Tadeusz Władysław Sokołowski
Imię i nazwisko urodzenia |
Tadeusz Władysław Sokołowski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
21 lutego 1899 |
Data i miejsce śmierci |
7 stycznia 1986 |
Miejsce spoczynku |
cmentarz we Sosnowcu przy Al. Józefa Mireckiego |
Zawód, zajęcie |
lekarz-okulista, oficer WP i AK, powstaniec śląski |
Miejsce zamieszkania | |
Narodowość |
polska |
Alma Mater | |
Wydział |
Lekarski |
Partia | |
Rodzice |
Aniela z Rayskich |
Małżeństwo |
Emilia Spława-Neyman (od 1930) |
Dzieci |
Andrzej (ur. 1931, lekarz-chirurg w Sosnowcu, |
Odznaczenia | |
|
Tadeusz Władysław Sokołowski (ur. 21 lutego 1899 w Gabułtowie, zm. 7 stycznia 1986 w Sosnowcu) – polski lekarz okulista, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, III powstania i plebiscytu śląskiego i kampanii wrześniowej, żołnierz AK[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i młodość
[edytuj | edytuj kod]Był synem nauczyciela Aleksandra Sokołowskiego i Anieli z Rayskich. Od 1901 roku ojciec był kierownikiem szkoły początkowej w Sosnowcu, a on sam uczęszczał tam do gimnazjum realnego (później III Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Prusa w Sosnowcu). Działał w harcerstwie i POW[1].
Lata 1918–1939
[edytuj | edytuj kod]Po maturze (1918) rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ), ale 11 listopada 1918 przerwał studia i wstąpił do Oddziału Odsieczy Lwowa i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W październiku 1920 roku otrzymał stopień podporucznika, a w marcu 1921 został przeniesiony z Okręgu Lwowskiego do Dowództwa Obrony Plebiscytu na Górnym Śląsku, gdzie uczestniczył w przygotowaniach do III powstania śląskiego i działał w służbie sanitarnej powstania (był adiutantem szefa sanitarnego Grupy „Wschód”)[1].
W roku 1922 wrócił na studia medyczne w UJ. Po uzyskaniu dyplomu doktora wszech nauk lekarskich (marzec 1927) pracował w[1]:
- szpitalu uniwersyteckim w Witkowicach, specjalizującym się w leczeniu jaglicy u dzieci
- krakowskim szpitalu Bonifratrów,
- klinice okulistycznej UJ, kierowanej przez Kazimierza Majewskiego[2] (1928–1929, zwolnienie w wyniku postępowania honorowego),
- Ubezpieczalni Społecznej w Sosnowcu – w ambulatorium i oddziale ocznym szpitala (od 1930).
W roku 1938 – w czasie zajmowania Zaolzia – był lekarzem batalionu ON „Sosnowiec” (baon 53)[1].
Lata 1939–1945
[edytuj | edytuj kod]W czasie kampanii wrześniowej Sokołowski służył nadal w baonie 53, który należał do 55. Dywizji Piechoty (201 pułk piechoty). Przeszedł z nim szlak bojowy od Mikołowa do Tomaszowa Lubelskiego. W latach 1941–1942 przebywał w Sosnowcu – pracował w Centralnym Szpitalu miejskim jako ordynator oddziału okulistycznego oraz lekarz kasy chorych, a równocześnie działał w Okręgu Śląskim AK jako zastępca szefa sanitarnego w Inspektoracie Sosnowiec. Wystawiał fałszywe świadectwa lekarskie osobom zagrożonym wywózką na roboty oraz obcokrajowcom pracującym w Zagłębiu Dąbrowskim jako pracownicy przymusowi i jeńcy wojenni[1].
Okres po II wojnie światowej
[edytuj | edytuj kod]W 1945 roku Sokołowski został aresztowany przez funkcjonariuszy UBP za działalność w AK. Po zwolnieniu (1946) wrócił do pracy w Szpitalu Miejskim Nr 1 w Sosnowcu, w którym zorganizował oddział okulistyczny[a]. Przyjmował pacjentów również w kolejowej służbie zdrowia i w gabinecie prywatnym. Funkcję ordynatora oddziału okulistycznego pełnił do przejście na emeryturę (1974). Zmarł 7 stycznia 1986 roku w Sosnowcu[1].
Publikacje (wybór)
[edytuj | edytuj kod]Spośród kilkunastu publikacji autorstwa Tadeusza Sokołowskiego są wymieniane[1]:
- Przyczynek do operacji opadnięcia powieki górnej („Śląska Gazeta Lekarska”, nr 11–12, 1947),
- Urazy oka wojskowym kablem telefonicznym („Klinika Oczna”, nr 1–2, 1949),
- Metaplastyczne kostnienie naczyniówki a krążenie w siatkówce („Klinika Oczna”, nr 3–4, 1949),
- Przyczynek do działalności służby sanitarnej w III powstaniu na Górnym Śląsku („Studia Śląskie”, t.19, 1971).
Członkostwo w stowarzyszeniach
[edytuj | edytuj kod]Sokołowski należał do[1]:
- Polskiego Towarzystwa Okulistycznego (od 1927),
- Towarzystwa Lekarskiego Zagłębia Dąbrowskiego (od 1930), później przekształconego w koło Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (PTL) w Sosnowcu.
Był przewodniczącym koła PTL w Sosnowcu (1954–1958), przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego 50-lecia Towarzystwa Lekarskiego Zagłębia Dąbrowskiego (1956) i wieloletnim członkiem zarządu PTL w Katowicach. W 1970 roku otrzymał tytuł honorowego członka PTL[1].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Tadeuszowi Sokołowskiemu przyznano[1]:
- Śląska Wstęga Waleczności i Zasługi II klasy (1921),
- Order Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski,
- Odznaka Honorowa „Orlęta” (1921),
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1971),
- Order Virtuti Militari V klasy (1961, za udział w kampanii wrześniowej),
- Śląski Krzyż Powstańczy.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Szpital Miejski Nr 1 w Sosnowcu przeniesiono w 1965 roku do Szpitala Nr 2 – dawnego Centralnego Szpitala Ubezpieczalni Społecznej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Stanisław Tadeusz Sroka: Sokołowski Tadeusz Władysław (1899–1986). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XL: Radwan–Reguła Tomasz. Kraków: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, 1987, s. 202–203.
- ↑ Jerzy Okulski: Majewski Kazimierz Wincenty (1873-1959). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XIX: Machowski Wawrzyniec - Maria Kazimiera. Kraków: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN, 1974, s. 185-186.
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Ludzie związani z Sosnowcem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni odznaką pamiątkową „Orlęta”
- Odznaczeni Śląskim Krzyżem Powstańczym
- Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Polscy okuliści
- Powstańcy śląscy
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1899
- Zmarli w 1986