1885.
godina
(Preusmjereno sa stranice 1885)
Godina 1885 (MDCCCLXXXV) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom, odn. redovna godina koja počinje u utorak po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 18. vijek – 19. vijek – 20. vijek |
Decenija: | 1850-e 1860-e 1870-e – 1880-e – 1890-e 1900-e 1910-e |
Godine: | 1882 1883 1884 – 1885 – 1886 1887 1888 |
Gregorijanski | 1885.. (MDCCCLXXXV) |
Ab urbe condita | 2638. |
Islamski | 1302–1303. |
Iranski | 1263–1264. |
Hebrejski | 5645–5646. |
Bizantski | 7393–7394. |
Koptski | 1601–1602. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1940–1941. |
• Shaka Samvat | 1807–1808. |
• Kali Yuga | 4986–4987. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4521–4522. |
• 60 godina | Yin Drvo P(ij)etao (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11885. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - U Novom Sadu izašao prvi broj nedeljne književne revije "Stražilovo".
- 2. 1. - Prvi broj novina Agramer Tagblatt.
- 4. 1. - Kinesko-francuski rat, bitka kod Nui Bopa - francuske trupe pobedile brojniju kinesku vojsku u severnom Vijetnamu.
- 11. 1. - Građanski rat u Kolumbiji: pobuna u gradu Tuluá.
- januar? - Uz posredovanje strane diplomatije (AU) potpisan sporazum o srpsko-turskoj železničkoj vezi kod Ristovca, blizu Vranja.
- 15. 1. - U Nemačkoj odobren patent za Nipkowljev disk.
- 15. 1. - Wilson Bentley prvi fotografisao snežnu pahulju.
- 17. 1. - Mahdijev rat: britanska pobeda kod Abu Klee, na putu prema opsadnutom Kartumu.
- 26. 1. - Opsada Khartuma okončana posle 313 dana mahdističkim zauzećem grada i pogibijom generala Gordona.
Februar/Veljača
uredi- 1. 2. - Ugovor iz Simulambuca između Portugala i lokalnih kneževa: Cabinda je portugalski protektorat (danas eksklava Angole).
- 3 - 13. 2. - Francuska Kampanja za Lạng Sơn - osvajaju taj strateški grad.
- 5. 2. - Italijani uz britansku pomoć zauzimaju Massawu u današnjoj Eritreji, izgovor je ubistvo istraživača Gustava Bianchija i njegove grupe prošlog oktobra.
- 10. 2. - Kirbekanska bitka: britanci potukli Mahdiste, ali poginuo i general William Earle.
- 16. 2. - Charles Dow izdao prvo izdanje berzanskog indeksa Dow Jones Average
- 21. 2. - Posvećen Washingtonov spomenik, sa 169 metara najviša građevina na svetu do podizanja Ajfelove kule 1889.
- 23. 2. - Englez John Babbacombe Lee preživeo tri pokušaja vešanja, kazna mu izmenjena u doživotni zatvor (pušten 1907).
- 23. 2. - Francuzi odnose važnu pobedu kod Đồng Đănga, nakratko ulaze i na kinesku teritoriju.
- 26. 2. - Utrka za Afriku: završena Berlinska, ili Kongoanska, konferencija o evropskoj kolonizaciji Afrike: dogovoren Princip efektivnosti, tj. posed na osnovu efektivne okupacije, zabrana trgovine robljem, definisan pojam "sfera uticaja" - ubrzanje "Utrke za Afriku".
- 27. 2. - Vlada je uzela u zaštitu područje Nemačke istočnoafričke kompanije u današnjoj Tanzaniji (Nemačka Istočna Afrika 1891-1919).
- 28. 2. - Intentona de Barrios: gvatemalski predsednik Justo Rufino Barrios jednostrano objavio ujedinjenje Centrale Amerike, ali ga Salvador, Kostarika i Nikaragva odbijaju; krajem marta dolazi do rata.
- veljača-ožujak - Carević Rudolf boravi na Lokrumu i posjećuje Dubrovnik[1].
