1721.

**1721.. po kalendarima**
Gregorijanski	1721.. (MDCCXXI)
Ab urbe condita	2474.
Islamski	1133–1134.
Iranski	1099–1100.
Hebrejski	5481–5482.
Bizantski	7229–7230.
Koptski	1437–1438.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1776–1777.
• Shaka Samvat	1643–1644.
• Kali Yuga	4822–4823.
	Kineski
• Kontinualno	4357–4358.
• 60 godina	Yin Metal Vo(l); (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11721.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1690-e 1700-e 1710-e – 1720-e – 1730-e 1740-e 1750-e
Godine:	1718 1719 1720 – 1721 – 1722 1723 1724

Ovo je članak o godini 1721.

Teritorijalne promjene izazvane Ništatskim mirom (označene zeleno-žuto)

Godina 1721 (MDCCXXI) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u nedjelju po julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

6. 1. - Komisija britanskog parlamenta podnela izveštaj povodom kolapsa South Sea Company - korupcija je bila u samoj vladi.
5. 2. (25. 1. po j.k.) - Reforme Petra Velikog: Manifest o osnivanju Svetog praviteljstvujuščeg sinoda, najvišeg organa crkveno-državne uprave Ruske crkve (do 1917).
5. 2. - Britanski glavni ministar James Stanhope umire dan nakon energične obrane postupanja vlade u Aferi Južnih mora.
9. 3. - Francuzi zauzeli brandenburšku tvrđavu Arguin, na današnjoj severnoj obali Mauretanije.
19. 3. - Umro papa Klement XI., nakon više od 20 godina pontifikata.
24. 3. - Johann Sebastian Bach posvetio šest koncerata, nazvanih Brandenburški koncerti, Christianu Ludwigu, markgrofu od Brandenburg-Schwedta.
27. 3. - Defanzivni savez Francuske i Španije, razmena nekih teritorija, npr. Pensacola se vraća Špancima.

April/Travanj – Jun/Lipanj

2. 4. - Francuzi postavili trgovačku postaju u Mahéu na jugozapadnoj indijskoj obali (u francuskom posedu, s pauzama, do 1954).
4. 4. - Robert Walpole je imenovan za Prvog lorda Trezora i kancelara eksčekera - danas ga smatraju prvim britanskim premijerom (do 1742).
april? - U Nišu je izbila janičarska pobuna protiv Abdulah-paše - razmešteni su u udaljene garnizone, za niškog muhafiza je postavljen bosanski valija Topal Osman-paša.^[1]
april - U Engleskoj je epidemija boginja, Lady Mary Wortley Montagu javno daje variolirati svoju kćerku, a sledećeg avgusta su uspešno variolirana sedmorica osuđenih na smrt (Edward Jenner izveo prvu vakcinaciju 1796).
april - Pirati John Taylor, Olivier Levasseur i Jasper Seagar zarobili kod Reuniona u Indijskom okeanu portugalski brod Nossa Senhora do Cabo - plen se smatra za jedan od najvećih u istoriji.
26. 4. - Persijski grad Tabriz je razoren u zemljotresu, stradalo je možda 80.000 ljudi.
april, krajem - Dok se u Marseilleu kuga povlači, ponovo se razgorela u Arlesu. U tijeku je gradnja Kužnog zida (Mur de la peste), kako bi se zaštitio Comtat Venaissin.

8. 5. - Kardinal Michelangelo dei Conti izabran je u 75. glasanju za papu pod imenom Inocent XIII. (do 1724).
18. 5. - Osnovana Fagaraška arhidijeceza Rumunjske grkokatoličke crkve u habsburškom Erdelju.
18. 5. - Umire etiopski car Dawit III, nasleđuje ga brat Bakaffa (do 1730).
maj - jun - Veliki sjeverni rat: dok se u Nystadu vode švedsko-ruski pregovori o miru, Rusi još jednom napadaju švedsku obalu i spaljuju nekoliko mesta.
13. 6. - U Madridu zaključen defanzivni savez Španije, Francuske i Velike Britanije. Španija i Francuska su ove godine dogovorili i tri bračna saveza. (dobri odnosi se raspadaju već 1725).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

3. 7. - Dano-norveški luteranski misionar Hans Egede stiže na Grenland.
avgust - Jakob Roggeveen krenuo ispred Nizozemske zapadnoindijske kompanije na ekspediciju za pronalaženje hipotetičke Terra Australis - dogodine otkrio nekoliko pacifičkih ostrva.
18. 8. - Safavidska Persija: sunitski Lezgini poharali šiitski Šamahi u dan. Azerbejdžanu. Stradali su i ruski trgovci što je povod za Rusko-persijski rat (1722–1723).
26. 8. (15. 8. po j.k.) - Pećki patrijarh Mojsije Rajović priznaje sinodalnom gramatom autonomiju Beogradske mitropolije; predviđeno da u slučaju smrti karlovačkog mitropolita Vikentija, beogradski mitropolit Mojsije bude poglavar svih Srba pod austrijskom vlašću (austrijske vlasti se protive spajanju beogradske i karlovačke stolice).^[2] Mitropolit Mojsije je ove godine preneo sedište iz Beograda u Temišvar.
10. 9. - U finskom gradu Ništatu sklopljen Ništatski mirovni sporazum kojim je formalno okončan Veliki sjeverni rat, a čijim odredbama se Švedska odrekla Estonije, Latvije i jugoistočnog dijela Finske u korist Ruskog Carstva.
23. 9. - Francuska istočnoindijska kompanija preuzima Mauricijus i šalje koloniste.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

