Aneks:Esperanto - Korelatywy
Wygląd
Korelatywy
[edytuj]W zasadzie korelatywy nie są osobną częścią mowy (wszystkie są zaimkami), mimo to tworzą pewną grupę słów powiązanych ze sobą.
Pytania KI- | Wskazania TI- | Nieokreślenia I- | Grupy ĈI- | Zaprzeczenia NENI- | |
Osoby -U* | kiu – kto? | tiu – tamten | iu – ktoś | ĉiu – wszyscy | neniu – nikt |
Przedmiotu -O* | kio – co? | tio – tamto | io – coś | ĉio – wszystko | nenio – nic, żaden przedmiot |
Miejsca -E | kie – gdzie? | tie – tam | ie – gdzieś | ĉie – wszędzie | nenie – nigdzie |
Kierunku -EN | kien – dokąd? | tien – w tamtą stronę / tam | ien – dokądś | ĉien – w każdą stronę | nenien – w żadną stronę |
Czasu -AM | kiam – kiedy? | tiam – wtedy | iam – kiedyś | ĉiam – zawsze | neniam – nigdy |
Sposobu -EL | kiel – jak? | tiel – tak (w ten sposób) | iel – jakoś | ĉiel – w/na każdy sposób | neniel – nijak, w/na żaden sposób |
Ilości -OM | kiom – ile? | tiom – tyle | iom – ileś | ĉiom – wszystko | neniom – nic |
Przyczyny -AL | kial – dlaczego? | tial – dlatego | ial – z jakiegoś powodu | ĉial – z każdego powodu | nenial – bez powodu (z żadnego powodu) |
Posiadania -ES | kies – czyj? | ties – tego | ies – czyjś | ĉies – wszystkich, każdego | nenies – nikogo |
Cechy -A* | kia – jaki,a,e | tia – taki | ia – jakiś | ĉia – każdy | nenia – żaden |
*odmienia się przez liczby i przypadki
Do niektórych korelatyw można dodać małe słówka modyfikujące ich znaczenie, np.:
- ĉi – partykuła wskazująca bliskość (dodawana np. do korelatywów z T-)
- tio – tamto, ĉi tio – to
- tie – tam, ĉi tie – tu
- tiu – tamten, ĉi tiu – ten
- itd.
- ajn – zastępuje przyrostek -kolwiek np:
- io ajn – cokolwiek
- iu ajn – ktokolwiek
- ie ajn – gdziekolwiek
- itd.