Mart/Ožujak
uredi- 3. 3. - U Njujorku osnovana American Telephone and Telegraph Company (AT&T).
- 4. 3. - Grover Cleveland (D) postaje predsednik SAD nakon Chester A. Arthura (R) (jedini sa dva neuzastopna mandata, 1885-89 i 1893-97).
- 11. 3. - U Austro-Ugarskoj radno vreme ograničeno na 11 sati, zabranjen noćni rad za žene i mlade.
- 11. 3. - Gustav Nachtigal stavlja Mahinland kod Lagosa u Nigeriji pod nemački protektorat, ali već u oktobru pripada Britancima po sporazumu.
- 14. 3. - U Londonu prikazana komična opera The Mikado.
- mart - Kinesko-francuski rat: Francuzi zauzeli Peskadorska ostrva (Penghu).
- 22. 3. - Bitka kod Tofreka, ubedljiva britanska pobeda blizu crvenomorske obale Sudana - ali dva meseca kasnije napuštaju zemlju po odluci vlade.
- 26. 3. - U Kanadi izbija Severozapadna pobuna Metisa (suzbijena u maju).
- 26. 3. - Pruske deportacije 1885-90: u Pruskoj naređeno proterivanje svih Poljaka i Jevreja sa ruskim državljanstvom (od jula i sa austrijskim).
- 26. 3. - Slikarica Jeanette Pickersgill je prva osoba legalno kremirana u Engleskoj.
- 28. 3. - Francuzi se povukli iz Lang Sona, što u metropoli dovodi do Tonkinske afere i pada premijera Julesa Ferryja.
- 30. 3. - Velika igra: Boj za Kušku je okršaj Rusa i Afganaca u današnjem Turkmenistanu, koji je zamalo doveo do rusko-britanskog rata; biće osnovana komisija za razgraničenje.
- 31. 3. - Uspostavljen britanski Protektorat Bechuanaland (od 1966. nezavisna Bocvana).
April/Travanj
uredi- 2. 4. - Gvatemalski predsednik Justo Rufino Barrios poginuo u bici kod Chalchuape u Salvadoru.
- 2. 4. - Masakr na Frog Lake: tokom Severozapadne pobune, ratnici Kri ubili devet naseljenika na istoku današnje Alberte.
- 3. 4. - Gottlieb Daimler patentirao jednocilindrični motor s vodenim hlađenjem.
- 4. 4. - Manifestacije u Tunisu protiv francuske vlasti.
- 8. 4. - Wituland: nemačka braća Clemens i Gustav Denhardt dobili od lokalnog sultana zemlju u današnjoj Keniji, što nemačka vlada uzima pod zaštitu a sultan Zanzibara Barghash bin Said protestuje.
- 14. 4. - Poslednja bitka Kinesko-francuskog rata je francuska pobeda kod Képa.
- april - Proglašen nemački protektorat nad Sjevernim Solomonskim otocima (s izuzetkom Bougainvillea prebačeni Britaniji 1890).
- 18. 4. - Tjencinska konvencija između Japana i Kine: kraj isključivog uticaja Kine u Koreji.
- 18. 4. - Crnogorski mitropolit Mitrofan Ban hirotonisan u Sankt Peterburgu.
- 28. 4. - Na praznik Vesak je u Kolombu na Sri Lanci prvi put istaknuta budistička zastava ( ).
- 30. 4. - Slapovi Niagare postaju državni park.
- proleće - Srpski političar Jovan Ristić svečano primljen u Rusiji kod cara - demonstrativno na račun austrofilske politike kralja Milana[2].
- proleće - Srpska vlada priprema besplatne knjige za Staru Srbiju u Osmanskom carstvu, ove godine počinju neuspešni pregovori sa Vaseljenskom patrijaršijom da prizrenski mitropolit bude Srbin, kao i episkopi u Skoplju, Velesu, Debru, Bitolju i Ohridu[3].
Maj/Svibanj
uredi- 1. 5. - Pad grčkog premijera Harilaosa Trikupisa nakon poraza na izborima, ali vraća se već sledeće godine.