11. 10. - Umro Anton Florijan, knez Lihtenštajna, nasljeđuje ga sin Josip Ivan Adam (do 1732).
jesen - Topal Osman-paša je niški muhafiz i rumelijski valija (do 1727).^[3] Niš je, pored Skadra, bio mesto gde se najlakše kupovao janičarski status, Osman-paša tokom inspekcionog putovanja vrši pokolj u Peći, zatim i odmazdu nad janičarima u Nišu.^[4]
2. 11. (22. 10. po j.k.) - Gospodar, Car i Veliki knez Sve Rusije Petar Veliki menja titulu u Imperator Sveruski.
28. 11. - Prije nego što će biti pogubljen lomljenjem na kotaču, francuski razbojnički vođa Louis Dominique Cartouche na stratištu odaje cjelokupnu mrežu svojih saučesnika i jataka, uključujući visokopozicionirane službenike francuskog dvora.

Kroz godinu

Venecija napustila politiku protestiranja protiv austrijske slobodne plovidbe Jadranom, koja je izazivala incidente od 1717.^[5]
U mletačkoj Dalmaciji uvedena travarina na ispašu, koja će dovesti do pobune 1722-24. u okolici Splita i Zadra.^[6]
U Srbiji, bez Beograda i Krajine, ima 5487 komorskih i 533 vojnička seljačka poseda.^[7] U zemlji je zasijano žitaricama samo 15.060 jutara.^[8]
Mitropolit Mojsije šalje molbu Petru Velikom za pomoć u prosveti, ovaj na to odgovara potvrdno sledeće godine.^[9]
U Beogradu osnovana grčka škola pojanja.
"Putašastvije k gradu Jerusalimu" Jeroteja Račanina prvi je srpski putopis (na narodnom jeziku).
Tek sad je završeno razgraničenje Crne Gore i Osmanskog carstva, prema Požarevačkom miru^[10], takođe i razgraničenje mletačke Dalmacije (Linea Mocenigo).
U niškom serhatu ima 10.000 haračkih listića, kao i pre rata, što će do 1730. porasti na 17.500 - dolaze sa Kosova i iz austrijske Srbije.^[11]
Pojavila se dva izdanja Montesquieuovih satiričnih "Persijskih pisama".
John Hadley prikazao parabolični Njutnov teleskop.
U Rusiji otkrivene naslage uglja, u Donbasu na jugu i u Kuzbasu u Sibiru - sistematska eksploatacija od polovine 19. st..

Evropa 1721
Evropa 1721 (Herman Moll)
Planisfera

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1721.

3. 2. - Friedrich Wilhelm von Seydlitz, pruski general († 1773)
19. 3. - Tobias Smollett, škotski pisac († 1771)
26. 4. - William Augustus, Duke of Cumberland, britanski princ i vojskovođa († 1765)
7. 6. - Barbara Campanini alias La Barberina, italijanska plesačica († 1799)
19. 6. - Johann de Kalb, nemačko-francuski vojnik u Američkoj revoluciji († 1780)
6. 12. - Chrétien Guillaume de Lamoignon de Malesherbes, francuski državnik († 1794)
29. 12. - Markiza de Pompadour, ljubavnica francuskog kralja Luja XV († 1764)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1721.

7. 3. - Saro Bunić, dubrovački pjesnik i državnik (* 1632)
19. 3. - Klement XI., papa (* 1649)
27. 3. - Matvej Gagarin, prvi guverner Sibira (* 1659)
18. 5. - Dawit III, car Etiopije
8. 7. - Elihu Yale, dobrotvor univerziteta (* 1649)
18. 7. - Jean-Antoine Watteau, slikar (* 1684)
18. 9. - Nikola Bošković, Ruđerov otac (* 1641-42)
11. 10. - Anton Florijan, knez Lihtenštajna (* 1656)
28. 11. - Louis Dominique Cartouche, francuski razbojnik (* 1693)
13. 12. - Alexander Selkirk, moreplovac (* 1676)
23. 12. - Dživo Gundulić, književnik (* 1678)
Johann Ferdinand von Herberstein, austrijski feldmaršal (* 1663)

Reference

↑ Istorija s. n. IV-1, 91
↑ Istorija s. n. IV-1, 126
↑ Istorija s. n. IV-1, 103
↑ Istorija s. n. IV-1, 93
↑ Historija n. J. II, 867
↑ Historija n. J. II, 1233
↑ Historija n. J. II, 1349
↑ Historija n. J. II, 1361
↑ Istorija srpskog naroda - Ruski uticaj među Srbima
↑ Istorija s. n. IV-1, 37
↑ Istorija s. n. IV-1, 99

Literatura

Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

Vanjske veze

[1] Istorija s. n. IV-1, 91

[2] Istorija s. n. IV-1, 126

[3] Istorija s. n. IV-1, 103

[4] Istorija s. n. IV-1, 93

[5] Historija n. J. II, 867

[6] Historija n. J. II, 1233

[7] Historija n. J. II, 1349

[8] Historija n. J. II, 1361

[9] Istorija srpskog naroda - Ruski uticaj među Srbima

[10] Istorija s. n. IV-1, 37

[11] Istorija s. n. IV-1, 99

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]