Jump to content

عابدہ پروین

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
عابدہ پروین
فائل:Abida Parveen.png
کوک سٹوڈیؤ وچ عابدہ پروین
ذا‏تی معلومات
پیدائشی نامعابدہ پروین
معروفیتملکہ صوفیا سنگیت
تعلقسندھ، پاکستان
اصنافکافی
غزل
قوالی
سالہائے فعالیت1973–ہن تک
عابدہ پروین اک پاکستانی صوفی کلام گان والی اے۔

عابدہ پروین(اردو: عابده پروين) سندھ، پاکستان دی اک گلوکارہ ہن جو مکھ طور تے اپنے صوفی کلاماں اتے گیتاں-غزلاں کرکے جانی جاندی اے|[۱] اوہناں صوفی شاعراں دیاں لکھتاں نوں آواز دے کے وی ودھیرے نامنا کھٹیا اے|[۲] اوہ اردو، پنجابی اتے فرسی وچ گاؤندی اے۔ اوہناں اپنی شروع دی سنگیت دی سکھیا اپنے پیؤ غلام حیدر توں لئی تے صرف تن سالاں دی عمر وچ ہی اک کلام گا دتا سی۔ اس دی گائکی اتے سنگیت نے اس نوں بہت تعریف دتی اتے اسنوں 'صوفی سنگیت دی رانی' وجوں جانیا جاندا اے۔

عابدہ پروین دا جم 20 فروری 1954 وچ ہویا۔ ابیدا پروین اک پاکستانی صوفی مسلم گلوکارہ اتے سنگیتکار اے [۳] اوہ اک پینٹر اتے ادمی وی اے۔ پروین پاکستان وچ سبھ توں زیادہ تنخواہ پاؤن والیاں گائیکاں وچوں اک اے۔ اس دی گائکی اتے سنگیت نے اس نوں بہت تعریف دتی اتے اسنوں 'صوفی سنگیت دی رانی' وجوں جانیا جاندا اے۔

جم اتے پالن پوشن اک سندھی صوفی پروار وچ ہویا اسنوں اسدے پیؤ استاد غلام حیدر ولوں سکھلائی دتی گئی سی جو اک مشہور گلوکار اتے سنگیت استاد سی۔ پروین نے 1970 دے دہاکے دی شروعات وچ کارکردگی کرنا شروع کیتا سی اتے 1990 دے دہاکے وچ گلوبل پرمکھتا وچ نام آیا۔ 1993 توں، پروین کیلیفورنیا دے بئینا پارک وکھے اپنا پہلا قومانتری شو پیش کردیاں، زمین سفر کر چکی اے۔ اسنے کئی وار چرچاں (Churches) وچ گائیکی مظاہرہ وی کیتا اے۔

پروین نوں دنیا دے سبھ توں مہان صوفیگائیکاں وچوں اک وجوں جانیا جاندا اے۔ اوہ مکھ طور اُتے غزلاں، ٹھمری، کوالوالی، راگ (راگ)، صوفی، کلاسیکل، نیم-کلاسیکل سنگیت گاؤندی اے جو کہ صوفی شاعراں ولوں گائے گیتاں دی دہراؤ نال حوالہ اتے ہارمونیئم دے نال اکو اک سٹائل اے۔

شروع دا جیون

[سودھو]

پروین دا جم پاکستان دے سندھ، لارکانا وچ محلہ علی گوہراباد وچ ہویا سی۔ اسنے اپنی سنگیت دی سکھلائی شروعات وچ اپنے پیؤ استاد غلام حیدر توں حاصل کیتی۔ اسدا اپنا اک سنگیتک سکول سی جتھے پروین نوں بھگتی دی پریرنا حاصل ہوئی، اوہ اتے اسدے پیؤ اکثر صوفی سنتاں دے استھاناں اُتے کارکردگی کردے سن۔ پروین دی صلاحیت نے اس دے پیؤ نوں مجبور کیتا کہ اوہ اس نوں اپنے دوہاں پتراں دا سنگیتک وارث چنے۔

کریئر

[سودھو]