- 3. 5. - Bivši knez Srbije Aleksandar Karađorđević umro u Temišvaru.
- maj - Vincent van Gogh naslikao "Jedače krompira", svoje prvo veće delo.
- 2. 5. - Belgijski kralj Leopold II osnovao Slobodnu Državu Kongo, to je njegov lični posed do 1908, kada ga zbog međunarodnog odijuma preuzima belgijska vlada.
- 2. 5. - Bitka kod Cut Knife: Krijevi i Assiniboini odbili kanadski napad u Saskatchewanu.
- 9 - 12. 5. - Bitka kod Batoche u Saskatcheanu je odlučujuća kanadska pobeda nad metiskim pobunjenicima.
- 17. 5. - Britanske trupe generala Grahama napuštaju Sudan zbog Gladstonove antiimperijalističke politike i komplikacija sa Rusijom. Sudan prepušten mahdistima do velike kampanje 1896-98.
- 17. 5. - Apački poglavica Geronimo po treći i poslednji put beži iz rezervata.
- 19. 5. - Plivački instruktor Robert Emmet Odlum je prva osoba koja je skočila sa Bruklinskog mosta - poginuo je.
- maj (po j.k.) - Srbija: nova vlada Milutina Garašanina, bez Stojana Novakovića.
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 3. 6. - Bitka na Loon Lake je poslednja čarka sa Krijevima i poslednji oružani okršaj u Kanadi.
- 9. 6. - Tjencinski ugovor, zvanični kraj Francusko-kineskog rata, priznat francuski protektorat nad Tonkinom i Annamom (veći deo današnjeg Vijetnama).
- 14. 6. - Željeznička pruga Sarajevo — Ploče, bosanska Južna pruga: puštena u promet dionica Metković-Mostar.
- 14. 6. - Sarajevski mitropolit Sava Kosanović podnosi ostavku vaseljenskom patrijarhu usled sukoba sa austrougarskim vlastima i nadbiskupom Stadlerom - prihvaćeno tek u septembru, pod austrougarskim pritiskom, Kosanoviću je određen Beč za mesto stanovanja.
- 17. 6. - Kip slobode stigao u delovima u njujoršku luku, pijedestal se još gradi.
- 22. 6. - Mahdistički Sudan: Muhamed Ahmed umro od tifusa, nasleđuju ga trojica kalifa koje je imenovao, ali oni se sukobljavaju do 1891, kada Abdallahi ibn Muhammad ostane jedini.
- 23. 6. - Konzervativac Robert Gascoyne-Cecil, 3rd Marquess of Salisbury prvi put postaje britanski premijer. Randolph Churchill je državni sekretar za Indiju u novom kabinetu.
- jun - jul - Marabut Mamadou Lamine Dramé digao pobunu u Senegalu protiv francuske kolonizacije (do 1887).
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 4. 7. - Cần Vương: u Vijetnamu izbija ustanak protiv franuskog protektorata. Francuzi u septembru smenjuju mladog cara Hàm Nghija njegovim polubratom Đồng Khánhom (do 1889).
- 6. 7. - Louis Pasteur uspešno testirao vakcinu protiv besnila na malom Josephu Meisteru.
- 23. 7. - Umro bivši predsednik SAD i general Armije Ulysses S. Grant (dvanaest godina kasnije za njega je napravljen veliki mauzolej).
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 7. 8. - Nemački brodovi uperili topove u palatu zanzibarskog sultana, što ga je ubedilo da prizna nemačke protektorate na kontinentu; u blokadi učestvuju i Britanci i Italijani; na kraju Nemci dobijaju obalu Tanganjike a Britanci Kenije.
- 14. 8. - Izmenjen Krivični zakon u UK: starost pristanka povišena sa 13 na 16 godina, mere protiv prostitucije maloletnica, rekriminalizovana muška homoseksualnost.
- avgust - Britanci ukinuli bursku Republiku Stellaland i priključili je Bečuanalendu.
- 17. 8. - U UK obnovljen Državni sekretarijat za Škotsku.
