جنگ نوارینو
جنگ نوارینو 20 اکتوبر 1827ء چ سلطنت عثمانیہ تے برطانیہ ، فرانس تے روسی سلطنت دیاں مشترکہ فوجاں دے وچکار لڑی جان آلی اک بحری جنگ سی ، جس چ شکست دے نال ای عثمانی سلطنت دا زوال یقینی ہو گئیا سی ۔ایہہ جنگ یونان دی جنگ آزادی دے سلسلےآں دے اہم ترین معرکےآں چ شمار ہندی اے ۔ ایہہ جنگ خلیج نوارینو دے لہندے ساحلاں تے بحیرہ آیونیئن چ لڑی گئی ۔ اس جنگ چ سلطنت عثمانیہ تے مصر دا بحری بیڑہ برطانیہ ، فرانس تے روس دے ہتھوں مکمل تباہی دا شکار ہوگئیا ۔ایہہ تریخ دی چھیکڑلی وڈی بحری جنگ سی جہڑی بادبانی جہازاں نال لڑی گئی ۔اس جنگ چ اتحادیاں دی فتح دی سب توں وڈی وجہ اینہاں دے عملے تے سپاہیاں دا بہتر طور تے مسلح تے تربیت یافتہ ہونا سی ۔
جنگ دی وجہ
[سودھو]
جنگ نوارینو دی یونان دی جنگ آزادی چ بہت اہمیت اے ، جہڑی یونانی قوم پرستاں نے 1821ء چ سلطنت عثمانیہ دے خلاف شروع کیتی سی ۔ اوس ویلے تک یونان تے سلطنت عثمانیہ دی حکومت نوں 3 صدیاں ہو چکئياں سن ۔ 1827ء چ سلطنت عثمانیہ دے خلاف بغاوت دا تقریبا خآتمہ ہو چکئيا سی ، جہڑا اس دے طاقتور باجگزار محمد علی پاشا خدیو مصر دے پتر ابراہیم پاشا دے کمان ہیٹھ فوج نے کیتا سی ۔ پر سلطنت عثمانیہ دے خلاف ہمیشہ توں سازشاں چ لگئیاں ہوئیاں قوماں نے یونانیاں دا ساتھ دتا تے سلطنت برطانیہ ، فرانس تے روسی سلطنت نے سلطنت عثمانیہ دے خلاف جنگ چھیڑ دتی ۔ آرتھوڈکس عیسائیاں دی اکو وڈی طاقت ہون دی وجہ توں روسی سلطنت نے ہمیشہ یونان تے بلقان دے دوجے ہم فرقہ عیسائیاں دی مدد دے بہانے سلطنت عثمانیہ دے معاملات چ مداخلت کیتی جس دی اکو وجہ روسی سلطنت دا قسطنطنیہ تے مل مارن دا پرانا خواب سی ، حالانکہ آپوں روس نے بوت سارے مسلمان علاقےآں تے زبردستی مل مارئیا ہوئیا سی ۔ جنگ نوارینو چ عثمانی شکست نوں روس نے قسطنطنیہ تے قبضہ کرن دی پرانی خاہش دا موقع سمجھدے ہوئے سلطنت عثمانیہ دے خلاف اعلان جنگ کر دتا تے روسی فوجاں مالدوویا تے ولاچیا (افلاق) تے مل ماردیاں ہوئیاں اگے ودھدیاں رہئیاں تے روسی فوج دیاں اینہاں کامیابیاں دے مگروں سلطان محمود ثانی نوں معاہدہ ادرنہ تے دستخط کرنے پئے ، جس دے نتیجے چ یونان خودمحتار ہوگئیا پر حالے وی اوہ سلطنت عثمانیہ دی باجگزاری چ سی ۔ یونان دی آزادی دا مسئلہ مستقل طور تے 1832ء چ لندن کانفرنس چ حل ہوئیا ۔