Przejdź do zawartości

Receptor 5-HT5A

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Receptor 5-HT5A, receptor serotoninowy 5A – białko kodowane u człowieka genem HTR5A[1][2].

Funkcja

[edytuj | edytuj kod]

Wymieniony wcześniej gen należy do rodziny receptorów serotoninowych. Koduje on wielokrotnie przechodzące przez błonę komórkową białko transbłonowe pełniące funkcję receptora dla serotoniny (5-hydroksytryptaminy) sprzężonego z białkiem G, którego pobudzenie ujemnie wpływa na poziom cAMP dzięki białkom Gi i Go[3]. Wykazano, że białko to działa po części poprzez regulację mobilizacji wapnia (Ca2+) wewnątrzkomórkowego[1].

Wykazano, że u gryzoni występują dwa funkcjonalne podtypy receptora 5-HT5: 5-HT5A i 5-HT5B[4]. Choć człowiek posiada gen kodujący podtyp 5-HT5B, sentencja kodująca przerwana jest kodonem stop, co czyni gen niefunkcjonalnym. W efekcie jedynie podtyp 5-HT5A podlega ekspresji w ludzkim mózgu[5].

Cząsteczka zdaje się służyć jako presynaptyczny autoreceptor serotoninowy[6].

Znaczenie kliniczne

[edytuj | edytuj kod]

Ligandem receptora jest serotonina, neuroprzekaźnik zaangażowany w szeroki zakres czynności mózgu i efekty wazodylatacyjne[1].

Ligandy selektywne

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje kilka selektywnych ligandów receptora 5-HT5A dostępnych komercyjnie. Jeśli w badaniach naukowych pożądana jest selektywna aktywacja tego rodzaju receptora, można użyć nieselektywnego agonisty tego receptora 5-karboksyamidotryptaminy w połączeniu z selektywnymi antagonistami pozostałych celów molekularnych (głównie 5-HT1A, 5-HT1B, 5-HT1D i 5-HT7)[7][8].

Agonisty

[edytuj | edytuj kod]
  • ligand o budowie przedstawionej poniższym wzorem strukturalnym (wykazuje selektywny agonizm względem 5-HT5A z Ki = 124 nM[10])

Antagonisty

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Entrez Gene: HTR5A 5-hydroxytryptamine (serotonin) receptor 5A. (ang.).
  2. Rees S, den Daas I, Foord S, Goodson S, Bull D, Kilpatrick G, Lee M. Cloning and characterisation of the human 5-HT5A serotonin receptor. „FEBS Lett.”. 355 (3), s. 242–6, December 1994. DOI: 10.1016/0014-5793(94)01209-1. PMID: 7988681. (ang.). 
  3. Francken BJ, Jurzak M, Vanhauwe JF, Luyten WH, Leysen JE. The human 5-ht5A receptor couples to Gi/Go proteins and inhibits adenylate cyclase in HEK 293 cells. „Eur. J. Pharmacol.”. 361 (2-3), s. 299–309, November 1998. DOI: 10.1016/S0014-2999(98)00744-4. PMID: 9865521. (ang.). 
  4. Matthes H, Boschert U, Amlaiky N, Grailhe R, Plassat JL, Muscatelli F, Mattei MG, Hen R. Mouse 5-hydroxytryptamine5A and 5-hydroxytryptamine5B receptors define a new family of serotonin receptors: cloning, functional expression, and chromosomal localization. „Mol. Pharmacol.”. 43 (3), s. 313–9, 03-1993. PMID: 8450829. (ang.). 
  5. Nelson DL. 5-HT5 receptors. „Curr Drug Targets CNS Neurol Disord”. 3 (1), s. 53–8, 02-2004. DOI: 10.2174/1568007043482606. PMID: 14965244. (ang.). 
  6. Thomas DR, Soffin EM, Roberts C, Kew JN, de la Flor RM, Dawson LA, Fry VA, Coggon SA, Faedo S, Hayes PD, Corbett DF, Davies CH, Hagan JJ. SB-699551-A (3-cyclopentyl-N-[2-(dimethylamino)ethyl]-N-[(4'-{[(2-phenylethyl)amino]methyl}-4-biphenylyl)methyl]propanamide dihydrochloride), a novel 5-ht5A receptor-selective antagonist, enhances 5-HT neuronal function: Evidence for an autoreceptor role for the 5-ht5A receptor in guinea pig brain. „Neuropharmacology”. 51 (3), s. 566–77, September 2006. DOI: 10.1016/j.neuropharm.2006.04.019. PMID: 16846620. (ang.). 
  7. Wesołowska A. In the search for selective ligands of 5-HT5, 5-HT6 and 5-HT7 serotonin receptors. „Pol J Pharmacol”. 54 (4), s. 327–41, 2002. PMID: 12523486. (ang.). 
  8. Peters JU, Lübbers T, Alanine A, Kolczewski S, Blasco F, Steward L. Cyclic guanidines as dual 5-HT5A/5-HT7 receptor ligands: optimising brain penetration. „Bioorg. Med. Chem. Lett.”. 18 (1), s. 262–6, 01-2008. DOI: 10.1016/j.bmcl.2007.10.078. PMID: 18023344. (ang.). 
  9. Dietz BM, Mahady GB, Pauli GF, Farnsworth NR. Valerian extract and valerenic acid are partial agonists of the 5-HT5a receptor in vitro. „Brain Res. Mol. Brain Res.”. 138 (2), s. 191–7, August 2005. DOI: 10.1016/j.molbrainres.2005.04.009. PMID: 15921820. (ang.). 
  10. Francisco Javier Garcia-Ladona i inni, Use of 5-HT5-ligands in the treatment of neurodegenerative and neuropsychiatric disturbances, US (ang.).
  11. Wu J, Li Q, Bezprozvanny I. Evaluation of Dimebon in cellular model of Huntington's disease. „Mol Neurodegener”. 3 (1), s. 15, 2008. DOI: 10.1186/1750-1326-3-15. PMID: 18939977. (ang.).