Wikipedysta:Alan3984/brudnopis

Okszów (ukr. Окшув)– wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Chełm.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 1577 mieszkańców i była drugą co do wielkości miejscowością gminy Chełm.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.), w Okszowie mieszkało 767 mężczyzn i 810 kobiet, razem dając 1577 mieszkańców. 51,4% mieszkańców stanowili kobiety, a 48,6% mężczyźni. 65,4% ludności należało do produkcyjnej grupy wieku, 23,2% do przedprodukcyjnej, a 11,4% do poprodukcyjnej. Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada we wsi 53 osób w wieku nieprodukcyjnym. Ten wskaźnik obciążenia demograficznego jest więc znacznie mniejszy od wskaźnika dla województwa lubelskiego ( oraz znacznie mniejszy od wskaźnika obciążenia demograficznego dla całej Polski. Miejscowość jest zamieszkiwana przez 11,4% mieszkańców Gminy Chełm.

Współczynnik maskulinizacji (liczba mężczyzn na 100 kobiet) wynosił 95, a feminizacji (liczba kobiet na 100 mężczyzn) 106.

W 1998 r. w Okszowie mieszkało 860 osób, w 2002 r. 735, w 2009 r. 881 i w 2011 r. 1577.

Poniżej wykres przedstawiający zmianę ludności Okszowa w latach 1998-2011:

W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji

Historia

XIX. wiek i wcześniej

Najwcześniejsze dzieje Okszowa sięgają aż XVIII. w.. Pierwszymi znanymi właścicielami tej miejscowości byli Michał i Zofia Sobolewscy, którzy w 1761 r. przekazali folwark bazylianom z Chełma. Z zachowanego inwentarza wynika, że majątek był niewielki, a właściciele mieszkali w skromnym drewnianym dworku. Kolejnymi właścicielami folwarku byli następująco: Sidorowscy, Prusinowscy, Michałowscy, Nitawscy, Karpińscy, Wiśniewscy, Zgórscy, Praźmowscy i Malinowscy. Folwark często dzierżawili mieszkańcy Chełma. Według danych ze "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego", w 1827 r. wieś Okszów składała się z 12 domów i 60 mieszkańców. W 1864 r. część dóbr została rozparcelowana. Fragment z niej (130 morgów) kupił również unicki biskup chełmski Michał Kuziemski (niektóre źródła wskazują, że w roku 1870 biskup za otrzymane od rosyjskich władz państwowych 25 tys. rubli zakupił całą wieś Okszów). W 1873 r. folwark składał się z 481 morgów - z czego 188 morgów to grunty orne i ogrody, 95 to łąki, 70 to pastwiska, 92 to lasy i 36 to nieużytki. Działał również browar, który dawał roczną produkcję o wartości 3000 rubli.

XX. wiek i III RP

W roku 1904 r. właścicielem majątku był Konstanty Popiel, a po nim Rosyjski Bank Parcelacyjny. W 1912 r. na gruntach Okszowa powstała cegielnia, której właścicielem został Samuel Dychter. W roku wybuchu I wojny światowej w zabudowaniach dworskich organizowano późniejszy Legion Puławski. Po zakończeniu wielkiej wojny obiekt przejęło państwo. W marcu 1916 r. w Okszowie funkcjonowała już szkoła powszechna (podstawowa), w której uczyło się 65 dzieci. W 1923 r. powołano do życia Ludową Szkołę Rolniczą im. Komendanta Józefa Piłsudzkiego (obecnie jest to Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego), która przejęła teren podworski. W uroczystościach poświęcenia szkoły w dniu 7 czerwca 1925 r. uczestniczył osobiście Józef Piłsudzki. W czasie II wojny światowej istniał tu jeden z największych obozów jenieckich żołnierzy sowieckich, zorganizowany przez Niemców na okupowanych przez nich ziemiach polskich – Stalag 319. W lipcu 1944 r., siedzibę w Okszowie miał sztab 1. Armii Wojska Polskiego z gen. Zygmuntem Berlingiem. W latach 1983-1989 powstał kościół parafialny pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego (samodzielną parafię erygowano w 1986 r.). Od kilku lat w Okszowie obowiązuje nazewnictwo ulic. 12. października 2018 r. patronem Szkoły Podstawowej został św. Jan Paweł II. We wrześniu 2018 r. otworzono nowy budynek obok Szkoły Podstawowej, w której mieści się przedszkole. Został on wybudowany za ponad 1,4 mln zł, dysponuje 75 miejscami.