- 18. 8. - Željeznička pruga Pčelić – Daruvar – Banova Jaruga: otvorena dionica od Barče do Pakraca.
- c. 20. 8. - Opažena prva supernova van naše galaksije, SN 1885A (S Andromedae).
- 21. 8. - Mahdisti zauzeli Kasalu na granici sa Etiopijom - sledi rat sa tom zemljom.
- 24. 8. - Istaknuta nemačka zastava na Karolinskim ostrvima, što dovodi do spora sa Španijom.
Septembar/Rujan
uredi- 1. 9. - Osnovana kolonija Britanski Bečuanaland (od 1895. deo Kolonije Rta dobre nade).
- 2. 9. - Masakr u Rock Springsu, Vajoming, beli rudari ubili najmanje 28 kineskih kolega.
- 15. 9. - Čuveni slon Jumbo poginuo u sudaru sa lokomotivom.
- 18. 9. (6. 9. po j.k.) - Plovdivski prevrat u Istočnoj Rumeliji (južna Bugarska, autonomna pokrajina Osmanskog carstva), zbačen Gavril-paša, poziv bugarskom knezu Aleksandru da prihvati ujedinjenje sa Kneževinom Bugarskom (severna Bugarska, vazalna kneževina Osmanlija).
- 20. 9. - Aleksandar Batenberg uzeo titulu "kneza severne i južne Bugarske" - ujedinjenje te zemlje.
- 23. 9. - Bitka kod Kufita, Etiopljani odbili mahdističke snage Osmana Digne.
- 23. 9. - U Nemačkoj patentirana Auerova mrežica, naprava za osvetljenje.
- 27. 9. - Prvo vatrogasno društvo u Beogradu.
- 27. 9. - Presretnuti proglas Nikole Pašića poziva na pobunu u Srbiji.
- 28. 9. - U Brazilu donesen zakon kojim su oslobođeni robovi stariji od 60 godina (svi robovi oslobođeni 1888).
- 30. 9. (18. 9.) - Bugarski knez Batenberg upućuje lično pismo kralju Milanu, nudi mu zajedništvo protiv Turske, ali Milan odbija; Nikola Pašić je u Bugarskoj zatvoren još ranije a sa granice su rastureni radikalski emigranti[2].
Oktobar/Listopad
uredi- 1. 10. - U govoru pred skupštinom Kralj Milan izjavljuje da će po pitanju Istočne Rumelije tražiti povratak na prethodno stanje ili kompenzaciju - mobilizacija proglašena još ranije. Pošto je Bugarska sada veća od Srbije, smatra se da ima prednost u akciji u Makedoniji, što je za Srbiju jedini mogući pravac širenja[2].
- 1. 10. - U Nemačkoj stupio na snagu Zakon o osiguranju od nezgoda.
- 4. 10. - Potpuni monopol duvana u Srbiji, na gajenje, preradu i trgovinu - zalog za strane zajmove.
- 5. 10. - Narodna banka Srbije ovlašćena da izdaje novčanice od 10 dinara sa srebrnom podlogom - novčanice se ustaljuju u privatnom saobraćaju.
- 5. 10. - "Saborski vritnjak": pravaški zastupnik Josip Gržanić udario bana Khuen-Héderváryja nogom u stražnjicu, revoltiran nezakonitim odvozom Komornih spisa iz zagrebačkog Hrvatskog arhiva u Budimpeštu.
- 10. 10. - Detonacijom 140 tona eksploziva uništena stena Flood Rock u "Vratima pakla", tjesnacu njujorške East River.
- 15. 10. - Maršalovi Otoci stavljeni pod njemačku zaštitu.
- 17. 10. - Vojvođanski liberal Miša Dimitrijević pokrenuo novine "Branik", nasuprot Tomićevoj "Zastavi".
- 19. 10. - Kralj Milan odbio da primi pismo bugarskog kneza Aleksandra.
- 21. 10. - Neuspešni atentat na danskog premijera Estrupa.
- 22. 10. - Špansko-nemački spor o Karolinskim ostrvima: papa Lav XIII presudio u korist Španije (biće prodata Nemačkoj 1899).