پروین نے 1970 دے شروع وچ درگاہاں اتے عرص وچ کارکردگی کرنا شروع کر دتا سی، پر ایہہ 1973 وچ ریڈیو پاکستان وچ سی۔ 1977 وچ اس نوں ریڈیو پاکستان وچ اک سرکاری گلوکارہ وجوں پیش کیتا گیا سی۔ اس ویلے توں، پروین پرمکھتا اُتے چلی گئی اتے ہن اوہ پاکستان دی اک اتم آواز کلاکار منی جاندی اے۔ اسنے صوفی سنگیت نوں اک نویں پچھان نال رنگیا، 1980 وچ سلطانہ صدیقی دے 'آواز-او-انداز' وکھے اس سفر دی شروعات دی نشاندیہی کیتی۔

نجی زندگی

[سودھو]

سکھیا

[سودھو]

عابدہ نے اپنی ماسٹر دی ڈگری سندھ توں حاصل کیتی اتے اردو، سندھی اتے فارسی وی خاص طور اُتے سکھی۔

ویاہ اتے پروار

[سودھو]

1975 وچ، ابیدا ریڈیو پاکستان وچ سینئر پروڈیوسر سر غلام حسین شیخ نال ویاہ دے بندھن وچ بدھّ گئے۔، جسنے پروین دے کریئر دا پربندھن اتے صلاح کار کرن لئی 1980 ویاں وچ اپنی نوکری توں سنیاس لے لیا سی۔

عابدہ پروین گیلری

[سودھو]

پروین کلا وچ وی دلچسپی رکھدی اے۔ اوہ ابیدا پروین گیلری دی مالکی اے جس وچ گہنیاں، پینٹنگاں، اس دیاں سنگیت سیڈیاں، پرسکاراں دا حصہ اتے کپڑے اتے اپکرن شامل ہن اتے اس دیاں دھیاں ولوں چلایا جاندا اے۔ اتھے اسدا اپنا سنگیت رکارڈنگ سٹوڈیؤ وی اے۔

کپڑے دا سٹائل

[سودھو]

پروین دی اک وکھری قسم دی کپڑے دی سٹائل اے جو اسنے خود سوکھ اتے آرام لئی بنائی اے۔

مشہور گیت

[سودھو]
  • تیرے اشک نچایا کر تھئیا
  • اک نقطہ یار پڑایا اے
  • ہزاروں کھواہشیں ایسی کہ ہر کھواہش پے دم نکلے
  • تیرے آنے کا دھوکھا سا
  • لال شاہباز
  • دمہ دم مست قلندر
  • اک نقطے وچ گل مکدی اے
  • نیں میں جانا جوگی دے نال
  • اے دل نشین

اعزاز

[سودھو]

فلموگرافی

[سودھو]

حالانکہ پروین بہت مشہوری حاصل گلوکارہ اے، اسنے کدے فلماں وچ اپنی آواز نہیں دتی۔ اسدے چاہنے والیاں اتے فاروق مینگل دے زور اُتے فلماں وچ اسدے پہلاں توں ریکارڈ کیتے گانیاں دی ورتوں کیتی گئی اے۔ پروین اپنی سنگاؤ شخصیت کارن انٹرویواں اتے ٹیلیوژن سویر دے شو وچ گھٹّ-گھٹ دکھائی دندی اے۔ پروین نے اقبال کیتا کہ اسنوں بالیوڈّ فلم پروڈیؤسر سبھاش گھئی اتے یش چوپڑہ دیاں پیشکشاں ملدیاں رہندیاں ہن مگر اوہ ایہناں نوں نکاردی رہندی اے کیونکہ اوہ سوپھیواد وچ ڈبّ گئی اے اتے برہم سندیش پھیلاؤنا ویلے دی لوڑ اے۔[۶] اسنوں فلم را ون لئی شاہ رخ خان دی پیش کش وی ملی اتے سنگیت ڈریکٹر اے۔آر۔رحمٰن نے اسنوں کجھ گیتاں دی پیش کش وی کیتی۔[۷]