Historia Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Józefa Piłsudzkiego

Pomysł założenia szkoły rolniczej w regionie Okszowa był rozważany jeszcze przed I wojną światową. Głównym czynnikiem do utworzenia takiej szkoły był fakt, iż region wsi miał wówczas niezwykle rolniczy charakter i niezbędni byli wykształceni rolnicy. Pomysł jednak nie został zaakceptowany przez władze rosyjskie. Dopiero po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. pomysł mógł stać się rzeczywistością. Plan ufundowania szkoły zatwierdzono jednogłośnie 29. czerwca 1919 roku. Rozpoczęły się prace nad realizacją zamierzenia. W październiku 1919 r. dyrekcja Dóbr Państwa w Radomiu przekazała teren wraz z istniejącymi zabudowaniami dla potrzeb szkoły. W styczniu roku 1920 Józef Piłsudzki zgodził się na utworzenie placówki pod jego imieniem. Od tej chwili pełna nazwa placówki brzmiała: Ludowa Szkoła Rolnicza im. Komendanta Józefa Piłsudskiego. W wyniku wojny polsko-bolszewickiej w połowie 1920 r., prace nad budową szkoły musiały zostać przerwane. Ze względu na straty wyrządzone przez bolszewików pojawiły się głosy, że placówkę należy zbudować gdzie indziej, ale ostatecznie udało się przezwyciężyć trudności.

Zakończenie działań wojennych znacznie przyśpieszyło budowę szkoły rolniczej. Powołano komisję szkolną, którą przewodził Felicjan Lechnicki (był on właścicielem ziemskim okolicznego Srebrzyszcza). 2. sierpnia 1922 r. kierownikiem szkoły został Zdzisław Szymankiewicz (był on nauczycielem szkoły rolniczej w Kijanach i wizytatorem szkolnictwa rolniczego przy Ministerstwie Rolnictwa). Pomimo przyśpieszenia prac, nie udało się przekazać budynku szkolnego do użytku w 1922 roku. Szkoła rolnicza została otwarta dnia 5. stycznia 1923 r.. Otworzenie placówki było jednym z najważniejszych wydarzeń w Okszowie i zapisało się ono na trwałe w pamięci okolicznych mieszkańców. Lekcje w salach wykładowych trwały od czterech do pięciu godzin. Uczniowie zostali podzieleni na pięć grup: rolniczą, hodowlaną, ogrodniczą, internatową i rezerwową, w ramach których uczyli się i starali się zdobytą wiedzę na lekcjach stosować w praktycznym działaniu. Dnia 7. czerwca 1925 r. odbyły się uroczystości poświęcenia szkoły, w których uczestniczył osobiście Józef Piłsudzki. Swojego czasu w ZSCKR-u znajdowała się filia Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie. Do dziś szkoła ponadpodstawowa kontynuuje tradycję Ludowej Szkoły Rolniczej im. Komendanta Józefa Piłsudskiego.