- 24. 10. - Praizvedba operete "Ciganin baron" Johanna Straussa mlađeg u Beču.
- 29. 10. - Mučenici iz Ugande: u Kraljevini Buganda ubijen anglikanski biskup James Hannington, u zemlji je progon hrišćana.
- jesen - U osmanskom Vanu osnovana tajna Jermenska demokratska liberalna partija (Armenakan).
Novembar/Studeni
uredi- 5. 11. - Konferencija Sila u Carigradu povodom bugarskog ujedinjenja - bez rezultata.
- 7. 11. - Zvanično završena gradnja Kanadske pacifičke železnice, saobraćaj počinje za sedam meseci nakon što se poboljša stanje pruge.
- 7 - 29. 11. - Treći anglo-burmanski rat donosi kraj nezavisne Burme (dinastija Konbaung) i priključenje Britanskoj Indiji (→ Britanska Burma, provincija Indije do 1937, zatim zasebna kolonija, nezavisna od 1948).
- 10. 11. - Daimler Reitwagen je prvi motocikl, napravili su ga Gottlieb Daimler i Wilhelm Maybach; Daimlerov sin ga je danas vozio nekoliko kilometara, dok se sedište nije zapalilo.
- 14. 11. (2. 11. po j.k.) - Kralj Milan objavio rat Bugarskoj, pravdajući ga napadom bugarskih četa na srpske položaje kraj Vlasine. Moravska divizija zauzela Caribrod (Dimitrovgrad), operacije teku prema Sofiji i Vidinu.
- 15. 11. - Šumadijska divizija razbila jedan bugarski odred kod Vrapče, a Dunavska uveče zauzela Dragomanski tesnac.
- novembar - Građanski rat u Kolumbiji se okončava pobedom konzervativne vlade, koja će dogodine promeniti ustav Sjedinjenih Kolumbijskih Država.
- 16. 11. - Moravska divizija zauzima napušteni Trn, Dunavska i Drinska su pred Slivnicom, napad odložen za 18, u očekivanju ostalih.
- 16. 11. - Louis Riel, vođa kanadskih Metisa, pogubljen nakon što je osuđen za veleizdaju.
- 17 - 19. 11. - Bitka kod Slivnice: nakon što su prebacili snage iz Istočne Rumelije, Bugari preuzimaju inicijativu i srpsku vojsku, koja pati od fragmentiranog komandovanja, teraju na povlačenje.
- 22. 11. - Bugarski napad, srpska vojska se sa Dragomanskog tesnaca povlači na granicu
- 23. 11. - Bugari povratili Caribrod.
- 24. 11. - Boj na Neškovom visu iznad Pirotske kotline - Bugari ga zauzimaju. Trojecarski savez predlaže primirje, koje Srbija jednostrano prihvata.
- 25. 11. - Umro španski kralj Alfonso XII, trudna kraljica Marija Kristina postaje regent, Alfonso XIII rođen sledećeg maja. Lideri konzervativne i liberalne stranke postižu Pakt iz Parda o smenjivanju na vlasti, prvih pet godina premijer je liberal Práxedes Mateo Sagasta.
- 25. 11. - Nacionalni park Banff je prvi u Kanadi.
- 26 - 27. 11. - Pirotska bitka, Bugari u drugom napadu zauzimaju Pirot.
- 27. 11. - Kralj Milan nudi abdikaciju, koju premijer Garašanin s indignacijom odbacuje.
- 27. 11. - Još jedan spektakularan meteorski pljusak Andromedida, ostataka Bielinog kometa, kasnije znatno slabiji.
- 28. 11. - Bugarski knez Aleksandar prihvata primirje, pod austrougarskim pritiskom. (na sporednom ratištu, u međuvremenu, Srbi opseli Vidin).
- 29. 11. - Thibaw Min, poslednji burmanski kralj, izgnan sa porodicom u Indiju.