عابدہ پروین
جیون 1954
جمن پو لاڑکانہ پاکستان
گن گان والی

ٹیلی ویژن

[سودھو]
سال شو کردار نوٹ
1980ء آواز آنداز Performer aired on PTV
2009ء نارا مستانا Performer Concert sponsored and aired by Hum
2010ء چھوٹے استاد Guest Judge with Ghulam Ali Eid Celebration
2012ء سر چھترا جج Representing Pakistan in India
2012ء Shehr-e-Zaat OST Singer for Yaar ko Humne Pre-recorded from album Raqs-e-Bismil
2012ء جھلک دکھلا جا Special appearance with Runa Laila To promote Sur Kshetra TV Show
2012ء پہلا ہم ایوارڈ Performer Sang Naraye Mastana
2014ء پاکستان آئیڈل ٹی وی شو Guest Judge Grand Finale
2014ء زی چینل TV Singer New Channel
2014ء سماع عشق Performer Concert aired on Hum TV

فلماں

[سودھو]
سال فلم گانا نوٹ
2005ء وردھہ Mann Lago Yaar

Bhala Hua Meri

Saahib Mera Ek

From her album "Kabir by Abida"
2008ء ذی الشاہ Sajjan de Haath Pre-recorded
2013ء عشق خدا Title Track Pre-recorded

Winner-1st ARY Film Awards for Best Female Playback Singer

2015ء جانثار Sufiye Ba Safa Manam (female) Indian film by Muzaffar Ali
2015ء بن روئے Maula Maula with Zeb Bangash

Winner-15th Lux Style Awards for Best Female Playback Singer

2017ء رنگریزا Phool Khil Jayein with Asrar (musician)

گائیکی دے ذریعے صوفیانہ کلام نوں پھیلانے د‏‏ی گل کيت‏ی جائے تاں شاید اس وقت پورے برصغیر وچ عابدہ پروین تو‏ں وڈا کوئی ناں نئيں۔ انھاں نے صرف پاکستان تے بھارت وچ ہی نئيں بلکہ پوری دنیا وچ صوفی شعراکے پیغام نو‏‏ں پھیلایا۔ عابدہ پروین کااک موسیقار گھرانے تو‏ں اے۔ انہاں نے موسیقی د‏‏ی ابتدائی تعلیم اپنے والد استاد غلام حیدر تو‏ں حاصل کرنے دے بعد ریڈیو پاکستان تو‏ں اپنی فنی زندگی دا آغاز کيتا۔ 2012ء وچ عابدہ پروین د‏‏ی فنکارانہ خدمات دے اعتراف وچ انہاں نو‏ں ہلالِ امتیازسے نوازیا گیا،اسی برس انہاں نو‏ں بھارت د‏‏ی بیگم اختر اکیڈمی آف غزل د‏‏ی طرف تو‏ں لائف ٹائم اچیومنٹ ایوارڈبھی دتا گیا۔ عابدہ پروین نو‏‏ں اس تو‏ں پہلے حکومت پاکستان د‏‏ی جانب تو‏ں پرائیڈ آف پرفارمنس وی مل چکيا اے۔2015ء وچ وی پاکستان تے بیرونِ ملکاں وچ عابدہ پروین نے کئی شوز کیتے تے موسیقی د‏‏ی دنیا وچ منفرد شناخت د‏‏ی حامل رہیاں۔عابدہ پروین نو‏‏ں پاکستان تے بھارت دے مقابلہ موسیقی پروگرامسر چھترا وچ بطور جج وی رکھیا گیا سی۔

حوالے

[سودھو]
  1. Madhumita Dutta (2008). Let's Know Music and Musical Instruments of India, 56. ISBN 978-1-905863-29-7. 
  2. Singer with the knock-out effect: Abida Parveen is one of the world's great singers – even if you can't understand her, By Peter Culshaw, The Telegraph، 15 Sep 2001.
  3. https://www.theguardian.com/music/2013/jul/08/abida-parveen-sufi-singer-passion
  4. http://tribune.com.pk/story/525517/recognition-president-zardari-confers-top-civil-awards
  5. http://dawn.com/2012/10/09/india-honours-abida-parveen-with-life-time-achievement-award/
  6. «Bollywood can wait: Abida Parveen (Interview)». Thaindian News. 8 نومبر 2010. دریافت‌شده در 9 نومبر 2018. تاریخ وارد شده در |access-date=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  7. Bharti Dubey (31 اگست 2012). "Abida Parveen and Runa Laila to spread love in India". The Times of India. http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news-and-interviews/Abida-Parveen-and-Runa-Laila-to-spread-love-in-India/articleshow/16049861.cms. 

ہور پڑھو

[سودھو]

بارلے جوڑ

[سودھو]