Przejdź do zawartości

Skënder Gjinushi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skënder Gjinushi
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1949
Wlora

Wicepremier Albanii
Okres

od 6 września 2001
do 25 lipca 2002

Przynależność polityczna

Socjal-Demokratyczna Partia Albanii

Poprzednik

Makbule Çeço

Następca

Ilir Meta

Minister pracy i polityki społecznej
Okres

od 6 września 2001
do 25 lipca 2002

Przynależność polityczna

Socjal-Demokratyczna Partia Albanii

Poprzednik

Makbule Çeço

Następca

Valentina Leskaj

Przewodniczący Zgromadzenia Albanii
Okres

od 24 lipca 1997[a]
do 4 września 2001

Przynależność polityczna

Socjaldemokratyczna Partia Albanii

Poprzednik

Pjetër Arbnori

Następca

Namik Dokle

Minister edukacji
Okres

od 20 lutego 1987
do 21 lutego 1991

Poprzednik

Tefta Cami

Następca

Kastriot Islami

Faksymile

Skënder Gjinushi (ur. 24 grudnia 1949 we Wlorze[1][2]) – albański polityk i matematyk, przewodniczący prezydium parlamentu w latach 1997-2001, wicepremier i minister pracy i polityki społecznej w latach 2001-2002, minister edukacji w latach 1987-1991[1].

Kariera naukowa

[edytuj | edytuj kod]

Syn oficera armii albańskiej Et'hema Gjinushiego[3]. W latach 1968-1972 studiował matematykę na Uniwersytecie Tirańskim[1]. Po ukończeniu studiów odbył specjalizację na Université Pierre et Marie Curie w Paryżu, gdzie w 1977 obronił pracę doktorską[4]. Do 1987 wykładał na wydziale nauk o ziemi Uniwersytetu Tirańskiego. W 1986 uzyskał tytuł profesora[2]. Zajmował się analizą funkcjonalną, tej tematyce poświęcił dwie książki i kilkanaście artykułów naukowych[5]. Od 1989 członek Albańskiej Akademii Nauk, w 2019 objął funkcję jej prezesa[6]. Za jego kandydaturą głosowało 35 członków Akademii, 6 było przeciwnych[7]. W październiku 2023 został ponownie wybrany na to stanowisko[8].

Działalność polityczna

[edytuj | edytuj kod]

W 1987 objął stanowisko ministra edukacji, które sprawował przez 4 lata[1]. W tym samym roku uzyskał mandat deputowanego do Zgromadzenia Ludowego[4]. Mandaty do parlamentu zdobywał także w wyborach 1996 i 1997 roku. W roku 1997 objął stanowisko przewodniczącego prezydium albańskiego parlamentu[9]. 24 lipca 1997 przez kilka godzin pełnił funkcję prezydenta Albanii. W latach 2001-2002 pełnił funkcję wicepremiera i ministra pracy i polityki społecznej w rządach Ilira Mety i Pandelego Majko[4].

Był przewodniczącym Socjal-Demokratycznej Partii Albanii od jej powstania w 1991 do 2003. W 2009 zakończył karierę parlamentarną.

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • 1986: Bazat e topologjisë së përgjithshme (Podstawy topologii ogólnej)
  • 1988: Analiza funksionale (Analiza funkcjonalna)
  • 1992: Probleme të analizës funksionale (Problemy analizy funkcjonalnej)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.
  2. a b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 166-167. ISBN 978-1-78076-431-3.
  3. Skënder Gjinushi, ka bërë muze për babain e tij, Shtëpinë e Kulturës në Hormovë të Tepelenës [online], telegraf.al, 2017 (alb.).
  4. a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 845-846. (alb.).
  5. Biogram na stronie Albańskiej Akademii Nauk = 2018-05-11 [online], akad.gov.al (alb.).
  6. Akademia e Shkencave e Shqipërisë zgjodhi kryetarin e ri = 2020-03-11 [online], ashak.org (alb.).
  7. Skënder Gjinushi zgjidhet kryetar i Akademisë së Shkencave = 2020-07-20 [online], abcnews.al, 2019 (alb.).
  8. Alone in the race, Skënder Gjinushi is reconfirmed at the head of the Academy of Sciences [online], voxnews.al, 2023 (alb.).
  9. Ligjvenesit Shqiptare = 2017-02-02 [online], parlament.al, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2020-10-19] (alb.).
  1. Do 1998 jako przewodniczący Zgromadzenia Ludowego.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 131.