- novembar-decembar? - Srpsko-bugarski rat izaziva vrenje među Albancima, naročito u Đakovici i Mitrovici; konferencije plemenskih poglavara u Vučitrnu[3].
Decembar/Prosinac
uredi- 11. 12. - Britanci priznali nezavisnost Džohora na čelu sa Abu Bakrom (protektorat 1914-42 i 1945-46, od 1957. sastavni deo Malezije)
- 17. 12. - Madagaskarska kraljica Ranavalona III. pristala pod pritiskom na francuski protektorat.
- 18. 12. - Okončani parlamentarni izbori u Ujedinjenom Kraljevstvu, prvi po novom izbornom sistemu: najviše glasova za liberale, ali bez apsolutne većine, treća stranka je Irska parlamentarna partija - novi izbori već sledećeg jula.
- 22. 12. - Itō Hirobumi je prvi japanski premijer.
- 22. 12. - U Somboru osnovano prvo srpsko zabavište.
- 22. 12. - Papska enciklika Quod Auctoritate najavljuje Svetu godinu 1886.
- 26. 12. - Aide-mémoire lidera srpskih naprednjaka i liberala, Jovana Ristića, Stojana Novakovića, Milana Piroćanca i Radivoja Milojkovića predsedniku vlade Garašaninu i kralju Milanu: traži se častan mir sa Bugarskom i veća uloga Skupštine.
- 28. 12. - Prvi broj književnog časopisa "Bosanska vila".
- 30. 12. - Bitka kod Ginnisa je anglo-egipatska pobeda nad mahdistima.
- 31. 12. - U Bombaju osnovan Indijski nacionalni kongres.
Kroz godinu
uredi- Popis stanovništva u Bosni i Hercegovini 1885.: 1.336.091 stanovnika, 42,76% pravoslavaca, 36,88% muslimana i 19,89% rimokatolika; u gradu Sarajevu 26.268 stanovnika, od čega 60,1% muslimana.
- Razlaz Tesle i Edisona nakon nesporazuma/prevare oko obećane novčane nagrade za odrađeni težak posao.
- Osnovano Prvo hrvatsko društvo biciklista.
- Zolin roman Germinal.
- Formirana firma Johnson & Johnson, sledeće godine iznose prve proizvode, obloge za rane.
- Osnovana Boston Fruit Company za prevoz banana i drugog voća iz Kariba na severoistok Amerike - suosnivač United Fruit Company 1899.
- Georg von Schönerer dodao "arijevski paragraf" Programu iz Linca.
- Nauka i tehnika
- Carl Auer von Welsbach otkrio prazeodijum i neodimijum.
- Karl Benz napravio Benz Patent-Motorwagen (patentiran dogodine).
- John Kemp Starley napravio Rover Safety Bicycle, s točkovima današnje veličine.
- 1884-85 - U Čikagu izgrađena Home Insurance Building, sa 10 spratova prvi neboder na svetu.
- Theodor Escherich otkrio bakteriju Escherichia coli.
- Johann Jakob Balmer dao empirijsku formulu za vidljive spektralne linije vodonika (→ Balmerova serija).
- Ottmar Mergenthaler napravio mašinu za linotipiju.
Rođenja
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 21. 1. - Umberto Nobile, aeronautičar, istraživač Arktika († 1978)
- 2. 2. - Mihail Frunze, boljševički lider, komandant Crvene armije († 1925)
- 7. 2. - Sinclair Lewis, pisac-nobelovac († 1951)
- 8. 2. - Ivan Kozarac, hrvatski književnik († 1910.)
- 9. 2. - Alban Berg, austrijski skladatelj († 1935.)
- 12. 2. - Julius Streicher, nacistički političar i izdavač († 1946)
- 18. 2. - Josip Goldberg, geofizičar, profesor, akademik JAZU († 1960)
- 24. 2. - Chester Nimitz, admiral flote SAD († 1966)
- 1. 3. - Rista Marjanović, foto-reporter († 1969)
- 11. 3. - Malcolm Campbell, motorista na zemlji i vodi († 1948)
- 18. 3. - Josip Berković, hrvatski političar († 1968)
- 22. 3. - Josip Račić, hrvatski slikar († 1908.)
