Urophysa
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Urophysa |
| Nazwa systematyczna | |
| Urophysa Ulbrich Notizbl. Bot. Gart. Berlin-Dahlem 10: 868. 30 Dec 1929[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
nie desygnowany[3] | |
Urophysa – rodzaj roślin należący do rodziny jaskrowatych. Obejmuje dwa gatunki występujące w Chinach[4]. U. rockii odkryty został w 1925 roku, po czym nie był widziany do 2005 roku, kiedy to odnaleziono 400 okazów w dorzeczu Fu Jiang na terenie planowanej budowy zbiornika wodnego Wudu. Dla jego zachowania konieczna była ochrona ex situ[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Byliny z tęgimi i drewniejącymi kłączami. Liście odziomkowe o blaszce trójlistkowej, długoogonkowe, u nasady pochwiaste. Głąbików zwykle kilka, u U. henryi zakończone są 3 kwiatami, u U. rockii – z pojedynczym kwiatem. Kwiaty obupłciowe, promieniste o średnicy ok. 2 cm. Listki okwiatu w dwóch okółkach po 5. Zewnętrzne niebieskie do różowobiałych. Wewnętrzne długości do 5–6 mm, czółenkowate. Pręciki liczne, nagie, z cienkimi nitkami i owalnymi pylnikami. Między pręcikami znajduje się ok. 7 błoniastych prątniczków. Słupków jest od 5 do 8. Zalążnia długości połowy słupka zawiera liczne zalążki. Szyjki słupka są trwałe. Owocami są owalne, nadęte mieszki. Nasiona są gęsto pomarszczone[4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna według APweb
Rodzaj z podrodziny Thalictroideae Rafinesque, rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae) z rzędu jaskrowców (Ranunculales), należących do kladu dwuliściennych właściwych (eudicots)[2]. W obrębie podrodziny tworzy klad wspólnie z rodzajami Semiaquilegia i orlik (Aquilegia)[6].
- Urophysa henryi (Oliv.) O.E. Ulbr.
- Urophysa rockii O.E. Ulbr.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-09-08] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ a b Fu Dezhi; Orbélia R. Robinson: Urophysa. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ Du Baoguo, Yang Fengli: Urophysa rockii Ulbr., a rare and endangered plant needs urgent conservation. [w:] Current Science 99, 4 [on-line]. 2010. s. 419-420. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ Wei Wang, Chen Zhi-Duan: Generic level phylogeny of Thalictroideae (Ranunculaceae): implications for the taxonomic status of Paropyrum and petal evolution. Taxon 56, 3: 811-821, 2007. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ Urophysa. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ Urophysa Ulbr., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-11-08].