Willa Quistorpów w Szczecinie
nr rej. A-83 z 25.10.2001[1] | |
Willa Quistorpa | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
al. Wojska Polskiego 92 |
Typ budynku |
willa |
Styl architektoniczny | |
Rozpoczęcie budowy |
1871 |
Ukończenie budowy |
1872 |
Pierwszy właściciel | |
Kolejni właściciele |
Martin Quistorp, Heinrich Jahn |
Obecny właściciel |
Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego |
Położenie na mapie Szczecina | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
53°26′18,4″N 14°32′05,6″E/53,438444 14,534889 |
Willa Quistorpa – zabytkowa willa znajdująca się przy alei Wojska Polskiego 92 w Szczecinie.
Wzniesiona w latach 1871–1872 przez spółkę Westend Stettin Bauverein auf Aktien była jedną z pierwszych budowli powstałych na terenie dzielnicy Westend[2][3]. Willi nadano formę pałacyku, inspirowanego stylem toskańskiego neorenesansu[2][3]. Rozplanowany na asymetrycznym rzucie dwukondygnacyjny budynek posadowiony jest na wysokim podpiwniczeniu. Do elewacji północnej dostawiona jest asymetrycznie trzykondygnacyjna wieża[3]. Elewacje willi dzielone są gzymsami kordonowymi, zaś gzyms wieńczący podkreślony jest fryzem ząbkowym[3]. Charakterystyczną cechą budowli są bogate zdobienia o charakterze sztukatorsko-rzeźbiarskim. Na wieży umieszczono tonda z wizerunkiem niemowlęcia z bocianem oraz kobiety z dziećmi – symbolami rodziny i macierzyństwa[2][3]. Ponadto w niszach na elewacji znajdują się posągi kobiet trzymających liść palmy i kosz z kwiatami, będące alegorią sławy i bogactwa. Nad wejściem do dawnej piwnicy umieszczono tympanon, ozdobiony motywem putt z girlandami[2][3].
Obok willi postawiono dwuskrzydłowy, parterowy budynek pełniący funkcję stajni i wozowni (przed I wojną światową zaadaptowane na garaże[4]), w którym ulokowano ponadto pomieszczenia socjalne, drewutnię, pralnię i toalety[3]. Na południowej ścianie szczytowej znajdował się drewniany gołębnik oraz metalowa woliera dla bażantów[3]. Całość otaczał oryginalnie ogród, z którego do dnia dzisiejszego zachowały się wiekowe kasztanowce, lipy i buki odmiany purpurowej[3]. Przy wejściu na posesję od strony ulicy stała portiernia oraz ogrodzenie o ceglanych filarach, łączonych ozdobną kratą[3].
Pierwszym właścicielem willi był przedsiębiorca Johannes Quistorp, po jego śmierci odziedziczył ją jego syn Martin. Później należała ona do siostrzeńca Martina, Heinricha Jahna[3]. Po II wojnie światowej, w 1950 roku, w budynku ulokowano Wojewódzką Stację Pogotowia Ratunkowego[2][3]. Przystosowane do potrzeb służby zdrowia wnętrze willi zatraciło swój pierwotny charakter[2]. W latach 1999–2001 willę poddano gruntownemu remontowi, połączonemu z wymianą stolarki okien i drzwi[3]. Wcześniej rozebrane zostały budynek portierni (1995) oraz ogrodzenie od strony ulicy (1996-99)[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 121 [dostęp 2017-09-29] .
- ↑ a b c d e f Damian Grzesiak: Willa Quistorpa (Pogotowie Ratunkowe). pomorzezachodnie.travel. [dostęp 2017-09-29].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Gonia: Willa Quistorpa – al. Wojska Polskiego 92. sedina.pl, 2009-01-22. [dostęp 2017-09-29].
- ↑ a b Marek Łuczak: Pogodno, Łękno. Szczecin: Pomorskie Towarzystwo Historyczne, 2009. ISBN 978-83-751817-6-0.