- 25. 3. - August Marić, general u KJ, načelnik stožera u NDH († 1957)
- 29. 3. - Deže Kostolanji, književnik, novinar, publicista († 1936)
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 12. 4. - Robert Delaunay, slikar, suosnivač orfizma († 1941)
- 12. 4. - Hermann Hoth, nemački general († 1971)
- 13. 4. - György Lukács, filozof († 1971)
- 15. 4. - Franz Böhme, nemački general († 1947)
- 17. 4. - Karen Blixen, danska književnica († 1962)
- 29. 4. - Egon Erwin Kisch, pisac, novinar († 1948)
- 2. 5. - Hedda Hopper, trač-novinarka († 1966)
- 14. 5. - Krizina Bojanc, jedna od Drinskih mučenica († 1941)
- 16. 5. - Aleksandar Binički, operni pjevač, tenor-buffo, i glumac († 1963)
- 20. 5. - Alexander Löhr, nemački general († 1947)
- 21. 5. - Sofi od Albanije, kneginja († 1936)
- 22. 5. - Arthur Conan Doyle, engleski književnik († 1930.)
- 22. 5. - Giacomo Matteotti, vođa italijanskih socijalista († 1924)
- 3. 6. - Jakov Sverdlov, sovjetski političar († 1919)
- 5. 6. - Georges Mandel, francuski političar, vođa Otpora († 1944)
- 19. 6. - Stevan Hristić, srpski kompozitor († 1958)
- 22. 6. - Milan Vidmar, elektro-inženjer, šahista, filozof († 1962)
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- 4. 7. - Petar Šain, slikar († 1965)
- 8. 7. - Ernst Bloch, filozof († 1977)
- 8. 7. - Hugo Ferdinand Boss, tekstilni preduzetnik († 1948)
- 14. 7. - Sisavang Vong, kralj Laosa († 1959)
- 15. 7. - Abd al-Rahman al-Mahdi, religijsko-politički lider u Sudanu († 1959)
- 28. 7. - Branko Gavella, kazališni reditelj († 1962)
- 29. 7. - Theda Bara, glumica († 1955)
- 1. 8. - George de Hevesy, radiokemičar, nobelovac († 1966)
- 25. 8. - Georg Wilhelm Pabst, režiser († 1967)
- 2. 9. - Dragiša Vasić, književnik i publicista († 1945)
- 8. 9. - Ernst Bloch, njemački filozof († 1977.)
- 10. 9. - Dora Pejačević, hrvatska skladateljica († 1923.)
- 11. 9. - D. H. Lawrence, engleski pisac († 1930)
- 11. 9. - Juraj Demetrović, političar († 1945)
- 22. 9. - Erich Von Stroheim, glumac i režiser († 1957)
- 28. 9. - Branko Gavella, hrvatski redatelj, teatrolog i kazališni pedagog († 1962.)
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- 7. 10. - Niels Bohr, danski fizičar, nobelovac († 1962.)
- 27. 10. - Vladimir Ćorović, istoričar († 1941)
- 27. 10. - Franjo Čutura, pjesnik i putopisac († 1959)
- 28. 10. - Karlo Afan de Rivera, hrvatski slikar († 1979)
- 30. 10. - Ezra Pound, književnik († 1972)
- 31. 10. - Karl Radek, političar u SSSR († 1939)
- 2. 11. - Harlow Shapley, astronom († 1972)
- 5. 11. - Will Durant, pisac i filozof († 1981)
- 8. 11. - Tomoyuki Yamashita, japanski general, osuđen za ratne zločine († 1946)
- 9. 11. - Velimir Hlebnjikov, ruski književnik († 1922)
- 10. 11. - Katarina Bogdanović, književni kritičar i istoričarka književnosti († 1969)
- 11. 11. - George S. Patton, američki general sa 4 zvezdice († 1945)
- 14. 11. - Sonia Delaunay, slikarica, suosnivač orfizma († 1979)
- 26. 11. - Heinrich Brüning, kancelar Nemačke († 1970)
- 30. 11. - Albert Kesselring, nemački feldmaršal († 1960)
- 3. 12. - Edward Lasker, šahista i goista († 1981)
- 14. 12. - Miroslav Kraljević, hrvatski slikar († 1913.)