Historia Szkoły Podstawowej im. św. Jana Pawła II

Historia szkoły powszechnej w Okszowie sięga czasów sprzed I wojny światowej. Informacje o carskim pochodzeniu szkoły przekazywali nieżyjący już mieszkańcy Okszowa. Przekazy ustne sugerują, że szkoła podstawowa znajdowała się w drewnianym budynku w pobliżu skrzyżowania dróg prowadzących w kierunku Rudy-Huty i Czułczyc. Budynek ten znajdował się w tym miejscu aż do początku lat 90-tych. Podczas I wojny światowej w marcu 1916 r. w szkole podstawowej uczyło się 65 dzieci. Zajęcia były prowadzone przez Jana Bielskiego. W roku 1918 liczba dzieci wzrosła do 80. Od roku 1937 w szkole pracował Marian Plewiński, a w 1939 Maria Skrzypkówna. W latach 70-tych szkoła podstawowa mieściła się w murowanym budynku przy ul. Chełmskiej, gdzie obecnie znajduje się Centrum Bibliotek i Kultury Gminy Chełm i oddział przedszkolny. W obecnym budynku szkoła funkcjonowała od 1990 roku jako ośmioklasowa szkoła podstawowa. Z dniem 1 września 1999 r. stała się szkołą publiczną o strukturze organizacyjnej sześcioklasowej szkoły podstawowej z gimnazjum i z oddziałem przedszkolnym. Po reformie systemu oświaty z 2017 r., od 1 września 2017 r. placówka edukacyjna jest 8-klasową szkołą podstawową z przedszkolem. Dnia 12. października 2018 r. odbyło się nadanie imienia szkoły. Patronem szkoły został wybrany św. Jan Paweł II. Na uroczystość przybyły władze Gminy Chełm, przedstawiciele Delegatury KO w Lublinie, duchowni i wielu znamienitych gości i sponsorów.

Architektura

• Murowana kapliczka z 1919 r. z figurą św. Antoniego Padewskiego
• 6 domów z dwudziestolecia międzywojennego
• Zespół pałacowo-parkowy - najważniejszy obiekt zabytkowy Okszowa. Jest to dawny zespół podworski, który jest wykorzystywany przez szkołę rolniczą. Pierwsze informacje o dworze w Okszowie pochodzą z XVIII w.. Na jego bazie wzniesiono w kolejnych stuleciach następne obiekty. Obecnie w dawnym budynku podworskim funkcjonują warsztaty szkolne. Powstały w XIX. w. park posiada powierzchnię 9,3 ha i jest gęsto zabudowany obiektami szkolnymi. Znajduje się w nim ok. 1400 drzew i krzewów, spośród których najczęściej występują: klon zwyczajny, klon jesionolistny, lipa drobnolistna, topola biała, jesion wyniosły, topola osika, grab pospolity, świerk srebrzysty, świerk pospolity i żywotnik zachodni oraz modrzew europejski.
• Kościół parafialny pw. św. Maksymiliana Marii Kolbe - samodzielny ośrodek duszpasterski utworzono w 1986 r., rektorem został ks. Tadeusz Walczuk. Parafia powstała na terenach wyłączonych z Parafii Rozesłania św. Apostołów w Chełmie. W 1981 r. uzyskano zgodę władz na budowę kaplicy oraz punktu katechet. W 1983 r. przy istniejącej już kaplicy, pod pretekstem kontynuowania prac nad wznoszeniem salek katechetycznych, poświęcono plac pod budowę kościoła. W 1986 r. kościół znajdował się w stanie surowym (arch. Andrzej Krzemień z Sandomierza). Sprawowanie Mszy św. rozpoczęto przed 08.06.89 r.. Świątynię poświęcił bp Jan Śrutwa 22 października 1989 r.. Do parafii należą miejscowości: Gotówka, Koza Gotówka, Nowiny, Okszów, Okszów-Kolonia i Stańków.

Edukacja

Lista szkół w Okszowie:

• Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Józefa Piłsudzkiego (posiada też internat)
• Szkoła Podstawowa im. św. Jana Pawła II
• Przedszkole

Kultura

W Okszowie zlokalizowana jest biblioteka gminna Centrum Bibliotek i Kultury Gminy Chełm. Znajduje się przy ul. Chełmski, po przeciwnej stronie wjazdu do Szkoły Podstawowej.

Gospodarka

Pod koniec 2017 r. w rejestrze REGON zarejestrowanych było 113 podmiotów gospodarki narodowej, z czego 94 stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W tymże roku zarejestrowano 14 nowych podmiotów, a 17 podmiotów zostało wyrejestrowanych. Na przestrzeni lat 2009-2017 najwięcej (16) podmiotów zarejestrowano w roku 2012, a najmniej (5) w roku 2015. W tym samym okresie najwięcej (17) podmiotów wykreślono z rejestru REGON w 2017 roku, najmniej (3) podmiotów wyrejestrowano natomiast w 2010 roku.

