Ziemia Adeli
| terytorium zależne | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba |
Stacja polarna Dumont d’Urville (siedziba szefa Dystryktu) | ||||
| Zarządzający | |||||
| Powierzchnia |
432 000 km² | ||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
| Języki urzędowe | |||||
Położenie na mapie
| |||||
Położenie na mapie
| |||||
Ziemia Adeli, Wybrzeże Adeli[1] (fr. Terre-Adélie) – region fizycznogeograficzny na Antarktydzie Wschodniej, pomiędzy Ziemią Wilkesa a Ziemią Jerzego V. Leży nad Morzem Dumont d’Urville’a (na południe od Oceanu Indyjskiego).
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Powierzchnia Ziemi Adeli to ok. 432 tys. km², zaś wysokość sięga ok. 2500 m n.p.m. Ma ona charakter płaskowyżu zbudowanego ze skał metamorficznych, całkowicie pokrytego lądolodem. Znana jest z najsilniejszych wiatrów na Antarktydzie (maksymalna zaobserwowana prędkość wiatru 90 m/s). Latem są tam kolonie fok, pingwinów Adeli i niektórych ptaków oceanicznych. U jej wybrzeży na wyspie Petrel znajduje się francuska stacja naukowa Dumont d’Urville na której zamieszkuje kilkadziesiąt osób.
Wybrzeże Adeli rozciąga się od Pourquoi Pas Point (136°11′E), który oddziela je od Wybrzeża Klary, do Point Alden (142°02′E), za którym znajduje się Wybrzeże Jerzego V. Zostało odkryte w styczniu 1840 roku przez francuskiego podróżnika Jules’a Dumont d’Urville’a i nazwane tak na cześć jego żony[2].
W pobliżu Wybrzeża Adeli znajduje się biegun magnetyczny Ziemi. Na Ziemi Adeli znaleziono pierwszy meteoryt odkryty na Antarktydzie, nazwany Adélie Land.
Status polityczny
[edytuj | edytuj kod]Francja rości sobie pretensje do tego terytorium na Antarktydzie, Ziemia Adeli administracyjnie jest jednym z dystryktów Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych. Szef dystryktu ma siedzibę w stacji Dumont d’Urville. Na mocy Układu Antarktycznego roszczenia są jednak obecnie zawieszone i francuska jurysdykcja ma raczej znaczenie symboliczne.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019, s. 650, 655. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ Adélie Coast