- 22. 12. - Borivoje Ž. Milojević, geograf, akademik SANU († 1967)
- 25. 12. - Svetozar Pisarević, operski pevač, bas († 1929)
- 28. 12. - Vladimir Tatlin, sovjetski slikar i arhitekta († 1953)
Kroz godinu
uredi- Petar Mišković, izumitelj († 1950)
Smrti
urediJanuar/Siječanj – Jun/Lipanj
uredi- 5. 1. - Adolf von Auersperg, bivši austrijski premijer (* 1821)
- 26. 1. - Charles George Gordon, britanski general, guverner Sudana (* 1833)
- 27. 1. - Miša Anastasijević, bogati srpski trgovac i dobrotvor (* 1803)
- 1. 2. - Sidney Gilchrist Thomas, pronalazač (* 1850)
- 7. 2. - Iwasaki Yatarō, osnivač Mitsubishi-ja (* 1835)
- 2. 4. - Justo Rufino Barrios, predsednik Gvatemale (* 1835)
- 20. 4. - Gustav Nachtigal, nemački istraživač Afrike i administrator (* 1834)
- 25. 4. - Ema Havajska, bivša kraljica-supružnica Havaja (* 1936)
- 3. 5. - Knez Aleksandar Karađorđević, bivši vladar Srbije (* 1806)
- 7. 5. - Marija Marica Petrović, crnogorska princeza (* 1869)
- 22. 5. - Victor Hugo, francuski književnik (* 1802)
- 2. 6. - Karl Anton von Hohenzollern-Sigmaringen, otac rumunskog kralja Karola (* 1811)
- 11. 6. - Amédée Courbet, francuski admiral (* 1827)
- 17. 6. - Edwin von Manteuffel, nemački feldmaršal (* 1809)
- 22. 6. - Muhamed Ahmed, sudanski Mahdi (* 1844)
- 25. 6. - Emilijan Kengelac, episkop vršački (* 1807)
Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac
uredi- 23. 7. - Ulysses S. Grant, američki vojskovođa, političar i predsjednik SAD-a (* 1822.)
- 28. 7. - Moses Montefiore, britanski finansijer, prethodnik cionizma (* 1784)
- 7. 8. - Dragutin Accurti, hrvatski političar i publicist (* 1829.)
- aug. - Aga Khan II, imam nizaritskih muslimana (* 1830)
- 29. 10. - George B. McClellan, američki general i političar (* 1826)
- 16. 11. - Louis Riel, vođa kanadskih Metisa (* 1844)
- 25. 11. - Alfonso XII, španski kralj (* 1857)
- 25. 11. - Mate Baštijan, književnik i političar (* 1828)
- 25. 11. - Thomas A. Hendricks, potpredsednik SAD (* 1819)
- 2. 12. - Ivan Vončina, hrvatski političar, izdavač (* 1827)
- 8. 12. - Stephan von Jovanović, austrougarski podmaršal, namjesnik Dalmacije (* 1828)
- 8. 12. - William Henry Vanderbilt, poslovni čovek i filantrop (* 1821)
- 15. 12. - Ferdinand II, supružnik portugalske kraljice Marije II (* 1816)
Kroz godinu
uredi- Jovan Anđelković, srpski general (* 1840)
- c. Tomo Skalica, istraživač, putopisac (* 1825)
Fikcija
urediReference
uredi- ↑ I godine 1885, među turistima u Dubrovniku, bilo je više poznatih ličnosti. dubrovnik-turistinfo.com
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ćorović, Vladimir Srpsko-bugarski rat i njegove posledice. rastko.rs
- ↑ 3,0 3,1 Bataković, Dušan. The Kosovo chronicles: Part Two: Theocracy, Nationalism, Imperialism - Entering the Sphere of European Interest. rastko.rs