Wśród podmiotów posiadających osobowość prawną we wsi Okszów najwięcej (3) jest stanowiących spółki handlowe z ograniczoną odpowiedzialnością. Pod kątem liczby zatrudnionych pracowników najwięcej (109) jest mikro-przedsiębiorstw, które zatrudniają od 0 do 9 pracowników.

0,9% (1) podmiotów jako rodzaj działalności deklarowało rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, jako przemysł i budownictwo swój rodzaj działalności deklarowało 16,8% (19) podmiotów, a 82,3% (93) podmiotów w rejestrze zakwalifikowana jest jako pozostała działalność.

Wśród osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą we wsi Okszów najczęściej deklarowanymi rodzajami przeważającej działalności są Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (35.1%) oraz Transport i gospodarka magazynowa (14.9%).

Poniżej wykres przedstawiający podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON w latach 2009-2017:

W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji

Nadbużańskie Święto Pszczoły

Nadbużańskie Święto Pszczoły to doroczna impreza plenerowa, obok Dożynek Powiatowych, najważniejsza impreza powiatu chełmskiego organizowana przez Starostwo Powiatowe w Chełmie i Nadbużański Związek Pszczelarzy, która odbywa się tradycyjnie w pierwszą niedzielę czerwca. W 2017 r. był to 4. czerwca, w 2018 - 3. czerwca. Degustacje miodu i potraw regionalnych, koncerty, konkursy z nagrodami i przede wszystkim świetna zabawa przyciągają na doroczne święto pszczelarzy, tłumy mieszkańców powiatu chełmskiego i gości z całego regionu. Czekają na nich stoiska, na których można degustować miód pod każdą postacią oraz kosztować potrawy regionalne. Amatorzy trunków znajdą także coś dla siebie. Mogą spróbować miodu pitnego (jest to napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu pszczelnego, najczęściej lipowego).

Na Święto Pszczoły zjeżdżają się pszczelarze, właściciele pasiek, rzemieślnicy i wytwórcy z całego kraju, choć nie tylko, bo rokrocznie Święto Pszczoły ściąga gości z Ukrainy, Białorusi, Słowacji, a nawet Węgier. Ich stoiska tworzą miasteczko namiotowe na terenie Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Okszowie. Podczas uroczystości odbywa się także konkurs na najlepszy miód, pszczelarze wystawiają swoje wyroby do degustacji, po czym drogą głosowania ludzie wybierają miód, który najbardziej przypadł im do gustu. Patronat honorowy: Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Marszałka Województwa Lubelskiego.

stacja

Base Esperanza – argentyńska stacja antarktyczna leżąca nad Hope Bay.

Opis

Znajduje się na wysokości 25 m n.p.m. na północnym końcu Półwyspu Antarktycznego (Trinity Peninsula), który Argentyna zalicza do departamentu Antarktydy Argentyńskiej. Esperanza jest stacją całoroczną, w okresie letnim może w niej mieszkać maksymalnie 90 osób. Została założona w 1975. Stacja prowadzi badania w takich dziedzinach jak: glacjologia, sejsmologia, ekologia, oceanografia czy geologia.

Stacja jest odwiedzana przez turystów. 7 stycznia 1978 urodził się w niej Emilio Palma, pierwszy znany człowiek urodzony na Antarktydzie.

W Esperanza znajduje się też baza wojskowa, w której istnieje kaplica z dzwonnicą.

Klimat

Średnia roczna temperatura wynosi -5,5°C (-10,8°C zimą, 0,2°C latem). 6 lutego 2020 odnotowano tu 18,3°C, pobijając poprzedni rekord najwyższej temperatury na stacji i na Antarktydzie ustanowiony 24 marca 2015 (odnotowano wtedy 17,5°C). Najniższa temperatura wynosi -38,4°C i została zanotowana 18 lipca 1994.