za Bohemiju.

jesen - Vasil Levski osnovao u Bugarskoj Unutrašnju revolucionarnu organizaciju.

Novembar/Studeni

2. 11. (21. 10. po j.k.) - Osnivanje okružnih štedionica u Srbiji za pomoć zaduženim seljacima (neuspešno).
4. 11. (23. 10. po j.k.) - Mere protiv hajdučije u Srbiji: nasilno ušoravanje sela i raseljavanje hajdučkih porodica.
5. 11. - Wickenburški masakr, Yavapai ratnici napali kočiju u Arizoni i ubili šestoricu ljudi.
7. 11. - Australijski telegraf povezan sa svetskim kod Darwina.
10. 11. - Henry Morton Stanley pronašao Davida Livingstonea blizu jezera Tanganyika (Dr. Livingstone, I presume?).
14. 11. - Mađarski premijer Gyula Andrássy postaje ministar inostranih poslova Austro-Ugarske (do 1879).
14. 11. - Novi mađarski premijer Menyhért Lónyay (do 1872).
17. 11. - U državi Njujork osnovana National Rifle Association, prvobitno za poboljšanje streljačkih veština.
28. 11. - Liberal Adolf von Auersperg novi predsednik vlade Austrije (do 1879).

Decembar/Prosinac

4. 12. - Pruski monetarni zakon uvodi marku sa zlatnom podlogom, kasnije nazvana zlatna marka (Goldmark).
10. 12. - Kulturkampf: u nemački krivični zakon ubačen "predikaonički paragraf" (Kanzelparagraph) kojim se sveštenicima zabranjuju političke izjave koje bi "ugrozile javni mir".
10. 12. - Počeo s radom prvi bordel u Beogradu (odn. ministar vnutrenih dela poslao raspis "javni rad bluda i bludionica").
decembar - Srbijanski namesnik Blaznavac obavešten o planovima Svetozara Miletića i Ujedinjenje omladine da u vezi sa Crnom Gorom pokrenu ustanak u Bosni - traži odlaganje^[18].
23. 12. - Diplomatska Iwakurina misija krenula iz Japana u SAD i Evropu.
24. 12. - Praizvedba Verdijeve opere Aida u Kairu.
26. 12. - U Novom Sadu objavljen prvi broj lista "Pozorište", urednik Antonije Hadžić.
28. 12. - 6. 1. 1872. - Pregovori ugarske vlade i Narodne stranke povodom spora oko Nagodbe - prekinuti bez rezultata^[19].

Kroz godinu

Krajišnici (krajiške imovne općine) zakonom dobili polovicu krajiških šuma, a druga polovica postala vlasništvo erara (državne blagajne).
August Šenoa napisao roman "Zlatarovo zlato".
U Ugarskoj zabranjena Ujedinjena omladina srpska, prelaze u Beograd.
Vojna reforma u Crnoj Gori, koju pomažu i srbijanski oficiri^[20].
Crkveno-narodni sabor Srba u Ugarskoj - uredbe o školama, nesuglasice oko izbora mitropolita-patrijarha^[21].
Gründerzeit ("Osnivačko vreme"), doba ekonomskog procvata u Nemačkoj.
Prva naftna bušotina u Bakuu.
Nauka i tehnika:
- Tragajući za biblijskom zemljom Ofir, Nemac Karl Mauch otkrio Veliki Zimbabve.
- Pronađena zubarska bušilica, na nožni pogon.
- Richard Leach Maddox pronašao suvi želatinski proces fotografije - usavršen i omasovljen do kraja decenije.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1871.

Januar/Siječanj – Jun/Lipanj

7. 1. - Émile Borel, matematičar, političar († 1956)
17. 1. - David Beatty, britanski admiral († 1936)
17. 1. - Nicolae Iorga, rumunski istoričar, književnik, političar († 1940)

4. 2. - Friedrich Ebert, prvi predsednik Nemačke († 1925)
9. 2. - Franc Saleški Finžgar, slovenski književnik († 1962.)
17. 2. - Jovan Dučić, srpski književnik, diplomata, akademik († 1943)
18. 2. - Harry Brearley, pronalazač rostfraja († 1948)
25. 2. - Lesja Ukrajinka, književnica († 1913)

5. 3. - Rosa Luxemburg, njemačka političarka († 1919.)
13. 3. - Živko Pavlović, general i vojni pisac, akademik († 1938)
19. 3. - Marija Vetsera, ljubavnica krunskog princa Rudolfa († 1889)
27. 3. - Heinrich Mann, književnik († 1950)

5. 4. - Mirko Seljan, hrvatski istraživač († 1913.)
8. 4. - Clarence Hudson White, fotograf († 1925)
10. 4. - Eduard Slavoljub Penkala, hrvatski izumitelj († 1922.)
12. 4. - Ioannis Metaxas, grčki general i diktator († 1941)

6. 5. - Victor Grignard, hemičar, nobelovac († 1935)

11. 6. - Stjepan Radić, hrvatski političar († 1928.)
29. 6. - Danilo Petrović, prestolonaslednik Crne Gore († 1939)

Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac

10. 7. - Marcel Proust, francuski književnik († 1922.)
11. 7. - Velimir Vukićević, premijer Kraljevine SHS († 1930)
17. 7. - Lyonel Feininger, slikar († 1956)

13. 8. - Karl Liebknecht, nemački političar († 1919)
14. 8. - Guangxu, kineski car († 1908)
19. 8. - Orville Wright, pionir letenja († 1948)
27. 8. - Theodore Dreiser, američki književnik († 1945)
29. 8. - Albert François Lebrun, predsednik Francuske († 1950)
30. 8. - Ernest Rutherford, fizičar, nobelovac († 1937.)

8. 9. - Ilarion Radonić, mitropolit zvorničko-tuzlanski pa vršački († 1932)
23. 9. - František Kupka, slikar, grafičar († 1957)
26. 9. - Petar Pešić, general, ministar vojni, načelnik generalštaba KJ († 1944)
27. 9. - Janko Vuković Podkapelski, hrvatski carski i kraljevski admiral († 1918.)
27. 9. - Ivan Šarić, nadbiskup vrhbosanski († 1960)
27. 9. - Grazia Deledda, talijanska književnica († 1936.)
28. 9. - Pietro Badoglio, italijanski general i premijer († 1956)

2. 10. - Cordell Hull, državni sekretar SAD, nobelovac za mir († 1955)
30. 10. - Paul Valéry, francuski književnik († 1945.)
30. 10. - Miloš Trifunović (političar) († 1957)

13. 11. - Vladislav F. Ribnikar, osnivač "Politike" († 1914)

Kroz godinu

Šaban Poluža, balista († 1945)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1871.

Januar/Siječanj – Jun/Lipanj

13. 1. - Kawakami Gensai, samuraj
4. 2. - Šamil, bivši severnokavkaski lider (* 1797)
19. 2. - Gavrilo Popović, bivši šabački vladika,
7. 4. - Wilhelm von Tegetthoff, austrijski admiral (* 1827)
18. 4. - Omer-paša Latas, osmanski vojskovođa i guverner (* 1806)
4. 5. - Maria Annunziata, majka Franza Ferdinanda (* 1843)
11. 5. - John Herschel, astronom, polimata (* 1792)
12. 5. - Daniel-François-Esprit Auber, francuski skladatelj (* 1782.)
23. 5. - Jarosław Dąbrowski, poljski general, komunar (* 1836)
24. 5. - Georges Darboy, pariski nadbiskup (* 1813)
25. 5. - Louis Charles Delescluze, novinar, komunar (* 1809)
28. 5. - Eugène Varlin, sindikalista, komunar (* 1839)
9. 6. - Anna Atkins, botaničarka, fotografkinja (* 1799)
10. 6. - Petar Karić, upravnik prve učiteljske škole u Srbiji (* 1838)
13. 6. - Jean Eugène Robert-Houdin, mađioničar (* 1805)
26. 6. - Draga Dimitrijević Dejanović, srpska književnica (* 1840)

Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac

7. 9. - Mehmed Amin Ali-paša, osmanski reformator (* 1815)
11. 10. - Eugen Kvaternik, hrvatski političar, pisac i revolucionar (* 1825.)
okt. - Josiah Harlan, američki avanturista u Afganistanu (* 1799)
18. 10. - Charles Babbage, matematičar, pronalazač (* 1791)
28. 11. - Théophile Ferré, komunar (* 1845)
28. 11. - Louis Rossel, francuski oficir na strani Komune (* 1844)
5. 12. - Ivan Matija Škarić, bibličar (* 1793)
14. 12. - George Hudson, finansijer železnica (* 1800)

Kroz godinu

Mehmed Refik Hadžiabdić, šejh-ul-islam (* 1813)

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Šišić, Povijest 1526-1918, 471
↑ Istorija s. n. V-1, 360
↑ "Politika", 24. maj 1921
↑ Istorija s. n. V-1, 350
↑ Istorija s. n. V-1, 359
↑ "Politika", 20. nov. 1921
↑ Istorija s. n. V-1, 361
↑ French Revolutionary Calendar. windhorst.org
↑ Tomić, Svetozar (1946). Piva i Pivljani. rastko.rs
↑ Budimlić, Petar. Како је освештена нова српска црква у Cарајеву. sabornacrkva-sarajevo.org
↑ Istorija s. n. V-2, 165
↑ Istorija s. n. V-2, 192
↑ Istorija s. n. V-1, 347
↑ Istorija s. n. V-2, 212
↑ Istorija s. n. V-2, 237
↑ Šišić, Povijest 1526-1918, 472
↑ Istorija s. n. V-1, 362
↑ Istorija s. n. V-2, 213
↑ Istorija s. n. V-2, 237-8
↑ Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs
↑ Istorija s. n. V-2, 206

Literatura

Istorija srpskog naroda, Od Prvog ustanka do Berlinskog kongresa 1804-1878, Beograd 1981
- Peta knjiga prvi tom (V-1)
- Peta knjiga drugi tom (V-2)
Šišić, Ferdo. Povijest Hrvata Pregled povijesti hrvatskoga naroda 1526.-1918. drugi dio. Marjan tisak 2004.

[ŠišićII471-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Šišić, Povijest 1526-1918, 471

[2] Istorija s. n. V-1, 360

[3] "Politika", 24. maj 1921

[4] Istorija s. n. V-1, 350

[5] Istorija s. n. V-1, 359

[6] "Politika", 20. nov. 1921

[7] Istorija s. n. V-1, 361

[8] French Revolutionary Calendar. windhorst.org

[9] Tomić, Svetozar (1946). Piva i Pivljani. rastko.rs

[10] Budimlić, Petar. Како је освештена нова српска црква у Cарајеву. sabornacrkva-sarajevo.org

[11] Istorija s. n. V-2, 165

[12] Istorija s. n. V-2, 192

[13] Istorija s. n. V-1, 347

[14] Istorija s. n. V-2, 212

[15] Istorija s. n. V-2, 237

[16] Šišić, Povijest 1526-1918, 472

[17] Istorija s. n. V-1, 362

[18] Istorija s. n. V-2, 213

[19] Istorija s. n. V-2, 237-8

[20] Crna Gora od kraja XV veka do 1914. godine, rastko.rs

[21] Istorija s. n. V-2, 206

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]